Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/809 Esas
KARAR NO : 2023/240
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 17/01/2017
KARAR TARİHİ : 17/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında davacının müteahhitliğini yaptığı inşaatın PVC Doğramalarının yapımına ilişkin sözleşme düzenlendiğini, davalının sözleşme konusu edimini … tarihine kadar tutanakla teslim etmekle yükümlü olduğunu, aksi halde günlük 2.000,00 TL cezai şart ödeyeceği hususunun sözleşmede kararlaştırıldığını, davalının sözleşmeye aykırı olarak edimini zamanında yerine getirmediğini, davalıya edimini yerine getirmesi hususunda noter aracılığı ile ihtarname tebliğ edildiğini, davalının ihtarname ve maillere rağmen borcunu ifa etmediğini, davalının yerine getirmediği eksik işlerin Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş. Sayılı dosyası ile tespit edildiği, tespit tarihi itibarı ile davalının ödemesi gereken cezai şart meblağının 62.700,00 TL olduğundan bahisle sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın yapılacak olan tahkikat sonucunda tam ve kesin olarak tespit edilmesini ve davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; tarafların … tarihinde düzenlenen sözleşme uyarınca Antalya ili … TSM … Mah. … Ada … parsel ve … … ada parsel ile … ada … parselde yapılan inşaatlara ilişkin PVC doğramalarının yapılması hususunda anlaştıklarını, sözleşme gereği imalatların … tarihinde yapılmaya başlanıp … tarihinde montajının yapılacağı, davacının dava dilekçesinde belirttiği hususların gerçeği yansıtmadığını ve mesnetsiz olduğunu, sözleşmenin yapıldığı sırada söz konusu inşaatların henüz kaba inşaatlarının dahi bitmemiş olduğunu, davalının söz konusu imalatları yapması için öncelikle kaba inşaatların bitmiş olması gerektiğini, işin niteliği gereği tam ölçüler alınmadan önceden imalata başlanmasının mümkün olmadığını, yine pencere ve kapı altlarında bulunan denizlik olarak bilinen mermer yapılar tamamlanmadan da kapı ve pencere ölçüsü almanında mümkün olmadığını, ölçü alınabilmesi için bu mermer işininde bitmiş olması gerektiğini, imalata başlanması gereken … tarihinde inşaatlarda bu işlerin tamamlanmadığını, bu sebeple imalata başlanamadığını, ölçü alımı için uzun süre beklediklerini bu sürenin de imalat süresini ve teslim süresini uzattığını, davalının imalatları bitirdikten sonra ise davacıya teslim etmek istendiğini ancak davacı tarafça ürünlerin kasıtlı olarak teslim alınmadığını, davacının ve taşeronlarının bitirmesi gereken işleri zamanında bitirmemesi nedeniyle davalınında zamanında gerekli imalat ve montajı yapamadığını beyan ederek cezai şarta ilişkin koşulların oluşmadığının kabulü ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının müteahhitliğini yaptığı sözleşmeye konu inşaatların yapımına ilişkin kayıt ve belgelerin celbi hususunda … Belediyesine, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne müzekkereler yazılmış, gelen cevabi yazılar dosyamız arasına alınmıştır.
Yargılama sırasında taraf tanıklarının inşaatların yapım aşamalarına ilişkin görgü ve bilgileri tespit edilmiştir.
Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Antalya … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı gecikme için günlük 2.000 TL cezai şart talebine ilişkin ihtarnamesi ile … tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesi ve ihtarnamelerin tebliğ tarihlerine ilişkin belgeler dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında;
Dava dosyası ve ekleri tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmak üzere talep edilebilecek alacak miktarının tespiti için inşaat mühendisi ve mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından tanzim edilen ve dosyaya sunulan … tarihli rapor ile … havale tarihli ek rapor ve … havale tarihli ek raporlar dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce davanın esasına ilişkin olarak … tarih, … Esas, … Karar sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne, … TL cezai şart bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş,
Mahkememizin … Esas sayılı dosyasının … tarihli kararı istinaf edilmiş olup, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarih … Esas … kararı ile, “.. Sözleşmeye göre ifa tarihi … tarihi olarak belirlenmiştir. Mahkemece cezai şart alacağına ilişkin ihtarnamenin davalıya tebliğ edildiği, … tarihi ile davalı tarafından düzenlenen son fatura tarihi olan … tarihleri için geçerli 136 günlük gecikme sebebiyle … TL hüküm altına alınmış ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya elverişli bulunmamaktadır.
Dinlenen davacı tanığı işin 2016 yılı Ocak- Şubat aylarında bitirildiğini ifade etmiş olmasına rağmen, davalı tanıkları … ve …’in beyanlarına göre, davacının yapacağı işteki gecikmenin davacı iş sahibinin yaptırması gereken sıva, alçı ve boya gibi işlerin gecikmesi nedeniyle yerin PVC takılmasına uygun olmadığı için davalının PVC işini tamamlayamadığını, kendi yapması gereken işlerin 2015 yılı 6. veya 7. aylarda bittiğini ifade ettikleri anlaşılmaktadır.
Yine Antalya … Mahkemesinin … D.İş numaralı dosyasına sunulan inşaat mühendisi raporunda … bulunan … ada … parselde bulunan 2 adet villa ile ilgili yapılan değerlendirmede sıva imalatının devam ettiği, pencere denizliklerinin bulunmadığı, bu şekilde PVC montajı yapılmasının da teknik olarak uygun olmadığı görüşüne yer verilmiştir.
Tüm bu hususlar ve dosyadaki diğer tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle öncelikle taraflar arasında yapılmış bulunan sözleşmenin okunaklı bir örneği dosyaya sunulması sağlanarak inşaatların PVC uygulamasına, başka bir ifadeyle davalı yüklenicinin işi yapıp bitirmesine uygun hale hangi tarihte getirildiğinin belirlenmesi, bunun sonucu olarak davalının ifada gecikmesinin davalıdan mı yoksa davacıdan mı kaynaklandığının tespit edilmesi, davalıdan kaynaklanan bir gecikme varsa bunun da davalının yüklendiği inşaatlardan hangisinde gecikme olduğunun ve süresinin net bir şekilde belirlenmesi, gecikmenin sadece üstlenilen yapıların tamamında değil de bir kısmında olması halinde buna uygun oranda cezai şartta indirim yapılması gerektiğinin göz önünde bulundurulması ve bu tüm deliller değerlendirildikten sonra sonuca gidilmesi gerekirken açıklanan bu hususlar değerlendirilmeden yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. . ” dosyadaki diğer tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle öncelikle taraflar arasında yapılmış bulunan sözleşmenin okunaklı bir örneği dosyaya sunulması sağlanarak inşaatların PVC uygulamasına, başka bir ifadeyle davalı yüklenicinin işi yapıp bitirmesine uygun hale hangi tarihte getirildiğinin belirlenmesi, bunun sonucu olarak davalının ifada gecikmesinin davalıdan mı yoksa davacıdan mı kaynaklandığının tespit edilmesi, davalıdan kaynaklanan bir gecikme varsa bunun da davalının yüklendiği inşaatlardan hangisinde gecikme olduğunun ve süresinin net bir şekilde belirlenmesi, gecikmenin sadece üstlenilen yapıların tamamında değil de bir kısmında olması halinde buna uygun oranda cezai şartta indirim yapılması gerektiğinin göz önünde bulundurulması ve bu tüm deliller değerlendirildikten sonra sonuca gidilmesi gerekirken açıklanan bu hususlar değerlendirilmeden yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır…” şeklinde karar verilerek mahkememize gönderilmiş ve yukarıdaki esasa kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce yukarıda tarih ve sayısı belirtilen Antalya BAM … Hukuk Dairesinin ilamı doğrultusunda dosya rapor tanzim eden bilirkişi heyetine tevdi edilmiş ve bilirkişi heyeti tarafından mahkemeye ibraz edilen … tarihli raporda özetle; “…Davaya komu inşaatın PVC imalatlarının yüklenici firma … …. Ltd. Şirketinin tarafından son hakediş tarihi olan … tarihinde bitirilerek sözleşmeye uygun hale getirildiği,
Sözleşmeye göre davalı yüklenici firmanın işi … tarihinde bitirmesi gereken işi … tarihinde gecikme ile bitirdiği, üç ayrı parselde olan i işin;
Antalya İli, … ilçesi, … Mahallesi, … Ada, … inşaattaki gecikmeden davalı yöklenici firma … …. Ltd. Şirketinin sorumlu olduğu,
Antalya, … İlçesi … Mahallesi, … Ada … inşaattaki PVC imalatındaki gecikmelerden, davalı yüklenici firma … …. Ltd. Şirketinin sorumla olduğu,
Aııtalya İli, … İlçesi … Mahalkesi, … Ada … imşaatın tespit tarihi itibarı ile PVC imalatlarının yapılması için bazır olmadığı ve yer tesliminin yapılmadığı, bundan dolayı bu inşaattaki gecikmeden davacı işveren … …, Ltd. Şirketinin sorumlu olduğu, Sözleşmeye göre iş bitim tarihi olan … ile son hakediş tarihi olan … tarihleri arasında 159 gün gecikme olduğu, ancak sözleşme gezeği kesilmesi gereken 2.000,00.-TL cezai şartın, davacı şirketin davalı firmaya gönderdiği ihtarname tarihi olan … ile son hakediş tarihi olan … arasında 148 günlük süre için kesilmesi gerektiği, davalı şirketin gecikmeden sorumlu olduğu inşaatların toplam seviyesi oranın olan 96 95′ inden sorumlu olduğundan bu oranda cezai şartın kesilmesi gerektiği, cezai şartın yukarıda hesaplandığı üzere ….-TL olduğu, .Davaya komu inşaatın PVC imalatlarının yüklenici firma … Ltd. Şirketinin tarafından son hakediş tarihi olan … tarihinde bitirilerek sözleşmeye uygun hale getirildiği,
Sözleşmeye göre davalı yüklenici firmanın işi … tarihinde bitirmesi gereken işi … tarihinde gecikme ile bitirdiği, üç ayrı parselde olan i işin;
Antalya İli, … ilçesi, … Mahallesi, … Ada, … inşaattaki gecikmeden davalı yöklenici firma … …. Ltd. Şirketinin sorumlu olduğu,
Antalya , … İlçesi … Mahallesi, … Ada … inşaattaki PVC imalatındaki gecikmelerden, davalı yüklenici firma … …. Ltd. Şirketinin sorumla olduğu,
Aııtalya İli, … İlçesi … Mahalkesi, … Ada … imşaatın tespit tarihi itibarı ile PVC imalatlarının yapılması için bazır olmadığı ve yer tesliminin yapılmadığı, bundan dolayı bu inşaattaki gecikmeden davacı işveren … …, Ltd. Şirketinin sorumlu olduğu, Sözleşmeye göre iş bitim tarihi olan … ile son hakediş tarihi olan … tarihleri arasında 159 gün gecikme olduğu, ancak sözleşme gezeği kesilmesi gereken 2.000,00.-TL cezai şartın, davacı şirketin davalı firmaya gönderdiği ihtarname tarihi olan … ile son hakediş tarihi olan … arasında 148 günlük süre için kesilmesi gerektiği, davalı şirketin gecikmeden sorumlu olduğu inşaatların toplam seviyesi oranın olan 96 95′ inden sorumlu olduğundan bu oranda cezai şartın kesilmesi gerektiği, cezai şartın yukarıda hesaplandığı üzere ….-TL olduğu,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE: Dava, sözleşme nedeniyle talep edilen cezai şart istemine ilişkindir.
6098 Sayılı TBK.179. maddesinde; “Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça, alacaklı, ya borcun yada cezanın ifasını isteyebilir.
Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat edilmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça asıl borçla birlikte cezanın ifasını isteyebilir.
Borçlunun kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır.
…. Maddesinde de; ” Taraflar cezanın miktarını serbestçe belirleyebilirler.
Asıl borç herahngi bir sebeple geçersiz ise veya aksi kararlaştırılmadıkça sonradan borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple imkansız hale gelmişse, cezanın ifası istenemez. Ceza koşulunun geçersiz olması veya borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeple sonradan imkansız hale gelmesi, asıl borcun geçerliliğini etkilemez.
Hakim aşırı gördüğü ceza koşulunu kendiliğinden indirir.” düzenlemeleri mevcuttur.
Yargıtay 15. HD nin 01.11.2018 tarih 2018/3079 Esas 2018/4226 Karar sayılı emsal içtihadında “…Taraflar arasındaki ilişki, kurulduğu 13.05.2014 tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olup, davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir. Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir (TBK. 470). Yüklenicinin borcu sözleşmeye ve fen ve tekniğine uygun şekilde ve zamanında işi teslim, iş sahibinin borcu ise, iş bedelinin ödenmesidir (TBK. 471 ve TBK. 479). Diğer taraftan sözleşmenin serbestliği ilkesi çerçevesinde kanuna, ahlaka ve adaba aykırı olmamak koşuluyla serbestçe kararlaştırma yapılabilir ve ahde vefa (sözleşmeye bağlılık) ilkesi uyarınca da taraflar sözleşme hükümlerine uymak zorundadırlar. Öte yandan taraflarca imzalanan sözleşmenin son paragrafında yer alan hükme dayanılarak hem 5.000,00 TL cezai şart hem de iş bedeli istenmiştir. Oysa öngörülen 5.000,00 TL’lik ceza, seçimlik ceza niteliğinde olup, TBK’nın 179/1. maddesi uyarınca, akdin ifasının istenilmesi durumunda aksine bir hüküm bulunmadığı taktirde bu ceza istenemez.
İstinaf mahkemesince 5.000,00 TL ifaya ekli cezai şarta da karar verilmişse de taraflar arasında kararlaştırılan cezai şartın niteliği gereği ifa istendiğinde cezai şarta ilişkin talebin reddi gerekirken kabulü doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir…” şeklinde belirtilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindeki … tarihli imalat ve montaj sözleşmesinde “… tarihinde PVC ve montaj işlerine başlanacak olup … tarihinde iş süresi tamamlanacaktır.” şeklinde kararlaştırıldığı görülmüştür.
Antalya … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinde işin teslim tarihi olan … tarihinden itibaren teslim tarihine kadar gecikilen her gün için 2.000 TL cezai şart ödenmesinin ihtar edildiği,
… tarih … yevmiye nolu ihtarname ile de teslim tarihi olan … tarihinden itibaren gecikilen her gün için günlüğü 2.000 TL’den olmak üzere 1.154.000 TL’lik cezai şartın ödenmesinin ihtar edildiği görülmüştür.
Yukarıda belirtilen kanun maddeleri ve emsal içtihad doğrultusunda yapılan değerlendirmede: Davacı tarafından talep edilen cezai şart alacağının ifaya ekli cezai şart niteliğinde olduğu görülmüştür.
İhtarnamelerden de anlaşılacağı üzere, davacı tarafla hem işin teslimi hem de cezai şart alacağının talep edildiği, işin teslimi halinde cezai şart alacağından açıkça feragat edilmediği görülmüştür.
Davalı tarafça davacının kusuru nedeniyle işin tesliminin geciktiği, bu geciken süre için cezai şarta ilişkin yasal koşulların oluşmadığı iddia edilmiştir.
Buna göre; uyuşmazlığın çözümünde mahkememizce çözümlenmesi gereken hususun davacının kusuru nedeniyle işin tesliminin gecikip gecikmediği olgusu olduğu anlaşılmıştır.
Tanık beyanları ile Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası birlikte değerlendirildiğinde: Davalı yüklenici firmanın sözleşmeyegöre … tarihinde bitirmesi gereken işi … tarihinde gecikme ile bitirdiği, üç ayrı parselde olan işin Antalya ili … İlçesi … Mahallesi … Ada parseldeki inşaattaki gecikmeden davalı yüklenici firmanın sorumlu olduğu, Antalya ili … ilçesi … Mahallesi … ada … inşaattaki PVC imalatındaki gecikmelerden davalı yüklenici firmanın sorumlu olduğu, Antalya ili … ilçesi … Mahallesi … ada parseldeki inşaatın tespit tarihi itibariyle PVC imalatlarının yapılması için hazır olmadığı ve yer tesliminin yapılmadığı, bundan dolayı bu inşaattaki gecikmeden davacı işverenin sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Sözleşmeye göre işin bitim tarihi olan … ile son hak ediş tarihi olan … tarihleri arasında 159 gün gecikme olduğu, davacı şirketin davalı firmaya gönderdiği ihtarname tarihi olan … ile son hak ediş tarihi olan … tarihleri arasında 148 günlük süre olduğu, davalı şirketin gecikmesinden sorumlu olduğu inşaatların toplam seviyesi oranı olan %95’inden sorumlu olduğu, buna göre yapılan oranlama ile günlük 2.000 TL üzerinden hesaplanan cezai şart tutarının … TL olduğu, davacı vekilinin harçlandırdığı tutar olan … TL üzerinden cezai şart talebinde bulunduğu ve bu hususu … tarihli celsede beyan ettiği görülmekle taleple bağlılık ilkesi gereği harçlandırılan tutar olan … TL cezai şart bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Buna göre …,00 TL ceza-i şart bedelinin 23.06.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 17.651,30 TL harçtan peşin ve ıslah ile alınan 4.412,83 TL nin mahsubu ile eksik alınan 13.238,47 TL nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacının yapmış olduğu ilk dava masrafı, posta ve müzekkere ücreti ile bilirkişi ücretinden ibaret toplam 9.436,20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 39.176,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili Av. … ile davalı vekili Av. …’ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır