Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/2791 E. 2022/1865 K. 23.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ARAKARAR TARİHİ : 05/10/2022
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit
GEREKÇELİ
KARARIN YAZIM TARİHİ : 23/12/2022

İlk Derece Mahkemesinin dava dosyası istinaf yasa yolu incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin inceleme raporu okundu.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkilinin 03/02/2017 tarihinde cüzdanının çalındığını, durumu fark eder etmez … Polis Merkezi Amirliğine müracaat ederek şikayette bulunduğunu ve müvekkilinin çalınmış olan cüzdanının içindeki ehliyetin hükümsüz kılındığını, 2017 yılında hükümsüz kılınan ehliyet ile davalı alacaklı …’ya ait …’ta bulunan … Rent A Car firmasından araba kiralama işlemi yapıldığını, işlem karşılığı olarak müvekkilinin avalist olarak adının yer aldığı bir senedin rent a car firmasına verildiğini, müvekkilinin bu yapılan işlemlerden haberinin olmadığını, davalı …’nın bu senede dayanarak Manavgat 1. İcra Dairesinin … esas sayılı icra dosyasında 22.132,45 TL alacağı olduğundan bahisle icra takibi başlattığını, icra takibine dayanak 250.000,00 TL değerindeki bono üzerinde bulunan imzanın müvekkilinin ait olmadığını, davalıya da böyle bir borcunun bulunmadığını, müvekkilinin takipten kartına konulan bloke ile haberi olduğunu, usulsüz tebliğ nedeniyle süresinde itiraz edemediğinden takibin kesinleştiğini beyanla davanın kabulü ile davalılar ile müvekkili arasında mevcut ve geçerli bir hukuki ilişkinin bulunmadığının tespitine, kötüniyetle açılan Manavgat 1. İcra Dairesinin … esas sayılı icra takibinin durdurulması akabinde takibin iptaline, teminatsız olarak ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalıların takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, takipten sonra açılan menfi tespit davasında mahkemenin ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilmeyecek olması, mevcut bir durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde ihtiyati tedbir kararı verilebilecek olması; muhtemel menfi tespit davası kazanılsa dahi sonuçsuz kalmasının önlenmesi amacıyla ve gecikmesinde sakınca görülmesi nedeniyle, menfaatler dengesi de göz önünde bulundurularak, icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi şeklinde ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu yapılan sahte imzalı bononun düzenlenmesine ilişkin soruşturmanın Manavgat CBS … soruşturma sayılı dosyasında devam ettiğini, davalı …’nın ifadesinde, senete imza atan kişinin davacı … değil … isimli biri olduğunu kabul ettiğini, söz konusu soruşturma dosyası incelendiğinde sahtecilik iddiasının somut bir hal aldığını, buna rağmen mahkemenin takibin durması yönünde karar vermediğini belirterek kısmen kabule ilişkin kararın kaldırılarak takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, tedbir talebinin kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Uyap üzerinden Manavgat CBS … soruşturma sayılı dosyası celp edilerek incelenmiş, senet borçlusunun yakalama kararına binaen ifadesinin alınarak dosyaya eklendiği anlaşılmıştır.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İİK’nın 72/3. fıkrasına göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın % 15’inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Öte yandan takibe konu kambiyo senedinin soyut iddialarla sahteliğinin iddia edilmesi, HMK’nın 209. maddesi uyarınca takibin durdurulması sonucunu doğurmaz. Anılan hüküm, genel mahkemelerde açılan davalarla ilgili olarak kambiyo senedinin hiç bir işleme esas alınamayacağını, başka bir anlatımla delil olarak kullanılamayacağını öngörmektedir. Ayrıca belirtmek gerekirse; İcra ve iflas hukuku, icra ve iflas takiplerinin usul hukuku niteliğindedir. Bu hukuk dalının amacı, bir yandan takip alacaklısının alacağına kavuşması için borçlu veya üçüncü kişilerin çıkarabilecekleri zorlukları ortadan kaldırmak, diğer yandan kötüniyetli takiplere karşı takip borçlusunun kendisini korumasını sağlayacak hukuki çareler bulmak, bu arada takipten etkilenen üçüncü kişilerin menfaatlerini korumak, takip işlemlerinin yapılması sırasında insan hak ve hürriyetlerinin ihlal edilmesini önlemektir. İcra iflas hukukunun en önemli kaynağı İcra ve İflas Kanunu olup, bu Kanun, icra ve iflas takibinden, tahsile kadar uygulanması gereken usul hükümlerini düzenlemektedir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ise, İcra ve İflas Kanunu’nda bir hüküm olmayan hallerde, ancak İcra ve İflas Kanunu’nda açıkça gönderme olması (İİK 50, 68/a-4 gibi) veya bu kanunun özel veya genel hükümlerine aykırı olmaması (zorunlu dava arkadaşlığı) hallerinde uygulanabilir. Bu ilkeler ışığında HMK’nın 209/1. maddesinin ilamsız icra takiplerine etkisi değerlendirilmelidir. Bu maddeye göre “adi bir senetteki yazı veya imza inkar edildiğinde, bu konuda bir karar verilinceye kadar, o senet herhangi bir işleme esas alınamaz.” Bu maddenin icra takiplerinde uygulanması gerektiğine ilişkin olarak İcra ve İflas Kanununda bir hüküm bulunmamaktadır.
Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan takipte, takibe konu kambiyo senedi altındaki imzaya itiraz, İİK’nın 170. maddesinde özel olarak düzenlendiğinden, imza inkarı nedenine dayalı sahtelik iddiası hakkında, sonraki genel kanun olan HMK’nın 209. maddesi uygulanamaz. İmza itirazı, İİK’nın 170/1. maddesi uyarınca satıştan başka icra takip muamelelerini durdurmaz. Ancak icra mahkemesi itirazla ilgili kararına kadar takibin geçici olarak durdurulmasına karar verebilir (İİK. M. 170/2).
Borçlunun sahtelik nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit davası, İİK’nın 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddedeki usule göre mahkemeden alınacak ihtiyati tedbir kararı ile icra takibi durdurulabilir. Sahtelik nedeniyle açılan menfi tespit davası, Cumhuriyet Savcılığına aynı nedenle yapılan şikayet ve ceza mahkemesinde açılan davada kendiliğinden icra takibini durdurmaz ve bekletici mesele yapılamaz. (HGK’nın 08/06/2016 tarih ve 2014/12-1128 Esas, 2016/774 Karar)
Ancak yukarıda anlatılanlar ışığında sadece imzaya itiraz şeklindeki sahtecilik iddialarına dayanarak HMK’nın 209. maddesi uyarınca takibin durdurulmasına karar verilemeyecek ise de; takibe konu senedin sahte olduğunun ceza mahkemesi yargılaması ile ortaya çıkması veya somut olayda olduğu gibi senet borçlusunun senedi avalist olarak davacının adı ve soyadını kullanarak imzalayan kişinin davacı olmadığını, dava dışı … isimli şahsın imzayı attığını beyan etmesi, bununla ilgili soruşturmanın devam etmekte olması halinde, davacının soyut bir iddiasından bahsetmek mümkün olmayacağından HMK’nın 389., 209/1. ve 72/2. maddeleri nazara alınarak takip durdurulabilecektir. Zira davacının sahtecilik iddiası soyut bir iddia olmaktan çıkıp somut bir hal almıştır ve ilk derece mahkemesi de iddianın somut bir hal aldığını kabul etmesine rağmen takibin durması yerine icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönündeki tedbire karar vermesi, senede dayalı başlatılan takip nedeniyle ileride telafisi mümkün olmayan zararlara uğramasına yol açabilecektir. Bu nedenle mahkemenin HMK’nın 389. vd. ve 209. maddeleriyle İİK’nın 72. maddesini birlikte değerlendirerek bir karar vermesi gerekecektir.
İlk Derece Mahkemesinin davacının sahtecilikle ilgili iddialarının açılan ceza soruşturmasında somut hale geldiğini değerlendirmesine rağmen davacının HMK 209. maddesi uyarınca icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermesi yerinde görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi gereğince esastan kabulü ile icra takibinin durdurulmasına ait talebin reddine ilişkin ara kararın kaldırılmasına, icra takibinin teminat alınmaksızın HMK’nın 209/1 ve HMK’nın 389. Maddeleri uyarınca tedbiren durdurulmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi ara kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi gereğince Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/10/2022 tarih ve … sayılı ARA KARARININ KALDIRILMASINA,
a. Davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin KABULÜ ile;
6100 sayılı HMK’nın 209/1. Maddesi uyarınca Manavgat 1. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasındaki takibin, davacı yönünden TEMİNATSIZ OLARAK DURDURULMASINA,
b-Tedbire ilişkin karar uygulamasının İlk Derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
3-İstinaf incelemesi yönünden;
a- Davacının İlk Derece Mahkemesince adli yardımdan faydalanmasına karar verildiğinden ve istinafa başvurulurken harç alınmadığından harç konusunda karar vermeye yer olmadığına,
b-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından davacı lehine istinaf vekalet ücreti taktirine YER OLMADIĞINA,
4-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f. maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.23/12/2022