Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/475
KARAR NO : 2023/634
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 17/07/2023
KARAR TARİHİ : 14/11/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı dava dilekçesinde özetle; Şirketin devir işlemleri için … tarihinde muhasebeden şirketin karar defterini alıp işlem yapmak için notere giderken söz konusu karar defterinin o esnada araç içerisinde şirketin yetkilisi tarafından düşürüldüğünü ve kaybedildiğini, yapılan aramalara rağmen bulunamadığını belirterek karar defterinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, zayi belgesi istemine ilişkindir.
TTK 82/7. maddesinde aynen” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir, ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” denilmektedir.
Davacı…tarafından, karar defterinin zayi olduğu ileri sürülerek, TTK’nın 82. maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesinin talep edildiği, anlaşılmıştır.
Davacının 5 yıl süre ile … tarihinden itibaren şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili müdür olduğu, defterleri zayi olanın …olduğu anlaşılmıştır.
Taraflardan birinin o davada taraf sıfatının bulunmadığı kanısına varılırsa dava sıfat yokluğundan reddedilir (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. I 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 1196 vd.). Taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve davayı takip yetkisi, davanın taraflarının kişilikleriyle ilgili olduğu halde, taraf sıfatı dava konusu sübjektif hakka ilişkindir. Dava konusu şey üzerinde kim veya kimler hak sahibi ise, davayı da bu kişi veya kişilerin açması gerekir. Davayı açabilmek için gerekli sıfat, dava konusu şey üzerinde hak sahibi olan kişiye aittir. Bir kimsenin davacı…veya davalı…sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir (Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı 25. Baskı, Ankara 2014, s. 224 vd.).
Mahkemenin taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin o davada gerçekten davacı…ve davalı…sıfatlarına sahip olmaları gerekir. Bir davada taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile, taraflardan birinin o davada gerçekten davacı…ve davalı…sıfatı yoksa, davanın esası hakkında bir karar verilemeyeceğinden, dava sıfat yokluğundan (husumetten) reddedilir. Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def’i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 07/12/2011 tarih 2011/1-631 E. 2011/745 K. Sayılı kararı) (Aynı doğrultuda Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04/03/2009 tarih 2009/10-34E. 2009/104K.; 04/11/2009 tarih 2009/2-402E. 2009/484K.; 03/02/2010 tarih 2010/4-4E. 2010/56K.; 22/12/2010 tarih 2010/19-638E. 2010/694K; 09/02/2011 tarih 2010/15-657E. 2011/49K. sayılı kararları).
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 82/7. maddesi uyarınca sadece tacirler zayi belgesi isteminde bulunabilirler.
Kanundaki düzenlemeye göre zayi belgesi talep etme hakkı şirket tüzel kişiliğine aittir. Davacı…yetkilisi olduğu şirket adına dava açarak şirkete ait karar defteri hakkında zayi belgesi verilmesini istemiş ise de, Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün … tarihli yazısında …nin … tarihinden itibaren 5 yıl süre ile şirket müdürü olarak atandığı, ancak dava tarihi itibariyle davacının söz konusu şirketi temsil yetkisi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Dava tarihinde davacının şirket adına dava açmakta aktif dava ehliyeti bulunmamaktadır.
Açıklanan gerekçe ile aktif husumet ehliyeti bulunmayan davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın AKTİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı…tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı…tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 14/11/2023
Katip …
e-imza
Hakim …
e-imza