Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 06/01/2022
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 14/03/2023
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili özetle; müvekkili ile davalı arasında imzalanan 15/01/2018 tarihli danışmanlık sözleşmesi uyarınca müvekkili üzerine düşen tüm edimleri yerine getirdiği halde davalının aralarındaki sözleşmeye aykırı olarak müvekkilinin bilgi ve onayını almadan Kosgeb bünyesinde işlemler yapıp 05/03/2018 tarihinde avans ödemesi aldığını, bu ödemeyi müvekkiline bildirmediğini, müvekkilinin sözleşme gereğince alacağı başarı pirimini bu yüzden alamadığını, bunun üzerine müvekkilinin aralarındaki sözleşmeyi Antalya 3.Noterli- ğinin 24/09/2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi tek taraflı olarak feshettiğini, sözleşmenin 4.4 maddesi gereğince davalının alacağı hibe tutarı üzerinden müvekkili firmaya ödenmesi gereken %2,5 oranındaki başarı priminin ödenmesi için davalıya Antalya 10. Noterliğinin 18/10/2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ödenmemesi üzerine de tahsili için Antalya 13. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası üzerinden takibine geçildiğini belirterek, davalının itirazının iptaline, alacak tutarının %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında 15/12/2017 tari- hinde gerçekleştirilen ön görüşmede davacıya gereken tüm belgelerin ve talep edilen profor- ma faturanın verildiğini, müvekkilinin davacıdan herhangi bir bilgi saklaması söz konusu olmadığı gibi böyle bir durumun hayatın olağan akışına da aykırı olduğunu, 21/12/2017 tarihinde müvekkili şirket yetkilisi … tarafından davacı şirkete “ekteki makine siparişi onaylandı bugün ön ödeme yapacağız” şeklinde e-posta da gönderildiğini, bu e-posta ekinde toplam tutarın % 60’ının ödeneceği yönünde davacıya bilgi de verildiğini, toplam tutarın 650.000,00 Euro olması karşısında bunun % 60’ının 390.000,00 Euro’ya tekabül ettiği, davacı şirket yetkilisinin bu paranın ödenmesi husunda onay verdiğini, yabancı bir firmanın ön ödeme almadan makine yapımına başlamayacağını, Kosgeb tarafından 13/04/2018 tari- hinde müvekkiline gönderilen e-postada projedeki eksikliklerin giderilmesinin de istendiğini, davacının müvekkili şirketin projesinin reddi ile sonuçlanmasını sağlayacak her türlü hatayı yaptığını belirterek davanın reddine ve %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme istinafa konu kararında özetle; davalıya hibe ödemesinin yapılmadığı ve sözleşmenin davacı tarafından feshedildiği hususunda ihtilaf bulunmadığı, davacının, davalı tarafından aralarındaki sözleşmeden önce bedeli hibeye konu makine için yapılan avans ödemesinden kendisinin bilgilendirilmediği için başarı primi alamadığı iddiasıya sözleşmeyi feshettiğinin anlaşıldığı, ancak davalı tarafın cevap dilekçesine ekli 15/12/2017 tarihli ön görüşme formları, 21/12/2017 tarihli mail yazışmaları ve proforma fatura dikkate alındığında, davalı tarafından proje kapsamındaki makineye ilişkin ön ödemeden davacının bilgilendirildiğinin kabulünün gerekmesi sebebiyle feshin haksız olduğu; Kosgeb yazısından makine için ayrıca yatırım teşviki kapsamında KDV muafiyetinin söz konusu olamayacağının anlaşıldığı, davalı tarafça kosgeb e müracaattan önce yapılan toplam 390.000,00.-EURO kaparo ve avans ödemesinin destekleme kapsamına alınmadığı, sadece bakiye bedel için des- tek verildiği, bakiye bedel için destek alınması halinde de KDV muafiyetinden yararlanıla- mayacağının anlaşıldığı, davalının KDV muafiyetinden faydalanabilmek için hibe almamakta haklı olduğu, davacının da bedelinin bir kısmı ödenen makine için ödenmeyen kısım için hibe alınabileceğini davalıya sözleşmeden önce bildirdiğini ispatlayamadığı, haklı olarak hibe almayan davalının davacıya aralarındaki sözleşme sebebi ile yapması gereken bir ödememin de olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; başvurunun olumlu sonuçlanmasına rağmen hibe desteğine ilişkin ödemenin alınamaması sonucunu doğuran şeyin, davalı yanın kosgeb mevzuatına aykırı şekilde ön ödeme gerçekleştirmiş olması olduğu, müvekkilinin 15/01/2018 tarihli sözleşme ile davalının alacağı makine bedelinin %60 ını hibe olarak almasının sağlanması hususunda proje hazırlama yükümlülüğünü üzerine aldığı, mahkemenin değerlendirmesinin aksine müvekkilinin “davalıyı Kosgeb süreci ile ilgili bilgilendirme” yükümlülüğünün olmadığını, müvekkilinin üzerine aldığı edimi yerine getirdiği davalının da Stratejik Yatırım Destek Programı kapsamında 2.723.355,00 TL hibe olarak almaya hak kazandığını, müvekkilinin davalının bu makine için proje kurula girmeden önce 340.000 euro ödeme yaptığını ve hem yatırım teşvik belgesi kapsamında KDV Muafiyeti hem de ödediği 340.000 Euro’nun %60’ının hibe olarak kendisine ödenmesi talebinde bulunduğunu sonra öğrendiğini, davalının da henüz Kurul onayından geçmeyen bir proje için yapılan ön öde- melerin hibe kapsamına alınmayacağını bildiğini, davalının yapmış olduğu ödemeyi müvek- kiline haber vermediği gibi KOSGEB ‘ten de sakladığını, hibeye hak kazandıktan sonra bu durum ortaya çıktığını;
aralarındaki sözleşmede, tarafların birbirlerinin bilgi ve onayı olmadan proje işlem- lerini gerçekleştirmeyeceği, sözleşmeye aykırılık halinde, firmanın alacağı hibe tutarı üze- rinden müvekkili firmaya %2.5 oranında başarı primi ödeneceği ve 8. Maddesi uyarınca davalı tarafça doğru ve yeterli bilgi verilmemesi halinde müvekkilin sözleşmeyi tek taraflı fesih yetkisi olduğu ve belirlenen ücretin tamamına hak kazanacağının belirtildiğini, müvek- kilinin “KOSGEB’e sunulacak projenin hazırlık çalışmalarını, hizmet alan davalı tarafından sağlanacak bilgi ve uzmanlık doğrultusunda tamamlama ve başvuru süresi içerisinde projeyi Hizmet Alana (Davalıya) sunma” edim ve sorumluluğunu üstlendiğini, evrakların tamamlan- masından ve 3. taraflarla yapılması gereken görüşmelerden müvekkilin sorumlu olmayacağı, kaldı ki, davalının daha önce de Hibe başvurusunda bulunulmuş olması sebebiyle ön ödeme yapılması halinde hibeden yararlanılamayacağını bildiğini, davalının KDV indiriminden faydalanmıyı seçmesinden müvekilinin sorumlu tutulamayacağını;
Mahkemece davalı tarafın süresinde bildirmediği delillerin değerlendirildiği ve davalı tanıklarının dinlendiğini, mahkemece bu tanık beyanlarına itibar dilmesinin doğru olmadığını, bu tanıkların taraflı olduğunu;
Davalı tarafın sürekli bahsettiği proforma faturanın ilk proje için kullanılmış bir evrak olduğunu, davalı tarafça müvekkilinin ödemeyi onayladığı iddiasına dayanak edilen 21 Aralık 2017 tarihli mailin, teşvik belgesi için geçerli olduğunu, davalının Yerel Mahkemeye sunduğu 2017 tarihli tüm yazışmaların teşvik belgesi için yapılan yazışmalar olduğunu, dava- ya konu edilen sözleşmenin ise taraflar arasında KOSGEB’in 01.01.2018 tarihinde yayın- ladığı projeye ilişkin olarak 15.01.2018 Tarihinde akdedildiği, bu nedenle de söz konusu Ewamatik makinesi ile ilgili olarak Kosgeb’e hibe başvurusunda bulunulacağı hususunun Yatırım Teşvik Belgesine ilişkin işlemlerin yürütüldüğü aşamada henüz bilinmediğini, mü- vekkili tarafından verilen onayın teşvik belgesini olumsuz şekilde etkiler bir yanı olmadığını, müvekkiline ön ödeme ile ilgili herhangi bir kusur ve sorumluluk yüklenemeyeceği, yatırım teşvik belgesi ile 01 Ocak 2018 tarihinden sonra açılan KOSGEB programının birbirinden farklı olduğunu, ilgili KOSGEB projesinin 01.01.2018 tarihinde ilan edildiği, davaya esas sözleşmenin ise 15.01.2018 tarihinde imzalandığı, henüz ortada olmayan, kimsenin haberdar olmadığı bir proje için müvekkilimin, davalıya her hangi bir onay ya da direktif vermiş oldu- ğu iddiasının kabul edilemeyeceği;
Tanıkların, müvekkilin sözleşmeyi gördüğü, bu nedenle de söz konusu ödemenin yapılacağını bildiği iddasının da davalının yapmış olduğu sözleşmenin İngilizce bir metin olması ödeme tarihlerinin net olarak belirlenmiş olması sebebiyle kabul edilemeyeceğini, kaldı ki davalının da çok iyi bildiği üzere KOSGEB kapsamında sunulan faturaların mutlaka Türkçe tercümeli ve makine bedelini içeren bir fatura olması gerektiği, avalının mahkemeye sunmuş olduğu proforma faturanın ise bu şartları taşımadığı belirtilerek; kararın kaldırılma- sına ve davanın kabulü ile itirazın iptaline ve takup konusu alacağın %20 sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle: davacının istinaf talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı olarak davacı tarafça davalıya verildiği ihtilaf konusu olmayan hizmetin bedeline ilişkin davalının sözleşmeye aykırı davrandığı iddiasına dayanan feshe bağlı olarak düzenlenen fatura bedeline dayalı girişilen takibe yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Uyuşmazlık, davacı tarafça davalı için hazırlanan projenin Kosgeb tarafından onay- lanmasından önce davalının satın alacağı makine için yapacağı bedel ödemesini davalının onaylayıp onaylamadığı yada davalının üçüncü kişiye karşı böyle bir borcunun olduğunu ve bu borca bağlı olarak projenin onaylanmasından önce ödeme yapmakla yükümlü olduğunu bilip bilmediği hususundadır.
Dava konusu Antalya 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibi ince- lendiğinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu şirket hakkında 18/10/2018 tarih ve … nolu 80.399,12.-TL bedelli faturaya istinaden 80.399,12.-TL asıl alacak ve asıl alacağı takip tarihinden itibaren işleyecek yıllık %19,50 oranında ve değişen oranlarda reeskont avans faizi ile birlikte tahsilinin istendiği için icra takibine girişildiği anlaşılmıştır.
Dinlenen davalı tanıklarının özetle çalışanı ve ortağı oldukları davalı şirketin davacı ile yaptığı sözleşmeden önce davacının, 3. Kişi satıcı ile satış sözleşmesi yapılıp siparişi verilen ve 50.000 Euro kaporası da ödenmiş olmasına rağmen devlet desteği alınabileceğini söyleyip kendilerini ikna etmesi üzerine aralarındaki bahse konu sözleşmenin yapıldığını, aralarındaki sözleşmeden sonra da davacının bilgisi dahilinde satıcı 3. Kişiye 340.000,00 Euroluk peşinatın ödendiğini, buna rağmen yaptıkları müracaat üzerine kaparo ve peşinatın ödenmiş olması gözetilerek devlet tarafından kendilerine bakiye için 200.000 Euro kadar hibe çıktığını ancak bu hibeyi de KDV muafiyetinden yararlanabilmek için almadıklarını, dava- cıya kosgeb e hazırlanacak dosya için 11.000 TL+KDV ödeme yaptıklarını,
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen kök raporda özetle; “otomotiv ve havacılık sektöründe kullanılan Policristalin carbon kesici uçların üretilmesi projesi” kapsamında Ewa- matic Linear … seri nolu makinenin asgari teknik özelliklerinin ve kullanım amacı- nın belirtildiği, finansal tabloda makine teçhizat gideri Kosgeb destekli 3.706.560,00-TL geri ödemesiz tutarın 2.594.592,00-TL olduğu, başvuruya esas toplam destek talebi tutarının ise 4.032.295,00-TL geri ödemesiz tutarın ise 2.822.606,50-TL olduğu, Kosgeb tarafından gön- derilen belgelerden onaylanan destek miktarının ne olduğunun anlaşılamadığını, geri ödeme- siz tutar üzerinden hesaplanan davacının başarı primi tutarının başvuru formunda belirlenen 2.822.606,50.-TL’nin tamamının onaylandığı dikkate alındığında takip tarihi itibariyle 83.266,89.-TL olduğu, davacının iddia ettiği üzere 2.723.355,00.-TL’nin onaylandığı dikkate alındığında takip tarihi itibariyle 80.338,98.-TL olduğu belirtilmiştir. Düzenlenen 23/06/2021 tarihli ek raporda ise; davacının iddia ettiği 2.723.355,00.-TL’nin onaylandığı dikkate alın- dığında takip tarihi itibariyle 80.338,98.-TL olduğunun hesaplandığı, itiraza konu 390.000,00 .-EURO’nun onaylandığı dikkate alındığında takip tarihi itibariyle 73.759,71.-TL olduğunun hesaplandığı, itiraza konu 390.000,00. EURO’nun onaylanan bedelden mahsubu gerektiğinde takip tarihi itibariyle 6.579,27.-TL olarak hesap edildiği anlaşılmıştır.
Dosyada mevcut yazışmalardan davalıya hibe ödemesi yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki davacının alacağına dayanak gösterdiği sözleşmenin tarihi 15/01/2018 dir Kosgeb in davalı adına sunulan proje kapsamnda Mikroset Uno ve Ewamatik linear isimli makineler için 24 ay süre ile 28/06/2018 tarihinde destekleme kararı verildiği, davalı tarafça davacı tarafa gönderilen 21/12/2017 tarihli e postada ekteki makine onayı verildiği gün ön ödeme yapacağız denildiği, davacının buna “ok” şeklinde cevap verdiği anlaşılmaktadır.
Davacı bu hususa ilişkin aşamalardaki beyanında, davalı tarafın sürekli bahsettiği preforma faturanın ilk proje için kullanılmış olduğu, davalı tarafça dosyaya sunulan 2017 tarihli tüm yazışmaların ve müvekkilinin ödemeyi onayladığı iddiasına dayanak edilen 21 Aralık 2017 tarihli mailin teşvik belgesi için yapılan yazışmalar olduğunu, Ewamatik maki- nesi ile ilgili olarak Kosgeb’e hibe başvurusunda bulunulacağı hususunun Yatırım Teşvik Belgesine ilişkin işlemlerin yürütüldüğü sıralarda bilinmediğini belirtmiştir.
Davacının davalı tarafından hibe desteğinden yararlanılmak istenen makine için kurul onayından önce ödeme yapacağını bildiği açıktır.Bu bilginin hangi ilişki sebebiyle öğrenildiğinin sonuca bir etkisi yoktur. Davalının da davacının bunu bilmesine ve bu kurul onayından önceki ödemeye ilişkin durumun resmi makamlarca bilinmesi halinde herhangi bir hibe alamayacağını bilmemesi mümkün değildir. buna rağmen davacı ile sözleşme yapmış ve sonuçta KDV muafiyetinden yararlanmak için tercihini hibeyi almama yönünde kullanmıştır.
Davacının, davalı tarafça yapılacak ödemenin hibe desteğine konu olmayacağını ve davalının KDV muafiyetinden faydalanması halinde hibe desteğine konu miktarı tercih etme- yeceğini projeyi hazırlamadan önce bilmesinin gerekmesi, bunu bildiği halde davalının ken- disine sırf bu sözleşme gereği hazırlanacak proje için daha önce yapılan ödemeyi bildirilme- diğini iddia etmesinin dürüstlük kuralına aykırı olması sebebiyle davanın reddine ilişkin mahkeme kararı yerinde bulunmuştur.
Sonuç olarak; davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1-b-1. gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerektiği anlaşıldı- ğından aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL maktu istinaf karar harcından peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL istinaf karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA, harç tahsil müzekkeresinin ilk derece mahkemesince YAZILMASINA,
3-Davacının istinaf başvurusu nedeniyle yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan istinaf gider avansının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince talebi halinde ilgilisine İADESİNE,
5-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından davacı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın İlk Derece Mahkemesi tarafından taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle, 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a. maddesi gereğince dava değerinin karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kalması nedeniyle kesin olarak karar verildi.14/03/2023
…