Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2023/594 E. 2023/1084 K. 05.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ : 20/12/2022
DAVANIN KONUSU : Alacak
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 05/06/2023

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, davalı tarafından Denizli 2. İcra Müdürlüğü nün … E. ve … esas sayılı dosyaları ile müvekkili aleyhine icra takibinin başlatıldığını, müvekkili tarafından 2010 yılında haricen dosya borçlarının davalıya ödendiğini, müvekkilinin öncesinde Denizli ilinde çalışmakta iken 2010 yılında tayin ile Bandırma’ya geldiğini, müvekkilinin elden davalıya haricen 3.500,00 TL ödeme yaptığını, müvekkilinin Denizli de iken ortağı olduğu … Ltd. Şti. nin borcundan kaynaklı bu alacağın müvekkili tarafından ödendiğini, yine aynı şirket ortaklarının müvekkilini birçok yere bu şekilde borçlandırdığını, müvekkilinin maaşından uzun yıllardır sürekli icra kesintilerinin yapıldığını, davalıyla haricen anlaşarak ödediği borca ilişkin maaşından halen Denizli 2. İcra Müdürlüğü’nün … ve … E. sayılı dosyalarında 2011 Ağustos ile 2012 Mart tarihleri arasında toplamda 9.244,31 TL kesintinin yapıldığını, davalının yapılan kesintiler neticesinde sebepsiz zenginleştiğini, tüm bu nedenlerle fazlaya dair haklarını saklı tutarak 9.244,31 TL nin 2012 Mart tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davalı vekili, davanın hukuki mesnetten yoksun ve yersiz gerekçeler ile açıldığını, davaya konu edilen icra takip dosyalarının Denizli 2. İcra Müdürlüğü’nde açılmış olduğunu, müvekkilinin adresinin Denizli’de olduğunu, genel ve yetkili mahkemelerin Denizli Mahkemeleri olduğunu, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, dosyanın yetkili mahkeme Denizli mahkemelerine gönderilmesini, davacı-borçlunun borcunu ödedikten yaklaşık 4-5 sonra ödediği paraları haksız yere geri istemesinin müvekkilini zarara uğratma amaçlı olduğunu, davacının davasının haksız, usulsüz, yersiz, dayanaksız ve ilgili yasalara aykırı olduğunu, davayı kabul etmediklerini, dava niteliğinin değiştirilmesine ve genişletilmesine muvafakatlarının olmadığını, bu nedenlerle davanın reddi ile davacıya dava değerinin % 20 sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatı yükletilmesine, yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili mahkeme Denizli Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine, davanın reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, “… Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesinin … Esas – … Karar sayılı ilamıyla”…Davacı vekili, müvekkilinin borçlu, davalının alacaklı olduğu Denizli 2. İcra Müdürlüğünün … Esas ve … Esas sayılı dosya borçlarının haricen ödenmesine rağmen müvekkilinin maaşından kesinti yapılarak fazla ödenen 9.244,31 TL’nin 2012 yılı Mart ayından itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Dilekçe ekinde tarihsiz ve davalının imzasının olduğu, belgedir başlıklı belge fotokopisine göre, Denizli 2. İcra Müdürlüğünün … Esas ve … Esas sayılı dosyalar borcuna mahsuben toplam 3.500,00 TL’nin ödendiğine, başkaca alacağı bulunmadığına, dosyada işlem yapılmayacak olup, haricen tahsil harcı yatırıldığı taktirde feragat edileceğine, borçlu …’i ibra ederim şeklinde yazılan davalının imzasını içeren belge örneğinin sunulduğu, davalı vekilince istinaf dilekçesinde, belgedeki imzanın müvekkiline ait olduğunu kabul ettiği de anlaşılmaktadır. Yargılama sonunda Denizli 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyasında, davanın kısmen kabulü ile 8.863,39 TL’nin 11/04/2012 tarihinden itibaren başlayacak yasal faiziyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, karara karşı istinaf isteminde bulunulması üzerine Dairemizin 18/03/2019 gün ve … Esas … Karar sayılı ilamla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçesiyle karar kaldırılarak dosya yerel mahkemesine gönderilmiştir. Yerel mahkemece görevsizlik kararı verilmiş dosya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir. Davacı vekili 26/06/2020 tarihli celse de, dava konusu alacağı icra kanalıyla davalıdan tahsil ettiğini, alacağının kalmadığını, dava açılmasına sebebiyet verdiği için davalı taraftan yargılama gideri ve vekalet ücreti talebinde bulunmuştur. Mahkemece ödeme nedeniyle davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, davalı tarafın yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden sorumlu tutulmasına karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davaya dayanak edilen belge üzerindeki imzanın müvekkiline ait olduğunu, iki taraflı işlem olan ibra sözleşmesinin diğer tarafa ait imzanın bulunmadığını, düzenleme tarihinin de olmadığını beyan etmiştir. Dava dilekçesi ekindeki belgedir başlıklı 3.500,00 TL ödeme nedeniyle davalı tarafından imzalanan belgenin davacıyı ibra niteliğinde olduğu anlaşılmış, dava dilekçesinde ödemenin 2010 yılında yapıldığı ifade edilmiştir. 02/01/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda, Denizli 2. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında kesintilerin 2012 yılında, … Esas sayılı dosyasında ise maaş kesintilerin 2011 yılında olduğu, toplamda yapılan maaş kesintilerinin ise 8.863,39 TL olduğu tespit edilmiştir. Davalı vekili zamanaşımı itirazında bulunmuş, ancak mahkemece süresinde cevap dilekçesi sunulmadığından zamanaşımı itirazı yerinde görülmemiştir. İstirdata ilişkin 1 yıllık sürenin hak düşürücü mü yoksa zamanaşımı süresi mi olduğunun açıklanması gerekir. İİK’nın 72/7. maddesinde “Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir. ” hükmü yer almıştır. Madde de belirtilen 1 yıllık süre zamanaşımı süresi olmayıp hak düşürücü süredir. Taraflar ileri sürmese bile mahkemece re’sen dikkate alınması gerekir. Sürenin başlangıcı ise icra dosyasının infazen ortadan kaldırıldığı tarihten başlar. (Y. 11. H.D 2020/4849 Esas 2020/5967 Karar sayılı ilamı). Borç olmayan paranın doğrudan doğruya icra dairesine ödendiği tarihte veya borçlunun haczedilen malların değerinin icra dairesine ödendiği tarihten itibaren bu süre başlar. (Y. 11. H.D 2015/6096 Esas 2015/13559 Karar sayılı ilamı). Belirtilen sürenin hak düşürücü süre olduğu halde mahkemece zamanaşımı süresi olarak kabul edilip bu şekilde değerlendirme yapılması doğru değildir. Davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığının incelenip değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca davacı vekilince mahkemece verilen karar üzerine yapılan icra takibi sonucunda davalı tarafın borcunu ödediğini beyan etmekle, takibe konu alacağın ihtirazi kayıtla ödenip ödenmediği, borcun benimsenip benimsenmediği araştırılmaksızın karar verilmesi de yerinde değildir. Sonuç olarak, davalı vekilinin istinaf başvurusunun re’sen gözetilmesi gereken nedenlerden dolayı kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine geri gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Kaldırma sebebine göre sair istinaf sebeplerinin incelenmesine gerek görülmemiştir…” gerekçesi ile kaldırılmıştır. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesinin … Esas – … Karar sayılı ilamıyla kaldırma kararı gereğince, dava mahkememizin … esasına kaydedilmekle mahkememizce esasa ilişkin başkaca toplanacak delil bulunmadığı anlaşılmakla kaldırma kararı doğrultusunda öncelikle davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı yönünde İİK’nın 72/7. maddesinde “Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir. ” hükmü gereğince inceleme yapılmıştır. Davacı tarafından dava dilekçesi ile Denizli 2. İcra Müdürlüğü nün … E. ve … esas sayılı dosyaları ile davacı aleyhine başlatılan icra takip dosyalarında , davacı tarafından tarafından 2010 yılında haricen dosya borçlarının davalıya ödendiğini, beyan etmekle İİK 72/7 maddesi gereğince hak düşürücü süre başlangıcı icra dosyasının infazen ortadan kaldırıldığı tarihten itibaren başlamakla dosyamız arasına alınan Denizli 2. İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasında davacı tarafından 14/09-13/10-15/11/2011 tarihlerinde ödemelerin yapıldığı, … takip sayılı dosyada ise 15/02/2012 öncesi yapılan tahsilatlar ile icra müdürlüğünce her iki dosya için ayrı ayrı ” …dosyanın infaz edilmiş olması nedeniyle …’in maaşı üzerine konan hacizlerin kaldırılmasına ilişkin 03/05/2012 tarihli yazısı ile icra dosyalarının infazen ortadan kalktığı tarih 03/05/2012 tarihi kabul edilerek iş bu dava ise 22/01/2015 tarihinde açılmakla 1 yıllık hak düşürücü süreden sonra açıldığı anlaşılmakla davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; tarafların ödeme konusu anlaştıklarını, davalının herhangi bir itirazının olmadığını, müvekkilinden herhangi bir alacaklarının bulunmadığına dair ibra ettiklerini, işbu davaya usulsüz olarak devam edildiğini, açılan davanın sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası olduğunu, davanın reddinin usul ve yasaya aykırı olduğunu istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava, İİK’nın 72. maddesi uyarınca ödenen bedelin istirdadına ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Davacı, davalının alacaklı olduğu icra dosyalarındaki borcun harcın ödenmesine rağmen maaşından fazla kesinti yapıldığı gerekçesiyle 9.244,34 TL’nin istirdadı isteminde bulunmuştur.
Bilirkişi raporuyla davacının maaşından yapılan kesintilerin 8.863,39 TL olduğu tespit edilmiştir. Yargılama sonunda mahkemece 06/04/2018 gün ve … Esas … Karar sayılı ilamla, davanın kısmen kabulüne ve 8.863,39 TL’nin davalıdan yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmiş, karara karşı istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Dairemizin 18/03/2019 gün … Esas … Karar sayılı ilamı ile, görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğu gerekçesiyle karar kaldırılmıştır. Asliye Ticaret Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, 17/07/2020 gün ve … Esas … Karar sayılı ilam ile, davacının davaya konu alacaklarını tahsil ettikleri gerekçesiyle davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Yerel mahkemece verilen kararın davalı tarafça istinaf edilmesi üzerine Dairemizin 01/04/2022 gün ve … Esas … Karar sayılı ilamı ile, istirdat davasındaki 1 yıllık sürenin zamanaşımı süresi olmayıp hak düşürücü süre olduğu ve mahkemece re’sen dikkate alınması gerektiğine işaret edilmiş, ayrıca davalı tarafça borcun ödendiği beyan edilmekle, ödemenin ihtirazı kayıtla yapılıp yapılmadığı ve borcun benimsenip benimsenmediğinin araştırılması gerektiği gerekçesiyle kaldırılmıştır.
Yapılan yargılama sonucunda, 20/12/2022 tarihli karar ile, davaya konu takip dosyalarında davacının maaşı üzerine konan hacizlerin 03/05/2012 tarihli yazı ile kaldırıldığı ve icra dosyalarının 03/05/2012 tarihinde infaz edildiği, bu davanın ise 22/01/2015 tarihinde yasal bir yıllık süreden sonra açıldığı gerekçesiyle davanın hak düşürücü süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Kaldırma kararımız doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda davanın yasal 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı anlaşılmış ise de, kaldırma kararımız da davalı tarafça yapılan ödemenin ihtirazi kayıtla yapılıp yapılmadığı ve borcun benimsenip benimsenmediği yönünde herhangi bir araştırmanın yapılmadığı, ancak davacının istinaf dilekçesi ekine sunduğu talimat ve ibranamedir başlıklı ve davalının istinafa cevap dilekçesinde imzaya itirazının olmadığı davalının imzasını içeren belgede, “davacı … ile aramda görülen Denizli 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı, … K. Sayılı 06/04/2018 karar tarihli kararından doğan, Bandırma 1. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı ilamlı takibe ilişkin borcu davacı ile aramdaki anlaşma doğrultusunda Av. … tarafından bildirilen hesaba herhangi bir itirazım olmadığından 07/06/2018 tarihinde ödedim. Ödemiş olduğum bedel için davacı /alacaklıdan herhangi bir hak ve alacağım olmadığından kendisini ibra ederim. İlgili dosyaların anlaşmamız doğrultusunda bu şekilde kapatılmasını talep ediyorum. Davacı alacaklıya iş bu dosyalar hakkında herhangi bir borcum kalmamıştır.” şeklindeki ibranameye göre, davalının fazla yapılan kesintinin davacıya iadesini benimseyip kabul ettiği, ihtirazi kayıtsız olarak davacıya ödediği, bu şekilde yapılan ödeme ve ibraname nedeniyle davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Mahkemece kaldırma kararımız doğrultusunda borcun ihtirazi kayıtla ödenip ödenmediği, borcun benimsenip benimsenmediği yönünden araştırma yapılmaksızın karar verilmesi yerinde değil ise de, istinaf aşamasında sunulan bu belge içeriğine göre, davanın konusuz kaldığı, davadaki talep miktarı ve bilirkişi raporu ile tespit edilen kesinti miktarı nazara alınıp davadaki haklılık durumuna göre davacı ve davalı yararına yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince karar kaldırılarak yeniden hüküm tesisine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin 20/12/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
a-Davanın KONUSUZ KALMASI NEDENİYLE ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
b-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin olarak yatırılan 157,87 TL harcın mahsubuyla bakiye 22,03 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
c-Davacı tarafından yatırılan 27,70 TL başvurma harcı ile 157,87 TL peşin harç olmak üzere toplam 185,57 TL harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
d-Davacı tarafından yapılan 148,00 TL tebligat gideri, 52,50 TL talimat gideri, 5,45 TL posta gideri, 300,00 TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 505,95 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 485,10 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerinde bırakılmasına,
e-Davalı tarafından yapılan 137,00 TL tebligat gideri, 103,10 TL posta gideri, 300,00 TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 540,10 TL yargılama giderinden davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan 22,25 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalanının davalı üzerinde bırakılmasına,
f-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 8.863,39 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
g-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 380,92 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
h-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesince davacıya İADESİNE,
ı-Davalı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesince davalıya İADESİNE,
3-İstinaf incelemesi yönünden;
a-Davacının istinaf başvurusu kabul edildiğinden 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 179,90 TL maktu istinaf karar harcının talebi halinde ilk derece mahkemesince davacıya İADESİNE,
b-Davacı tarafından istinaf incelemesi için yapılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından davacı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
d-İstinaf gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince ilgilisine İADESİNE,
4-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle, 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a. maddesi gereğince dava değerinin karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kalması nedeniyle kesin olarak karar verildi.05/06/2023

….