Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/915 E. 2023/122 K. 22.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/915
KARAR NO : 2023/122
TALEP/İŞ : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP/İŞ TARİHİ : 15/12/2022
KARAR TARİHİ : 22/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi İŞİNİN yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep edenler vekili, dilekçesinde özetle; Talep edenlerin, Antalya … Noterliği’nin … Tarihli, … Yevmiye Numaralı sözleşmesi ile adi ortaklık kurduklarını, 2003 yılında kurulan ve halen devam etmekte olan ortaklığın şirket unvanının … olduğunu, adi ortaklık şirketinin ortaklarının; … ve … olduğunu, müvekkillerin, … adresinde … isimli iş yerleri bulunduğunu, şirket Ortakları olan … ve …’ye ait vergi levha kayıtlarının ekte olduğunu, adi ortaklıkta temsilin, ortaklığı değil ortakları temsil anlamını taşıdığını, ortaklığın temsilinin mümkün olmaması nedeniyle, kurumsal nitelikte imza sirküleri düzenlenmesinin de mümkün olmadığını, … adresindeki … Kumluca Vergi Dairesi … vergi no.lu ve … Vergi Dairesi … vergi no.lu ortakların ticari işletmelerinde … tarihinde gece saat: 01.15 sularında meydana gelen sel felaketi nedeniyle su baskını meydana geldiğini ve işyerlerinin tamamen sular altında kaldığını, Kumluca Belediyesi tarafından görevlendirilen çalışanlar tarafından zarar tespiti yapıldığını ve bu hususta rapor tutulduğunu, Antalya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’na bağlı itfaiye ekiplerinin duruma anında müdahale ettiklerini, … olay tarihli itfaiye su baskını raporunda da açıkça belirtildiği üzere söz konusu sel felaketi nedeniyle müvekkillerin iş yerlerindeki muhtelif sayıda tüm ticari defterler, faturalar ile vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evrakları zayi olduğundan TKK madde 82/7 numaralı fıkra uyarınca sayın mahkemenizden, 2021 yıllarına ait yevmiye defterleri, defter-i kebir,envanter defteri, gelir-gider faturaları,KDV-Muhtasar-Geçici Vergi –BASS-Bankalara ait evraklar, SGK e-bildirgeler Tahakkukları-Raporlar,Ücret Bordroları ,SGK işe giriş bildirgeleri, SGK işten çıkış bildirgeleri ve sair belgeler zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu beyan ederek, zayi belgesi talebinde bulunmuştur.
Talep, zayi belgesi verilmesi isteminden ibarettir.
Talep, 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nın 382/e,1 maddesinde sayılan çekişmesiz yargı işlerindendir.
Mahkememizce vergi dairesi ile yazışma yapılmış, gelen cevap dosya arasına alınmıştır.
Mahkememizce ticaret sicil müdürlüğü ile yazışma yapılmış, gelen cevap dosya arasına alınmıştır.
6102 s. TTK.nın 82/1. maddesine göre, “Her tacir; a)Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilânçolarını, ara bilânçolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, b)Alınan ticari mektupları, c)Gönderilen ticari mektupların suretlerini, d)64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.”
6102 s. TTK.nın 82/7. maddesine göre de, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”
Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, zıya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır.
Hangi olaya dayandırılırsa dayandırılsın zayi iddiasının samimi ve inandırıcı olması, hayatın mutad cereyanına açıkca aykırı düşmemesi gerekir.
Somut olaya bakıldığında; Talep edenler vekili aşamalarda … tarihli dilekçe ile tensip tutanağı gereği açıklayıcı beyanlarda bulunmuştur.
Talep dilekçesi ekinde adi ortaklık sözleşmesi örneği de sunulmuştur.
Adi ortaklığın tanımı yürürlük tarihi itibariyle somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 620. maddesinde şu şekilde yapılmıştır:
“Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir.
Bir ortaklık, kanunla düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımıyorsa, bu bölüm hükümlerine tabi adi ortaklık sayılır.”
HMK’nın 51. maddesine göre dava ehliyeti medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirlenir. Adi ortaklık ise tüzel kişiliği bulunmadığı için fiil ve taraf ehliyetini haiz değildir. Bu nedenle, adi ortaklık için yahut ortaklığa karşı dava açılacak ise adi ortaklığı oluşturan her bir gerçek veya tüzel kişiye dava dilekçesinde yer verilmesi zorunludur ve adi ortaklık tarafından açılacak davaların el birliği mülkiyeti kuralları gereğince (TBK m. 638., BK m. 534., 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.702) bütün ortaklar tarafından mecburi dava arkadaşı olarak (HMK m. 59) birlikte hareket edilmesi gerekir.
Bu açıklamalar ışığında, taraf sıfatında bir hukuki sorun yoktur.
Talep dilekçesi ekindeki itfaiye tutanağından, iş bu davanın hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Kumluca, Finike ve Demre ilçelerimizde, talepte de bahsedilen şekilde sel felaketi nedeni ile genel hayata etkili afet bölgesi kararı alındığı maruf ve meşhur bir bilgi olduğundan bu konu ispata mhtaç değildir.
Tüm dosya kapsamı, yukarıdaki açıklamalar ışığında, talep edenlerin taleplerinde haklı oldukları anlaşıldığından, talebin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE, talep edenler … ve … tarafından kurulan adi ortaklığa ilişkin 2021 yılına ait yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir, gelir-gider faturaları, KDV – Muhtasar- Geçici Vergi – BASS – Bankalara ait evraklar, SGK e-bildirgeler Tahakkukları- Raporlar, Fatura yerine geçen belgeler, Ücret bordrosu veya bordro yerine geçen belgeler, SGK işe giriş bildirgeleri, SGK işten çıkış bildirgeleri, gönderilen ve gelen muhasebe evraklarının Zayi Olduğunun Tespiti ile bu kararın ZAYİ Belgesi Yerine GEÇMESİNE,
2-Talep eden tarafça yatırılan harçların mahsubu ile hazineye gelir kaydına, hüküm gereği alınması gerekli bakiye 99,20 TL’nin talep edenlerden müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama giderlerinin talep edenler üzerinde bırakılmasına,
4-Talep eden tarafça yatan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde UYAP üzerinden kontrolü de sağlanarak davacı tarafa iadesine, karardan sonra tebligat ve benzeri masraflar için gider avansının kullanılması davacı tarafından istenirse tebligat ve benzeri için yapılacak masraflar düşüldükten sonra arta kalan miktarının UYAP üzerinden kontrolü sağlanarak karar kesinleştiğinde talep eden tarafa iadesine,
Dair, talep edenler vekili Sn. Av. …’ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır