Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2021/1884 E. 2021/1711 K. 23.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/03/2021
DAVA : Tescil İşlemine İtiraz
KARAR TARİHİ : 23/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/11/2021

Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasında 12/03/2021 tarihli kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle hazırlanan inceleme raporu ile yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
TALEP: Davacı vekili mahkemeye sunduğu 27/10/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının Antalya Oto Tamirciler Esnaf Odası’na üyeliği bulunmaktayken ve bu esnaf odasının başkanlığını yaptığı dönemde Ticaret Bakanlığı Esnaf Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nün … tarih … sayılı yazısı ile yapılan denetim sonucunda … yılı satış tutarının esnaf ve sanatkar sayılma haddinin altı katını aştığından bahisle esnaf ve sanatkar sicilinden ticaret siciline aktarılması yönünde görüş bildirildiğini, davalı idare tarafından da davacının esnaf sicilindeki kaydının silinerek keyfiyetin ticaret siciline bildirildiğini, davacının ticaret siciline aktarılan kaydı ile ilgili faaliyeti konusunda tüm işlerini üçüncü bir şahsa (şirkete) devrettiğini, devir işleminin sonunda davacının ticaret sicilindeki kaydının da silindiğini, ticaret sicilindeki kaydının silinmesinden sonra 24.09.2020 tarihi itibariyle motorlu kara taşıtlarının elektrik sistemlerinin onarımı ile ilgili yeni bir faaliyete başlayarak buna ilişkin yeni bir vergi kaydı (Vergi No:…) açtırdığını, yeni vergi açılışı ile birlikte esnaf siciline kaydının yapılması için 28.09.2020 tarih … kayıt sayılı evrak ile davalı idareye başvuruda bulunduğunu ve 5362 sayılı yasanın 8/2 hükmüne göre daha önce kazanmış olduğu haklarıyla birlikte esnaf sicil kaydının yapılmasını talep ettiğini, davalı idarenin 13.10.2020 tarih … sayılı yazısı ile sicil işlemlerini gerçekleştirmek üzere davacıyı davet ettiğini, bunun üzerine müvekkil 19.10.2020 tarihinde davalı sicil müdürlüğüne başvuruda bulunarak daha önce kazanılmış haklarıyla birlikte sicil işlemlerinin yapılmasını talep ettiğini, davalı tarafça davacının sicile kayıt işlemi önceki kaydına istinaden önceden kullandığı sicil numarasıyla (… ) yapıldığını ancak daha önceden kazanmış olduğu haklarla ilgili herhangi bir işlem yapılmadığını, davalı sicil müdürlüğü görevlileri tarafından kazanılmış hakların iadesinin mümkün olmayacağı yönünde şifahi bilgi verildiğini, yapılan işlemin hukuka aykırı olduğu davalı sicil müdürlüğü görevlilerine bildirilmişse de bugüne kadar hakların iadesi yönünde bir işlem yapılmadığını beyan ederek davanın kabulü ile davacının esnaf siciline önceden kazanmış olduğu haklarla tescili talebinin reddine dair davalı sicil müdürlüğü işleminin iptaline, daha önceden kazanmış olduğu haklarla birlikte esnaf siciline kaydının yapılmasının emredilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili mahkemeye sunduğu 18/01/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacının dava dilekçesi ile esnaf siciline önceden kazanmış olduğu hakların tescili talebinin reddine dair sicil müdürlüğü işleminin iptali ile önceden kazanmış olduğu haklar ile birlikte esnaf siciline kaydının yapılmasını talep ettiğini, davacı …’ın, Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkarlar Ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünün 28.09/2020 tarih … sayılı yazısına istinaden 5362 sayılı yasanın 68 nci maddesine göre esnaf ve sanatkar sayılma hadlerinin altı katını aşması nedeniyle Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğü marifetiyle kaydının ticaret siciline aktarıldığını, davacının Antalya Tamirciler Odası Başkanlığın da 5362 sayılı yasanın 8 nci maddesine göre üyeliği son bulduğundan oda başkanlığı organ üyeliğinin de düştüğünü, Antalya Esnaf ve Sanatkar Sicil Müdürlüğü’nün davacı …’ın “oto elektrikçilik” mesleğinden olan oda kaydını 08/09/2020 tarihinde kapatarak Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne aktarılmasının sağlandığını, davacının daha sonra 19/10/2020 tarihinde “oto yedek parça ticareti” mesleğinden Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğünde kaydını yaptırdığını, davacı …’ın yeni bir meslekten kayıt olduğunu, bu nedenle oda sicil numarasının (…) yenilendiğini, davacının ayrı bir meslekten kayıt yaptırmış bulunduğundan yeni oda sicil numarası verilmesinin yasaya uygun olduğunu, davacının 5362 sayılı kanunun 8/2 maddesine göre daha önce kazanılmış haklarıyla birlikte esnaf sicile kaydının yapılması talebinin “oto yedek parça ticareti” mesleğinden yani yeni bir meslek dalından kayıt yaptırmış bulunduğundan eski oda sicil numarasıyla kayıt yapılmasının mümkün olmayacağını, Esnaf ve Sanatkarlar sicil kayıtlarının 5362 sayılı yasanın 67 nci maddesi gereği şimdiki adı ESBİS (esnaf ve sanatkarlar bilgi işlem sistemi) olan Ticaret Bakanlığı esnaf sanatkar veri tabanı üzerinden yapıldığını beyanla davacının davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 12/03/2021 tarih, … Esas … Karar sayılı kararı ile;
Davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili 26/05/2021 havale tarihli istinaf dilekçesiyle; Davacının, davalı idareye başvurarak daha önce kazanmış olduğu haklarıyla birlikte esnaf sicil kaydının yapılmasını talep etmesine rağmen davalı tarafça önceden kullandığı sicil numarası ile sicil kaydının yapıldığını ancak, kazanmış olduğu haklarla ilgili bir işlem yapılmadığını, ilk derece mahkemesince taleplerinin davacının eski oda sicil numarası kaydının yapılması gibi değerlendirildiğini, mahkemenin gerekçeli kararında talep konusunda değerlendirme yapılmadığını, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın ortadan kaldırılarak davanın kabulüne ya da dosyanın yeniden karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, 5362 sayılı esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları kanunun 8. maddesi kapsamında yapılan tescil işlemine itiraz davası olup, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde “davanın reddine” dair verilen karara karşı davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesiyle, davacının davalı idareye başvurarak daha önce kazanmış olduğu haklarıyla birlikte esnaf sicil kaydının yapılmasını talep etmesine rağmen davalı tarafça önceden kullandığı sicil numarası ile sicil kaydının yapıldığını ancak, kazanmış olduğu haklarla ilgili bir işlem yapılmadığını, ilk derece mahkemesince taleplerinin davacının eski oda sicil numarası kaydının yapılması gibi değerlendirildiğini, mahkemenin gerekçeli kararında talep konusunda değerlendirme yapılmadığını, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın ortadan kaldırılarak davanın kabulüne ya da dosyanın yeniden karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının oto yedek parça ticareti mesleği ve … oda no ile 19/11/1994 tarihinde, 31/01/1994 tarih ve … nolu karar ile Antalya Oto Tamirciler Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na üyelik kaydının yapıldığı, 01/10/2020 tarihinde … nolu karar ile üyelik kaydının silindiği, 19/10/2020 tarihinde de, 19/10/2020 tarih ve … nolu karar ile … oda no ile, oto elektrikcilik mesleği ile kaydının yapılmış olduğu ve oda kaydının devam etmekte olduğu, Antalya Oto Tamirciler Esnaf ve Sanatkarlar Odası’nın … tarihli yazı içeriğinden anlaşılmıştır.
Eldeki davada lik derece mahkemesince verilen kararın gerekçesinde “davacıya eski sicil numarası ile yeni iştigal konusuna göre oda kaydı verildiği, buna göre yapılan işlemde usul ve yasaya aykırı yön bulunmadığı” hususu yazılarak dava red olunmuş, davacının talebi hakkında herhangi bir araştırma ve değerlendirme yapılmamış, verilen kararda da gerekçenin açıklanmamış olduğu anlaşılmıştır.
Anayasanın 141/3 maddesi uyarınca mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılmasının zorunlu olduğu, mahkeme kararlarında iki tarafın iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, ihtilaflı konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması red ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen vakılarada bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin bulunması gerektiği halde, mahkemece bu yasal gereklere uyulmadan hüküm kurulmuştur.
Mahkeme kararlarının gerekçeli olması şartı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6.maddesinde açıkça ifade edilmiş bir hak değildir. 6. Madde (adli yargılanma hakkı) herkesin adil yargılanma hakkı olduğunu açıklamakta ve bu itibarla yargılamanın hakkaniyete uygun bir şekilde gerçekleştirilmesini ön plana çıkartmaktadır.
Hakkaniyete uygun yargılamanın öncelikli şartlarından biri de gerekçeli karar hakkının gereği gibi karşılanmasından geçmektedir.
Bir mahkeme kararında gerekçenin varlığının tespiti için dava konusu olayla (maddi vakılarla) verilen hükmün fıkrası arasında bir bağlantının, neden-sonuç ilişkisinin kurulmuş olması gerekir. Bunun için dava konusu olay hakkında tüm delillerin toplanması tartışılması, bu delillerden hangisine değer verildiğinin dayanakları, hangilerine değer verilmediğinin nedenleri değerlendirilip tartışıldıktan sonra varılacak bir sonuç/karar ancak gerekçeli olacaktır.
Bu anlatımlar doğrultusunda davacı tarafın, davacının daha önceden kazanmış olduğu haklarla birlikte esnaf siciline kaydının yapılması talebi hakkında bir değerlendirme yapılması gerekirken eksik inceleme ve yetersiz gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle ilk derece mahkemesince verilen kararın 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-a-6 bendi uyarınca ortadan kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesince gönderilmesine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM/Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/03/2021 tarih … E, … K sayılı kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK. nun 353/1-a-6 bendi uyarınca esasa ilişkin sebeplerin incelenmeksizin kabulü ile;
2- İlk derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, DOSYANIN MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE;
3- Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının istek halinde yatıran tarafa iadesine;
4- İstinaf incelemesi duruşma açılmadan sonuçlandırıldığından taraflar leh ve aleyhine ücreti vekalet takdirine yer olmadığına;
5- Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda değerlendirilmesine;
6- Kararın yerel Mahkemesince taraflara tebliğine;
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 23/11/2021