Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ BAŞKANLIĞI
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/05/2023
DAVA : Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
KARAR TARİHİ : 14/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/09/2023
Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında 08/05/2023 tarihli ara kararına karşı davacı vekilinin 16/05/2023 tarihli istinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle hazırlanan inceleme raporu ile yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 5174 Sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine dayanılarak hazırlanan ve 15.12.2004 tarih ve 25671 sayılı resmi gazetede yayımlanan Tacir ve Sanayiciler Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetlerin Azami Fiyat Tarifelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik’in 4 üncü maddesindeki düzenlemeden yasal düzenleme gereğince, davacı odanın 7.Grup Meslek Komitesinin önerisi ile Oda Yönetim Kurulunun 13/03/2023 tarih ve … sayılı toplantısında belirlenen 2023 Yılı Katkısız Ekmek Azami Fiyat Tarifesini oda meclisinin onayına sunulduğunu, davacı oda meclisinin 21/03/2023 tarih ve … sayılı toplantısında, 2023 Yılı Ekmek Azami Fiyat Tarifesinin Yönetim Kurulundan geldiği şekliyle uygunluğuna oybirliği ile karar verildiğini, karar gereğince oluşan 2023 yılı Ekmek Fiyat Tarifesi ile bir önceki fiyat tarifesini ekte sunduklarını, söz konusu karar ve kararın 21/03/2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girdiği hususu Odanın 23/03/2023 tarih ve … sayılı yazısı ile Antalya Valiliği’ne bildirildiğini, Antalya Valiliği tarafından gönderilen ve 18/04/2023 tarihinde davacı odaya tebliğ edilen bila tarih ve … sayılı yazıda özetle; ilgili Yönetmeliğin 6 ncı maddesi gereğince oluşturulan Komisyona temsilci görevlendirilmesi istendiğini ve toplantının 19/04/2023 tarihinde saat 11:00’de yapılacağının belirtildiğini, 19/04/2023 tarihinde Antalya Valiliği Hizmet Binasında gerçekleştirilen “Ekmek Fiyat Tarifeleri İtiraz Komisyonu” toplantısına müvekkil Odayı temsilen Yönetim Kurulu Üyesi …’ un katıldığını, davacı … ve … ile … Odası temsilcisinin kabul oyuna karşı … Belediyesi temsilcisi ve Komisyon Başkanının red oyu vermesi ile … Meclisi’nin 21/03/2023 tarih ve … sayılı toplantısında alınan azami fiyat tarifesinin red edildiğini, Ekmek Fiyat Tarifeleri İtiraz Komisyonu tarafından alınan 19/04/2023 tarih ve … sayılı karar, Antalya Valiliği … Müdürülüğünün … sayılı üst yazısı ile 19/04/2023 tarihinde davacı Odaya tebliğ edildiğini, Tacir ve Sanayiciler Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetlerin Azami Fiyat Tarifelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik’in 7/3 üncü maddesinde ki düzenleme gereğince, usul ve hukuka aykırı Komisyon kararına karşı itirazda bulunma zorunluluklarının olduğunu, Tacir ve Sanayiciler Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetlerin Azami Fiyat Tarifelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik’in 7/1 inci maddesindeki düzenleme gereğince, tarifelere itirazın, yazılı bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerektiğini belirtildiği üzere davaya konu tarifenin davacı odanın 23/03/2023 tarih ve … sayılı yazısı ile KEP üzerinden Antalya Valiliği’ne bildirildiğini, KEP üzerinden gönderilen yazıların aynı tarihte alıcı tarafın hesabına ulaştığını, ancak davaya konu kararda tarifenin 11/04/2023 tarihinde Valiliğe bildirildiğinin belirtildiğini ancak bu hususun gerçeği yansıtmadığını, kaldı ki yine Valilik tarafından davacı odaya gönderilen yazılarda ve davaya konu Komisyon kararında, tarifeye itirazın kim tarafından ve hangi tarihte yapıldığına dair herhangi bir bilgi veya açıklama bulunmadığını, bu durumda, 15 günlük itiraz süresinin geçip geçmediğinin araştırılmasını ve geçmiş olması halinde, komisyon kararının usule aykırı olması nedeniyle işbu davanın/itirazın kabulünü karar verilmesi gerektiğini, işbu dava konusu ile tamamen benzer bir süreç daha önce de yaşandığını belirtmiş, Antalya 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, Ekmek azami fiyat tarifesinin, aslında her üreticinin farklı maliyet kalemlerine göre fiyat belirme politikasına sınır getirmekte olan bir uygulama olduğunu, bu sınırın bir bakıma tüketiciyi ve haklarını koruyan yönü de bulunduğunu, üst sınırın belirlenmesinin, hem sektör açısından hem de tüketici hakları açısından elzem olduğunun düşünüldüğünü, davaya konu Ekmek Fiyat Tarifesi İtiraz Komisyonu kararının uygulanması ve ekmeğin 2022 yılı tarifesi olan 5,00 TL üzerinden satılması halinde telafisi mümkün olmayan zararlar doğabileceğini, fırıncılık sektörünün zarar ederek büyük sıkıntılar yaşayacağını bu nedenle, dava sonuçlanana kadar itiraz komisyonu kararının tedbiren durdurulmasının önem arz ettiğini, sosyal devlet gereği üretici ve tüketici dengesini kurmak ve mağduriyetlere sebep vermemek için, uygulaması reddedilen 2023 Yılı Katkısız Ekmek Azami Fiyat Tarifesinin yeniden uygulanmaya başlanması için, Ekmek Fiyat Tarifesi İtiraz Komisyonu kararının öncelikle tedbiren durdurulması ve yargılama neticesinde itirazlarının kabulü ile söz konusu kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/05/2023 tarih, … Esas sayılı ara kararı ile;
Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi, yargılamayı gerektirdiği ve yargılama sonucunda elde edilebilecek sonucu önceden sağlamaya yönelik ve davaya konu uyuşmazlığı esastan çözecek nitelikte olduğu gerekçesi ile ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekilinin Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/05/2023 tarih, … Esas sayılı ara kararına karşı sunmuş olduğu 16/05/2023 tarihli istinaf kanun yoluna başvuru dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde açıkladıkları nedenlerle ekmeğin maliyetinin 2023 yılı için belirlenen tarifeden bile daha yüksek olduğunu, buna rağmen ekmek fiyat tarifesi belirlenirken üretici ve tüketici dengesinin korunması amacıyla kar payı ve benzeri gelirlerden olabildiğince feragat edildiğini, giderlerin de olabildiğince düşürülerek ekmek fiyatının 6,00.-TL olarak belirlendiğini, davaya konu Ekmek Fiyat Tarifesi İtiraz Komisyonu kararının uygulanması ve ekmeğin 2022 yılı tarifesi olan 5,00.-TL üzerinden satılması halinde telafisi mümkün olmayan zararların doğabileceğini, fırıncılık sektörünün zarar ederek büyük sıkıntılar yaşayacaklarını, bu nedenle dava sonuçlanana kadar itiraz komisyonu kararının tedbiren durdurulması gerektiğini;
Müvekkili oda tarafından benzer bir davanın 2021 yılında açıldığını ve o davada da ihtiyati tedbir talebinde bulunulduğunu, Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosya üzerinden görülen davada, 14/06/2021 tarihli ara karar ile (Ek-1) ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verildiğini ve yapılan yargılama neticesinde davanın kabul edildiğini, söz konusu davadaki ihtiyati tedbir talebinin ve neticesinde davanın kabul edilmiş olması ile 2023 yılı ekmek fiyat tarifesinin söz konusu davadaki bilirkişi raporu dikkate alınarak hazırlanmış olmasının işbu davadaki haklılıklarını ve tedbir kararı verilmemesi halinde telafisi imkansız zararların ortaya çıkacağını açık bir şekilde gösterdiğini;
İstinafa konu ara karardaki “davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi, yargılamayı gerektirdiğinden ve yargılama sonucunda elde edilebilecek sonucu önceden sağlamaya yönelik ve davaya konu uyuşmazlığı esastan çözecek nitelikte olduğundan…” şeklindeki değerlendirmenin hukuk mantığına uygun olmadığını, yerel mahkemenin ihtiyati tedbir talebine ilişkin karar verirken bu hükümde belirtilen kriterlerin dikkate alınmadığını, zira ihtiyati tedbir talep edilen tüm uyuşmazlıkların zaten yargılamayı gerektirdiği ve yapılacak yargılama sonunda bir karar verilebileceğini, ayrıca ihtiyati tedbir kararı verilmesi halinde de dava sonunda elde edilecek sonucun yargılama boyunca elde edilmiş olacağını, bu durumun ihtiyati tedbir kurumunun doğasında olan ve olması gereken bir olgu olduğunu, ihtiyati tedbirin amacının da zaten tam olarak bu olduğunu;
Yerel mahkeme, mevcut durumda meydana gelecek değişmenin hakkın elde edilmesini zorlaştırıp zorlaştırmayacağına ya da ciddi bir zararın doğup doğmayacağına bakmaksızın, yasada düzenlenmeyen şart ve gerekçelerle ihtiyati tedbir taleplerinin reddedildiğini, ekmeğin maliyetinin 6,00.-TL’nin üzerinde iken, fırın işletmelerinin 5,00.-TL ile ekmek satması ciddi zararların doğması noktasında endişe oluşturduğunu, yasanın açık hükmü gereğince bu durumda ihtiyati tedbir kararının verilmesi ve ciddi zararların doğmasının engellenmesi gerektiğini, bu yönüyle bakıldığında ihtiyati tedbir talebinin reddedilmesine ilişkin ara kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu;
Tüm bu sebeplerle istinaf başvurusunun kabulü ile Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/05/2023 tarih ve … E. sayılı ara kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasına ve ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun 62. maddesine istinaden açılan ekmek fiyat zammına ilişkin komisyon kararına itiraz niteliğinde olup, uyuşmazlık ihtiyati tedbire yöneliktir.
Davacı vekili, davaya konu Ekmek Fiyat Tarifesi İtiraz Komisyonu kararının uygulanması ve ekmeğin 2023 yılı tarifesi olan 5,00 TL üzerinden satılması halinde telafisi mümkün olmayan zararlar doğabileceğini, fırıncılık sektörünün zarar ederek büyük sıkıntılar yaşayacağını, dava sonuçlanana kadar itiraz komisyonu kararının tedbiren durdurulmasının önem arz ettiğini, sosyal devlet gereği üretici ve tüketici dengesini kurmak ve mağduriyetlere sebep vermemek için, uygulaması reddedilen 2023 Yılı Katkısız Ekmek Azami Fiyat Tarifesinin yeniden uygulanmaya başlanması için, Ekmek Fiyat Tarifesi İtiraz Komisyonu kararının öncelikle tedbiren durdurulması ve yargılama neticesinde itirazlarının kabulü ile söz konusu kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi, yargılamayı gerektirdiği ve yargılama sonucunda elde edilebilecek sonucu önceden sağlamaya yönelik ve davaya konu uyuşmazlığı esastan çözecek nitelikte olduğu gerekçesi ile ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
İstinaf kanun yoluna davacı vekili tarafından, ekmeğin maliyetinin 6,00.-TL’nin üzerinde iken, fırın işletmelerinin 5,00.-TL ile ekmek satması ciddi zararların doğması noktasında endişe oluşturduğunu, yasanın açık hükmü gereğince bu durumda ihtiyati tedbir kararının verilmesi ve ciddi zararların doğmasının engellenmesi gerektiğini, bu yönüyle bakıldığında ihtiyati tedbir talebinin reddedilmesine ilişkin ara kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, 08/05/2023 tarihli ara kararın kaldırılması ile ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi sebepleri ile müracaat olunmuştur.
Açılan dava, 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunun 62.maddesine istinaden açılan ekmek fiyat zammına ilişkin komisyon kararına itiraz niteliğindedir.
HMK’nın 389.maddesinde, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeni ile hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebi ile bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceği hükme bağlanmıştır.”
6100 sayılı HMK’nın 341/1-b maddesi uyarınca” İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar” istinaf edilebilen kararlardandır.
Somut olayda, davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi yargılamayı gerektirdiğinden ve yargılama sonucunda elde edilebilecek sonucu önceden sağlamaya yönelik ve davaya konu uyuşmazlığı esastan çözecek nitelikte olduğundan ilk derece mahkemesinin kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamıştır.
Tüm bu nedenlerden dolayı davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/05/2023 tarih … Esas sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE;
2- Alınması gerekli 269,85.-TL istinaf karar harcından peşin alınan 179,90.-TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95.-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına;
3-Talep eden tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına;
4- İstinaf incelemesi duruşma açılmadan sonuçlandırıldığından taraflar leh ve aleyhine ücreti vekalet takdirine yer olmadığına;
5- Kararın yerel Mahkemesince taraflara tebliğine;
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 362/1-f. ve 394/5. maddeleri gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.14/09/2023
…