Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/22
KARAR NO : 2023/22
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 09/01/2023
KARAR TARİHİ : 11/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı … tarihli dava dilekçesinde özetle; kendisine ait … adresindeki SMMM … ünvanlı depo olarak kullandığı işyerinin … tarihinde yaşanan sel felaketi nedeniyle deponun tamamen sular altında kaldığını, bu nedenle işyerinde ekli listede bildirdiği tüm ticari defterleri vs. Her türlü belge ve evraklar ile …, …, …, …, …, …, …, …, …, … yıllarına ait tüm defter vs belgelerin zayi olduğunu ileri sürerek, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … yıllarının kendisine ve mükelleflerine ait tüm defter ve vs belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 82. maddesine dayalı olarak açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı mali müşavirlik faaliyeti yürütmekte olduğu işyerini, yaşanan sel felaketi nedeniyle su bastığını, düzenlenen itfaiye raporundan bu durumun sabit olduğunu, sel baskını sonucunda, dosyaya sunduğu mükelleflerine ait tüm ticari defter ve belgelerin zayi olduğunu, mükelleflerine ve ilgili vergi dairelerine karşı yasal sorumluluğu bulunduğunu ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 82/7. maddesi uyarınca sadece tacirler zayi belgesi isteminde bulunabilirler.
Taraflardan birinin o davada taraf sıfatının bulunmadığı kanısına varılırsa dava sıfat yokluğundan reddedilir (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. I 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 1196 vd.).
Taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve davayı takip yetkisi, davanın taraflarının kişilikleriyle ilgili olduğu halde, taraf sıfatı dava konusu sübjektif hakka ilişkindir. Dava konusu şey üzerinde kim veya kimler hak sahibi ise, davayı da bu kişi veya kişilerin açması gerekir. Davayı açabilmek için gerekli sıfat, dava konusu şey üzerinde hak sahibi olan kişiye aittir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir (Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı 25. Baskı, Ankara 2014, s. 224 vd.).
Mahkemenin taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatlarına sahip olmaları gerekir. Bir davada taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile, taraflardan birinin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatı yoksa, davanın esası hakkında bir karar verilemeyeceğinden, dava sıfat yokluğundan (husumetten) reddedilir. Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def’i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun … tarih …-… E. … K. Sayılı kararı) (Aynı doğrultuda Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun … tarih …-…E. …K.; … tarih …-…E. …K.; … tarih …-…E. …K.; … tarih …-…E. …K; … tarih …-…E. …K. sayılı kararları).
Yargıtay 11. HD 2016/9107 E 2018/1498 K 28.02.2018 tarihli emsal karar gerekçesi de gözetildiğinde, davacının mükelleflerine ait zayi olan defter ve kıymetli evraklar için zayi belgesi talep etme yetkisinin olmadığı, aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Açıklanan gerekçe ile aktif husumet ehliyeti bulunmayan davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklandığı üzere;
1. Davacının davasının REDDİNE,
2. 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan alınması gerekli … TL karar ve ilam harcı peşin alındığından bakiye HARÇ ALINMASINA YER OLMADIĞINA,
3. Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4. Artan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın davacıya İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Antalya Bölge Adliyesi İstinaf Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/01/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır