Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 30/05/2022
DAVANIN KONUSU: Zayi Belgesi Verilmesi
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 22/09/2022
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, davacıların saklamakla yükümlü olduğu 2015-2020 yılları defter ve belgelerinin davacı şirkete ait otelin lojman deposunda arşivlenmiş vaziyette muhafaza edilmekte iken 31/12/2021 tarihinde meydana gelen su baskını neticesinde zayi olduğunu, dilekçesi ekinde dökümü yapılan belgelerin zayi nedeniyle iptalini karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Kanuna göre tacirin bir zayi belgesi verilmesini talep etmesi için o belgenin saklanmasının zorunlu olması gerektiği, bu belgeler kanuna göre “yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri” olduğu, davacının zayi belgesi verilmesini talep ettiği kayıtlar arasında TTK anlamında saklanması zaruri bir defter kaydı bulunmadığı, davacıların zayi olduğunu belirttiği belgelerin ise fatura, irsaliye, kantar fişi niteliğinde belgeler olduğu, bu belgelerin 82/1 maddesinde sayılan belgelerden olmadığının açık olduğu, kaldı ki bu belgelerin kayıtlı olduğu defterlerin zayisinin de istenmediği gerekçeleriyle davanın her iki davacı yönünden ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karara karşı, davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; talebe konu fatura, irsaliye ve kantar fişinin TTK’nın 64/1 ve Vergi Usul Kanunun 253 maddesi gereğince saklanması zorunlu belgelerden olduğundan bahisle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, zayi belgesinin verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
TTK 82. Maddeye göre ; Her tacir; Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, Alınan ticari mektupları, Gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
Maddenin 7. Fıkrasına göre “… Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir….” düzenlemesi mevcuttur.
TTK 18. Maddeye göre her tacirin basiretli bir işadamı gibi davranma ve işlerini basiretli yürütme zorunluluğu vardır.
İlk derece mahkemesince her ne kadar fatura ve irsaliyelerin TTK’nın 82/1 maddesinde sayılan belgelerden olmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmiş ise de; yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ve vergi usul kanunu uyarınca fatura ve irsaliyelerinde saklanması gereken belgeler olduğu hususu sabittir. Buna göre mahkemece tensiple toplanmasına karar verilip daha sonradan ara karar ile vazgeçilen deliller toplanarak, ziyanın dava dilekçesinde anlatılan şekilde meydana gelip gelmediği ve bu şekilde meydana gelmiş ise davacı tacirin ilgili belgelerin tasnif ve saklanmasında basiretli iş adamı gibi davranıp davranmadığı hususlarının da değerlendirilerek varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine geri gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacılar vekilinin İlk Derece Mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİnin 30/05/2022 tarih ve … Esas …. Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİne GÖNDERİLMESİNE,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 80,70 TL maktu istinaf karar harcının davacılara İADESİNE,
5-Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesinde yapılacak yargılama sonucunda dikkate ALINMASINA,
7-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan istinaf gider avansının İlk Derece Mahkemesince ilgiliye İADESİNE,
8-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve HMK’nın 353/1-a. maddesince kesin olarak karar verildi.22/09/2022
…