Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2021/1459 E. 2023/815 K. 26.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
KARAR TARİHİ : 26/05/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 16/04/2021
DAVANIN KONUSU : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 26/05/2023

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, Davacı …’ün davalı Kooperatife üye olduğunu, davalının 20.02.2020 tarihinde tebliğ edilen Antalya 5. Noterliği’nin … yevmiye ve 17.02.2020 tarihli ihtarnamesi ile Kooperatif Yönetim Kurulunun 10.02.2020 tarih ve … numaralı kararı ile kooperatif üyeliğinden çıkarıldığının bildirildiğini, kooperatifler Kanunu ve Ana sözleşme çerçevesinde davacının daha önceki ticaret unvanı … Arsa ve konut Yapı Kooperatifine(daha sonra unvanı … Arsa ve Yapı kooperatifi olarak değiştirilmiştir) 11.06.2016 tarihli ve ….. saydı Kooperatif Yönetim Kurulu kararıyla ortak olarak kabul edildiğim, söz konusu ortaklığa kabul tarihinde kooperatife ait … no’lu ikiz villası için teknik şartnamede yazılı özelliklere göre anahtar teslim fiyatı 709.747,50 TL üzerinden davacıya tahsis edildiğini, kooperatif tüzel kişiliği ile yapılan anlaşmaya göre bu bedelin dairenin teknik şartnameye uygun olarak inşa edilip anahtar tesliminde ödeneceğinin taahhüt edildiğini, bunun dışında, Genel Kurul kararıyla belirlenmiş bir aidat ödemesi ve ödeme planının söz konusu olmadığını, taraflar arasında yapılan anlaşmaya uygun olarak davacı tarafından 10 eşit taksitle toplam 200.000,00TL tutarında ödeme yapıldığım, yapılan ödemelerin kooperatif kayıtlarına intikal ettirildiğini, bu durumda davacının kooperatife kalan borcunun 509.747,50 TL tutarında olduğunu, hal böyle iken; kooperatif tarafından Antalya 5. Noterliğince 17.02.2020 tarihli ve … no ile düzenlenen ihtarnamede, 15.05.2019 tarihli …sayılı Yönetim Kurulu karanyla kooperatif üyeliğinin gerçekleştiği, konutun taraflarına 709.747,50TL tutar üzerinden tahsis edildiği, tercih edilen konutun 15.05.2019 tarihli satışlarda konut değerinin 1.275.120,00TL olarak belirlendiği, aradaki 565.372,50 TL tutarındaki değer farkının ve üyelik aidatlarından kaynaklı 509.747,50TL tutarındaki borç ile birlikte kooperatife olan toplam borç tutarınınl .075.120,00TL tutarında olduğunun taraflarına tebliğ edildiğini, bu itibarla Antalya 5. Noterliğinin 16.08.2019 ve 25.09.2019 tarihlerinde birinci ve ikinci ihtarnamelerin taraflarına tebliğ edildiği, yapılan ihtarnamelere karşın mali yükümlülüklerin yerine getirilmediği ileri sürülerek Kooperatifler Kanunu’nun 16. Maddesi ile ana sözleşmenin 14. Maddesi gereğince kooperatif ortaklığından çıkarıldıklarının taraflarına tebliğ edildiğini ve davacı tarafından da 30.09.2019 tarihinde tebellüğ edildiğini, kooperatifin mezkur ihtarnamesine davacı tarafından Kartal 23. Noterliği’ninl8.10.2019 tarih ve … yev no. İhtarnamesi ile cevap verildiğini, kooperatif tarafından talep edilen miktara itiraz edilerek konut tesliminden önce tüm üyeler için genel kurul kararı ile makul ve kabul edilebilir bir ödeme planı kabul edilmesi halinde taraflarınca ödeme yapılabileceği belirtilerek ihtarnamenin tüm içeriğine, ihtar edilip ödenmesi talep edilen 1.075.120,00 TL meblağa ve talep edilen tüm ödeme sürelerine itiraz edildiğini, davacının Kooperatif ortaklığının 11.06.2016 tarihinde gerçekleştirildiğini, … saydı Yönetim Kurulu karan ve 200.000 TL tutarında kooperatif muhasebe kayıtlarına intikal eden Ödemenin bunun en somut kanıtı olduğunu, kooperatifin en yetkili karar organının Genel Kurul olduğunu, kooperatif tüzel kişiliğini temsil ve ilzamı haiz Genel Kurul ve Yönetim Kurulu’nun görev ve yetkilerinin sınırlarının Kanun ve ana sözleşmede açık ve net olarak belirlendiğini, buna göre, Kooperatifler Kanunu’nun 42 ve Anasözleşme’nin 23. maddesinde kooperatifin en yetkili organı Genel Kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler arasında ortaklardan tahsil edilecek aidatların miktarının, ödeme tarihlerinin ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak kanunların getirdiği yasal tavam aşmayacak şekilde gecikme cezasının Genel Kurula ait bir yetki olduğu ve bu yetkinin Yönetim Kurulu tarafından kullanılamayacağının açıkça belirtildiğini, durum böyle iken, 29.09.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısının 6. Maddesinde konut değişikliği için Yönetim Kuruluna başvurulması ve konut bedellerinden kaynaklanan farkların belirlenmesi ve oluşan farkların ortaklardan tahsil edilmesi konusunda karar alınarak konut bedellerinin değerlendirilmesi hususunda Yönetim Kurulunun yetkilendirildiği, kaldı ki, Kanun ve ana sözleşmeye göre bu yetkinin Genel Kurulun devir ve terk edemeyeceği bir yetki olduğunu, zira, 2016 yılında kooperatif tarafından değeri anahtar teslimi 709.747,50 TL tutarında belirlenen konutun değerinin 15.05.2019 tarihinde 565.372,50 TL değer artışı yapılarak 1.275.120 TL olarak belirlendiğini, Kooperatifler Kanunu 42.maddesine aykın olarak konut bedelindeki değer artışının belirlenmesi yetkisinin Kooperatif Yönetim Kuruluna verildiğini, bu durumun açık ve net olarak Genel Kurul kararıyla belirlenmesi gerektiğinin açık olduğunu, bu değer artışına ilişkin karar alma yetkisinin Yönetim Kurulunun inisiyatifine ve takdirine bırakılamayacağını, Yönetim Kurulunca bu hususta alınacak sübjektif, keyfi ve objektif iyi niyet esasları ile bağdaşmayacak kararların ciddi mağduriyederin yaşanmasına sebebiyet vereceğini, aynı şekilde, yeniden değerleme yapılarak ortaya çıkan bu değer artışının hangi kriterler esas alınarak yapıldığının belirtilmediğini, hesaplamaların ve buna ilişkin dökümlerin nasıl yapıldığına ilişkin hiçbir bilgiye ve emareye rastlanmadığını, kooperatifin en yetkili karar organına ait bir yetki belirsiz, keyfi ve ölçüsüz bir şekilde kullanılarak davacının astronomik bir borç yükü ile karşı karşıya kaldığını ve 565.372,50 TL değer artışı olmak üzere toplam 1.075,120,00TL olarak çıkanlan borcun davacıdan hemen ödemesini talep ve bu gerekçeyle üyelikten çıkarmak ne ortaklık hukuku ne de objektif iyi niyet kuralları ile bağdaşmayacağını, davacının bu gerekçelerle kooperatif ortaklığından çıkarılarak hem madde hem de manevi zarara uğratılarak benzer durumdaki ortaklar ile birlikte mağdur edildiğini, bu mağduriyetin ortadan kaldırılması için kooperatif kayıt, defter, yönetim ve genel kurul kararlan üzerinde detaylı inceleme yapılarak kooperatifte yapılması gereken toplam konut miktarının tespiti ile gerekirse mahallinde keşif icra edilerek, yapılmış ve yapım aşamasında olan kaç konut bulunduğu, yapım aşamasında olan konutların tamamlanması için kooperatif üyelerine ne kadar ek maliyet bedeli yüklenebileceği konusunda uzman bilirkişilerin inceleme yapması ve belirlenen değer artışlarının miktarının, ödeme şeklinin ve ödenmemesi halinde uygulanacak yaptırım hakkında Genel Kurulda karar alınmasının hukuki açıdan bir zorunluluk haline geldiğini, Öte yandan, Genel Kurula ait bir yetkinin Yönetim Kurulu tarafından kullanılmasına ilişkin Yargıtay Hukuk Kurulunca alınmış 05.11.2014 tarihli ve … sayıh karan da davacının durumuna emsal teşkil edebilecek nitelikte olduğunun düşünülmekte olduğunu, bunlara ilave olarak, 29.09.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan kararların kanuna, ana sözleşmeye ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğu iddiasıyla iptal davasının da açıldığını, ileride telafisi güç ve İmkansız zararların oluşmaması için Üyelikten Çıkarma Karan hakkındaki Kooperatif Yönetim Kurulunun 10.02.2020 tarih ve …numaralı karan hakkında iş ve işlemlerin durdurulmasına, üyelik hak ve menfaatlerine halel gelmemesi için tensiple davacı hakkında verilen üyelikten çıkarma karan hakkında tedbiren durdurma karan verilmesine, davalı Kooperatif Yönetim Kurulunun davacı hakkında verdiği 10.02.2020 tarih ve …numaralı karan ile kooperatif üyeliğinden çıkarılma kararının iptaline, tüm yargılama harç ve giderleri vekalet ücretinin de davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin 2015 yılında kurulmuş olduğunu, 22.06.2019 tarihindeki Genel Kurulda önceki yönetimin ibra edilmeyerek kuruluştan bugüne kadar görev yapan yöneticiler ve denetçiler hakkında hesap tetkik komisyonu oluşturulması ve bağımsız denetim şirketi ile anlaşılmasının kararlaştırıldığım, bu incelemeler neticesinde kooperatifin kurulduğu ilk günden itibaren pek çok yolsuzluk yapıldığı, tam yetkili müdürlerin kendilerine menfaat sağladıkları, yalan çevresindeki bazı isimlere diğer üyelerden farklı şartlar altında üyelikler tesis ettiklerinin tespit edildiğini, bu tespitin üzerine Antalya Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu ve … soruşturma numaralı dosya ile soruşturma başlatıldığını, soruşturma neticesinde önceki müdürler, yönetim kurulu üyeleri ve denetçiler hakkında görevi kötüye kullanmak, zimmet, irtikap, 1163 sy. Kooperatif Kanuna Muhalefet suçlarından iddianame düzenlendiğini ve bu iddianame Antalya 3. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilerek … E. Sayılı dosya ile kovuşturma aşamasına geçildiğini, Bağımsız denetçiler ve yeni yönetim kurulunca kooperatif kayıtlarında eşitlik ilkesine ayları olarak tesis edilen üyeliklere ilişkin olarak ilk aşamada toplam 202 üyeden usulsüz olduğu değerlendirilen 20 üyeye birinci ihtarnamelerin gönderildiğini, bahse konu 20 üyenin üyeliğe alımşlanndaki temel usulsüzlüklerin Konut bedelinin %30 u peşinat olarak alınması gerektiği yönünde genel kurul karan olmasına rağmen bazı üyelerin bu şart aranmadan üyeliğe kabul edilmesi, peşinatın verilmesini müteakip kalan bedel için belirli bir faiz oranında kooperatife senet verilmesi veya … Bankasına bağlı kredi için başvurulmasının gerekmekte olduğu, böylelikle üyelerin hangi tarihlerde ne kadar ödeme yapacağının bilinmiş olmakta olduğunu, halen kayıtlı yaklaşık 240 üyeden 230 unun bu şekilde ödemelerini planladığının davalı kayıtlarında mevcut olduğunu, … Bankasına müzekkere yazılarak da bu durum teyit edilebileceğini, bu duruma rağmen bazı üyelerin hiçbir şekilde banka kredisine başvurmadığı gibi kooperatifte senetlerinin de mevcut olmadığını, kooperatifin konut fiyatlarını belirli dönemlerde belirli oranlarda arttıracağı yönünde genel kurul kararının mevcut olduğunu, yaklaşık 6 ayda bir fiyatların arttırılmakta olduğunu, peşinatın tamamlanmasına müteakip üyelik kaydı yapılması yönünde genel kurul karan olmasına rağmen bazı üyelere peşinatı tamamlamadıkları tarihteki düşük fiyatlardan konutların edindirildiğin, ilk ihtarnamelerin gönderildiği üyelerin büyük bir bölümünün kooperatif merkezine gelerek diğer tüm üyeler gibi ödemeye yarar belgelerini teslim ettiklerim, kredi başvurusunda bulunduklarını ve konut bedellerinin yeniden hesaplanarak aidatlarına yansıtıldığını, eşitlik ilkesine uyma konusunda kooperatif yönetimi ile aynı düşüncede olmayan 7 üyeye ikinci ihtarnameler gönderildiğini ve neticesinde şu ana kadar 7 tiye hakkında üyelikten çıkarma karan alındığını, bu üyelerin ortak özelliklerinin genel olarak aidat tutarlarım belli eden ödemeye yarar belgelerini kooperatife teslim etmemeleri, uzun süredir bir ödeme yapmamalan, konut bedellerini üyeliklerini kazandıkları tarihten önceki tarihin fiyatından hesaplanması gibi konular olduğunu, kooperatifin kurulduğu günden itibaren kaydetmiş olduğu üyelerde genel prensip olarak %30 peşinat tutan alıp kalan bölüm için bono veya … Bankasından bağlı kredi yöntemini benimsediğini, bu prensibin ana dayanağının 24.08.2015 tarihli 6 nolu Yönetim kurulu karan, 05.12.2015 tarihli …nolu yönetim kurulu karan ve 09.01.2016 Tarihli genel kurul kararanın oluşturmakta olduğunu, 24.08.2015 tarihli 6 nolu Yönetim kurulu kararırım “Gayrimenkul Değerlendirme firmasına yaptırılan değerlemeye göre müstakil villaların her birinin 1.450.000,00-TL + şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve arsa payı olarak 400.000,00-TL alınmasına, ikiz villaların her birinin 535.000,00-TL + şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve arsa payı olarak 175.000,00-TL alınmasına, 3+1 dairelerin her birinin 350.000,00-TL + şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve arsa payı olarak 100.000,00-TL alınmasına, 2+1 villaların her birinin 285.000,00-TL + şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve arsa payı olarak 85.000,00-TL alınmasına …” şeklinde olduğunu, 05.12.2015 tarihli …nolu yönetim kurulu kararının ” Yönetim kurulumuzun 03.03.2015 tarihinde aldığı kararın 04/07 maddesi gereğince yapmakta olduğumuz konutların şerefiyeleri konusunda piyasada araştırma sonucu en iyi teklifi veren … firması tarafından tespit edilen şerefiyelerle değerlendirme rakamları dikkate alınarak konutlarımızın fiyatlan belirlenmiştir. Müstakil havuzlu villaların herbiri 1.498.000,00-TL+ şerefiye payı ile üye kaydedilmesine, Müstakil havuzsuz villaların herbiri 1.498.000,00-TL+ şerefiye payı ile üye kaydedilmesine, ikiz villaların herbiri 555.000,00-TL+ şerefiye payı ile üye kaydedilmesine, 3+1 dairelerin her biri herbiri 350.000,00-TL+ şerefiye payı ile üye kaydedilmesine, 2+1 dairelerin herbiri 253.000,00-TL+ şerefiye payı ile üye kaydedilmesine Belirlenen şerefiye paylarının inşaat maliyetlerinde kullanılmasına alınacak arsa bedeli de dikkate alınarak alınacak peşinatların Müstakil havuzlu villalar için 450.000,00-TL, Müstakil havuzsuz villalar için 400.000,00-TL, 3+1 daireler için 130.000,00-TL, 2+1 daireler için 100.000,00-TL olmasına bundan sonra yapılacak ilk genel kurulun gündemine bu hususların getirilerek genel kurul karan alınmasına” şeklinde olduğunu, yönetim kurulunda belirlenen fiyatların 2015 yılına ait olup Genel kurulca yönetim kuruluna verilen yetkiler doğrultusunda artışların gerçekleştirildiğini peşinatların da aynı oranda artırıldığını, 09.01.2016 Tarihli Genel Kurul Kararının ” Yapılacak konutların tiplerinin, bedellerinin, peşinatlarının görüşülmesine geçildi. Başkan gerekli açıklamalarda bulundu. Yapılacak konutların 2+1 daire, 3+1 daire, ikiz villa, orta boy havuzsuz müstakil tek katlı villa, orta boy havuzsuz müstakil dubleks villa, havuzlu müstakil tek katlı villa, havuzlu müstakil dubleks villa olmak üzere 7 tip konut yapılmasına, 2+1 dairelerin her birinden 253.000.00 (ikiyüzelliüçbin )TL – Şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve Arsa bedeli olarak 100.000.00(yüzbin) TL peşinat alınmasına, 3+1 dairelerin her birinden 350.000.00(üçyüzellibin) TL – Şerefiyepayı ile üye kaydedilmesine ve Arsa bedeli olarak 130.000.00(yüzotuzbin) TL peşinat alınmasına, ikiz villaların her birinin 555.000.00 (beşyüzellibeşbin) TL – Şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve Arsa bedeli olarak 200.000.00 (ikiyüzbin) TL peşinat alınmasına, müstakil havuzsuz villaların her birinin 1.225.000.00 (birmüyonikiyüzyirmibeşbin) TL – Şerefiye payı aile üye kaydedilmesine ve Arsa bedeli olarak 400.000.00 (dörtyüzbin) TL peşinat alınmasına, Müstakil havuzlu Villaların her birinin 1.498.000.00 (birmilyondörtyüzdoksansekizbin) TL – Şerefiye payı ile üye kaydedilmesine ve Arsa bedeli olarak 450.000.00 (dörtyüzellibin) TL peşinat alınmasına, 2015 yılı içinde peşinatları yatıran üyelere seçtiği konutun toplam bedeli üzerinden %10 indirim yapılmasına, 1 Mart 2016 tarihine kadar konut bedelinin peşinatım veya tamamını yatıran üyeler için her konutun genel fiyatı üzerinden %5 oranında indirim yapılması, 01.01.2017 tarihinden itibaren her yıl 1 Ocak tarihi geçerli olmak üzere konutlara, %5 bedel artışından çok olmamak üzere konut fiyatlarının Yönetim kurulu tarafından belirlenmesine yönelik tüm hususlar konuşulup, tartışıldı, ayrı ayrı açık oya sunuldu. Yapılan açık oylamada yukarıda yazılı tüm hususlar ayrı ayrı Oy birliği ile kabul edilerek Yönetim Kuruluna tam yetki verildi.” Şeklinde olduğunu, Kooperatif kayıtlarında yapılacak incelemelerde veya … Bankasına yazılacak müzekkerelerden de anlaşılacağı üzere üyelerin tüm ödemelerinin bu genel kurul kararı doğrultusunda %30 peşinatın üzerine senet/kredi başvurusu şeklinde gerçekleşmekte olduğunu, 2016 yılında üye olan …numaralı üye … BN-2 nolu ikiz villa konut için 586.625,00-TL tutarındaki bedelin 185.000,00-TL tutarını peşinat olarak 01.01.2016 tarihinde, 15.000,00-,TL tutarım peşinat olarak 23.05.2016 tarihinde yatırdığını, kendisinin üyelik belgesinin 11.06.2016 tarihinde düzenlendiğini, peşinattan kalan bölüm için …Bankasından kredi kullanıldığını, 2017 yılında üye olan … Numaralı üye …’in 2 nolu ikiz villa konut için 797.048,00-TL tutarındaki bedelin %30 u olan 239.114,00-TL tutarını peşinat olarak 25.12.2017 tarihinde yatırdığını, kendisinin üyelik belgesinin 27.12.2017 tarihinde düzenlendiğini, peşinattan kalan bölüm için … Bankasından kredi kullanıldığım, 2018 yılında üye olan 214 Numaralı üye …’nin EU-1 nolu ikiz villa konut için 1.013.000,00-TL tutarındaki bedelin 600.848,00-TL tutarım peşinat olarak 31.08.2018 tarihinde yatırdığım, kendisinin üyelik belgesinin 15.09.2018 tarihinde düzenlendiğini, peşinattan kalan bölüm için kooperatife senet düzenlendiğini, 2018 yılında üye olan 198 Numaralı üye … CH-1 nolu 3+1 bahçe konut için 586.117,00-TL tutarındaki bedelin %30 u olan 168.335,10-TL tutarım peşinat olarak 28.03.2018 tarihinde yatırdığım kendisinin üyelik belgesinin 29.03.2018 tarihinde düzenlendiğini, peşinattan kalan bölüm için … Bankasından kredi kullanıldığım, 2018 yılında üye olan 212 Numaralı üye …’un DM-3 nolu konut için 525.625,69-TL tutarındaki bedelin %30 u olan 165,625,69-TL tutarını peşinat olarak 27.08.2018 tarihinde yatırdığım, kendisinin üyelik belgesi 29.08.2018 tarihinde düzenlendiğini, %30 dan kalan bölüm için kooperatife senet düzenlendiğini, 2019 yılında üye olan 230 Numaralı üye … B-3 nolu 2+1 ara kat konut için 460.655,69-TL tutarındaki bedelin %30 u olan 133.200,00-TL tutarım peşinat olarak 27.08.2019 tarihinde yatırdığım, kendisinin üyelik belgesinin 27.08.2019 tarihinde düzenlendiğini, peşinattan kalan bölüm için … Bankasından kredi kullanıldığım, davacının üyelikten çıkarıldığı tarihte toplam 3 adet üyeliğinin bulunmakta olduğunu, bu durumun 27.09.2019 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulun hazirun listesinde açıkça görülmekte olduğunu, bu üyeliklerin 14-17 ve 227 numaralı üyelikler olduğunu, davacının 14 ve 17 numaralı üyeliklerini 10.02.2016 tarihli dilekçesine istinaden 11.06.2016 tarihli … ve … numaralı yönetim kurulu kararı ile kazandığım, 227 numaralı üyeliğini ise 15.05.2019 tarihli … numaralı yönetim kurulu kararı ile kazandığım, davacının kooperatiften ihraç edildiği üyeliğinin sadece 227 numaralı üyelik olduğunu, diğer üyeliklerinin halen devam etmekte olduğunu, bu üyelikten ihraç sebepleri incelenecek olursa; … 15.05.2019 tarihindeki yönetim kurulu kararı ile üye olmasına rağmen diğer tüm üyeler gibi ödeme planım yansıtan senet vb belgeler ya da başvuruda bulunduğu konut kredisinin bulunmamakta olduğunu, bu sebeple kooperatife yapacağı ödeme miktarları belli olmamakla birlikte bu miktarların teminat altına alındığını gösterir hiçbir belgenin kooperatifte bulunmamakta olduğunu, …’ ün BI-2 nolu konut için 227 numaralı üye olarak kaydedildiğin, 2019 yılı itibariyle bahse konu konutun bedelinin 1.075.120,00-TL olduğunu, BI-2 numaralı konutun muadili olan EP-2 nolu ikiz villa konutunun 04.10.2019 tarihinde 233 numaralı üyelikle …’a 1.104.000,00-TL1 ye tahsis edildiğini, bu üyenin bu konut için 390.000,00-TL peşinat ödediğini, 251.000,00-TL tutarında senet verdiğini, 463.000,00-TL tutarında konut kredisi kullanmış olduğunu, tüm üyelerin bu şartlarda üye olmasına rağmen …1 e avantaj sağlayacak şekilde bahse konu konutun 2016 yılı fiyatından 709.747,50-TL olarak tahsis edildiğini, bu üyelik şartlarının bu şekilde kalmasının kooperatifi 565.372,50-TL zarara uğratacağından yönetim kurulu tarafından gerekli işlemlerin yapıldığım, … tarafından 12.02.2018 tarihinden itibaren hiçbir ödeme yapılmamış olduğunu, ilk ihtarnamenin gönderildiği 16.08.2019 tarihinde konut bedelinden kaynaklanan fark haricinde 509.747,50-TL borcu bulunmakta olduğunu, kendisinin de kabulünde olan bu borç için hiçbir ödeme yapılmadığı gibi ödemeye yarar senet vb belgelerin de kooperatife sunulmadığım, mali kayıtlar 10 eşit taksit şeklinde ödemeler yapmadığım, 20.07.2017 tarihinde 50.000,00-TL, 28.07.2017 tarihinde 50.000,OO-TL, 08.09.2017 tarihinde 50.000,00-TL, 12.02.2018 tarihinde 50.000,00-TL olmak üzere toplam 200.000,00-TL ödeme yaptığım, yapmış olduğu ödemelerin %30 oranındaki peşinat şartım tamamlamadığı halde önceki yönetim kurulu tarafından 15.05.2019 tarihinde üyelik karan alındığını, davacının üye olduğunu iddia ettiği 2016 yılı ile 2019 yıllan arasında düzenlenen Genel Kurul hazirun listeleri incelendiğinde davacırun sadece 14 ve 17 numaralı üyelikler için oy hakkı bulunduğunun açıkça görülmekte olduğunu, davacının 227 numaralı üye olarak hazır bulunduğu ilk genel kurulun 27.09.2019 Tarihindeki genel kurul olduğunu, 227 numaralı üyelik için 2019 yılında alınan kararla üye olmasına rağmen bu üyelik için de kendisinin kooperatife 2016 yılında üye olduğunu iddia eden davacının o aralıkta yapılan 3 Adet genel kurulda hazirun listesinde gözükmemekte olduğunu, halbuki kooperatife üye olduğunu bilen davacının Ticaret sicil gazetesine de tescil edilerek yayımlanan, vekaleten oy kullandırdığı genel kurullar için kooperatife müracaat etmesinin bekleneceğini, bu durum da gerçekleşmediğine göre davacının 227 numaralı üyelik için de 2016 yılında üye olduğu iddiasının kabul edilemeyeceğini, üyelik için belli bir peşinat şartı arayan genel kurul ve yönetim kurulu kararlan varken bu şartlan yerine getirmeden üyeliğinin mümkün olmadığım, bunun dışında 227 numaralı üyelik için 2019 yılından önce hiçbir genel kurul hazirun listesinde isminin de görülmemekte olduğunu, 1163 sayılı Kooperatifle Kanunu 16. Madde ve Ana Sözleşme 14. Madde kapsamında davacıya Antalya 5. Noterliğinin 16.08.2019 tarihli … yevmiye numaralı birinci ihtarnamesi ve Antalya 5. Noterliğinin 25.09.2019 tarihli … yevmiye numaralı cevabi ve ikinci ihtarnamesinin gönderildiğini, bu ihtarlara rağmen davacının kooperatifin taleplerini yerine getirmediğinden üyelikten çıkarılmış olduğunu, üyelikten çıkarma gerekçesinin sadece konut bedelindeki farktan kaynaklanmayıp davacının da kabulündeki borcun 2018 yılından itibaren ödenmemesi ve bu borç için ödemeye yarar belgelerin sunulmaması da haklı gerekçelerinden olduğunu, dava dilekçesinde davacının konut bedellerinin belirlenmesinde genel kurulun yetkili olduğunu belirttiğim, bu durumun ilk genel kurulda alınan kararla zaten gerçekleştirilmiş olduğunu, yönetim kuruluna verilen yetkinin bu fiyatların üzerinde artış ve azaltma yapma yetkisi olduğunu, konut sektörünün anlık değişime uğradığı mevcut durumda 420 üyelik bir genel kurulun her zaman toplanıp konut fiyatlarım belirlemesi mümkün olmadığından ve kanun ve ana sözleşmede de böyle bir düzenleme olmadığından konut fiyatlarındaki artışın yönetim kurulunca belirlenebilmekte olduğunu, kooperatifçe davacının 227 numaralı üyeliği için herhangi bir yeniden değerleme durumunun söz konusu olmadığını, zira bu üyeliğin zaten 2019 yılında kazanıldığı için davacı tarafından yapılan işlemin kayıtlanndaki ha taran düzeltilmesi olduğunu, kooperatiflerde üyelerin konut satın almamakta kooperatiften pay satın almakta olduklarım, dolayısıyla davacırun iddia ettiği gibi 709.747, 50 TL üzerinden anahtar teslim bir anlaşmanın söz konusu olmadığını, bu durumu ispatlar herhangi bir belgenin de davacı tarafından sunulmadığım, Kooperatifler için ödeme disiplini oldukça önemli olup kooperatifin halen … Bankasına önemli ölçüde borçlan bulunmakta olduğunu, üyeler tarafından ödenmeyen aidatlar ve eksik hesaplanmış aidatların davalının bankalara olan borçlarını ödeyemeyerek her defasında daha yüksek faizle yapılandırmasına neden olmakta olduğunu, kooperatifin bu şekilde zarar etmesinin önüne geçmek adına ve üyeler arası eşitliğin sağlanması amacıyla davacının 227 numaralı üyelikten haklı olarak ihraç edildiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Kooperatiflerde üyenin borcu belirlenmiş aidat ve sair ödemeleri zamanında yapmaktır. Bu hususta temel ilke üyeler arası eşit işlem yapılmasıdır. Ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde bu husus borçlu üyeye bildirilir. Bu bildirimde ödemenin yine yapılmaması halinde ihraç edileceği de ihtar edilerek kendisine ödeme süresi verilir. Ödemenin yapılmaması halinde ikinci ihtar çekilir ve buna göre ihraç usulü tamamlanır. Somut olayda ihraç ihtarlarının usulüne uygun yapıldığı noktasında uyuşmazlık yoktur. Sorun davacının diğer üyeler gibi rayiç bedellere göre güncellenen değer üzerinden bir ödeme yapmak zorunda olup olmamasıdır. Değinildiği gibi kooperatif üyelerine eşit işlem borcu altındadır. Davacı her ne kadar kendisinin farklı bir sözleşme ile üye olduğunu belirtmiş ise de bu sözleşmeyi sunamadığı gibi böyle bir sözleşmenin varlığı dahi onun diğer üyeler gibi usulüne uygun alınmış ödeme kararlarını yerine getirmesini önlemez. Dosya kapsamına göre davacının olması gereken ödemeleri yapmadığı gibi kendi bildirdiği sözleşme kapsamındaki ödemeyi dahi tamamlamadığı görülmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki ihraç kararı kesinleşene kadar üye kooperatif işlemlerine muhatap olacaktır. Üyeye karşı kooperatif tarafından çeşitli hukuki işlemler yapılması onun üyeliğine rıza gösterildiği anlamına gelmez. Açıklanan sebeplerle kooperatif tarafından ihraç usulüne uyulduğu, davacının ödemesi gereken ücretleri ödemediği anlaşıldığından yerinde görülmeyen davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihtarnamelerde belirtilen borcun gerçeği yansıtmadığını, talep edilen bedelin fahiş olduğunu, ihtarnamelerde belirtilen borcun 509.747,50 TL’lik kısmına herhangi bir itirazlarının bulunmadığını, ancak 565.372,50 TL’lik borcu kabul etmediklerini, ihtarnamelerde müvekkilin ödemesi gereken borcun 1.075.120,00 TL olduğu belirtilmesine rağmen aldırılan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere müvekkilinin davaya konu üyelik için 709.745,50 TL ile ortak olduğu, bunun 200.000,00 TL’sinin peşin ödendiği, dolayısıyla müvekkilinin 509.745,50 TL bakiye borcunun kaldığı, kooperatif genel kurulunun 29/09/2019 tarihli genel kurulunun 8. Maddesinde de, kooperatifin kurulduğu günden itibaren belirli bir peşinat yatıran fakat kalan bedeller için ödeme yapmayan ortaklara, peşinat tarihinden itibaren yıllık %9 faiz işletilmesi kararı alınmasına rağmen davalı kooperatifin müvekkilinin bakiye borcunu bu hükme aykırı olarak hesapladığını, dolayısıyla yapılan hesaplamanın gerçeği yansıtmadığını ve müvekkilinin gerçeği yansıtmayan borçtan dolayı ortaklıktan çıkartılması kararının Kooperatifler Kanunu, Kooperatif Ana Sözleşmesi ve mevzuat hükümlerine açıkça aykırı olduğunu istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortakların ihraç prosedürü, 1163 sayılı Kanun’un 27 ve Kooperatif Anasözleşmesinin 14 üncü maddesinde hükme bağlanmış bulunmaktadır. Anılan düzenlemelere göre ortağın ihraç edilebilmesi için, yasa ve sözleşmeye uygun şekilde ihtar edilmesi ve ayrıca ihtara konu edilen borcun, gerçeği yansıtması gerekmektedir.
Mahkemece hükme esas alınan 28/12/2020 tarihli serbest Mali müşavir … tarafından hazırlanan raporda özetle; davacının dava konusu 227 nolu üyelik için 10/02/2016 tarihinde üyelik başvurusu olmasına rağmen 15/05/2019 tarihli … nolu karar ile üyelik kaydının yapıldığı, bu üyelik ile ilgili 200.000,00 TL ödeme yaptığı, üyelik kaydının kabul edildiği 15/05/2019 tarihinde BI-2 villa bedeli olarak 709.747,50 TL tutarın davacının borcu olarak hesaba tahakkuk ettirildiği, davacıya ihtarname gönderildiği tarihte davacının kooperatife 509.747,50 TL tahakkuk eden villa bedeli ile ilgili borcu olduğu, ihtarnamede belirtilen villa bedeli fiyat farkı ile ilgili 565.372,50 TL’lik tutarın 2020 yılında tahakkuk ettirildiği, 28/01/2020 tarihi itibariyle davalı kayıtlarında davacının borcunun 1.075.120,00 TL olduğu, ihtarnamelerde davacıdan talep edilen bedelin de 1.075,120,00 TL olduğu, 10/02/2020 tarihi itibariyle davacı hakkında verilen … nolu ihraç kararı gereği üyelik iptali nedeniyle villa bedelinin hesaptan düşülmesi sonucunda davacının bu hesaptan ötürü 200.000,00 TL alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu belirtilmiştir.
Davacıya gönderilen ihraç kararına dayanak olan 16/08/2019 tarihli ihtarnamede de belirtildiği üzere BI-2 nolu ikiz villanın davacıya 709.747,50 TL üzerinden tahsis edildiği, davacının 200.000,00 TL peşinat ödemesi yaptığı, dolayısıyla davacının bakiye 509.747,50 TL borcunun kaldığı, davalı kooperatifin 29/09/2019 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısına ait toplantı tutanağının 8. maddesi ile kooperatifin kurulduğu günden itibaren belirli bir peşinat miktarı yatırarak konut tercihi yapan fakat kalan bedeller için kredi veya bono yoluyla aidat miktarı belirlenmemiş üyelerin aidatlarına peşinat tarihinden itibaren yıllık %9 yasal faiz işletilerek belirlenmesine karar verildiği, alınan bu karar uyarınca davaya konu bakiye borcun belirlenmesi gerekirken bağımsız bölümün 2019 yılı rayiç değeri olan 1.275.120,00 TL olarak tespit edilip yapılan 200.000,00 TL’nin mahsup edilerek belirlendiği, dolayısıyla ihtarnamelerde istenen borç miktarı ile gerçek borç miktarı arasında fahiş bir fark oluşacağı gözetildiğinde, ihraç kararının gerçek borcu yansıtmayan ihtarnamelere dayalı olduğu anlaşılmakla ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi hatalı olup davacı vekilinin istinaf talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır. Ancak bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden karar kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilecektir.
Sonuç olarak, davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
3-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/04/2021 tarih ve … Esas, … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
a-Davanın KABULÜ ile, davacının davalı kooperatiften ihracına ilişkin 10/02/2020 tarihli ve …. nolu yönetim kurulu kararının İPTALİNE,
b-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin olarak yatırılan 54,40 TL harcın mahsubuyla bakiye 125,50 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
c-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı ile 54,40 TL peşin harç olmak üzere toplam 108,80 TL harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
d-Davacı tarafından yapılan davetiye gideri 67,50 TL, bilirkişi masrafı 500,00 TL olmak üzere toplam 567,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
e-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
f-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
g-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesince davacıya İADESİNE,
3-İstinaf incelemesi yönünden;
a-Davacının istinaf başvurusu kabul edildiğinden 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak yatırılan 59,30 TL maktu istinaf karar harcının talebi halinde davacıya İADESİNE,
b-Davacı tarafından istinaf incelemesi için yapılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 64,50 TL tebligat gideri, 100,00 TL dosya masrafı olmak üzere toplam 326,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
c-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından davacı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
d-İstinaf gider avansından kullanılmayan kısmının 6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince ilgilisine İADESİNE,
4-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-2. bendi gereğince aynı kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren İKİ HAFTALIK süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.26/05/2023