Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 03/12/2021
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 04/03/2022

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Başkanın inceleme raporu okundu.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
A-)Açılan dava ve iddia :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle “…işbu dava açılmadan önce ticari uyuşmazlık dava şartı kapsamında taraflarınca arabuluculuğa başvurulmuş ise de davalı ile anlaşma sağlanamadığını, Denizli 5. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı icra takip dosyası ile davalı/borçluya karşı davacı/ alacaklı müvekkili tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile örnek no:9 icra takibi başlatıldığını, işbu icra takibinin davalıya 23.12.2020 tarihinde tebliğ edildiğini, borçlu vekili tarafından ise icra takibine 30.12.2020 tarihinde ”yasal süresi içinde takibe, borcun tamamına ve fer’ilerine , faiz oranına ve ipoteğe itiraz ediyoruz” diyerek icra takibine itiraz ettiklerini, davalı/ borçlu tarafından yapılan itiraz sırf alacağın tahsilini geciktirme amaçlı olup iyiniyetten yoksun bir itiraz olduğunu, davacı müvekkilinin şirket ile dava dışı ….San. Ve Tic. Ltd. Arasında doğduğunu ve ileride doğacak olan borçların teminatı amacıyla davalıya ait Denizli ili …. ilçesi ….Mah. ….pafta ….ada ….parsel , arsa niteliğindeki 2.166,00 m2 yüzölçümlü, … arsa paylı …. Blok, …. . Kat + …. kat, …. nolu bağımsız bölüm taşınmazın üzerine 800.000,00 TL bedelle yasal faiz %9 üzerinden fekki bildirilene kadar süresiz ipotek ile teminat konulmasına ilişkin davalı ile ipotek sözleşmesi yapılmış olup, taşınmazın tapu kaydına da 12.06.2018 tarihinde ipotek şerhi işlendiğini, dava dışı …. Şirketi borcu batık bir şirket olup, en son Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.12.2020 tarih ve E:…. K:… Sayılı kararı ile şirketin konkordato talebinin reddedilerek şirketin İİk’nin 292/1 maddesi gereğince iflasına karar verildiğini ve Denizli 4. İflas Müdürlüğünün …. İflas sayılı dosyasından şirketin tasfiyesinin devam ettiğini, davacı müvekkilinin şirketin dava dışı ….şirketinden çok miktarda alacağının mevcut olup bu alacaklarının tahsili için bir kısım icra takiplerinin başlatıldığını, müvekkilinin söz konusu takiplerden de görüleceği üzere dava dışı ….şirketinden alacaklı olduğunu, bu sebeple dava dışı … şirketi ile ilgili verilen iflas kararı uyarınca İflas Müdürlüğüne taraflarınca 08.12.2020 tarihli dilekçe ile alacak kaydı yapıldığını, dava dışı … şirketinin iflas etmiş olup, davacı müvekkilinin şirketin dava dışı … şirketinden olan alacağının güvence altına alınan azami limit olan 800.000,00 TL nin çok üstünde olduğunu, bu sebeple taraflarınca ipotek nedeniyle davalı aleyhine icra takibine gidilmiş ise de davalının haksız bir şekilde takibe itiraz ettiğinden davalı itirazının iptalini ve icra takibinin devamına karar verilmesini bu nedenlerle davalarının fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL üzerinden kabulü ile taraflarınca Denizli 5. İcra Müdürlüğünde başlatılan …. Esas sayılı icra takip dosyasına yapılan itirazın iptalini, icra takibinin devamını, takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere hükmedilecek icra inkar tazminatının davalıdan alınarak taraflarına ödenmesini, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıdan alınarak taraflarına ödenmesine karar verilmesini…” talep ve dava etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle “…davacının huzurda görülmekte olan işbu davayı ikame etmekte hukuki yararı bulunmadığından davanın esasına girilmeden davanın reddini talep ettiklerini, icra takibinin iptali davası, İcra ve İflas Kanunu’nun 67. maddesinde açık bir şekilde belirlendiğini, icra takibinin iptali davası açmak isteyen bir borçlu, belirli şartlar altında bu işlemi yerine getirebildiğini, davacının işbu davasına dayanak yaptığı Denizli 5.İcra Müdürlüğü’nün ….Esas sayılı dosyası ile yapılan takibin kesinleşmiş bulunan Denizli 3.İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas ….Karar sayılı kararı ile iptali edilmiş olup takibin kapatıldığını, ortada kanunen geçerli bir icra takibi bulunmadığından davacının takibe yapılan itirazın iptalini talep etmekte hukuki yararın bulunmadığını, davacı şirketin alacak kaydı yaptırmış olmakla da işbu davayı açmakta hukuki yararının mevcut olmadığını, davacı şirketin, asıl borçlu …San. ve Tic. Ltd.Şti.nden alacağının mevcut olup olmadığının, bu alacağın muvazaaya dayanıp dayanmadığının ve miktarının tespiti gerektiğini, …. Tekstil şirketinin borcunun bulunup bulunmadığının itirazını ya da kabulünü ….Tekstil şirketinin yapacağını, alacağa dayanak olarak gösterilen 3.000.000,00 TL lık alacak muvazaalı olup …San.ve Tic. Ltd.Şti.ne karşı açılacak olan tasarrufun iptali davasını sağlamak maksadıyla verilmiş olup gerçek olmadığını, davacı tarafın alacağının dayanağı olarak gösterdiği birtakım icra dosyalarında ….Tekstil Şirketinin de ciranta olarak sorumlu olduğu diğer takip dosyaların tahsilat durumunun da değerlendirilmesi ve takip borçlularının yaptıkları ödemelerin müvekkili tarafından bilinmediğini, her ne kadar davacı şirket ile dava dışı …. San. ve Tic. Ltd.Şti. arasında 66 adet Sulzer dokuma tezgahı için 01.01.2020 tarihli makine ve teçhizat kira sözleşmesi akdedilmiş ise de gerçekte bir kiralama ilişkisinin söz konusu olmadığını, …San. ve Tic.Ltd.Şti.nin 2016-2017-2018 yılları içerisinde mali yapısının bozulması nedeniyle sahibi olduğu 94 adet dokuma makinesini davacıdan iplik alabilmek için teminat olarak ve aslında bir nevi rehin kurulması amacıyla cari değerinin nerede ise 1/5 fiyatına fatura edildiğini, ancak tüm makineler Davacı Şirkete fatura edilmiş gözükse de … San. ve Tic. Ltd.Şti. tarafından kullanılmaya devam edildiğini, bu nedenlerle davanın dava şartı noksanlığından usulden reddini, mahkeme aksi kanaatte ise müvekkil hakkında açılmış bulunan işbu itirazın iptali davasının esastan reddini, takibinde haksız ve kötü niyetli olan alacaklı hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkûm edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini…” talep etmiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı :
İlk Derece Mahkemesi tarafından “…davacı şirket ile dava dışı ….San ve Tic Ltd Şti arasındaki ticari ilişkiden kaynaklı alacağın tahsili için davacı tarafından Denizli 5. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyası üzerinden sadece ipotekli taşınmaz maliki davalı hakkında başlatılan icra takibinin itiraz üzerine durması sonrasında iş bu davanın açıldığı; ancak İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan icra takibinde borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunması nedeniyle haklarında birlikte takip yapılması gerektiği, davacı tarafın sadece ipotekli taşınmaz maliki davalı hakkında icra takibi başlattığı, fakat hem ipotekli taşınmaz maliki davalı hakkında hem de asıl borçlu dava dışı …San ve Tic Ltd Şti hakkında takip başlatması gerektiği, (her ne kadar takip tarihinde asıl borçlu dava dışı …. San ve Tic Ltd Şti hakkında kesin mühlet kararı olup, İİK nun 294. Maddesinde kesin mühlet içinde borçlu aleyhine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takibin yapılamayacağı ve evvelce başlamış takiplerin duracağı düzenlenmiş ise de, İİK 295 açık hükmü gereği ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılabileceği)
sonradan asıl borçlunun dahil edilmesi suretiyle takibin sürdürülmesinin mümkün bulunmadığı, asıl borçlu hakkında yeni takip yapılmasının dava şartı eksikliğini ortadan kaldırmayacağı, bu nedenle davalı hakkında geçerli bir takip olduğundan söz edilemeyeceğinden dava şartı yokluğundan davanın reddine…” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Kararı davacı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde dava dilekçesini tekrar ederek, eldeki takip ve dava açısından zorunlu takip ve dava arkadaşlığı bulunmadığı için kararın hatalı olduğunu ve kaldırılması gerektiğini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE :
Dava; itirazın iptali isteminden ibarettir.
İstinaf edilen husus ise; ipotek veren hakkında yapılacak takipte ipotek borçlusunun ,asıl borçlu ile birlikte takip edilmesinin zorunlu dava arkadaşlığı kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği noktasındadır.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İcra ve İflâs Kanunu’nun “Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip” başlıklı beşinci babı, taşınır rehninin paraya çevrilmesi (m. 145-147) ile ipoteğin paraya çevrilmesini (m. 148- 150/d) ayrı ayrı düzenlemekte, ipoteğin paraya çevrilmesi bölümünde ise “ilamlı” takip (m. 149- 149/a- m. 150/h) ile “ilamsız” takibi (149/b- 150/a) ayrı ayrı hükümlere tabi tutmaktadır. İcra ve İflâs Kanunu’nun 149 ve 149/b maddeleri ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takipte ipotek veren üçüncü kişi ise takip talebinin borçlu kısmında asıl borçlu ile birlikte ipotek veren üçüncü kişinin de taraf olarak gösterilmesini düzenlemektedir. Bu hükümlere göre asıl borçlu ile ipotek veren üçüncü kişi arasında şekli mecburi takip arkadaşlığı vardır. Takip talebi dava dilekçesine benzetilir ise davacının (alacaklının) takip talebinde ipotek veren üçüncü kişi ve asıl borçluya karşı birlikte takip yapması ve takibi bu borçlular aleyhine sonuna kadar (satış dahil) birlikte sürdürmesi gerekmektedir. Takip süresince şekli mecburi takip arkadaşları birlikte hareket etmek zorunda olmadan ödeme veya icra emrine karşı itiraz veya şikâyetlerde bulunabilir, ihalenin feshi davası açabilir. Asıl borçlu ile ipotekli taşınmazın maliki üçüncü kişi arasında bu kişilerin birlikte hareket etmelerini zorunlu kılan bir takip arkadaşlığı yoktur (Budak, Ali Cem: İpoteğin Paraya Çevrilmesi yoluyla Takip, İstanbul 2008, s. 121). Ancak alacaklı, asıl borçlu hakkında takip yapmadan sadece ipotek veren üçüncü kişi aleyhinde takip yaparsa ipotek veren üçüncü kişi takibin iptali için şikâyet yolu ile icra mahkemesine başvurabilir. İcra mahkemesince şartları var ise 6100 sayılı HMK’nın 124. maddesi uyarınca alacaklıya takip talebinde göstermediği asıl borçluyu takibe dahil etmesi için süre verip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Taşınmaz rehninin bir çeşidi olan ipotek Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 881 ilâ 897. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Söz konusu maddelerde ipoteğin tanımı yapılmaksızın, ipoteğin amacı ve niteliği (m. 881), kurulması ve sona ermesi (m. 882-887), hükümleri (m. 888-891) ve kanuni ipotek hakları (m. 892-897) ile ilgili hususlar ele alınmıştır.
Türk Medeni Kanunu’nun 881/2. maddesine göre; ipoteğin mutlaka borçlunun taşınmazı üzerinde kurulması zorunlu değildir. Üçüncü kişi de başkasının borcu için malik olduğu taşınmazı üzerinde alacaklı lehine ipotek tesis edebilir. TMK’nun 887. maddesinin “İpotekli taşınmazın maliki borçtan şahsen sorumlu değilse alacaklının ödeme isteminin ona karşı etkili olması, bu istemin hem borçluya, hem kendisine karşı yapılmış olmasına bağlıdır.” şeklinde düzenlenmiş olduğu, aynı zamanda asıl borçlu ile ipotek borçlusu arasında zorunlu takip ve dava arkadaşlığı bulunduğu, buna göre borçtan şahsen sorumlu olmayan bir şahsa ait taşınmaza ilişkin teminat ipoteğinin paraya çevrilmesi yönünde icra takibi yapılabilmesi için, icra takibinden önce ipotek borçlusuna, asıl borçlu ile birlikte ihtar tebliğinin gerekli olduğu ve bu husus takip ve dava şartı olduğundan re’sen gözetilmesi gerekir.
Mahkemenin gerekçesi bu anlamda doğru ise de; Davalı yanın şikayeti üzerine; Denizli 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin …. Esas ve ….Karar sayılı ilamı ile ; Denizli 5. İcra Müdürlüğünün ….Esas sayılı takip dosyasında takibin borçlu ….açısından iptaline karar verilmiş ve karar 25/03/2021 tarihinde kesinleşmiştir. Eldeki dava isse ; 26/05/2021 tarihinde açılmıştır.
İtirazın iptali davasında; geçerli bir takip olması dava şartıdır. Davanın açıldığı 26.05.2021 tarihi itibari ile geçerli bir takip bulunmadığından davanın öncelikle bu dava şartı eksikliği nedeni ile usulden reddi gerektiğinden; ilk derece mahkemesi kararının HMK 355. Maddeye göre kaldırılarak davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulması gerekmiştir.
Davalı yanın istinafı bulunmadığından; davacının kendi istinafı sonucu daha ağır koşullar altına giremeyeceğinden ücreti vekalet tayin ve takdirinde ilk derece mahkemesi karar tarihindeki tarife miktarı aşılmamıştır. Yine davalı yan istinafı bulunmadığından arabuluculuk ücreti konusundaki ilk derece mahkemesi kararı zorunlu olarak aynen korunmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe ile
1-Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK 355 ve 353/1-b-2. maddelerine göre resen nedenlerle KABULÜNE
2-Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas ve …. Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA
3-İlk derece mahkemesine açılan itirazın iptali davasında :
HMK 114/2 ve 115/2 Maddeleri uyarınca davanın dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcı bulunmakla eksik 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye GELİR YAZILMASINA
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
Dosyada kullanılmayan gider avansının HMK 333. Maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra, 02/10/2021 tarihli ve 31616 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hukuk Mahkemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5/1 maddesi gereğince, davacı tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılması, hesap bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve iş yerleri vasıtasıyla adrese ödemeli olarak gönderilmesine,
İSTİNAF YARGILAMASINDA
4-İstinaf eden davacı tarafından yatırılan peşin harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana ilk derece mahkemesince İADE EDİLMESİNE
5-İstinaf eden davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderleri olan; başvuru harcı gideri 220,70 TL, istinaf dilekçesinin tebliği için yapılan 11,00 TL, dosyanın istinafa gidiş/dönüş giderleri için yapılan 57,20 TL olmak üzere toplam 288,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile DAVACIYA VERİLMESİNE
6-İstinaf incelemesi duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine YER OLMADIĞINA
7-İstinaf incelemesi için yatırılan ve artan istinaf gider avansının yatıranına İlk derece mahkemesince İADE EDİLMESİNE
Dair; dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucu HMK’nun 362/1-a. maddesi gereğince KESİN olmak üzere 04/03/2021 tarihinde ve oy birliğiyle karar verildi.