Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 30/09/2021
DAVANIN KONUSU: Tespit (D.İş)
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ:21/12/2021
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Talep eden vekili dilekçesinde özetle; müvekkili …’ın 2020 yılı yaz aylarından itibaren 2021 yılı mart ayı dahil karşı taraf … ve …’a piyasa rayiç karkas et bedellerinden hesaplanmak üzere hatırladığı kadarıyla büyükbaş 279 ve küçükbaş 872 adet temin ederek karşı taraflardan … adına kayıtlı … mah. … sokakta bulunan … isimli işyerinde kesimi yapılan hayvanların kemsini için … olarak müvekkilinin satış yaptığını, müvekkilinin temin ettiği etlik büyük ve küçükbaş hayvanları çevrede bulunan üretici temin etmiş ve üreticelere hayvan bedellerinin bir kısmını ödemiş kalan kısımları için ödemeleri vadeye bağladığını, karşı tarafın kesim için aldığı hayvanların bir kısmının ücretini ödemediğini, güven ilişkisi ile yapılan satışlardan hayvan ve etm miktarlarına ait kayıtlar karşıt taraflarda olduğundan açacak oldukları alacak davasında aşamasına gelinceye kadar kaybolması veya ileri sürülmesinin güçleşmesini engellemek yahut mevcut durumun muhafazasını sağlamak üzere tespit talebinde bulunmaları gerektiğini bu nedenle mahkemenizce seçilecek bilirkişiler marifetiyle Müvekkilin karşı taraf … ve …’a 2020 yılı haziran ayından itibaren 2021 yıllı mart ayı dahil sattığı büyük ve küçükbaş hayvanlarının sayıları canlı ve hayvanların kesiminden elde edilen karkas et miktarları ile piyasa rayiç bedellerinin karşı tarafın işyerinde keşif yapılarak muhasebe ve işyeri Kayıtlarında inceleme yapılarak tespitine alacağın tahsilinin temini için karşı tarafların adına kayıtlı taşınmazların üçüncü kişilere devrinin önlenmesi yönünde tedbir konulmasına yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi tarafından;TTK.83/1-2 maddesi uyarınca mahkemelerce defterlerinin ibrazı istendiğinde, bilirkişi incelemesine esas olmak üzere davalı tarafın mahkemeye ibraz etmek zorunda olduğu, dolayısıyla delilin hemen tespit edilememesi halinde kaybolacağı veya ileri sürülmesinin zorlaşacağı ihtimali bulunmaması, dava yoluyla ileri sürülebilecek talep yönünden delil tespiti istenmesinde HMK 400/2 maddesi gereğince hukuki yarar bulunmadığı, delil tespit talebinde tespiti istenen hususun açılacak bir davada yapılacak yargılama sırasında belirlenebilecek bir husus olduğu anlaşılmakla tespit yapılmadığı takdirde ileride zayi olacağı veya tesbitinin mümkün olmayacağı konusunda yeterli kanaat oluşmamakla birlikte delilin hemen tespitinde hukuki yarar olmaması nedeniyle tespit talebinin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, talep eden vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle;ticari ilişikyi ispat ve alacaklarını korumak açısınıdan davalı yan ticari kayıtlarının delil tespiti yolu ile incelenmesi gerektiği halde incelenmediğini ve tespit taleplerinin kabul edilmediğini, ihtiyati tedbir talepleri hakkında da karar verilmediğini beyanla kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
Dava, tespit ve tedbir istemlerine ilişkindir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 Sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Delil tespitinin amacı; kaybolma ihtimali bulunan ve bir hakkın kullanımını önemli ölçüde zorlaştıracak delillerin tespit altına alınıp olası dava açısından delil elde etmektir. Yanların ticari kayıtları saklama zorunluluğu nedeni ile kaybolacak delillerden olmadığından ilk derece mahkemesinin bu talep açısından hukuki yarar görmemesi yerinde ise de; mahkemece tüm talepler hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekirken ihtiyati tedbir talebi hakkında karar verilmediği de görülmektedir. Bu yönü ile talep eden tarafın istinaf başvurusu yerinde olup kararın kaldırılması gerekmektedir.
Tedbir talebi ile ilgili olarak yapılan değerlendirilmede;
Geçiçi hukuki koruma yargılamasını asıl hukuki koruma yargılamasından ayıran özelliklerden biri ispat ölçüsü noktasındadır. HMK’nın ihtiyati tedbirle ilgili 390. maddesinin gerekçesinde geçici hukuki korumalarda ispat hususu üzerinde durulmuştur.“ Kanun da açıkça öngörülmemişse ya da işin niteliği gerekli kılmıyorsa, bir davada ( normal bir yargılamada yaklaşık ispat değil, tam ispat aranır. Çünkü, hakim, mevcut ispat ve delil kuralları çerçevesinde, tarafların iddia ettiği bir vakıa konusunda tam bir kanate varmadan o vakıayı doğru kabul edemez. Ancak kanun koyucu bazen ya doğrudan kendisi düzenleme yaparak ya da işin niteliği ve olayın özelliği gereği hakime, bu durumu belirterek, ispat olgusunu düşürme imkanı vermiştir. Bu düşürülmüş ispat ölçüsü çerçevesinde, tam kanaat değil, kuvvetle muhtemel, yaklaşık bir kanaat yeterli görülmektedir. Doktrinde bu yön karar verilmesi için tam ispat ölçüsü yerine yaklaşık ispat ölçüsü olarak ifade edilmektedir. Ancak, yaklaşık ispatla yetinilmiş olması, ispatın aranmayacağı ya da ispat kurallarının tamamen dışına çıkılacağı anlamına gelmez. Bir taraf iddiasını mahkeme önüne ne kadar inandırıcı şekilde getirirse getirsin, bu sadece bir iddiadan ibarettir. İddia edilen vakıanın sabit yani doğru kabul edilebilmesi için, ispat yükü üzerine düşen tarafın bunu kanundaki delil sistemi içinde yine kanunun aradığı ispat ölçüsü çerçevesinde ispat etmesi gerekir. Tam ispatın arandığı durumlardan bu ölçü tereddütsüz ortaya konmalıdır. Yaklaşık ispat durumundan ise hakim o iddianın ağırlıklı ihtimal olarak doğru olduğunu kabul etmekle birlikte, zayıf bir ihtimal de olsa, aksinin mümkün olduğunu gözardı etmez. Bu sebepledir ki, genelde geçici hukuki korumalara, özel de ihtiyati tedbire ve ihtiyati hacze karar verilirken haksız olma ihtimalide dikkate alınarak talepte bulunandan teminat alınması öngörülmüştür. Geçici hukuki korumalarda, bazen karşı tarafın dinlenmemesi, tüm delillerin ayrıntılı bir biçimde incelenmesine yeterli zamanın olmaması gibi sebeplerle yaklaşık ispat yeterli görülmüştür. Bu çerçevede aslında ispat ölçüsü bakımından bir yenilik getirilmemekle birlikte, “ Yaklaşık ispat” kavramı kullanılarak doktrinde kabul gören ifade tasarıya alınmış, ayrıca burada hem tam ispatın aranmadığı belirtilmiş hem de basit bir iddianın yeterli olmadığı vurgulanmak istenmiştir.(HMK’nın 390. Madde Gerekçesi) Dosyada talebi haklı gösterecek mahiyet ve yeterlilikte yaklaşık ispat vasıtası sunulmamış olduğundan talep eden yanın ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Talep eden vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KABULÜNE,
2- Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/09/2021 tarih ve … D.İş Esas – … D.İş Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
İlk derece mahkemesine yapılan taleple ilgili olarak
a-Talep eden vekilinin delil tespiti talebinin REDDİNE,
b-Talep eden vekilinin ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE
ç-Yapılan masrafların tespit isteyen üzerinde bırakılmasına
c-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
d-Tespit isteyen tarafından yatırılan gider avansının istek halinde iadesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
3-İstinaf başvurusunda bulunan talep eden tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın istek halinde talep edene İADESİNE,
4-İstinaf başvurusunda bulunan talep eden tarafından yapılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 11,00 TL tebligat masrafı, 43,20 TL istinaf posta gidiş-dönüş masrafı toplamı 216,30 TL’nin karşı taraftan alınarak talep edene VERİLMESİNE,
5 -6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının ilgilisine İADESİNE,
6İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından talep eden lehine istinaf vekalet ücreti taktirine YER OLMADIĞINA,
f)Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 20/12/2021 tarihinde oybirliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-f . maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.
…