Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/03/2022
DAVANIN KONUSU : MUARAZANIN GİDERİLMESİ
İSTİNAF TALEP TARİHİ : 25/11/2022
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 16/01/2023
KARARIN YAZIM TARİHİ : 20/01/2023
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı aleyhine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olduğu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin 80 oda kapasiteli … isimli otelin işletmecisi konumda olduğunu, davacı ile mülk sahibi arasında kira ilişkisinin sona ermesine ilişkin sözlü veya yazılı anlaşma olmadığı gibi, davacının tahliyesine ilişkin bugüne kadar herhangi bir işlem de yapılmadığını, davacının hukuka uygun şekilde kiracı vasfıyla kirasını ödediği mülkten faydalanmaya devam ettiğini, davacı şirket kiracı olarak yer aldığı taşınmaza ilişkin davalı … A.Ş. İle yapmış olduğu abonelik sözleşmesi gereği … abonelik numarası ile elektrik hizmetinden faydalanmakta iken hiç bir elektrik veya sair hizmet borcu olmamasının yanı sıra davalı şirkete azımsanamayacak miktarda da teminat yatırdığını, davacının, işyerine(otele) gelen … yetkililerinden, davacıhıh kiracı olarak yer aldığı taşınmaz hakkında davadışı … A.Ş. isimli bir şirketin mülk sahipleriyle yapıldığı iddia olunan kira sözleşmesini sunduğunu, abonelik talep ettiğini, … abonelik numarası ile … şirketi ile abonelik sözleşmesi imzaladığını bu sebeple davacı şirketin var olan sözleşmesinin tek taraflı feshi ile aboneliğin iptaline karar verildiğini ve elektrik hizmetinin ise içeride müşteriler olmasına karşın kesileceğini öğrendiğini ve elektriği 24.11.2021 tarihinde hukuka aykırı şekilde içeride onlarca müşteri olmasına karşın kesildiğini, bunun üzerine müvekkil şirket tarafından Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi … D.iş sayılı dosyasıyla tedbiren elektrik hizmetinin sağlanmasına ilişkin ihtiyati tedbir talep olunduğunu, mahkemece tedbir talebinin kabulüne karar verildiğini, davalı … şirketinin tek yanlı elektrik abonelik sözleşmesinin feshi işlemi tamamen hukuka aykırı olduğunu, mülk sahibi …, davacı şirket ile müşteri konaklatma hususunda sözleşme yapan acente firmaları da bulmak suretiyle tek tek davacı şirketle sözleşme yapılmamasına ilişkin mail yazışması yaptığını, dava dışı … A.Ş. yetkilisi, davalı elektrik şirketine giderek danışıklı yeni kontratı sunduğunu ve elektriğin kesilmesini sağladığını, belirterek davacının abonelik sözleşmesine konu taşınmazda hukuka uygun faaliyet göstermeye devam etmesi nedeniyle davalının tek taraflı abonelik sonlandırma işleminin iptaline, abonelik sözleşmesinin devam ettiğinin tespitine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen cevap dilekçesinde özetle; her iki tarafı tacir olan taraflar arasındaki sözleşme ile uyuşmazlık halinde yetkili mahkeme belirlendiğini, sözleşmenin 23. maddesinde: “Sözleşme kapsamında Antalya /Burdur / Isparta mahkemeleri ve icra daireleri yetkilidir.” hükmü bulunduğunu, yetkili mahkeme tercihen seçimimize göre Antalya Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davacı taraf arabuluculuk başvurusu yapmadann dava açtığını, ticari uyuşmazlıkta arabuluculuk dava şartı olduğunu, davalı şirketin, EPDK’nın düzenleyici işlemlerine uymak zorunda olduğunu, davalı şirketin, dava dışı … A.Ş. yetkilisinin yazılı başvurusu üzerine 17.11.2021 tarihli perakende satış sözleşmesi imzalandığını, bu işlemde tüm hukuki ve cezai sorumluluk aboneliği devralan … A.Ş. olduğunu, davanın kabulüne karar verilecek olsa bile iş bu davanın açılmasında davalı şirketin hiçbir kusurunun olmadığını, mülk sahibi …’ya ve yeni kiracı olduğunu iddiasıyla abonelik alan … A.Ş.’ye ihbarına, ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YEREL MAHKEME KARARI : Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı ve 08/03/2022 tarihli kararı ile; ” Tüm dosya kapsamından; davacı abonelik sözleşmesinin sonlandırma işleminin iptali ve sözleşmesinin yürürlükte olduğunun tespiti istemi ile dava açıldığı, taraflar arasında 26/10/2021 tarihinde imzalanan sözleşme ile yetkili mahkemelerin belirlendiği, sözleşmenin 23. maddesinde: “Sözleşme kapsamında Antalya /Burdur / Isparta mahkemeleri ve icra daireleri yetkilidir.” hükmünün yer aldığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetki ile ilgili 6. maddesinde; “genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı yerdeki yerleşim yeri mahkemesidir.” “Sözleşmeden doğan davalarda yetki” başlıklı 10. maddesi “Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir” hükmünü, “yetki sözleşmesi” başlıklı 17. maddesi ise “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.” hükmünü ihtiva ettiği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 17. maddesinin ikinci cümlesine göre, “taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır”. Bu hükme göre, yetki sözleşmesi (veya yetki şartı) yapan taraflar, aksine bir düzenleme yapmamışlarsa, dava sadece yetki sözleşmesinde kararlaştırılmış olan mahkemede açılabileceği, diğer bir deyişle, aksi belirtilmediği sürece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yetki sözleşmesinde gösterilen mahkemenin münhasır yetkili mahkeme olacağını kabul edildiği, tacir olan taraflar arasında yetki sözleşmesi yapılmış olup, davacı ise münhasıran belirlenen yerlerde dava açmadığı, süresi içinde yetki itirazında bulunması, yetkiye ilişkin seçim hakkının davalıya geçmesi nedeniyle yetki itirazının kabulüne Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili olduğu ” gerekçesiyle; yetki itirazının kabulüne, mahkemenin yetkisizliğine, taraflardan herhangi birinin talebi halinde dava dosyasının yetkili Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF TALEBİ VE SEBEPLERİ: Davacı vekili 25/11/2022 tarihli istinaf dilekçesinde; Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin … Dİş Esas sayılı dosyasında tedbir talep ettiklerini, tedbir taleplerinin kabul edildiğini ve daha sonra eldeki davayı açtıklarını, tedbirin devamına ilişkin mahkemeden talepte bulunduklarını, ancak mahkemece talebin esas dosyadan istenebileceği gerekçesiyle; taleplerinin reddedildiğini, tedbir hususunda karar verilmeden yetkisizlik kararı verilmiş olduğundan ihtiyati tedbir kararının verilmesini talep ettiklerini, HMK’nun 10. Maddesi gereğince, Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: 6100 sayılı HMK’nun 355/1 maddesi uyarınca, istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda;
Dava, elektrik abonelik sözleşmesinin tek taraflı feshinin iptali, aboneliğin tespiti ve muarazanın giderilmesi talepli davasıdır.
İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçelerle; davalının yetki itirazının kabulüne, mahkemenin yetkisizliğine, taraflardan herhangi birinin talebi halinde dava dosyasının yetkili Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Davacı vekili, Dairemizden tedbir kararının devamı yönünde karar verilmesini talep etmiş ise de, HMK’nun 397. Maddesi gereğince, verilen tedbir kararı devam ettiğinden, bu hususta karar verilmesine gerek görülmemiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun uyuşmazlıkla ilgili “Sözleşmeden doğan davalarda yetki “ başlıklı 10. maddesi “Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir” hükmünü ,“yetki sözleşmesi” başlıklı 17. maddesi ise “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.”hükmünü ihtiva etmektedir.
HMK m. 17’nin ikinci cümlesine göre, “taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır”. Bu hükme göre, yetki sözleşmesi (veya yetki şartı) yapan taraflar, aksine bir düzenleme yapmamışlarsa, dava sadece yetki sözleşmesinde kararlaştırılmış olan mahkemede açılabilir. Diğer bir deyişle, aksi belirtilmediği sürece, HMK, yetki sözleşmesinde gösterilen mahkemenin münhasır yetkili mahkeme olacağını kabul etmiştir. Bu şekilde yapılmış olan, yetki sözleşmesinin münhasır yetkili olacağı madde gerekçesinde de açıkça belirtilmiştir. Görüldüğü üzere, taraflar, salt bir münhasır yetki sözleşmesiyle, kanunun öngörmüş olduğu genel ve özel yetkili mahkemelerin yetkisini kaldırmış olmaktadırlar. Taraflar, bu sonucun ortaya çıkmasını istemiyorsa, yani genel ve özel yetkili mahkemelerin yetkisinin devam etmesini istiyorlarsa yetki sözleşmesinde bunu ayrıca belirtmek zorundadırlar. Buna göre, münhasır yetki sözleşmesinden kasıt, tarafların yetki sözleşmesi ile kararlaştırılan mahkemeden başka bir mahkemede dava açılamaması üzerinde anlaşmalarıdır.
Bu açıklamalardan sonra somut olaya bakıldığından; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 23/1 maddesinde, ” tarafların sözleşmenin uygulanmasından doğacak uyuşmazlıklar için görevli ve yetkili mahkemelere / tüketici hakem heyetlerine başvuru hakkı saklıdır. ” 23/2 maddesinde; “sözleşme kapsamında Antalya/Burdur/Isparta Mahkemeleri ve İcra daireleri yetkilidir. ” şeklinde hükümler bulunmaktadır.
Sözleşmenin 23/1 maddesi dikkate alındığında; tarafların yetkili olarak belirledikleri mahkemeler dışında genel yetkili mahkemelerin de yetkisini kabul ettikleri anlaşılmaktadır.
HMK’nun 10. Maddesi gereğince; sözleşmenin ifa yeri mahkemesi yetkili olduğundan ve elektrik hizmetinin Manavgat İlçesinde verildiği ve yargı çevresi olarak Alanya Ticaret Mahkemesinin yargı çevresi içerisinde kaldığından, yetkili mahkeme Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’dir. Bu nedenle mahkemece, yetki itirazının reddine karar verilerek işin esasına girilip hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı görüldüğünden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nun 353/1.a-3 maddesi gereğince, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye geri gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-HMK’nun 353/1.a-3 maddesi uyarınca Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı ve 08/03/2022 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren yerel mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacıdan peşin alınan istinaf karar harcının talep halinde davacıya ilk derece mahkemesince iadesine,
5-Davacıdan peşin alınan istinaf kanun yoluna başvuru harcının Hazineye irad kaydedilmesine,
6-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararla değerlendirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere,oybirliği ile karar verildi. 16/01/2023
….