Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/874
KARAR NO : 2023/108
DAVA : Rehnin Kaldırılması
DAVA TARİHİ : 08/12/2022
KARAR TARİHİ : 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Rehnin Kaldırılması davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …Şti’nin (Eski ünvanı …Şti) davalı … … Şubesi ile … plaka sayılı araç üzerine rehin konulması konusunda rehin sözleşmesi yaptığını ve araç üzerine … tarih ve bila sayı ile rehin konulduğunu, müvekkilinin, bankaya olan her türlü kredi ve borçlarını kapattığını, bankaya hiçbir borcu bulunmadığını, nitekim davalı … şubelerine giderek rehinin kaldırılması için talepte bulunduğunu, borcu varsa ödemek istediğini söylediğini, banka şubelerince herhangi bir borç bulunmadığının bildirildiğini, ancak banka görevlilerinin dosyayı bulamadıkları gerekçesi ile bir türlü rehini kaldırmadıklarını, davacının, Antalya …Noterliğinin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarı ile davalıdan rehinin kaldırılması için son kez ihtarda bulunduğunu ancak yine sonuç alamadığını beyan ederek, rehnin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça arabuluculuk şartı yerine getirilmediğinden davanın öncelikle dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, dava konusu rehne ilişkin borcun icra takibi neticesi … tarihinde ödendiğini, banka sisteminde de borç tasfiye edildiğini, davacının bankaya ilettiği talebi üzerine, müvekkil …, banka sisteminden rehinin kaldırılması işlemlerinin yapılması için talep gönderildiğini, banka nezdinde ilgili birimlerce yapılan değerlendirme neticesinde araç üzerindeki rehinin kaldırılmasının uygun görüldüğünü ve rehinin kaldırısı için … tarihinde … hitaben yazı düzenlendiğini ve davacı firma yetkilisine teslim edildiğini, davacı firma tarafından işlemin tamamlandığı noktasında müvekkil … şubesine henüz dönüş sağlanmamış ise de, araç üzerindeki rehinin kaldırıldığının ilgili kurumdan teyit edilmesi gerektiğini, araç üzerindeki rehin kaldırılmış ise dava konusuz kalacağından konusuz kalan davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Dava, davalı … tarafından konulan rehnin kaldırılması talebinden ibarettir. Davacı ve davalı ticaret şirketidirler ve tacirdirler. Davada, mahkememiz görevlidir.
7155 sayılı Kanun’un 20. maddesi ile 6102 sayılı TTK’ya eklenen dava şartı olarak arabuluculuk başlıklı 5/A maddesinde; “Bu kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” düzenlemesi getirilmiştir. Söz konusu düzenleme ile konusu sadece para alacağı olan eda davaları zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Davaya konu talep, bankaca konulan rehnin kaldırılmasına ilişkin olmakla, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talebi söz konusu değildir. Bu nedenle, davalının bu hususa ilişkin itirazı yerinde değildir.
Dosyanın yapılan ilk celsesinde davacı vekili özetle; … tarihinde rehnin kaldırıldığını, davanın konusuz kaldığını beyan etmiştir. Davalı vekili de aynı şekilde, … tarihinde rehnin kaldırıldığını, davanın konusuz kaldığını beyan etmiştir.
Tarafların da beyanlarından anlaşılacağı üzere, rehnin kaldırıldığı anlaşılmıştır ve esas olan bu talep konusunda yargılamayı gerektirir bir uyuşmazlık kalmadığı anlaşılmıştır.
Davanın konusuz kalması nedeniyle, karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm vermek gerekmiştir.
Yargılama giderlerine bakıldığında ise; Genel olarak söylemek gerekir ki; yargılama harçları ve giderleri kural olarak davada haksız çıkan (aleyhine hüküm verilen) tarafa yükletilir kamu düzenindendir, mahkemece re’sen (kendiliğinden) dikkate alınır. Davada haksız çıkan tarafa yükletilecek olan yargılama harç ve giderleri, hem davayı kazanan tarafın daha önce peşin olarak ödediği hem de devlete ödenmesi gereken harç ve giderleridir. Bunun yanında davayı kazanan taraf davayı bir avukat aracılığı ile takip etmişse, haksız çıkan taraf yargılama gideri olarak vekalet ücreti de ödemek zorundadır. Yargılama harç ve giderlerinden sorumluluk, davanın sonunda söz konusu olup, esas ilişkin hükümle birlikte hükmolunur.
Kural olarak bir davada asıl talebin konusuz hale gelmesi durumunda, bunun fer-i (yan) niteliğindeki diğer talepler hakkında yargılamaya devam edilerek, bunlar hakkında da bir karar verilmesi gerekir. Davanın konusuz kalması halinde ise, mahkemenin yargılamaya devam ederek, dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğunu tespit edip, o tarafı yargılama giderlerine (bu arada vekalet ücretine de) mahkum etmesi gerekir. Yargıtay’ın yerleşmiş uygulaması da bu yöndedir (Bkz. KURU, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. baskı, İst. 2001, c.3, s.3030 vd., ALDEMİR, Hüsnü, Hukuk Davalarında Yargılama Giderleri, 2. Baskı, s.150-151, Yarg. 14. HD. 03/03/2008, 1087-2645, 18. HD. 09/11/2006, 5557/8964, 13. HD. 02/06/2005, 3752-9494, 3. HD., 25/04/2006, 2465-4930).
Bu genel açıklamalardan sonra dosyaya bakıldığında; davacının çeşitli şekillerde davaya konu talebini davalıya ilettiği ancak sonuç alamadığı anlaşılmıştır. Cevap dilekçesinde davalı, davacının talebi üzerine müvekkilince … sisteminden rehnin kaldırılması için talep gönderildiğini, banka nezdinde ilgili birimlerce yapılan değerlendirmeler sonucu araç rehninin kaldırılmasının uygun görüldüğünü, … tarihinde trafik birimine yazı gönderildiğini beyan etmiştir. Davacının kendilerine başvuru yaptığı cevap dilekçesinde davalıca ikrar edilmiştir. Duruşmada ise davalı vekili, usulüne uygun başvuru yapılmadığını beyan etmiştir. Oysaki cevap dilekçesinde, davacının başvurusu üzerine talep gönderildiği, değerlendirmeler yapıldığı bildirilmiş, usulsüz bir başvurudan bahsedilmemiştir. Davacının başvurusu üzerine eğer bir değerlendirme yapılıyor ve/veya talep gönderimi işlemleri yapılıyor ise davacı talebinin yargılamaya konu olmaması için basiretli tacir olan davalının davacıya başvurusu hakkında bilgi vermesi gereklidir. Bunu yapmayan davalı kabule göre davanın açılmasına sebebiyet vermiştir. Bu nedenle, yargılama giderlerinden sorumlu olmakla, bu şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM/Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacı tarafça yatırılan … (TL) başvurma harcının mahsubu ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan … (TL) peşin harcın mahsubu ile hazineye gelir kaydına, hüküm gereği alınması gerekli bakiye … (TL) harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 28. maddesi gereğince; bakiye harcın, kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerektiğinden, kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmeyen harç için -kanunen belirlenen sınır göz önünde tutularak- “harç tahsil müzekkeresi” yazılmasına, bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olmasının, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmeyeceğinin bu şekilde hükümde belirtilmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan ve mahsup edilen toplamda … (TL)’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça dosyada yapılan ve mahkememizce uyap sisteminden kontrol edilen (denetime elverişlilik açısından, uyap ekranında harç-masraf bölümü altında tahsilat reddiyat bilgileri başlığının içeriğinde masraflar açıkça yazmaktadır) posta-tebligat ücreti gideri toplamı … (TL)’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden; … (TL) vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde UYAP üzerinden kontrolü de sağlanarak davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili Sn. Av. … ile davalı vekili Sn. Av. …’ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır