Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 02/11/2022
DAVANIN KONUSU : İhtiyati Haciz
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 03/02/2023
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İhtiyati haciz talep eden vekili dilekçesinde özetle; borçlu tarafından müvekkiline verilen 30/09/2022 keşide tarihli, 50.000,00 TL bedelli çekin vadesinde ödenmediğini, borçlu keşideci, çek bedelini ödeyeceğini söyleyerek çekin yazılma süresini geçirdiğini, zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olduğunu, kambiyo senetlerinde sebepsiz zenginleşme müessesesi TTK m.732de düzenlendiğini, TTK m.732’ye göre keşideci ve kabul etmiş muhatap, hamilin poliçedeki hakkını zamanaşımı ya da poliçedeki hakkı koruyucu işlemleri kaybetmesi sebebiyle poliçedeki borcu ödemek yükümlülüklerinden kurtulmuş olsa dahi sebepsiz zenginleşme hükümleri ile takip edilebileceğine ve çekler hakkında da uygulanabileceğini, borçlu sebepsiz zenginleşmediğini yazılı belgeyle ispatlaması gerektiğini, alacağın varlığı yaklaşık ispat kuralı gereğince ispatlandığını, bu sebeplerle duruşma ve tebligat yapılmaksızın alacağımıza yeter miktarda borçlunun gayri menkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin de borçluya yükletilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, çekin zamanaşımına uğramış olduğunu, madde 732’nin de uygulama şartlarının oluşmadığını, alacağın yargılamayı gerektirdiğinden bahisle ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, ihtiyati haciz talep eden vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İhtiyati haciz talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; TTK’nın 732. maddesi kapsamında ihtiyati haciz talebinde bulunduklarını ve İİK’nın 257. Maddesi uyarınca gerekli şartların oluştuğunu mahkemenin çelişkili karar verdiğini belirterek kararın kaldırılmasını ve ihtiyati haciz talebinin kabulünü talep etmiştir.
Talep, ihtiyati haciz istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İbraz süresi içinde çeki muhatap bankaya ibraz etmeyen hamil, keşideci de dahil olmak üzere çekten sorumlu olan kişilere kambiyo ilişkisiden kaynaklanan başvuru hakkını kaybeder (TTK.m. 808 ).
İbraz süresi geçmiş olan bir çek, kambiyo senedi niteliğini yitirmekle birlikte, uyuşmazlıklarda yazılı delil başlangıcı olarak kullanılabilir. Bu durumda çek hamili, on yıllık genel zaman aşımı süresi içinde “doğrudan doğruya temel borç ilişkisine dayalı olarak çeki kendisine veren kişiye karşı bir alacak davası veya takip açma “yoluna gidebilir. Bu husus Yargıtay kararlarında şu şekilde vurgulanmaktadır: ” Çek T.T.K.’nun 708. Maddesinde belirlenen süre içinde muhatap bankaya ibraz edilmez ise, bu çekle artık müracaat hakkı kullanılmaz. Böyle bir çek adi senede dahi dönüşmez. Bu durumdaki çek ancak, yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belge olup, davada temel ilişkiye dayanılmış ise, alacağın diğer yan delillerle kanıtlanması gerekir.
6102 Sayılı TTK’nın 818/1-m maddesinin yollaması ile 732/1. maddesinde “Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar.” düzenlemesi yer almış, maddenin 4. bendinde zamanaşımı süresi poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıl olarak düzenlenmiş ve ispat yükünün sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene ait olduğu hüküm altına alınmıştır.
Somut olayda; ihtiyati haciz talebine dayanak çekin süresinde ibraz edilmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda çek hamili olan davacı, kambiyo hukukundan kaynaklanan hakları kullanamaz. Çek hamili olan davacı, kendisine ciro yapan cirantaya karşı temel ilişkinden kaynaklanan alacağını ileri sürebileceği gibi, çek lehdarı cirantanın çekten kaynaklanan alacağını hamile temlik etmesi halinde hamil olan davacı keşideciye başvurabilir.
6102 sayılı TTK’ nın 818/1-m bendi atfıyla aynı kanunun 732. maddesinde zamanaşımının dolduğu tarihten itibaren bir yıl içinde sebebsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak hamilin keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre müracaat hakkı bulunmaktadır.
TTK’nın 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak ihtiyati haciz talep eden hamilin, taleple bağlılık ilkesi uyarınca keşideciye başvurabileceğinin kabulü gerektiğinden mahkemenin bu yöndeki talebin reddine yönelik kararının doğru olmadığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- İhtiyati haciz talep eden vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 02/11/2022 Tarih ve … Esas D.İş, … D.İş Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
a-Talebin keşideci … LTD. ŞTİ yönünden KABULÜ ile, Takip ve dava konusu 50.000,00-TL asıl alacağın %15’ine isabet eden 7.500,00-TL nakit veya mahkemece kabul edilecek kesin ve süresiz bir teminat mektubu ibraz edildiğinde borçlu keşideciye ait taşınır ve taşınmaz mallar ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının dava konusu karşılamaya yeter miktarda İHTİYATEN HACZİNE,
b-Talebin … Ltd. Şti yönünden REDDİNE ,
c-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 296,40 TL maktu harçtan, peşin alınan 133,00TL harcın mahsubu ile bakiye 163,40 TL harcın karşı taraf … LTD. ŞTİ ‘den tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
d-İhtiyati haciz talep eden davacı tarafından yatırılan 133,00 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 213,70 TL harcın karşı taraf … LTD. ŞTİ ‘den alınarak ihtiyati haciz talep eden davacıya VERİLMESİNE,
e-İhtiyati haciz talep eden davacı tarafından ilk derece mahkemesinde herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
f-İhtiyati haciz talep eden davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.400,00-TL vekalet ücretinin karşı taraf … LTD. ŞTİ ‘den alınarak ihtiyati haciz talep eden davacıya verilmesine,
3-İstinaf incelemesi yönünden;
a-İstinaf başvurusunda bulunan ihtiyati haciz talep eden davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın istek halinde ihtiyati haciz talep eden davacıya İADESİNE,
b-İstinaf başvurusunda bulunan ihtiyati haciz talep eden davacı tarafından yapılan 220,70 TL istinaf başvuru harcı, 71,50 TL posta masrafı ve 18,00 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 334,20 TL yargılama giderlerinin karşı taraf … LTD. ŞTİ ‘den alınarak ihtiyati haciz talep eden davacıya VERİLMESİNE,
c- İstinaf başvurusunda bulunan ihtiyati haciz talep eden davacı tarafından Karşı Taraf … Ltd. Şti yönünden yapılan yargılama giderlerinin ihtiyati haciz talep eden üzerinde bırakılmasına,
d-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından ihtiyati haciz talep eden davacı lehine istinaf vekalet ücreti taktirine YER OLMADIĞINA,
e-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan istinaf gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
4-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.
……