Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/585 E. 2022/1546 K. 31.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 16/12/2021
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 31/10/2022

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, Müvekkili … Şti. İle … Şti. aralarındaki ticari faaliyeti gereği ileride doğması muhtemel alacaklar için müvekkili olduğu şirket yetkilisi …’nin Denizli ili … ilçesi … Mahallesi … Ada, … parsel sayılı taşınmazındaki bağımsız bölümleri üzerine 21/04/2009 tarih, … yevmiye no ile 1.000.000,00 TL bedelli üst limit ipoteği konulduğunu, müvekkili olduğu şirketin … Şti. İle olan ticari ilişkisinde hiçbir borcunun olmadığını, davalı … Ltd. Şti.’nin (… A.Ş.) Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … sayılı dosyası ile itirazın kaldırılması davasının açıldığını, itirazın kaldırılmasına karar verildiğini, Akhisar İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ile icra takibine girişilip, icra inkar tazminatını takibe koyduğunu, 325.000,00 TL’lik ipoteği temlik alan davalı … (… A.Ş.) firması bu üst limit ipoteği nedeniyle alacaklı olduğunu temlik eden … şirketinin müvekkili … şirketinden alacaklı olduğunu ispat etmek zorunda olduğunu, davanın kabulünü, müvekkili olduğu şirketin davaya konu 325.000,00 TL bedelli ipotek sebebiyle davalı şirkete borçlu olmadığının tespitini, asıl alacağın %20’si oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davalı vekili, ipoteğin paraya çevrilmesi takibi sonunda takibe itiraz edildiğini, Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesi … esas, … karar sayılı mahkeme ilamı ile takibin devamına, icra inkar tazminatına hükmedildiğini, ipoteğin 325.000,00 TL’lik kısmını 03/02/2016 tarihinde alacağın temliki sözleşmesi ile devredildiğini, şirketin … Şti.’ye (… A.Ş.) alacağını devrettiğini, ipotek borçlularının bu olayda üçüncü şahıs durumunda olduğunu, Denizli 3. Noterliğinin 29/08/2016 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesinde iki şirket arasında cari hesabın bulunduğu kısmen de olsa borç bulunduğunun ikrar edildiğini, yargılama aşamasında borçlu … Şti. İİK 68 maddesi kapsamında borçlu olmadığına dair hiçbir belgeyi mahkemeye sunmadığını, … Şti. (… A.Ş.) tarafından İzmir 15. Noterliğinden 08/09/2016 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile ihtar edilmesine rağmen ihtarnameye hiçbir cevap verilmediğini, davanın reddine, konulan ihtiyati tedbirin kaldırılmasına, masraflar ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, 21/04/2009 tarih … yevmiye no ile davacı …’nin Denizli İli … İlçesi … Mahallesi … ada… parsel sayılı taşınmazındaki bağımsız bölümler üzerine … ile … arasındaki ticari faaliyet gereği ileride doğması muhtemel alacaklar için 1.000.000,00 TL bedelli üst sınır ipoteği tesis edildiği, dava dışı …Şirketinin alacağın 325.000,00 TL’lik kısmını temlik sözleşmesi ile temlik ettiği, davacı tarafın defterlerinin incelenmesi neticesinde davacıların dava dışı …Şirketine borcu bulunmayıp alacağının bulunduğu anlaşılmakla, dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporunun gerekçeli ve denetime elverişli olması nedeniyle mahkemece hükme esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karara karşı, davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; iş bu davanın … Şti.’ye karşı açıldığını, yargılama sırasında dosyaya sunulan belgelerden de anlaşılacağı üzere davalının unvan değişikliği sonucunda … Şti. Unvanını aldığını, daha sonra tür değişikliğine gidilerek şirketin unvanının … A.Ş. Olarak değiştiğini, gerekçeli kararda iki davalı gösterilmesine rağmen her iki davalının aynı şirketler olduğunu, dolayısıyla gerekçeli karar başlığında davalıların yanlış gösterildiğini, davaya dayanak teşkil eden Denizli 1. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına borçluların yapmış olduklar itirazın kaldırılması için Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas numaralı dava dosyasında yapılan yargılama sonucunda ilk derece mahkemesince itirazın kaldırılması talebinin kabulüne karar verilmiş ise de, istinaf incelemesi sonucunda Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin … Esas Sayılı dosyasında diğer ipotek borçlusu …’ın takipte borçlu gösterilmemesi nedeniyle istinaf talebinin kabulü ile, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, itirazın kaldırılması talebinin reddine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, bu nedenle icra dosyasının ortadan kaldırıldığını ve takibin iptal edildiğini, dolayısıyla iş bu davanın konusuz kaldığını, ipotek davacılardan … tarafından … Şti.’nin ve …’ın … şirketine doğmuş ve doğacak borçlarının temini amacı ile tesis edildiğini, sadece davacı şirket yönünden inceleme yapılarak, diğer ipotek borçlusu … yönünden hiç inceleme yapılmadan ipoteğin kaldırılmasına karar verilebilmesinin hukuka aykırı olduğunu, … Şti.’nin borçlu olmadığına ilişkin tespitin hatalı olduğunu, bilirkişi raporuna yapılan itirazlarının dikkate alınmadığını, davacıların 2010 yılında keşide etiiği ihtarname içeriğinden … Bankası’na yapılan yemlik işleminde haberdar olmasına rağmen 2014 yılında temlik eden şirkete ödeme yapmış olmasının davacıyı borçtan kurtarmayacağını, ayrıca ödeme olarak kabul edilen çeklerin karşılıksız işlemi gördüğünü, çeklerin akıbetinin araştırılmadığını, Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasında aldırılan bilirkişi raporu ile hükme esas alınan bilirkişi raporunun çelişkili olduğunu, ipotek borçlusu …’ın da borcunun son bulmadığını istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Gerekçeli karar başlığında davalılar olarak … Şti. ve … A.Ş. gösterilmiş ise de davanın … Şti.’ne açıldığı, davalı vekilinin 24/02/2021 tarihli dilekçesi ile davalı şirketin unvan değişikliği sonucunda … Şti. unvanını aldığını, daha sonra tür değişikliğine gidilerek şirketin unvanının …A.Ş. olarak değiştiğini beyan ettiği, dilekçe ekinde de buna ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ilanlarını eklediği anlaşılmakla Dairemiz karar başlığında bu yanlışlık düzeltilmiş olup, gerekçeli karar başlığı da mahallinde her zaman düzeltilebilir nitelikte olduğundan buna ilişkin istinaf sebebi istinaf incelemesi dışında bırakılmıştır.
Denizli 1. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına borçluların yapmış oldukları itirazın kaldırılması için Denizli 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas numaralı dava dosyasında yapılan yargılama sonucunda mahkemece itirazın kaldırılması talebinin kabulüne karar verildiği, davalı borçluların kararı istinaf etmeleri üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 09/12/2020 tarih, … Esas, … Karar Sayılı ilamı ile, ipotek borçluları … Şti. ve …’ın takipte taraf olarak gösterilmedikleri, asıl borçlular aleyhine takip başlatılmaması nedeniyle davalıların istinaf talebinin kabulü ile, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, itirazın kaldırılması talebinin reddine karar verildiği, ancak itirazın kaldırılması talebinin reddine karar verilmesi ile menfi tespit davası konusuz kalmayacağından davalı vekilinin bu istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.
Dosya kapsamından Denizli Tapu Sicil Müdürlüğünün 21/04/2009 tarih, … yevmiye numaralı resmi senediyle, … adına kayıtlı taşınmazlar üzerine … Şirketinin … Şirketiyle … nezdinde doğmuş ve doğacak alacaklarının teminatını teşkil etmek üzere fekki bildirilinceye kadar müddetle … Limited Şirketi lehine 1.000.000 TL bedel tutarında 2. derecede, 1. sıradan boşalan dereceye yollamak kaydıyla faizsiz olarak ipotek tesis edildiği, İzmir 31. Noterliğinin 06/05/2010 tarih, … yevmiye numaralı temlik sözleşmesiyle … yevmiye numara ile tescil edilen ipotekten kaynaklanan alacağın 500.000 TL’lik kısmının … Bankası A.Ş.’ye temlik edildiği ve temlik işleminin tapuya şerh edildiği, Denizli Tapu Sicil Müdürlüğünün … yevmiye numaralı, 12/08/2016 tarihli resmi senediyle … Şirketi tarafından 1.000.000 TL bedelli ipoteğin 325.000 TL’sinin …ne (… A.Ş.), 175.000 TL’sinin … Şirketine, 500.000 TL’sinin … Şirketine temlik edildiği anlaşılmıştır.
Davacı ….Şti.’ne ait ticari defter ve belgelerin incelenmesi sonucunda SMMM bilirkişisi tarafından düzenlenen 10/08/2020 havale tarihli kök ve 11/11/2021 tarihli ek raporunda, 2014 yılında dava dışı temlik eden … Şti. adına düzenlenen 3 adet çek bedeli toplamı olan 300.000,00 TL’nin ödendiği kabul edilerek davacı … Şti.’nin dava dışı … Şti.’nden 2014 yılı dönem sonu itibariyle 504.788,73 TL cari bakiye alacağı olduğu, davacı …. Şti.’ne ait incelenen resmi defterlerine yansıyan ticari işlem kayıtlarında bulunan dava dışı …Şti.’ne ayrıntıları görülen toplam 500.000,00 TL bedelli 5 adet çeşitli vadelerde senedin davacı şirket tarafından dava dışı şirkete ödenmemiş olduğu, bu nedenle davacı şirketin resmi defterlerine göre, 21.04.2009 tarihinde akdedilen 1.000.000,00 TL bedelli üst limit ipotek alacaklısı dava dışı … Ltd.Şti.’nden 2014 dönem sonu itibariyle (504.788,73 – 500.000,00) 4.788,73 TL cari hesap alacağının bulunduğunun belirtildiği, İlk derece mahkemesince de anılan kök ve ek rapor doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş ise de, temlik alan davalı vekilinin 2014 yılında dava dışı temlik eden … Şti. adına düzenlenen 3 adet çek bedeli toplamı olan 300.000,00 TL’nin ödendiğini kabul etmediği, mahkemece … Bankasına yazılan müzekkere cevabında, … seri numaralı çekin fotokopisinin gönderildiği, anılan çek bedelinin ödenmediğinin anlaşıldığı, … seri numaralı çek için … Bankası A.Ş. Manisa … şubesine, … seri numaralı çek için … Pendik şubesine sorulması gerektiği belirtilmesine rağmen bildirilen banka şubelerine müzekkere yazılmadığı gibi taşınmazlar üzerine … Şirketinin … Şirketi ve … nezdinde doğmuş ve doğacak alacaklarının teminatını teşkil etmek üzere ipotek konulduğu gözetilerek temlik eden dava dışı … Şti. İle …’ın ticari defterlerinin incelenmediği eksik inceleme ile hüküm tesisi hatalı olmuştur.
Buna göre mahkemece yapılması gereken iş, … ve … seri numaralı çek bedellerinin ödenip ödenmediğinin tespiti için bildirilen banka şubelerine müzekkere yazılması, borcun ödenmesi amacıyla verilen çekin bedeli tahsil edilmediği sürece borcun ödenmiş olarak kabul edilemeyeceğinin gözetilmesi (benzer mahiyette Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 19/09/2013 tarih, 2012/16084 Esas, 2013/14251 Karar Sayılı ilamı). Temlik eden dava dışı … Şti.’nin mersis kaydında faal olduğu anlaşılmakla gerektiğinde adresi tespit edilerek ve bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilmek suretiyle dava dışı … Şti. İle …’ın ticari defterlerinin incelenerek temlik tarihi itibarile taraflar arasındaki alacak borç durumu tespit edildikten sonra oluşacak sonuç dairesinde karar vermekten ibarettir.
Sonuç olarak, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine geri gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin İlk Derece Mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/12/2021 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 5.550,19 TL nispi istinaf karar harcının davalıya İADESİNE,
5-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesinde yapılacak yargılama sonucunda dikkate ALINMASINA,
6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
7-Davacı tarafından yatırılan teminatın iadesi işleminin İlk Derece Mahkemesi tarafından değerlendirilmesine,
8-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan istinaf gider avansının İlk Derece Mahkemesince ilgiliye İADESİNE,
9-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve HMK’nın 353/1-a. maddesince kesin olarak karar verildi.31/10/2022