Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/230 E. 2023/252 K. 24.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/230 Esas
KARAR NO : 2023/252
İŞ : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
İŞ TARİHİ : 04/04/2023

Talep eden vekili tarafından açılmış İŞİN yukarıda açık konusu yazılı davanın dava dilekçesi incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep eden vekili dilekçesinde özetle; Müvekkil Şirket olan … LTD.ŞTİ’ye ait olan ve müvekkil şirket yetkilisi … de bulunan çek koçanı olduğunu, müvekkil şirket yetkilisinde bulunan, çek yapraklarından ; … Bankası … şubesi tarafından 2020 yılının 12. Ayın da Müvekkil Şirket yetkilisine teslim edilen 10 yapraklı ve … nolu çek yaprağının olmadığını veya kaybettiğini gördüğünü, çalınmış da olabileceğini düşündüğünü, bu çek yaprağının kaybı ile de Antalya Cumhuriyet Başsavcılığına da şikayet dilekçesi verdiklerini, zayi edilen çek yaprağının üçüncü şahısların ellerine geçmesi halinde müvekkil şirket mağdur olacağını, bu nedenle kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve müvekkilin mağdur olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve bilgileri yazılı olan çek yaprağının kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Talep çek iptali ve ödeme yasağı isteminden ibarettir.
Çek, hukuki mahiyeti itibariyle bir ödeme aracı ve bir havaledir.
6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesi gereğince, poliçeler hakkındaki, TTK nın 757 ila 763 maddeleriyle, 764 üncü maddenin birinci fıkrası çek’ler hakkında da uygulanır.
m. 764:
“(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.”
Somut olayda, mahkememizce, dilekçede geçen Antalya CBS’nin … soruşturma numaralı dosyası uyaptan dosya arasına alınmış, … karar numarası ile soruşturma dosyasında, “kovuşturmaya yer olmadığına” karar verildiği görülmüştür. Kararda, taleple ilgili olarak ticaret mahkemesine (mahkememize) dava açıldığı, bahse konu çek yaprağı ile ilgili her hangi bir kişi tarafından bulunup kullanıldığına dair delil bulunmadığı ve böylece suç unsuruna rastlanmadığından bu kararın verildiği belirtilmiştir.
HMK m. 31 gereği; Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir.
Talep eden dilekçesinde, “…… Bankası … şubesi tarafından 2020 yılının 12. Ayın da Müvekkil Şirket yetkilisine teslim edilen 10 yapraklı ve … nolu çek yaprağının olmadığını veya kaybettiğini gördüğünü….” şeklinde beyanda bulunmuştur. “10 yapraklı” ve “…” bölümünün ortasındaki “ve” bağlacı nedeniyle, 10 yapraklı çek koçanının yanında bir de … numaralı çek yaprağınında mı yani iki talep konusununda mı zayi olduğu konusunda mahkememizce çelişkiye düşülmüştür ve bu nedenle, talep eden vekiline bu konuda netleştirme yapması için tebligat çıkartılmıştır. Antalya CBS’ye verilen şikayet dilekçesi içeriği de bu dosyadaki talep dilekçesi ile benzerdir.
Talep eden vekili, “çek yaprağının özelliklerinin bildirilmesi” konulu dilekçesinde, dava konusu olarak nitelendirme de yaparak, … numaralı çek yaprağının özelliklerini ayrı bir bölümde ayrıntılı belirtmiş, yine dilekçe sonunda, 10 yapraklı çek koçanının 9 yaprağında bir sorun olmadığını, bunların kullanıldığını, sadece dava konusu olarak nitelendirdiği … numaralı çek yaprağının boş olarak kaybolduğunu belirtmiştir.
Talep konusu, … numaralı çek yaprağıdır.
Boş yaprakların kıymetli evrak vasfı yoktur ve TTK gereği iptali mümkün değildir.
Emsal Karar;
“Mahkemece iddia ve dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesinin yollaması ile çek iptali konusunda aynı Yasa’nın 757 vd. m. uygulanacağı, bu maddeler uyarınca çek iptalini isteme hakkının sadece hamile ait olduğu, böyle bir iddiaya sahip keşidecinin muhatabı çeki ödemekten men edebileceği gibi, elinden rızası hilafına çıkan çekin bedelinin kendisinden istenmesi halinde de menfi tespit davası açma hakkının bulunduğu ayrıca, henüz keşide edilmemiş çek vasfında olmayan, tamamen boş çek yaprakları tedavüle çıkmış sayılamayacağından hesap sahibi tarafından zayi nedeni ile iptal davası açılamayacağı, ele geçirilenlerce imzalanıp doldurulması durumunda ise çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabileceği, bu nedenlerle boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yararın bulunmadığı gerekçesiyle, davanın HMK’nın 114/h ve 115/2 maddeleri uyarınca dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA”
(Yargıtay 11. HD., 2015/9978 E., 2015/10109 K.)
Tüm açıklanan nedenlerle, boş çek yaprağı için iptal istenemeyeceğinden, talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Talebin REDDİNE,
2-Yargılama giderlerinin talep eden üzerinde bırakılmasına,
3-Talep eden tarafça yatırılan harçların mahsubu ile hazineye gelir kaydına, harcın talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-Talep eden tarafça yatan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde UYAP üzerinden kontrolü de sağlanarak talep eden tarafa iadesine,
Dair, talep edenin yokluğunda, dosya üzerinden gerekçeli kararın kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/04/2023

Katip …
E imzalı

Hakim …
E imzalı