Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 23/09/2021
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ:12/01/2022
İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
A-)Açılan dava ve iddia :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle “…..Müvekkil şirket tarafından nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı … AŞ’ye ait Fransa’dan Ankara’ya … ve … plakalı kamyon ile nakli sağlanacak prepreg adı verilen karbon fiber kompozit ham maddesi sigortalandığını, müvekkil şirket tarafından sigortalanan prepreg, sigortalı … AŞ tarafından … , … isimli firmalardan satın alındığını, işbu hammaddesini karayolu ile Fransa’dan Akıncı-Ankara’ya nakli için davalı şirket ile sigorta ettiren … AŞ arasında 01/03/2010 tarihli sözleşme akdedildiğini, akdedilen sözleşme uyarınca … tarafından davalı … AŞ ye 23.442,05 TL navlun ücreti ödendiğini, 19/03/2019 tarihinde İpsala Gümrük Müdürlüğünden Ankara Gümrük Müdürlüğüne sevk edilen transit refakat belgeli diğer davalı … şirketine ait … ve … plakalı araç içerisinde bulunan emtianın bulunduğu 3 adet kutunun orjinal paketlerini açıldığının tespit ediliğini, bu nedenle emtianın özelliğinin kaybetmesi neticesinde 40.370,55 TL hasarın meydana geldiğini, meydana gelen hasar sebebiyle müvekkil şirket tarafından zarar gören … AŞ’ye 40.370,55 TL ödemenin yapıldığını, meydana gelen hasarı davalıların kusuru ile sebebiyet verildiğinden ve ayrıca kusursuz sorumluluk hali bulunduğundan ödenen bedelin tahsili için açılan Denizli 1. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına borçluların haksız ve mesnetsiz olarak itiraz ettiklerini, borçluların icra müdürlüğüne yaptığı itirazın iptaline, takibin devamına, borçluların %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama ve vekalet ücretinin davalı tarafa hükmedilmesine karar verilmesini…….” talep ve dava etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle “….. Fransa’dan Türkiye’ye taşıması yapıldığı esnada hasarlandığı iddia edilen malların hak sahibi olduğunu iddia eden davacı tarafından taşıyıcılar aleyhine açıldığını, davanın uluslararası bir taşımayı ihtiva ettiğinden iş bu ihtilafın çözümünde Türkiye’nin 07/12/1993 tarihli ve 3939 sayılı kanunla katılmayı uygun bulduğu ve 31/10/1995 tarihinden itibaren de protokole taraf olduğu eşyaların kara yolundan uluslararası nakliyatı için mukavele sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiğini, taşıma senedinde hiçbir hasar şerhi bulunmadığını, taşıyıcının malı teslim tarihinin 19/03/2019 olduğunu, davacının sigortalısının hasarı tespit edip davacıya başvurduğu tarihin 16/05/2019 olduğunu, hasarın aradaki iki aylık zaman süresinde meydana gelmiş olmasının muhtemel olduğunu, malın tesliminden itibaren iki ay geçmiş olduğunu, malın davacının sigortalısına teslim edildiği anda hasarlı olduğunu ispat yükünün davacıya ait olduğunu, aksi takdirde davanın reddi gerektiğini, malın kolisinin ambalajının üzerinde kolinin kapağının açılmaması gerektiği, kapığın açılması halinde malın hasar göreceğine dair bir uyarının bulunmadığını, bu sebeple taşıyıcıya kusur yüklenmesinin mümkün olamayacağını, taşıma sözleşmesinde malın hassas olduğu veya kutusunun açılmaması gerektiğine dair herhangi bir uyarı bulunmadığını, malı hasara uğratanın İpsala gümrük müdürlüğü olduğunu, taşıyıcıya rücu meblağının CMR hükümlerine göre hesaplanmadığını, davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa hükmedilmesine karar verilmesini…..” talep etmiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı :
İlk derece mahkemesince “….Davaya konu malın dava dışı şirkete 19/03/2020 tarihinde teslim edildiği, davacı tarafından icra takibinin 20/03/2020 tarihinde başlatıldığı, iş bu davanın ise 16/09/2020 tarihinde açıldığı, dava dilekçesinin davalı … 27/09/2020 tarihinde davalı … 08/10/2020 tarihinde tebliği edildiği, mahkemenin 12/10/2020 tarihli ara kararı ile davalı tarafın cevap süresinin iki hafta uzatılmasına dair karar verildiği, davalıların ise cevap süresi içerisinde 23/10/2020 tarihinde cevap dilekçesi sunmak suretiyle zamanaşımı itirazında bulundukları, dosya kapsamına kazandırılan bilirkişi raporuna göre davalı tarafın kasti ya da fena bir hareketi de bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle, süresinde yapılan zamanaşımı itirazının kabulü ile davanın zamanaşımı nedeniyle reddine …..” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Kararı davalı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle “…19.03.2019 tarihinde İpsala Gümrük Müdürlüğü’nden Ankara Gümrük Müdürlüğü’ne sevk edilen … sayılı transit refakat belgeli diğer davalı …Ltd. Şti.’e ait … ve … plakalı araç içerisinde bulunan emtianın bulunduğu 3 adet kutunun orijinal paketlerinin açıldığı tespit edilmiştir. -Bağımsız ekspertiz tarafından yapılan incelemeler neticesinde, Fransa-Türkiye arası nakliyesi esnasında gümrük kontrolleri sırasında orijinal paketinin açılması ile emtianın özelliğinin kaybetmesi neticesinde 40.370,55-TL.sı hasarın meydana geldiği kanaatine varılmıştır. Meydana gelen hasar sebebiyle müvekkil şirket tarafından zarar gören … A.Ş.’ne 40.370,55-TL.sı 30.01.2020 tarihinde ödeme yapılmıştır. … A.Ş. İle davalı yüklenici … A.Ş arasında akdedilen sözleşme uyarınca karbon fiber kompozit hammaddesinin Fransa’dan Türkiye’ye nakli alt yüklenici … Ltd. Şti. tarafından yapılmıştır. Yerel Mahkeme dosyasına sunulan nakliyat ekspertiz raporu ile de, “…sigortalanan emtianın özelliği gereği -18°C muhafaza edilmesi ve taşıma işleminin bu şartların sağlandığı soğuk zincirle yapılması, kullanıma alınacağı zaman bir süre atmosferik ortamda bekletildikten sonra ambalajın açılması gerektiği, naylon ambalajı açılan emtianın tekrar depoda bekletilmesinin mümkün olmayacağı…Hasara konu prepreg emtiasının mukavva kutu ve naylon ambalaj içerisinde palet üzerinde sevk edildiği, depolanan birimdeki sıcaklığın -18°C olduğu…,…Ambalajın gümrük memurları tarafından açıldığına ilişkin net bir bulgu bulunmamaktadır…,Emtianın ambalajının açılmaması gerektiğinin taşıyıcı tarafından görevlilere bildirilmesi, açılmasında ısrarcı olunması durumunda tutanak düzenlemesi ve sözleşme şartları gereği sigortalı kurum yetkililerine bilgi verilmesi gerekirken söz konusu eylemlerde bulunulmadığı… ” tespit edildiğinden Fransa’dan nakli esnasında emtianın korunması ile ilgili gerekli önlemlerin satıcı firma tarafından alındığı, bu sebeple hasarın taşıma aşamasında meydana geldiği, hasar oluşumunda asıl taşıyıcı ile fiili taşıyıcının tam kusurlu olduğu açıkça ortadadır.Olayda CMR 32/2 maddesi koşulları bulunmakla zamanaşımı dolmamıştır….. ” denilerek kararın kaldırılması talep ve istinaf edilmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE :
Dava, davacı sigorta şirketinin, dava dışı sigortalısına ait Fransa-Ankara arasında kara yolu ile emtianın davalı tarafça taşınması sırasında meydana gelen hasar nedeniyle ödediği tazminat bedelinin TTK 1472. maddesi uyarınca rücuen davalı taraftan tahsili istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taşıma güzergahı gereği somut olayda CMR Konvensiyonu hükümleri uygulanacaktır.
İlgili Konvensiyonun 32. Maddesine göre ;
1. Bu Sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir. Ancak, bilerek kötü hareket veya mahkeme tarafından bilerek kötü hareket olarak kabul edilen kusurlarda, bu süre üç yıldır ve şu tarihlerde başlar:
a) Teslimde kısmi kayıp, hasar veya gecikmelerde, teslim tarihinden itibaren, b) Tam kayıplarda, kararlaştırılan zaman limiti bitiminden 30 gün sonra kararlaştırılmış zaman limiti yoksa, yükün taşıyıcı tarafından teslim alınmasından sonraki 60 ıncı günde, c) Bütün diğer durumlarda, taşıma mukavelesinin akdedildiği tarihten sonraki üç aylık dönemin sonunda. Limit döneminin işlemeye başladığı gün bu döneme dahil edilmeyecektir.
2. Yazılı bir istem, taşımacı bunu yazılı bildiri ile geri çevirip, ona ilişkin belgeleri de iade edinceye kadar zaman limitini erteler. Talebin bir kısmı kabul edildiği takdirde zaman süresi anlaşmazlık konusu olan istek için tekrar devam etmeye başlar. Istemin alındığını, cevap verildiğini ve belgelerin gönderildiğini kanıtlamak, bu durumlara güvenen tarafa aittir. Aynı gayeyle yapılan başka istemler için zaman süresi ertelenemez.. Düzenlemesi mevcuttur.
CMR’nin 32. maddesi uyarınca bilerek kötü hareket veya mahkeme tarafından bilerek kötü hareket olarak kabul edilen kusurlara dayanılarak açılacak davaların üç yıllık zamanaşımına, bunun dışındaki nedenlere dayanılarak açılan davaların ise, bir yıllık zamanaşımına tabi bulunduğu, bu dava ile navlun alacağının tahsili istendiğine göre, 1 yıllık zamanaşımına tabi olduğu, zamanaşımının kesilmesi ve durması hususları ile ilgili olarak davanın açıldığı mahkemenin hukukunun uygulanacağı, bu durumda 818 sayılı BK’nun 132, 133 ve 136. maddeleri (TBK 154, 156 ve 157 maddeleri) hükümlerinin gözetilmesinin gerektiği, davacı tarafından 25.09.2008 tarihinde girişilen icra takibinin 1 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde ikame edildiği ve zamanaşımının bu tarihte kesildiği, BK’nun 136/2. maddesi, zamanaşımının icra takibiyle kesilmesi halinde takibe ilişkin her işlemden sonra yeni bir sürenin başlayacağı hükmünü haiz olduğu bilinmektedir.
Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre icra takibi yapılması zamanaşımı süresini kesen bir hukuki işlemdir.Buna göre mal teslimi 19/03/ 2019 tarihi olup, 19/03/2020 tarihine kadar yapılacak bir takip zamanaşımını kesecektir. 19/03/2020 ” pazar” ” resmi tatitil” günü olup süre yasal olarak ertesi iş gününe uzayacağından 20/03/2020 tarihinde yapılan takip ile zamanaşımı kesilmiş ve tekrar işlemeye başlamıştır. Bu nedenle ilk derece mahkemesinin 1 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu yönündeki kabulü doğru görülmemiştir.
Esasa ilişkin olarak ; dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, teslim belgesi, taşıma senedi, ekspertiz raporu dikkate alındığında ; açılan paketlerin ilgili ülkenin yetkili makamlarının iradesi ile yapıldığı yönünde beyanlar olduğu, taşıyıcının bilgi ve onayı ile veya ihmali ile paket açılmasının gerçekleştiği yönünde delil bulunmadığı, taşıyıcının bir başka ülkenin yetkili makamlarının kontrolüne karşı çıkma gibi bir imkanının da bulunmadığı , bu durumda taşıyıcıya atfedilebilecek bir kusur bulunmadığından CMR 17/2. Maddedediki koşulların oluştuğu ve bu nedenle davanın yerinde görülmediğinden reddine karar vermek gerektiğinden, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulması gerekmiştir.
Ayrıca hüküm kurulurken, davalının istinafı olmaması nedeni ile ücreti vekalet açısından davacının kazanılmış hakkı gözetilmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan gerekçe ile
1 -Davacı yanın istinaf başvurusunun KABULÜNE
2-Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı 23/09/2021 karar tarihli kararının HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince KALDIRILMASINA
3- İlk derece mahkemesine açılan davada
Yerinde görülmeyen davanın REDDİNE,
Alınması gerekli80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 496,77 TL harcın mahsubu ile arta kalan 416,07 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davacı vekilince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın HMK 333.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra iadesine,
Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. gereğince ret edilen kısım üzerinden hesaplanan 6.147,02 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca Bakanlık suçüstü ödeneğinden ödemesi yapılacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
İSTİNAF YARGILAMASINDA
4 – İstinaf eden davacı yanın yatırdığı peşin harcın talebi halinde iade edilmesine
5- Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama gideri olan başvuru harcı gideri 162,10 TL, tebligat gideri 11,00 TL ve posta gideri 64,60 TL ki toplam 237,70 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı yana VERİLMESİNE
6 – İstinaf incelemesi duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine YER OLMADIĞINA
Dair; dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucu HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 12/01/2022 tarihinde ve oy birliğiyle karar verildi.
…