Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ: 30/03/2023
DAVANIN KONUSU: Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 15/09/2023
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı …nın davalı kooperatife olan üyeliğini noterde yapılan sözleşmeyle aldığını ve üyeliğine bağlı olarak da adın geçene isabet eden …. Blok …. nolu bağımsız bölümü de devraldığını, müvekkilinin 2015/2016 yıllarında girdiği ekonomik sıkıntı sebebiyle kooperatife ödenmesi gereken aidat ve arsa taksitlerini aksattığını, bunun üzerine kooperatifin 31.882,02 TL ödeme yapması konusunda ihtarname çektiğini, yine sonrasında kooperatif yönetim kurulunun 28/06/2017 tarihli kararına dayalı olarak üyelikten çıkarıldığının, 10/12/2017 tarihinde …. yevmiye numaralı noter ihtarnamesi ile kendisine bildirildiğini, bu ihtarnamenin tebliğ alınması üzerine 25/07/2017 tarihli noter ihtarnamesi ile yönetim kurulu kararına itiraz edilip üyeliğinin yeniden değerlendirilmesinin talep edildiğini, süreçte de elinden geldiğince ödemelerine devam ettiğini, bilahare davalı kooperatifin müvekkilinin oturduğu taşınmaza elatmasının önlenmesi ve ecrimsil talebiyle dava açtığını belirterek; Kooperatifler kanununa göre kooperatifçe verilecek çıkarma kararının üyelikten çıkartılan üyeye karar tarihinden itibaren 10 gün içinde tebliği için notere tebliği gerekirken 28/06/2017 tarihli çıkarma kararının tebliği için 12/07/2017 tarihinde noter ihtamamesi düzenletilmesi; yine bu ihtarnameyi alan davacının 25/07/2017 tarihinde yönetim kurulunca verilen ihraç kararına itiraz etmesine rağmen itiraz üzerine herhangi bir karar alınmaması ve ihraç kararının genel kurul gündemine alınmaması; son olarak da ihraç kararından sonra davalı kooperatife yapılan ödemelerin davalı kooperatif tarafından herhangi bir itirazı kayıt konulmaksızın tahsili sebebiyle, halen bu kooperatife üye olduğunun tespiti ile kooperatif hissesinin ve hissesine isabet eden bağımsız bölümün 3. Kişilere devir ve temlikinin önlenmesi için tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının dava dilekçesi ile ileri sürdüğü iddialarını kabul etmelerinin mümkün olmadığını, kooperatiflerin, belirli bir amaç birlikteliği içinde kurulduklarını, kooperatif, konut yapı kooperatifi olup ortaklarının verdiği aidat ve arsa payı bedelleri ile amacına ulaşabileceklerini, davacının 2004 yılında kooperatif ortaklığının sona erdiğini,28.06.2017 tarihleri arasında kooperatife olan mali sorumluluklarını yerine getirmediklerini, davacıya gönderilmiş olan 28.11.2008 tarih ve … sayılı … Yönetim Kurulu yazısı ile birikmiş olan borçlarını 31.10.2008 tarihine kadar ödemesi bildirildiği, ödememesi halinde icra takip işlemlerine başlanacağını, … numaralı eski üye olan davacıya da bildirilmiş ve borç miktarı ile ödeme yapabileceği banka hesap bilgileri de ayrıca belirtildiğini, davacıya birikmiş aidat ve diğer borçlarını ödemesi hususunda uyarılar yapılarak, ödenmemesi durumunda icra takibine gidileceğinin ve masrafların davacıya ait olacağı, birikmiş borçlarının ödenmemesi durumunda 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ile Kooperatif Ana Sözleşmesinin uygulanacağı uyarıları yapıldığını, ortaklıktan çıkarma yoluna başvurulabileceği kendisine defalarca ihtar edildiğini, tüm kooperatif ortaklarına her yıl yapılan Olağan Genel Kurul öncesi gönderilen Yıllık Faaliyet Raporlarında yapıldığını, davacının, tüm ihtar ve bildirimlere rağmen, davalı Kooperatife olan aidat ve diğer borçlarını ödemediğini, borç miktarının yıldan yıla katlanarak arttığı kolayca gözlemlenebileceğini, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 16.maddesi; ortaklıktan çıkarılma ve itiraz usullerini düzenlendiğini, çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceğini, ortaklar defterine de yazıldığını, … Yapı Kooperatifinin Ankara 21. Noterliği tarafından tasdik edilen 8 Aralık 1989 tarihli … yevmiye numaralı Kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesinde ise; kooperatif üyelerinin parasal yükümlülüklerini otuz gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden otuz gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmemelerini, borçlarını ödemeyen davacıya Ankara 44. Noterliğinin …. yevmiye numaralı 22.12.2015 tarihli ihtarnamesiyle, kooperatife karşı parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği bildirilerek, tutarı ihtarnamede ve ortak Cari Hesap Ekstresinde gösterilen 13.903,00TL miktarındaki birikmiş borçlarını ödememesi durumunda 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27. maddesi gereği ihraç işlemlerinin başlatılacağı ihtaren bildirildiğini, kooperatifin… numaralı eski ortağı davacı …; tüm yazılara ve borç miktarını bildirir, Ankara 44. Noterliğinin …. yevmiye numaralı 22.12.2015 tarihli ihtarnamesine rağmen; kooperatife olan borçlarını ödememiş ve yapılan icra takiplerinden sonuç alınamadığını, davacı … …. ya, …. Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmesinin 14.maddesi gereğince birikmiş borçlarını defaten ödemesi ve ödemediği takdirde ortaklıktan çıkarılacağının bildirimi ve 30 günlük ödeme süresi tanınması hakkında 17.02.2017 tarih ve…. sayılı Yönetim Kurulu Kararı alındığını, Davacı …’ya; Ankara 44. Noterliğinin 21.02.2017 tarih ve …. Yevmiye numaralı ihtarnamesiyle, birikmiş borçlarını ödemesi hususunda 30 günlük süre verildiği ve borçlarını verilen süre içinde ödemesi, aksi halde 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27. Maddesi gereğince ihraç işlemine başlanacağı ihtaren bildirildiğini, Ankara 44. Noterliğinin 21.02.2017 tarih ve …. Yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı … verilen süre içerisinde borçlarını ödemediğini, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve gerekse de Kooperatif ana sözleşmesinin 14. Maddesi gereğince yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılabileceğini 28.06.2017 tarih ve …sayılı Kooperatif yönetim kurulu kararıyla, kooperatifin …. numaralı eski ortağı davacı … nun kooperatif ortaklığından çıkarılmasına karar verildiğini, 28.06.2017 tarih ve ….sayılı Kooperatif yönetim kurulu kararı ile Davacının kooperatiften ihraç edildiğine dair 28.06.2017 tarih ve …. sayılı karar, Ankara 44. Noterliğinin 12.07.2017 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile …. numaralı …ya tebliğ edilmiş olup ayrıca davacının adres ve banka bilgilerini verdiği takdirde, Kooperatif bünyesinde bulunan birikmiş parasının adresine veya banka hesabına iade edileceği bildirildiğini, Ankara 44. Noterliğinin 12.07.2017 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu gereğince yapılan borç ödeme ihtarı sonrasında borçlu 30 gün içerisinde borcunu ödememiş ve herhangi bir itirazda da bulunmadığını, Davacı tarafın davalı taraf kooperatife göndermiş olduğu Antalya 10.Noterliği 25.07.2017 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesinde birikmiş borç aidatlarını geciktirdiğini, imkanları ölçüsünde borcunu ödeyeceğini, birikmiş gecikme faizlerinin fahiş olduğunu belirterek, faizleri yasal ölçüde olması koşuluyla ödeyeceğini beyan ettiğini, davacı, kooperatifin almış olduğu üyelikten çıkarma kararına itiraz etmediğini, Antalya 10.Noterliği 25.07.2017 tarih ve ….yevmiye numaralı ihtarnamesi ile Kooperatif eski ortağı davacının kooperatif ortaklığından çıkarılmasına ilişkin kooperatif yönetim kurulunun aldığı 28.06.2017 tarih ve …. sayılı kararı Eylül 2017 itibariyle davacı tarafından herhangi bir itiraz beyanının olmaması nedeniyle kesinleştiğini, Kooperatiften ihraç edilen davacının, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun kendisine verdiği seçimlik itiraz haklarının kullanılmaması nedeniyle ortaklıktan çıkarılma kararı kesinleştiğini, 30.06.2018 tarihli …. Yapı Kooperatifi Genel Kurul toplantısında ortaklıktan çıkarılan davacının kooperatif bünyesinde bulunan birikimlerinin göstereceği bir banka hesabına ödenmesi oy birliği ile kabul edildiğini, Ankara 44. Noterliği 19 Aralık 2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davacının yasal haklarını kullanmaması nedeniyle kooperatiften ihraç edildiğine ilişkin kararın kesinleştiği, ayrıca davacıya, göstereceği bir banka hesabına birikimlerinin aktarılacağını, …Mahallesi …. Sokak No:…. İç Kapı No:… …. Antalya adresinde işgalci olarak oturduğu, 3091 sayılı kanun gereğince 30 gün içinde oturduğu taşınmazı boşaltması aksi takdirde müdahalenin meni davasının açılacağı ihtaren bildirildiğini, Ankara 44.Noterliği 19.12.2017 tarihli …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile Davalı müvekkil Kooperatif tarafından davacıya gönderilen 12 Eylül 2018 tarih ve ….sayılı yazıda; davacıya kooperatiften ihraç edilene kadar yapılan işlem ve yazışmaların genel bir özeti yapılarak, kooperatifin 2018 yılı olağan genel kurul toplantısının 30.06.2018 tarihinde yapıldığı ve kooperatifteki birikimlerinin tarafına ödeneceği kararının alındığı belirtilmiş olup, mutabakat sağlamak üzere banka ödeme makbuzlarından birer fotokopisinin ya da asıllarının 30 gün içerisinde kooperatif başkanlığı ya da kooperatif muhasebecisine yazılı olarak verilmesi, kooperatif birikimlerinin ödenebilmesi için banka hesap bilgilerinin de belirtilmesi hususu ve kooperatif konutu olan ….Blok ….nolu daire anahtarlarının 15 Ekim 2018 tarihine kadar teslim edilmesi talep edilmiş, ancak davacıdan talep edilen hususların hiç birisinin davacı tarafından yerine getirilmediğini, davalı kooperatifin, bunun üzerine, davacıya karşı müdahalenin meni ve ecrimisil talepli dava açtığını; dava Antalya 10. Asliye Hukuk Mahkemesi …Esas sayılı dosyasında görüldüğünü, Antalya 10. Asliye Hukuk Mahkemesi …. Esas sayılı dosyası ile davacı, kooperatif ortaklığından ihraç edilmesinden 4 yıl sonra, kooperatif başkanlığına verdiği 01.02.2021 tarihli dilekçesiyle tekrar kooperatif üyeliğine geri dönme talebinde bulunduğunu, konu 22.08.2021 tarihinde yapılan Genel Kurul toplantısında görüşülmüş olup …nun eşi olan …. tarafından genel kurula ve divan başkanlığına hitaben bir konuşma yapılmış ve divan başkanı tarafından gündemin 9. Maddesi oylamaya sunulmuş ve davacının kooperatife dönüş talebi reddedildiğini, kooperatif nazım hesaplarında takip edilen birikmiş paralarının kendisine iade edilmesi kararlaştırıldığını, kooperatife karşı ödeme yükümlülüklerini gereği gibi zamanında ve tam olarak yerine getirmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davacı tarafından, Kooperatifler Kanunu’na göre kooperatifçe verilecek çıkarma kararının üyelikten çıkartılan üyeye karar tarihinden itibaren 10 gün içinde tebliği için notere tebliği gerekirken 28/06/2017 tarihli çıkarma kararının tebliği için 12/07/2017 tarihinde noter ihtamamesi düzenletildiği, bu ihtarnameyi alan davacının 25/07/2017 tarihinde yönetim kurulunca verilen ihraç kararına itiraz etmesine rağmen itiraz üzerine herhangi bir karar ve ihraç kararının genel kurul gündemine alınmadığı, ihraç kararından sonra davalı kooperatife yapılan ödemelerin davalı kooperatif tarafından herhangi bir itirazı kayıt konulmaksızın tahsili sebebiyle, kooperatif ihraç kararının geçersiz olduğu ve halen bu kooperatife üye olduğunun tespiti talepli dava açılmış ise de, mahkememizce aldırılan ve hükme esas olan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davacının kooperatif üyesi iken üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile gönderilen iki ayrı ihtarname sonucunda 28.06.2017 tarihli yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği ve bu ihraç kararı noter aracılığı ile davacıya 18.07.2017 tarihinde tebliğ edildiği, ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin davacıya bilinen adresine usulüne uygun olarak noter aracılığı tebliği edildiği, dava konusu olan ihraç kararı davacıya 18.07.2017 tarihinde tebliğ edilmesi ve ihraç kararının iptali için 27.08.2021 tarihinde dava açıldığı, davacı tarafından Antalya 10.Noterliği aracılığı ile davalı kooperatife gönderilen 25.07.2017 tarihli, …. yevmiye nolu ihtarnamede, birikmiş borç ve aidatları gücü dahilinde kooperatif yönetim kurulu ile görüşüp belirlenecek bir ödeme takviminde ödeyeceğini, üyeliğinin yeniden değerlendirilerek üyeliğe kabul edilmesini davalı kooperatife bildirdiği, davacının davalı kooperatife gönderdiği bu ihtarnamenin davalı kooperatife 27.07.2017 tarihinde tebliğ edildiği, üyelikten çıkarılma ile ilgili yönetim kurulu kararından sonra davalı kooperatifin 30.06.2018 tarihinde icra ettiği olağan genel kurul toplantısında, ortaklıktan çıkarılan davacının davalı kooperatifteki birikimlerini göstereceği bir banka hesabına ödenmesi hususunun oy birliği ile kabul edildiğinin görüldüğü, bu genel kurul toplantısında davacının ihraç kararı ile ilgili bir karar alınmamış, ihraç edilen davacının birikimlerinin geri ödenmesi ile ilgili karar alındığı görülmektedir. Davacının ihtarnamesindeki bu talebinin ihraç kararına itiraz olarak değerlendirilemeyeceği gibi talep sonrasında genel kurulun almış olduğu kararın da davacının üyelik ihracından vazgeçilmediği anlamına geldiği, davacı hakkında verilen ve kendisine 18.07.2017 tarihinde tebliğ edilen şeklen varlık kazanmış ve tebliğ prosedürü tamamlanmış bir ihraç kararı bulunduğu, Kooperatifler Kanunu’nun 16 maddesinde öngörülen 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde iptali kabil nitelikteki ihraç kararına karşı itiraz veya dava yoluna başvurmayan davacının ihraç kararının kesinleşeceği, davanın 27.08.2021 tarihinde açıldığı anlaşılmakla, davacıya ihraç kararının tebliğinin usulüne uygun olup geçerli olduğu, yasal üç aylık sürede açılmayan davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihtarnamelerdeki borç miktarının gerçeği yansıtmadığını, genel kurul kararına itirazının dikkate alınmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Dava, davacının kooperatif üyesi olduğunun tespiti ile üyelikte çıkartılma kararının iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, dava hak düşürücü sürede açılmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Kooperatifler Kanunu 16. Maddesinde; “…Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır.
Kararın onaylı örneği,çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde,genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir.” şeklinde belirtilmiştir.
“..1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesinde çıkarma kararının, ortağa tebliğinden itibaren üç ay içinde iptali için dava açılmaması halinde bu kararın kesinleşeceği hükme bağlanmıştır. Dava açmaya ilişkin bu süre hak düşürücü niteliktedir. Mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Ancak sürenin başlayabilmesi için kararın tebliği zorunludur. Bu tebliğin noter kanalıyla da yapılması şart değildir. Ortağın haricen öğrenmesi, hatta kararın yüzüne karşı verilmesi sonuca etkili bulunmamaktadır. Süre her halükarda tebliğden başlamaktadır. Bu durumda mahkemece, ihraç kararının davacıya tebliğ edilip edilmediğinin tespiti ile tebliğ edilmediği veya tebliğ edildiği tarih göz önünde bulundurularak üç aylık hak düşürücü sürenin geçmemiş olduğu tespit edildiğinde, işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi…” (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 18.11.2019 tarih 2018/ 869 E 2019/4788 K sayılı ilamı)
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1. gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re’sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, davacının ihraç kararından sonra kooperatife gönderdiği 25/07/2017 tarihli ihtarnamesinin yönetim kurulunun ihraç kararına itiraz niteliğinde değerlendirilmemesine, ihtarname içeriğinin borçlarının imkanlar ölçüsünde ödenip yeniden üyeliğe kabul edilme şeklinde olmasına, bu hususların mahkemece değerlendirilmesine, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre; davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1-b-1. gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerektiği anlaşıldığından aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85 TL maktu istinaf karar harcından peşin alınan 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95 TL istinaf karar harcının davacıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
3-Davacının istinaf başvurusu nedeniyle yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan istinaf gider avansının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince davacıya iadesine,
5-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Kararın Dairemiz tarafından taraflara tebliğine,
Dair, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1 bendi gereğince aynı kanunun 361/1. maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren İKİ HAFTALIK süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/09/2023
…