Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
KARAR TARİHİ : 23/03/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DEĞİŞİK İŞ KARAR TARİHİ : 13/01/2023
TALEP : İhtiyati Haciz
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 23/03/2023
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İhtiyati haciz talep eden vekili özetle; müvekkillerinin murisi …dan miras yoluyla intikal eden 22/01/2019 keşide 29/07/2019 vade tarihli 2.200.000.USD bedelli borçlu şirketin keşidecisi, borçlu …’ın kefili olduğu bononun ödenmeyen 5.600.000 TL lik kısmı hakkında ihtiyati haciz kararı verilmesi talep edilmiştir.
Karşı taraf … vekili özetle; ihtiyati haciz talep edenlerden … tarafından aynı bonoya dayalı olarak Denizli 9.İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyası ile müvekkili hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe girişil- diğini, bono lehtarı …’ın 03/06/2019 tarihinde vefat ettiğini, takibe dayanak bonodan …’ın ciranta sıfatıyla alacaklı olduğunun anlaşıldığını, bu bononun mü- vekkilinin elinden hile ile rızası dışında alındığını, bu hususta Denizli Cumhuriyet Başsav- cılığı’na yapılan şikayet üzerine davalının ifadesinde ”senet babam öldükten sonra bana geç- miştir, senet babamdan bize miras olarak kalmıştır ve senedin ödenmemesi sebebiyle tara- fımca icra takibine konulmuştur” şeklinde beyanda bulunduğunu, mirasçıların tamamı tara- fından takibe geçilmediğinden takibin iptali talebi ile açılan davanın kabul edilerek takibin iptal edildiğini, …’ın da bonoya dayalı senet takibinden feragat ettiğini, ihtiyati haciz talep edenlerin bu defa zamanaşımına uğramış bir bonoyu dayanak yapmak suretiyle …’ın mirasçıları adına ihtiyati haciz talep ettiklerini, ayrıca Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dava dosyası ile Denizli 9.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına konu borçtan dolayı müvekkilin borçlu olmadığının tespitine yönelik davanın halen derdest olduğunu, Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … sayılı soruşturması hakkında verdiği takipsizlik kararının kaldırılarak dosyanın yeniden ince- lemeye alındığını belirterek ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme istinafa konu kararında özetle; ihtiyati haciz talebine dayanak 29/07/2019 vade tarihli bononun zamanaşımına uğradığı, zamanaşımına uğrayan bononun kambiyo senede vasfını kaybettiği, ancak yazılı delil başlangıcı niteliğinde olacağı, tarafların tümünün tacir olmadığı bu yüzden görevli mahkemenin de Asliye Hukuk Mahkemesi oldu- ğundan bahisle ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, ihtiyati haciz talep edenler vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; Bono lehtarı … ölü- münden sonra müvekkillerinin borçlular ile girdiği iletişim üzerine aralarındaki sözlü anlaş- maya göre müvekkiline bir kısım ödeme yapıldığı, itiraz eden borçlunun bakiye borcu öde- mekten bilahare imtina etmesi üzerine hakkında Denizli 9. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosya ile takibine geçildiğini, takibin iptali talebi ile açılan davanın ise kesinleşti- ğini, aynı bono ile ilgili şikayet hakkında da (… ) takipsizlik kararı verildiğini, takip- sizlik kararına yapılan itiraz üzerine ise yeniden ele alınan dosya hakkında da (… ) takipsizlik kararı verildiğini, borçlunun takibin iptali talebi ile açtığı Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı davasının da usulden reddine karar verildiğini, davalının Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esasında açtığı menfi tespit davasında ise imzayı ikrar ettiğini, zamanaşımı itirazının da doğru olmadığını, zira davalı hakkında 23/02/2021 tarihinde Denizli 9. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası üzerin- den girişilen taraf teşkili sağlanmadığı gerekçesi ile iptal edildiğini TTK’nun 750. Maddesine göre 29/07/2019 vadeli bonoya dayalı olarak 23/02/2021 tarihinde takibe girişilmekle davalı borçlu hakkındaki zamanaşımı süresinin kesildiğini, görevli mahkemenin de Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına ve mahkemesine iadesine karar veril- mesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; Denizli 9. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibinin mahkeme kararı ile iptal edilmiş olması karşısında zamanaşımı süresinin kesildiğinden söz edilemeyeceğini, itiraz üzerine kaldırılan takipsizlik kararından sonra da soruşturmaya devam edilmekte olduğunu, bononun zamanaşımına uğramış olması, bono sebebiyle yapılan savcılık soruşturmasının devam ediyor olması, bu bono ile ilgili açı- lan menfi tespit davasının sonuçlanmamış olması ve talep edenin bu bonoya dayalı giriştiği takipten feragat ettiği gözetilerek istinaf talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Talep, keşidecisi … Taşımacılık Ltd. Şti. kefil/aval vereni …, lehtarı … olan 22/01/2019 keşide 29/07/2019 vade tarihli 2.200.000 USD bedelli bonoya dayalı ihtiyati haciz talebinin kambiyo zamanaşımı süresi geçirildiğinden bahisle reddedilmesi üzerine yapılan istinafa ilişkindir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Talep eden hem keşideci hem de aval veren sıfatıyla … hakkında ihtiyati haciz talep etmiştir.
Mahkemece ihtiyati haciz talebine dayanak edilen bononun zamanaşımına uğradı- ğından bahisle görevli mahkemenin Asliye Ticaret mahkemesi olmadığı belirtilerek talep, görev yönünden red edilmiş ise de talebe dayanak bono incelendiğinde kambiyo senedi vasfı için gereken unsurları taşıdığı anlaşılmaktadır. Bononun bu unsurlara sahip olması ve kam- biyo zamanaşımı süresinin geçip geçmediğinin de Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından değerlendirilmesinin gerekmesi karşısında TTK.’nun 4. Maddesi gereğince dava mutlak ticari davalardandır. Bu sebeple mahkemenin talebi görev yönünden red kararı yerinde değildir.
Zamanaşımı yönünden yapılan değerlendirmedi ise; TTK.’nun 778/1 maddesine göre “Bononun niteliğine aykırı düşmedikçe; a) Poliçelerin … d) Ödememe hâlinde başvurma haklarına dair 713 ilâ 727 ve 729 ilâ 732, h) Zamanaşımına dair 749 ilâ 751, … maddeler hükümleri bonolar hakkında da geçerlidir.” Yine 3. Bendine göre “Avale ilişkin 700 ilâ 702 nci maddeler de bonolar hakkında uygulanır.”
Zamanaşımına ilişkin 749. maddesinde “Poliçeyi kabul edene karşı ileri sürülecek poliçeden doğan istemler, vadenin geldiği tarihten itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” Aynı kanunun 750. Maddesine göre “Zamanaşımı; dava açılması, takip talebinde bulunulması, davanın ihbar edilmesi veya alacağın iflas masasına bildirilmesiyle kesilir.” Sebepsiz zenginleşmeye ilişkin 732. Maddesinde ise “Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar. … Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.” Denilmektedir.
Talebe konu bononun vade tarihi 29/07/2019 olup ihtiyati haciz talebinin yapıldığı tarih ise 09/01/2023 tür. Buna göre bu bononun 3 yıllık kambiyo zamanaşımı süresi 29/07/2022 tarihinde dolmuştur. 702/1. Maddesine göre “Aval veren kişi, kimin için taahhüt altına girmişse aynen onun gibi sorumlu olur.” Yani bu üç yıllık süre aval veren … yönünden de dolmuştur. “Sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca aval verenler hakkında zamanaşımına uğramış bono nedeniyle alacak isteminde bulunulamaz. Yine aval verenlere karşı temel ilişkiye dayanılarak başvurulması mümkün değildir.”( Yargıtay 19. Hukuk dairesi 2018/2973 esas 2018/6785 karar)
İstinaf eden alacaklı bu bonoya dayalı olarak 23/02/2021 tarihinde giriştiği takip sebebi ile zamanaşımı süresinin kesildiğini iddia etmekte ise de takibin iptaline ilişkin Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı ilamına karşı yapılan istinaf başvurusunun red edildiği Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin … esas ve … karar sayılı ilamından anlaşıldığından zamanaşımı süresine kesici etkisini kaybettiği açıktır.
Belirtilen bu sebeplerle talep edenin borçlu şirket yönünden yaptığı istinaf başvuru- sunun kabulüne ve bu yönden dosyanın mahkemesine iadesine, … yönünden istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
Sonuç olarak, ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine geri gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İhtiyati haciz talep eden vekilinin İlk Derece Mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİnin 13/01/2023 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3- a- 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince borçlu şirket yönünden talebin yeniden değerlendirilmesi için dosyanın DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİne GÖNDERİLMESİNE,
b- Borçlu karşı taraf … hakkındaki ihtiyat haciz talebinin reddine,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 179,90 TL maktu isti- naf karar harcının ilk derece mahkemesince talebi halinde ihtiyati haciz talep edene İADE- SİNE,
5-İhtiyati haciz talep eden tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesinde yapılacak yargılama sonucunda dikkate ALINMASINA,
6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından ihtiyati haciz talep eden lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
7-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan istinaf gider avansının İlk Derece Mahkemesince ilgiliye İADESİNE,
8-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve HMK’nın 353/1-a. maddesince kesin olarak karar verildi.23/03/2023
…