Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 13/02/2018
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 05/07/2022
İlk Derece Mahkemesinin dava dosyası istinaf yasa yolu incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiş olmakla, istinaf incelemesi HMK’nın 356. vd. maddelerince duruşmalı olarak yapılan açık yargılama sonucunda dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, müvekkilinin 04/03/2014 tarihinde Clark Marka GTX18 Model, … seri nolu forklifti davalıdan 69.709,68 TL tutar karşılığında satın aldığını, müvekkili şirketinin satın aldığı forkliftten alması gereken asgari verimi alamadığını, söz konusu forkliftin elektrikli model olup akü ile çalıştığını, akü tam şarj yapıldıktan sonra forklifti 4-5 saat süre kullanılabildiklerini, daha sonra forklift ile yapılacak işleri için forklift kiralamak zorunda kaldıklarını, forkliftin ayıplı mal statüsüne girdiğini ve bu mağduriyeti giderilmesi amacıyla Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … Diş. Sayılı dosyasından tespit yaptırıldığını, tespit dosyasında forkliftin gizli ayıplı olduğuna karar verildiğini, davalı tarafa mağduriyetin giderilmesi için bilgi verildiğini ancak bugüne kadar cevap mağduriyetlerinin giderilmemesi nedeniyle iş bu davayı açmak zorunda kaldıklarını ayıplı mal statüsündeki Clark Marka, GTX18 Model … Seri Nolu Forklift için ödenen ödeme tarıhınden itibaren işleyecek yasal faizi, Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Diş. Sayılı dosyası için yapılan 777,90 TL yargılama gideri, Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyasından takdir edilen 300,00 TL vekalet ücreti ile birlikte davalıdan tahsilini, forkliftin kullanılmamasından kaynaklanan gelirden mahrum kalınan zarar miktarı olarak şimdilik fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 944,00 TL (KDV dahil) (Kiralama bedelleri vs.) ‘nin karşı taraftan tahsilini, talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davalı vekili, satılan forkliftin ayıp iddiasının zamanaşımına uğradığını, davacı tarafından Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile yaptırılan bilirkişi raporunu ve rapordaki aleyhe olan hususları kabul etmediklerini, tespitten sonra 16/09/2015 tarihli 153 numaralı servis formunda arızanın akü atlama kablolarında oksitlenmeden kaynaklandığını, oksitlenmeden dolayı voltaj düşüklüğüne neden olduğunu forkliftin çalışmamasına neden olduğu, akü değerlerinin ölçüldüğü ve aküde, elektronik aksamlarda hiçbir problem olmadığı makinanın aküsü ve kendisinin sorunsuz bir şekilde görevini ve işlevini yaptığı servis yetkilisi ve davacı şirket tarafından kaşe ve imza ile tespit ve kabul etmiş olmasına rağmen malın ayıplı çıkması nedeniyle iadesi ve bedelinin ödenmesi talebini ihtiva eden işbu davanın haksız ve kötü niyetli açılan davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece 13/02/2018 tarih, … Esas … Karar sayılı kararı ile; makinede gizli ayıp olduğu, davacının ürünü aldıktan sonra arızalı olduğunu görünce servise bilgi verdiği, birçok kez servis hizmeti alındığı, ancak sorunun çözülemediği ve süreklilik taşıdığı, davacının ayıba vakıf olduktan sonra makul süre içinde ihbarda bulunduğunun anlaşıldığı, makinedeki ayıbın giderilebilecek durumda olmadığı, onarılması veya satış bedelinin indirilmesinin somut olayda uygun olmayacağı davacının sözleşmeden dönme hakkını kullanma şartlarının oluştuğu anlaşılmakla dava konusu davalı tarafından davacıya 04/03/2014 tarihli … nolu fatura ile satışı yapılan CLARK marka GTX18 model, … seri nolu forkliftin davalıya iadesi ile davacı tarafından ödenen 69.709,68 TL satış bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, söz konusu hükmedilen satış bedeline dava konusu forkliftin davalıya iade edildiği tarihten itibaren yasal faiz uygulanmasına; davacı tarafın bu zarar bedeli talebinin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karara karşı, davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; ortadan kanunun aradığı şekilde ayıplı mal buılunmadığını, sadece akünün gücünün düşük olduğunu, satılan makinede herhangi bir imalat hatası bulunmadığını, 460AH olan akünün 480AH olan akü ile değiştirilmesi halinde sorunun ortadan kalkacağını ve resen hususları istinaf sebebi olarak ileri sürmüştür.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Uyuşmazlık, davacı tarafından davalıya satılan forkliftin ayıplı olup olmadığı, noktasında toplanmaktadır.
DELİLLER :
1-Beyan dilekçeleri,
2-Makine Mühendisi bilirkişi … tarafından hazırlanan 26/09/2017 havale tarihli bilirkişi raporu ve 13/11/2017 havale tarihli ek bilirkişi raporu,
3-Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası,
4-Teknik bilirkişi … tarafından hazırlanan 21/05/2019 tarihli raporu ve 09/08/2019 tarihli bilirkişi ek raporu,
5-Dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, ayıp iddiasına dayalı satış bedelinin iadesine yönelik alacak davasıdır.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizin 15/10/2019 tarih, … Esas … Karar sayılı ilamı ile; davalı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun esastan kabulüne, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/02/2018 tarih … Esas … Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, 1.800,00-TL’nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Davacı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 07/12/2021 tarih, … Esas … Karar sayılı ilamı ile; “Bölge Adliye Mahkemesince, taraflar arasındaki satış protokolü ve proforma faturadan davaya konu forkliftin 48V/480 amper gücünde şarjlı makine olduğunun anlaşıldığı, davacıya teslim edilen forklift makinesinin 48V/460 amper gücünde çalışan makine olduğu, sözleşmede kararlaştırılan satım konusu malın dışında başka malların teslim edildiği durumda buradaki teslimin …. teslim olduğu kabul edilmiştir. Davalı tarafından tanzim edilerek davacıya gönderilen faturada makine 48V/480 amper gücündeki makine olarak gösterilmiştir. Taraflar arasında düzenlenen 18.03.2014 tarihli teslim formunda ve 24.02.2014 tarihli proforma faturada da satım konusu makinenin 48V/480 amper gücündeki makine olarak yazdığı, teslim aşamasında dahi satıcı olan davalının, makinenin 48V/480 amper gücündeki makine olduğunu beyan ettiği görülmüştür. Satılanın, sözleşmede belirlenene ya da alıcının satılandan beklediği kullanım amacına uygun olarak teslimi gerekir. Dosyadaki raporlardan da anlaşıldığı üzere davacının 480 amper gücünde sandığı makinenin 460 amper gücünde olması sebebi ile burada aliud teslim söz konusudur. “Çeşidiyle belirlenen bir menkulün satımında, sözleşenlerin çeşidini belirlemek için sözleşmede öngördükleri vasıflardan biri teslim edilen şeyde bulunmazsa artık ayıplı teslim değil satılandan başka bir şeyin teslimi (aliud teslimi) söz konusudur. Bu durumda ise uyuşmazlığın çözümünde TBK’nın 112. ve devamı hükümlerinin nazara alınması gerekecektir.” (Yargıtay 11.HD. 09.06.2015 Tarih, 2014/11508 E., 2015/7972 Karar sayılı ilamı). Aliud teslimde fiyat farkına hükmedilebilmesi için alıcının bu yönde kabulünün olması gerekir. Oysa davacı yargılamanın başından bu yana sözleşmeden dönme ile bedel olarak ödediği tutarın iadesini talep etmektedir. Bu durumda Bölge Adliye Mahkemesince davacının rızası olmadan, satın almadığı bir malı davacının uhdesinde bırakarak fark bedeline hükmedilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir” gerekçeleriyle dairemiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmadan sonra yapılan yargılamada bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Dosya kapsamının incelenmesinde; taraflar arasında forklift satışına ilişkin satış sözleşmesinin bulunduğu, satılanın, sözleşmede belirlenene ya da alıcının satılandan beklediği kullanım amacına uygun olarak tesliminin gerektiği, dosyadaki raporlardan da anlaşıldığı üzere davacının 480 amper gücünde sandığı makinenin 460 amper gücünde olması sebebi ile burada aliud teslim söz konusu olduğu, Borçlar Kanununa göre çeşidiyle belirlenen bir menkulün satımında, sözleşenlerin çeşidini belirlemek için sözleşmede öngördükleri vasıflardan biri teslim edilen şeyde bulunmazsa artık ayıplı teslim değil satılandan başka bir şeyin tesliminin (aliud teslimi) söz konusu olduğu, bu durumda ise uyuşmazlığın çözümünde TBK’nın 112. ve devamı hükümlerinin nazara alınması gerektiği, alıcının bu yönde kabulü bulunmadığından fiyat farkına hükmedilemeyeceği, makinenin gizli ayıp olduğu, davacının ürünü aldıktan sonra arızalı olduğunu görünce servise bilgi verdiği, birçok kez servis hizmeti alındığı, ancak sorunun çözülemediği ve süreklilik taşıdığı, davacının ayıba vakıf olduktan sonra makul süre içinde ihbarda bulunduğunun anlaşıldığı, makinedeki ayıbın giderilebilecek durumda olmadığı, onarılması veya satış bedelinin indirilmesinin somut olayda uygun olmayacağı, akit feshedildiğinden taraflar aldıklarını iade ile yükümlü olup, birbirlerinden kâr kaybı, zarar bedeli veya gelir kazancı talep edemeyeceği anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne, dava konusu davalı tarafından davacıya 04/03/2014 tarihli … nolu fatura ile satışı yapılan CLARK marka GTX18 model, … seri nolu, forklift’ in davalıya iadesiyle davacı tarafından ödenen 69.709,68 TL satış bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, söz konusu hükmedilen satış bedeline dava konusu forkliftin davalıya iade edildiği tarihten itibaren yasal faiz uygulanmasına, davacının talep ettiği mahrum kalınan kar bedeli talebinin reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, dava konusu davalı tarafından davacıya 04/03/2014 tarihli … nolu fatura ile satışı yapılan CLARK marka GTX18 model, … seri nolu, forklift’ in davalıya iadesiyle davacı tarafından ödenen 69.709,68 TL satış bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, söz konusu hükmedilen satış bedeline dava konusu forkliftin davalıya iade edildiği tarihten itibaren yasal faiz uygulanmasına,
2-Davacının talep ettiği mahrum kalınan kar bedeli talebinin reddine,
3-Alınması gerekli 4.761,87 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 1.206,59 TL harcın mahsubu ile 3.555,28 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, harç tahsil müzekkeresinin ilk derece mahkemesince YAZILMASINA,
Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin 12/07/2018 tarih, … Esas- … Karar sayılı, … Harç sayılı Harç Tahsil Müzekkeresinin İlk Derece Mahkemesince İPTALİNE,
4-Davacı tarafından yapılan peşin harç dahil 1.238,39 TL ilk masraf, bilirkişi, tebligat ile posta gideri 883,55 TL, tesbit dosyasında yapılan 777,90 TL tesbit gideri olmak üzere toplam 2.899,84 – TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre hesaplanan 2.859,25 – TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın HMK 333.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. gereğince kabul olunan kısım üzerinden hesaplanan 8.018,06 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. gereğince ret edilen kısım üzerinden hesaplanan 944,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan tebligat ile posta gideri 50,00 TL yargılama giderinden kabul-red oranı nazara alınarak 0,70 -TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
9-İstinaf incelemesi yönünden;
a-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 4.761,87 TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak yatırılan 1.190,47 TL ilam ve karar harcının mahsubu ile bakiye 3.571,40 TL’nin istinaf eden davalıdan TAHSİLİNE,
b-Davalı tarafın yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
c-Davacı tarafından temyiz incelemesi için yapılan 218,50 TL temyiz yoluna başvurma harcı, 152,23 TL posta masrafı olmak üzere toplam 370,73 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
d-Dairemiz kararının Yargıtayca bozulması üzerine 6100 Sayılı HMK’nın 373/4. maddesi gereği duruşma açıldığından davacı ve davalı lehine vekalet ücreti verilmesine YER OLMADIĞINA,
e-İstinaf gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince ilgilisine İADESİNE,
10-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, tarafların yokluğunda HMK’nın 356. maddesi uyarınca duruşmalı olarak oybirliği ile HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince karar tarihi itibariyle dava değerinin kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL’nin altında kalması nedeniyle kesin olarak karar verildi.05/07/2022
…