Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/523
KARAR NO : 2023/468
TALEP/İŞ : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
TALEP/İŞ TARİHİ : 01/08/2023
KARAR TARİHİ : 03/08/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) İŞİNİN yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep eden dilekçesinde özetle; Müvekkil … A.Ş’nin lehtar olduğu, keşidecisinin … olduğu, … Bankası …-… Şubesinde keşide edilen … seri numaralı … TL tutarındaki … tarihli çekin ve … Bankası …-… Şubesi’nin … seri numaralı, … keşide tarihli, keşide yeri … olan bedel yazmayan çekin zilyedi olduğunu, müvekkilin zilyedi olduğu iş bu çeklerin kaybedildğini, çekleri eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesi halen söz konusu olduğunu, çeklerin üçüncü şahısların eline geçmesi müvekkil açısından telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğinden, çek bedellerinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu belirterek, çek iptali talep etmiştir.
Talep, önce, mahkememizin … esasında açılmıştır ve yapılan tensipte özetle; Davacının tedbir talebinin kısmen teminat karşılığı kabulü ile dava konusu aşağıda niteliği yazılı; … Bankası …-… Şubesi’nin … seri numaralı, … keşide tarihli, keşide yeri … olan … TL bedelli çekin %15′ ine tekabül eden …- TL nakti teminat yatırılması veya banka teminat mektubunun (kesin ve süresiz) mahkememize ibraz edilmesi halinde TTK 757/1. maddesine göre zayi edildiği bildirilen çek için ödeme yasağı konulmasına, öngörülen teminat yatırıldığında ve müzekkere giderlerinin davacı tarafından karşılandığı takdirde muhatap bankalara bu konuda müzekkere yazılmasına, … Bankası …-… Şubesi’nin … seri numaralı, … keşide tarihli, keşide yeri … olan bedel yazmayan çek yönünden tefriki ile yeni esasa kaydedilmesine karar verilmiş ve anılan çek yönünden iş bu dosya açılmıştır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki; Çek, Türk Ticaret Kanununun üçüncü kitabı ile 5941 sayılı Çek Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan tebliğlerle düzenlenen bir kıymetli evraktır. Türk Ticaret Kanununun 670 vd. düzenlemelerine göre çek de poliçe ve bono gibi bir kambiyo senedidir. Türk Ticaret Kanununun üçüncü kitabında 780-823. maddeleri arasında düzenlenen çeke 818. maddenin yaptığı atıflar çerçevesinde poliçeye ilişkin hükümlerin uygulanması kabul edilmiştir (Bozer, A /Göle, C: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara, 2018, s:221, 6102 sayılı TTK’ nın 778 ve 6762 sayılı eTTK.’nın 690, 730. Maddeleri) Çek, Türk Ticaret Kanunu’nda tanımlanmamıştır. Çeke ait hükümler göz önüne tutularak çek şöyle tarif edilebilir:Çek, kanunun öngördüğü belirli şekil şartlarına bağlı, soyut ve kayıtsız şartsız bir bedelin ödenmesi konusunda sadece bankalar üzerine düzenlenebilen, kıymetli evraktan sayılan özel bir havaledir (Tuna., E/ Göç Gürbüz, D: Ticaret Hukuku Prensipleri Kıymetli Evrak, Ankara 2018, s:268).
Çek, hukuki mahiyeti itibariyle bir ödeme aracı ve bir havaledir.
6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesi gereğince, poliçeler hakkındaki, TTK nın 757 ila 763 maddeleriyle, 764 üncü maddenin birinci fıkrası çek’ler hakkında da uygulanır.
m. 764:
“(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.”
Çekin zayi edilmesi halinde TTK m. 818/1-s nin atfı nedeniyle m. 757 hükmüne göre alınacak olan ödeme yasağı, “ihtiyatî tedbir”in özel bir şeklidir.
m. 757:
“(1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
TTK m. 780 gereği; çek, Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi içermek zorundadır. Talebe bakıldığında, , … Bankası …-… Şubesi’nin … seri numaralı, … keşide tarihli, keşide yeri … olan bedel yazmayan çek olduğu söylenen belge yönünden talepte bulunulduğu belirtilmektedir. Söz konusu belge kambiyo senedi vasfına, çek vasfına sahip değildir ve tıpkı boş çek yaprağı gibi iptal talebine konu edilemez. Bu nedenle, iş bu talep yönünden talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Talep konusu … Bankası …-… Şubesi’nin … seri numaralı, … keşide tarihli, keşide yeri … olan bedel yazmayan belge yönünden talebin REDDİNE,
2-Asıl dosyada hükümle birlikte harç konusunda karar verileceğinden, tefrik edilmese idi bu talep için de orada değerlendirme yapılacağından, bu dosyada ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansından kalan var ise (ve yatırılan) karar kesinleştiğinde talep edene iadesine,
Dair, dosya üzerinden, talep edenin yokluğunda, tebliğden itibaren iki hafta içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi 09/08/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır