Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN ARA KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 29/06/2021
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
YEREL MAHKEME KARARI : İhtiyati Tedbire İtirazın reddine

Taraflar arasındaki Menfi Tespit davasının yargılaması sonucunda verilen kararın süresi içinde davalılar …Aş., … A.Ş ve … A.Ş vekillerince istinaf edilmiş olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili, davalı … Turizm ile müvekkili şirket arasında pandemiden önce; 2020 yaz sezonuna ilişkin olarak 26.08.2019 tarihli konaklama sözleşmesi ile bu sözleşmeye ek 26.08.2019 tarihli protokol imzalandığını, bu protokol gereğince müvekkili tarafından, … Turizm’in maliki bulunduğu … otelinde yaptırılacak konaklamaların bedelinden mahsup edilmek üzere ve tazminatsız olarak cayma hakkı saklı kalmak kaydıyla, toplam 1.566.000 Euro ve 200.000 USD tutarlı 10 adet avans çekinin … Turizm’e teslim edildiğini, ancak 2020 yılında otelin hiç açılmadığını, konaklama hizmeti alınamadığını ve avansın mahsubunun mümkün olmadığını, bu sebeple Antalya 3.Noterliğinin 29.04.2020 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile; mücbir sebeple aralarındaki tüm sözleşme ve protokollerin feshedildiği, avans olarak verilmiş ve henüz tahsil edilmemiş olan çeklerin iadesi ve daha önce tahsil edilen çek bedellerinin müvekkile ödenmesinin davalı … Turizm’e ihtar edildiğini, bu süreçte, çeklerin ibrazı halinde karşılıklarının ödenmemesi yönünde Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir kararı alındığını, ancak keşide tarihi tedbir kararından önce olan toplam 700.000 Euro tutarlı dört adet çekin davalılar tarafından tahsil edildiğini, davalı şirket nezdinde 2020 sezonu için yapılan sözleşme uyarınca ödenmiş olan ve 2019 yılında mahsubu yapılamadığından 2020 yılına devreden 132.632 USD avans bakiyesi ile 2020 yılında otelin açılmaması sebebiyle mahsubu yapılamayan ve yine konaklama bedeli, başka ifade ile müvekkilinin borcu oluşmadığı halde 2020 yılında tahsil edilen çeklerden kaynaklanan 700.000 Euro bakiye avans alacakları bulunduğunu, müvekkilinin iyi niyetli olarak, yasal yollara başvurmak yerine, 2019 ve 2020 yıllarından sarkan söz konusu avans alacağını mahsup edebilmek ve 2021 yılı yaz sezonu için çalışma koşullarını düzenlemek amacıyla … Turizm ile bu kez 08.07.2020 tarihli bir protokol imzaladığını, bu protokol ile; Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararı nedeniyle davalıların tahsil edemedikleri 28.05.2020-17.06.2020-29.06.2020- 24.07.2020 tarihli ve her biri 150.000 Euro tutarlı dört adet çekin müvekkile iade edileceğini, bu çeklerin karşılığında toplam 600.000 Euro tutarlı çeklerin, davalı şirketin nezdinde bulunan bakiye avansa ilave ve yine avans olarak verileceği konusunda mutabık kalındığını, tedbir kararına konu çeklerin müvekkiline iade edildiğini ve bu çekler yerine 2021 yılı yaz sezonunda otelde yaptırılacak yolcu konaklamalarının bedellerinden mahsup edilmek üzere avans olarak; 28.05.2021 tarihli 150.000 Euro, 17.06.2021 tarihli 150.000 Euro, 29.06.2021 tarihli 150.000 Euro, 24.07.2021 tarihli 150.000 Euro tutarında 4 adet çekin davalı … Turizm’e teslim edildiğini, ancak 08.07.2020 tarihli protokolün 7. maddesinin “b” fıkrasında davalı … Turizm tarafından müvekkili lehine bir kısım ipotek işlemleri tesis edileceği, ipotek işlemlerinin başlatılması için protokolün imza tarihinde davalı … A.Ş tarafından ilgili tapu müdürlüğü nezdinde gerekli başvuruların yapılacağı ve en geç bir hafta içerisinde de sonuçlandırılacağı belirtildiği halde bu güne kadar söz konusu ipotek başvurularının yapılmadığını, 7.maddenin “a) fıkrası şartının yerine getirilmediğini, 9.maddesi gereğince tesisin halen işletmeye açılmadığını, akde aykırılık teşkil eden bu durumlar karşısında Antalya 3. Noterliğinin 06.04.2021 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tebliğden itibaren 5 gün içerisinde; müvekkil şirketin davalı … Turizm nezdinde bulunan bakiye avans alacağının (132.692 USD + 700.000 EURO) müvekkile ödenmesi, henüz tahsil edilmemiş ve vadesi gelmemiş avans çeklerinin iadesinin istendiğini, Antalya 3. Noterliğinin 20.04.2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tekrar akdedilmiş olan sözleşme ve protokollerin feshedildiği, derhal bakiye avans alacağın ödenmesi ve keşide günü gelmemiş olan çeklerin de iade edilmesinin ihtar edildiğini, … Turizm tarafından bu ihtarnameye de cevap verilmediğini ileri sürerek, çeklerin davalılarca bankalara ibraz edilmemesine, ibrazı halinde bankalarca bedellerinin ödenmemesine, icra takibine konulmamasına, üçüncü şahıslara ciro edilmemesine, varsa üçüncü şahıslara ciro edilmiş olanların dahi bankalara ibraz edilememesine, ibrazı halinde bedellerinin ödenmemesine ve icra takibine konulmamasma, çeklerin tahsil veya rehin cirosu ve başka bir sebeple bankalarda ya da faktoring şirketlerinde bulunması halinde dahi ödeme yapılmaması ve icra takibine konu edilmemesi için; çekler üzerine ödeme yasağı ve ihtiyati tedbir konulmasına, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, belirtilen toplam 600.000,00 Euro tutarlı 4 adet çekin bedelsiz kalması sebebiyle iptaline, çeklerin tahsil edilmesi halinde davanın istirdat davası olarak devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece, 21/05/2021 tarihli ara kararı ile; davacının davalı … Turizm ..A.Ş ile yaptığı konaklama sözleşmesi ve ek protokol doğrultusunda vermiş olduğu toplam 600.000 Euro bedelli 4 adet çekin avans olarak verildiği ve buna karşılık otelden hizmet alınmadığı iddiası ile açmış olduğu menfi tespit davasında dava dilekçesi ve ekindeki sözleşme örnekleri, ihtarnameler, çek fotokopilerinin tetkikinden; yaklaşık ispat koşulunun davalılar yönünden gerçekleştiği, ancak dava dışı 3. kişiler yönünden sebepten mücerret çek niteliğindeki bu kambiyo senetleri için tedbir talebinin kabul edilemeyeceği gerekçesiyle tedbir talebinin davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.
DAVALILARIN İTİRAZLARININ ÖZETİ:
Davalı …Ş. Vekili, öncelikle yetki itirazlarını tekrar ettiklerini mahkemenin yetkisiz olduğunu, dava konusu uyuşmazlık hakkında zorunlu arabuluculuğa başvuru yapılmadan dava açılmasına hukuken imkan bulunmadığını, müvekkili şirket üzerine düşen yasal yükümlülük gereğince alacağı fatura ile tesvik edilmiş kambiyo senetlerini davacı şirketten teyit ederek söz konusu işlemi yaptığını, Ayrıca çeklerden de ciro silsilesinde bir hata olmadığı keşideci tarafından da bu durumun teyit edilmesi karşısında müvekkil şirketin herhangi bir sorumluluğu da kalmamıştır., çek dayanağı faturalar ile alacağı teyit ettiğini, iyi niyetli hamil olduğunu, kötü niyetlerini ispatlayacak her hangi bir delil sunulmadığını, müvekkili şirketin davacı ile davalı … firması arasında yapılan sözleşmeye taraf olmadığını, sözleşmenin içeriğinden haberdar olma imkanının bulunmadığını aralarında yapılan protokol ile çeklerin bizzat davacı tarafından teslim edildiğini bu protokolde avans çeki olduğuna dair ya da ödenmeyeceğine dair ihtirazi kayıt düşülmediğini, aleyhlerine verilen tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı …Ş vekili, öncelikle yetkisiz Mahkeme tarafından verilen ihtiyati tedbir kararının hatalı olduğunu, ihtiyati tedbirin esasına ilişkin itirazların da ayrıca tekrar ettiklerini, müvekkili şirket alacağı temlik alırken tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davacı, müvekkilin kötü niyetli hamil olduğunu kanıtlayamadığını, çek dayanağı faturalar ile alacak teyit edildiğini, cevap dilekçeleri ekinde bunları sunduklarını, iyi niyetli hamil konumunda olduklarını, kötü niyetimizi ispatlayacak herhangi bir delil de sunulmadığını, müvekkili şirket davacı ile diğer davalı … firması arasında yapılan sözleşmeye taraf olmadıklarını, dolayısıyla sözleşmenin içeriğinden haberdar olmamızın imkanı olmadığını, yine sözleşmenin onları bağlamasının söz konusu olmadığını, aralarında yapılan protokol ile çeklerin bizzat davacı tarafından teslim edildiğini, bu protokolde avans çeki olduğuna dair ya da ödenmeyeceğine dair itirazi kayıt düşülmediğini, bu nedenle itirazlarının kabulünü talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece, 21/05/2021 tarihli ara kararında belirtilen gerekçeye dayalı olarak verilen ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 03.11.2010 tarih, 2010/19-488 E, 2010/557 K sayılı kararının da dikkate alındığı tedbir kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davalı …… A.Ş nin itiraz dilekçesi ekinde sunduğu 08.07.2020 tarihli yazı her ne kadar davacı şirket tarafından düzenlenerek bu davalıya verilmiş ise de, yazının içeriğinde açıkça ” iş bu yazımız tarihi itibariyle tarafınıza ödeme yapmamızı engelleyen bir durum bulunmamaktadır” ibaresinin yer aldığı, bu davalıya verilen çek tarihlerinin ise 17.06.2021 ve 24.07.2021 olduğu, davalı … şirketlerine diğer davalı şirkete tarafından ciro edilerek verilen davaya konu 4 adet çekin davacı tarafından keşide edildiği, tüm çeklerde düzenleme yerinin Antalya olması ve yine muhatap banka şubesinin Antalya olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesinin davaya bakmakla yetkili olduğu, bu nedenle mahkemenini yetkisine yapılan itirazın da yerinde olmadığı gerekçesiyle ihtiyati tedbir kararına yapılan itirazın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davalılar …Aş., … A.Ş ve … A.Ş vekillerince istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde; itiraz dilekçesi içeriğini tekrarla, itirazlarının reddine dair ara kararının yerinde olmadığını,tedbir kararının kaldırılması gerektiğini istinaf sebebi olarak ibldirmiştir.
Davalı …. A.Ş vekili istinaf dilekçesinde; itiraz dilekçesi içeriğini tekrarla, itirazlarının reddine dair ara kararının yerinde olmadığını,tedbir kararının kaldırılması gerektiğini istinaf sebebi olarak bildirmiştir.
Davalı … Vekili; avans çeklerinin verildiği durumda bu çeklerin kullanımı ve cirosu, ticaret hayatının olağan bir işlemi olduğunu, avans niteliği gözardı edilerek, çeklerin tahsil ve tedavülü sürecini etkilemek, sözleşmenin niteliği ile bağdaşmadığını, müvekkilinin avans niteliğinde çekleri alması üzerine bu çekleri kullandığını,bu noktada hiçbir kusurlu davranışı olmadığını, bundan sonra ise pandemi nedeniyle gelişen bir süreç yaşandığını, pandeminin mücbir sebep halinin dikkate alınması gerektiğini,ödeme aracı olan ve sürekli şekilde var olan tur operatörü-otel arası ilişki kapsamında ve avans olarak verilen çeklerin (avans ödemelerinin) durdurulmasının talep edilmesi sözleşmesel ilişkiye ve avansın niteliğine, dahası süregelen borç carisinden hesaplaşma gerekliliğine aykırı olduğunu,tedbire itirazların reddine dair kararının kaldırılmasına, itirazlarımızın kabulüne ve tedbirlerin kaldırılmasına karar verilmesini istinaf sebebi olarak bildirmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR : Uyuşmazlık, mahkemece tedbir talebinin kabulü ve davalıların itirazının reddi ara kararının yerinde olup olmadığı hususndadır.
DELİLLER :
1-Beyan dilekçeleri,
2-Dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, menfi tespit davası olup,istinafa konu karar tedbir kararına itirazın reddine dair ar karardır.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davalıların tedbire itirazının reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetileb) İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar.
6100 sayılı HMK’nın 341/1-b maddesi uyarınca” İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar”istinaf edilebilen kararlardan olup, davalı ….Turizm.. Aş vekilinin tedbir kararına itirazı olmadığından bu davalı için itiraz üzerine verilen bir karar bulunmamaktadır. Bu nedenle davalı ….Turizm vekilinin istinaf başvurusunu HMK 352/1-ç maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
İİK.’nun 72. maddesinin 2.ve 3. fıkralarına göre,” icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.” Bu hükümde, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulabileceği, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesine giren paranın takip alacaklısına ödenmemesine karar verilebileceği öngörülmüştür.
Davacının … şirketi ile imzaladığı sözleşme uyarınca verdiği çeklerin bu davalı tarafından faktoring şirketi olan diğer davalılara devredildiği anlaşılmaktadır.
6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez.”
6361 Sayılı yasanın 9/3.maddesinde “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmü düzenlenmiştir.
6361 sayılı kanunun 9/2 maddesine göre Faktoring şirketleri kambiyo senedi temlik alırken dayanak olarak faturaları teyit ve kontrol etmek yükümündedirler.
Somut olayda, davacı vekilinin ileri sürdüğü hususlar ve davalı … şirketlerinin itirazları ve itirazlara eklediği belgeler ile davalı … şirketinin davacıdan aldığı teyit belgesi (ödeme taahhüdü) birlikte değerlendirildiğinde, bu davalı için yaklaşık ispatın gerçekleşmediği, tedbir talebinin kabulünün yerinde olmadığı, davalı …için yaklaşık ispatın gerçekleştiği sonucuna varılmıştır. İlk Derece Mahkemesinin her iki davalı için tedbir kararı vermesi ve itirazları reddetmesi bu nedenle yerinde olmamıştır.
Sonuç olarak, davalı …vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince esastan reddine, davalı … vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi ara kararının kaldırılmasına, tedbire itirazının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun USULDEN REDDİNE,
2-Davalı … A.Ş vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
3-Davalı …. vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
4-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29/06/2021 tarih ve … Esas sayılı ARA KARARININ KALDIRILMASINA,
a-Davalı … ‘nin İhtiyati tedbire itirazın KABULÜNE
b-İhtiyati tedbirin bu davalı için kaldırılmasına,
c-Tedbirin kaldırılmasına ilişkin işlemlerin İlk Derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
5-Davalı …nin istinaf başvurusu reddildiğinden peşin alınan 59,30 TL maktu istinaf karar harcının hazineye gelir kaydına,
6-Davalı …. A.Ş istinaf başvurusu reddildiğinden peşin alınan 59,30 TL maktu istinaf karar harcının hazineye gelir kaydına,
7-Davalı …’nin istinaf başvurusu kabul edildiğinden 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 59,30 TL maktu istinaf karar harcının talebi halinde davalı …’ye iadesine,
8-Davalı … tarafından istinaf incelemesi için yapılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olan yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine,
9-Davalı … A.Ş tarafında yapılan yargılama gidelerinin kendi üzerine bırakılmasına,
10-Davalı …nin istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına
11-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından davalı … lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
12-Davalılar tarafından yatırılan istinaf gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince davalılara iadesine,
13-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, 6100 sayılı HMK.nun 353/1-b-2 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle , 6100 sayılı HMK.nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.06/10/2021

…