Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/795
KARAR NO : 2023/587
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/01/2015
KARAR TARİHİ : 24/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu … havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacıların davalı ile … bulunan ve tekstil üzerine çalışan iş yerinin devri amacıyla sözleşme yaptıklarını ve kendilerine düşen ödeme yükümlülüklerini yerine getirdiklerini, bir süre sonra davacıların muhatapları olmadığı gerekçesiyle otel yönetimi tarafından otelden çıkarıldıklarını, bunun üzerine davacılar tarafından yapılan araştırmada otelin kiracısı olan davalının kiralanan dükkanı devretme ve alt kiraya verme yetkisine sahip olmadığını öğrendiklerini, davalının yetkili kimliğe sahip olmadan iş yerinin sahibiymiş gibi davacılara iş yerini devretmek istediğini ve haksız olarak bir takım ödemeler aldığını belirterek, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile ; … USD alacağın (harca esas değeri olan …-TL) dava tarihi itibariyle dövize uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine, davacıların sonradan mağdur olmaması açısından davalının … ilçesi … ada … parselde bulunan … nolu bağımsız bölümü üzerine ihtiyati haciz mahiyetinde tedbir konulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin sunduğu cevap dilekçesinde özetle ;Davalı …’in 2008 yılından itibaren …’in kiracısı olup otel içinde butik mağazası işlettiğini, … tarihli sözleşme ile işyerinin … Euro devir bedeli ve … Euro stok mal bedeli ile birlikte toplam … Euro’ya …’a devri konusunda sözleşme yapıldığını, sözleşme hükümlerine göre de: otelin kira bedeli, SGK primleri, elektrik, su, internet, yemek bedelleri vs. giderlerin devir alan tarafından karşılanacağı, devir ve stok mallar için belirlenen bedelin hangi tarihlerde ödeneceği ve sözleşme ihlali halinde … Euro cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığını, … Otel’in kiracı konusundaki hassasiyeti ve müvekkiline olan güven ve sorunsuz kiracılık ilişkisi nedeni ile kira aktinin ve işletmenin doğrudan devri mümkün olmadığından … tarafından … tarihinde şirket kuruluşu gerçekleştirilip cüzi oran da davalının hissesi bulunacak şirket ile Otel’in yeni bir kira akdi düzenlenmesi konularında tarafların anlaştıklarını, …’ın … tarihinde butik mağazasının işletmesine başladığını, davalının işletmeyi terk ettiğini, ancak işletmenin … tarafından sözleşmeye konu borçların ödenmesi ve yeni şirket kuruluş tarihine kadar resmi kayıtlarda müvekkili adına görüneceğini, otel yönetimi açısından sorun yaşanmaması için …’ın işletmede sigortalı işçi olarak gösterildiğini, … tarihli sözleşmeye ek yapılan sözleşmelerde … tarafından … tarihli sözleşmeye konu edimlerin zamanında yerine getirilmediğini, kira bedellerinin zamanında ödenmediği ve sürekli borcun ödenmesi için yeni süreler verildiğini, … tarihinde … tarafından şirket kuruluşu yapılmadığı için işletmenin masrafları, yeni mal alımları gerçekleştirilmek zorunda kalındığı, elektrik, su, internet, muhasebe ücretleri, kira bedeli, işçi SGK. primleri vs. işletme giderlerinin de düzenli olarak ödenmesi gereğinin doğduğunu, işletmenin resmi olarak müvekkili adına kayıtlı olduğu için bu bedeller için de kısmen müvekkiline ödemeler yapıldığını, davacı tarafın … tarihinden … tarihine kadar işletmeyi kendi nam ve hesabına işlettiğini, müvekkilinin bu dönemde işletme de dahi bulunmadığını, davacı …’ın işletmeyi 14 ay boyunca işlettiği ve … tarihinde de kendi isteği ile işletmeyi terk ettiğini, 14 aylık SGK pirimleri, kira bedelleri, yemek bedelleri, internet, elektrik bedelleri ,muhasebe ücreti vs. işletme giderlerinin oluştuğunu, bu giderlerin davalıya olan borç ödemesi olarak gösterilmesinin ve iadesinin talep edilmesinin hatalı olduğunu, …’in … tarihli sözleşmenin tarafı olduğunu, …’in T.B.K.201. maddesine göre borca katılmadığı gibi, T.B.K. 162 ve 581. maddelerine göre de sorumlu olmadığını, bu durumda da kendisini borçlu zannederek ödeme yapmadığını, … ile iç ilişkisine bağlı ödeme yaptığını, ödemeleri kendi insiyatifi ile yapması nedeniyle hatasından söz edilemeyeceği gerekçeleri ile ödenen fazla bedellerin istirdatını isteyemeyeceğini, … tarihli sözleşmede davalı tarafından davacı tarafa 3 yıllık kira süresi garantisi verildiği, yeni kira sözleşmesinin de … tarihinde yeni kurulacak şirket ile yapılacağının belirtildiğini, davacılar tarafından sözleşmeye göre ödemeler yapıldığı, ancak kandırıldıkları, otelden çıkarıldıkları ve bu sebeple de ödenmiş olan bedelin iadesinin istendiğini, davalıya atfedilecek bir kusurun bulunmadığını, davacı tarafın şirketi kurmadığı gibi yeni kira sözleşmesi yapılacak olan … tarihi gelmeden … tarihinde işletmeyi kendi isteği ile terk ettiğini, T.B.K.106.maddesine göre davacının temerrüdüne bağlı olarak borçlu edimlerinin ifa edilmediğini, davacı tarafın edimlerini ifa etmemesi sebebine bağlı olarak davalının … tarihli sözleşmeden kaynaklanan … Euro alacak bakiyesi, 14 aylık davacı işletme döneminde yeni mal alımından kaynaklanan … Euro alacağı ile davacı tarafından ek sözleşmeler ile kabul edilmiş olan … Euro cezai şart alacağı ve ticari itibarının zedelenmesinden doğan manevi zararları söz konusu olduğunu, dava haklarını saklı tutarak …’in … tarihli sözleşmede taraf olmadığı, kendisi ile TBK.26.maddesine göre bir sözleşme akdedilmediği, müteselsil sorumlu, kefil, borca katılan sıfatı olmadığından husumet yönünden dava açmakta hukuki yararın olmadığını, H….5.,17.19/2.maddesi gereği davada yetkili mahkemenin Antalya mahkemeleri olduğundan yetkisizlik kararı verilmesini, T.T.K.3. ve 4/1-c maddesi ile HMK.1.maddesi gereği davaya bakmakla görevli Mahkemenin Ticaret Mahkemesi olduğunu beyanla delil ve def’i haklarını, müvekkilinin alacaklarına dair dava hakları saklı kalmak kaydı ile davanın öncelikle usulden kabul olmadığında esastan reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacılara tahmiline, karar verilmesini talep etmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesinin … Karar sayılı kararı ile davanın yetki yönünden usulden reddine karar verilmiş, verilen karar kesinleşmiştir.
… Vergi Dairesine müzekkere yazılarak davacı ve davalı tarafından … içindeki ticari işletmeye ilişkin işyeri açılış ve kapanışlarına dair bildirimde bulunulup bulunulmadığı, buna ilişkin kayıt ve belgeler celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Davalı tanıkları … ve …’un yargılama sırasında beyanları alınmış, beyanlarında özetle, davacılar ile davalı arasında otel içindeki butik işletmesinin devri hususunda anlaşmaya varıldığı, ancak daha sonra ödemelerde sıkıntıya düşüldüğü, davacılara alt kiracı olarak değil, iş yerinin devri olarak devir işleminin yapıldığı, işletme içerisindeki mallarla birlikte devrin gerçekleştiğini belirtmişlerdir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında; Dava dosyası taraflar arasındaki iş yeri devrine ilişkin … tarihli sözleşme ile ek protokoller çerçevesinde … tarihli ek protokol ve diğer protokoller dikkate alınmak suretiyle tarafların ticari işletmenin devrine ilişkin edimlerini eksiksiz olarak yerine getirip getirmedikleri, iş yeri devrinin TTK 11.maddesi kapsamında ticari işletmenin devri niteliğinde olup olmadığı, dava konusu işyerinin davacılar tarafından kendi nam ve hesaplarına belli bir süre işletilip işletilmediği, işletmenin ticari faaliyetlerinin tespit edilebiliyorsa hangi tarihte ve neden sona erdiği (davacının ya da davalının kusurundan işletmenin faaliyetinin sona erip ermediği), tarafların yaptığı ödemelerin miktarı ve neye ilişkin olduğu (ticari işletmenin devrine mi yoksa işletme giderlerine mi ilişkin olduğu) tespiti, ayrıca davacının ticari işletmenin devrine ilişkin olarak edimlerini eksiksiz olarak yerine getirmiş olması halinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak talep edebileceği alacak bulunup bulunmadığı ve varsa miktarına ilişkin olarak re’sen seçilecek bir mali müşavir, bir işletmeci ve bir ticaret / borçlar mevzuatında uzman nitelikli hesap bilirkişisine tevdi ile davalı tarafın ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor tanzimi için bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler mali müşavir bilirkişi … tarafından mahkememize … tarihli ek rapor dosyamıza ibraz edilmiştir.
Mahkememizin … Karar sayılı ilamı ile davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar tarafından istinaf/ yasa yoluna başvurulmuş, Antalya BAM … Hukuk Dairesinin … Karar sayılı ilamı ile davacı tarafın istinaf başvurusunun “…Davacı … ile davalı arasında, davalının dava dışı otelde işlettiği butiğin davacıya devri konusunda … tarihli sözleşme yapılmıştır. Bu sözleşmeden sonra taraflar arasında ek protokoller yapılmış ise de, nihai yapılan … tarihli protokol ile önceden yapılan protokollerin geçerliliğini yitirdiği kabul edilmiştir. Bu protokolden sonra da zamanında ödeme yapılmadığı gerekçesiyle … tarihli ek protokol düzenlenmiştir. Dolayısıyla uyuşmazlığın … tarihli ve … tarihli protokol hükümleri ile birlikte davalının dava dışı otel ile yaptığı kira sözleşmesi hükümleri ve yapılan ödemeler de değerlendirilerek sonuçlandırılması gerekir. Davalı ile dava dışı otel arasında düzenlenen kira sözleşmesinin 16. Maddesinde “kiracı dükkanı kesinlikle bir üçüncü şahsa kiracılık hakkını devredemez, yanına ortak alamaz, aksi halde kiralayan işbu kira sözleşmesini tek taraflı olarak derhal fesih hakkına sahiptir.” düzenlemesi yer almıştır. Davacı taraf dilekçesinde özetle, üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen otel yönetimi otelden çıkartıldığını, devir için ödemeler yapıldığını, haksız olarak ödenen bedellerin iadesi için dava açıldığını beyan ettiğine ve hukuki nitelendirmenin mahkemeye ait olmasına göre; talebin sözleşmenin feshinden kaynaklı tazminat istemi olarak kabul edilip TBK’nın 125/3. maddesi çerçevesinde gerekli araştırma ve inceleme yapılarak, … tarih ile … tarihli ek protokoller ve davalının dava dışı otelle yapmış olduğu kira sözleşmesinin hükümleri irdelenip, işletmenin bir süre davacı tarafça işletildikten sonra davacıların otel yönetimi tarafından çıkartıldığı iddia edilmekle bu husus üzerinde de durularak,sonucuna göre davacı yönünden haklı ya da haksız fesih olup olmadığı tespit edilip, konusunda uzman bir başka üç kişilik bilirkişi kurulundan ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli, usul ve yasaya uygun rapor da alınarak dosyadaki deliller bir bütün olarak değerlendirildikten sonra yargılamaya devamla talep konusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak karar verilmesi yerinde görülmemiştir…” gerekçeleriyle esastan kabulü ile dosyanın davanın yeniden görülmesi için Mahkememize gönderilmiş, dava dosyası yukarıdaki belirtilen esas sırasına kaydedilmiştir.
Taraflara duruşma gününü bildirir usulüne uygun meşruhatlı davetiyeler tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
Mahkememizce yukarıda tarih ve sayısı belirtilen BAM … Hukuk Dairesinin kararı doğrultusunda bu kez dava dosyası yeni bir bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen … tarihli rapor dosyamıza ibraz edilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “…dava dışı otel ile … arasında akdedilen kira sözleşmesinin bulunduğu,
2- Otelde butik mağaza kiracısı olan …, …’a kira sözleşmesi ile kiraladığı … (… mevki … beldesi …) içinde bulunan butik mağazasının işletilip devredilmesi üzerine … tarihinde;
İşletmenin bedeli olarak … EURO
Butik içerisinde bulunan mal bedeli olarak … EURO
TOPLAM:… EURO olduğu,
3- Aynı sözleşmede 2013 yılından 3 aylık kira bedeli olan KDV dahil … Euro ve 2014 yılından ilk dört aylık kira bedeli de olarak da ….-Euro otel hesabına yatırılmak üzere …e ödeneceği, 2014 yılında otel ile davalının yeniden yapılan kira sözleşmesinde kira başlangıcının … tarihinde olduğu, davacının bu tarihten işi bıraktığı … tarihine kadar için ödenmesi gereken kira zamanın 6 ay 11 gün olduğu
Bu durumda toplam kiranın: …+47.920 KDV=51.920 olduğu 6 ay 11 günlük kira bedelinin ise (51.920/12)*6 + ((51.920/12)/30)*11)= 27.546,47.-TL olduğu,
4- Daha sonra devir alan … ile devir eden … arasında eksik ödemeye istinaden çok sayıda ek protokoller yapıldığı,
5- Her ne kadar … tarihli sözleşmede işletme devri yapılmış ise de devreden davalı … adına işletmenin devam ettiği, resmi tüm iş ve işlemlerin yine … adına yapıldığı, devir alan …’ın ise otel yönetimi ile sorun yaşamaması için butikte sigortalı işçi gibi gösterilerek Sigortalı İşe Giriş Bildirgesine göre … tarihinden itibaren sigortalı işçi olarak davalı …’e ait dava konusu işyerinde işe başladığının görüldüğü,
6- Davacı …’ın devir sözleşme tarihi olan … tarihinde butiği işletmeye başladığı … tarihinde ise butik işletmesini bıraktığının anlaşıldığı,
7- İzah edilen nedenlerle yapılan hesaplamaların;
Açıklama Tutar (Euro)
İşletme Bedeli …
Butikte Bulunan Stok …
2013 yılı 3 ay kira 11.865,00
2014 yılı 4 ay kira 15.820,00
2014 yılı 6 ay 11 günlük kira 27.546,47
TOPLAM … olduğu,
8- Dosyaya sunulan … tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda davacı tarafından veya davacı adına diğer şahıslar tarafından ödenen tutarları toplamının Euro ödemesi … olup … mahsubu sonrası … Euro ve … Amerikan doları fazla ödeme olabileceğinin hesaplandığı,…
1. Taraflar arasında yapılan … tarihli işyeri devir sözleşmesi, tescil ve ilan edilmediği gibi işletme devrine konu işletmenin davacı tarafından devreden adına ve işletmede işçi sıfatıyla işletilmeye devam etmesi, 3. kişi asıl kiralayanı aldatmaya dayalı muvazaalı geçersiz bir işletme devri sözleşmesi bulunduğunun değerlendirilebileceği, ayrıca TTK m. 11/3 uyarınca işletme devri sözleşmelerinde kiracılık hakkının da geçtiği karine iken, otel içindeki bir butik işletmede müşteri çevresi mutlaka otelle bir bütün olduğundan kiracılık hakkının hariç tutulduğu bir işletme devrinin de işletme devri olarak kabul edilemeyeceği,
2. Sözleşmenin geçersizliğinin kabulü halinde de TBK m. 77/1l uyarınca geçersiz sebebe dayalı verilenlerin sebepsiz zenginleşmeye göre iadesinde, geçersiz bile olsa belli bir süre işletmenin işletilmesi nedeniyle işletme değeri olan …-Euro üzerinden kullanım süresine göre bir indirim gerektirdiği,
3. … tarihli işyeri devir sözleşmesi TTK m. 11 hükmü gereği bütünlük ilkesi çerçevesinde geçerli kabul edildiği durumda da, sadece bir işletme devri sözleşmesi yapılmadığı, işletme ve ticaret şirketi birleşmesine yönelik taahhütlerin de yer almasından karma nitelikte bir sözleşme yapılmış sayılabileceği ve bu bağlamda, … tarihli sözleşmenin 2. maddesi incelendiğinde “… tarafından hisse devri yapılınca” ifadesinden şirketi …in kurması gerektiği halde kurmadığı ancak … tarihli işletme ek protokolünün 8. maddesi incelendiğinde ise, kurulacak şirkette hisse oranları da gösterildiğinden şirketin birlikte kurulmasına dönüştürüldüğü, davacının işletme devri sözleşmesi taksit ödemelerinde temerrüde düşmekle birlikte ek protokollerle temerrüdün kaldırılıp ödemelerin belli vadelere bağlandığı,
4….tarihli sözleşme ile … ve … tarihli protokollerle davalının otel yönetimi ile yapmış olduğu kira sözleşmesinin kira sözleşmesinin 16. maddesindeki “Kiracı dükkanı kesinlikle bir üçüncü şahsa kiracılık hakkını devredemez, yanına ortak alamaz. Aksi halde kiralayan işbu kira sözleşmesini tek taraflı olarak derhal fesh etme hakkına sahiptir” hükmü karşılaştırıldığında davalının TBK m. 323 hükmüne aykırılıktan yapılmış olan ticari işletme devri sözleşmesinde sözleşmeye aykırı davranmış sayılabileceği,
5. Davalının ticari işletme devri sözleşmesine aykırı davranışı davacıya TBK m. 125/11l kapsamında sözleşmeden dönme hakkı verdiğinin kabulü halinde de, davacının seçim hakkını süresinde dönme şeklinde kullandığını gösteren dosyada bilgi ve belgelere rastlanmadığından sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre … Euro ve … Amerikan dolarını isteyebileceği, işletme değeri olarak ödenen …-Euro bakımından ise kullandığı süre bakımından işletme değeri de ödemesi gerektiğinden işletme değerlemesinde kullanılan 10 yıllık amortisman süresinin burada kullanılabileceği ve 2 sezonluk turizm süresi bu süreye oranlandığından …-Euronun işletme bedeli olarak mahsup edilebileceği, aksi halde davalının haklı olduğunun kabulünde ise bu tutarın iade kapsamında sayılmayacağı ve sadece fazla ödemiş olduğu … Euro ve … Amerikan dolarının sebepsiz zenginleşme olarak istenebileceği” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, ticari işletme devrinin feshi nedenine dayalı alacak istemine ilişkindir.
Dava konusu somut olayda, taraflar arasındaki sözleşmenin ticari işletme devri mi, yoksa kiracı-alt kiracı ilişkisine mi dayandığı hususunun incelenmesi gerekmiştir.
TTK 11. maddesinde; “Ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir.
Ticari işletme ile esnaf işletmesi arasındaki sınır, Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenir.
Ticari işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri için zorunlu tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek olmaksızın bir bütün hâlinde devredilebilir ve diğer hukuki işlemlere konu olabilir. Aksi öngörülmemişse, devir sözleşmesinin duran malvarlığını, işletme değerini, kiracılık hakkını, ticaret unvanı ile diğer fikrî mülkiyet haklarını ve sürekli olarak işletmeye özgülenen malvarlığı unsurlarını içerdiği kabul olunur. Bu devir sözleşmesiyle ticari işletmeyi bir bütün hâlinde konu alan diğer sözleşmeler yazılı olarak yapılır, ticaret siciline tescil ve ilan edilir.” düzenlemesi mevcuttur.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 24/10/2016 tarih, 2016/11334 Esas, 2016/8349 Karar sayılı emsal içtihadında; “…Dava, ticari işletmenin devri sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsiline yönelik icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşmenin hayata geçirilemediği, işletmenin davalıya devrinin gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 11. maddesinin 3. fıkrası gereğince, ticari işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri için zorunlu tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek olmaksızın bir bütün hâlinde devredilebilir ve diğer hukuki işlemlere konu olabilir. Aksi öngörülmemişse, devir sözleşmesinin duran malvarlığını, işletme değerini, kiracılık hakkını, ticaret unvanı ile diğer fikrî mülkiyet haklarını ve sürekli olarak işletmeye özgülenen malvarlığı unsurlarını içerdiği kabul olunur. Bu devir sözleşmesiyle ticari işletmeyi bir bütün hâlinde konu alan diğer sözleşmeler yazılı olarak yapılır, ticaret siciline tescil ve ilan edilir. Somut uyuşmazlıkta, devir sözleşmesinin yapılmasından sonra işyerinin davalıya teslim edildiği, bir müddet davalı tarafından işletildiği ve bir kısım devir bedelinin de davalı tarafça ödendiği anlaşıldığına göre, mahkemece işletme devir sözleşmesinin geçersiz olduğundan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir…”
Dava konusu somut olayda, davacı devralan … ile davalı devreden … arasında … tarihli devreden davalının kira sözleşmesiyle kiraladığı …Otel içinde bulunan butik mağazasının işletilip devredilmesi hususunda sözleşme düzenlendiği, işletme bedeli olarak … Euro ve … Euro mal bedeli olmak üzere toplam … Euro bedelle sair hususlarda da anlaşıldığı, … tarihli ek protokol ile …. tarihli ek sözleşme ve … tarihli ödeme ve işletme protokolü ile … tarihli otel işletmesi ile ilgili ek protokol belgelerinin düzenlendiği görülmüştür.
Yukarıda belirtilen kanun maddesi, emsal içtihat kapsamında yapılan değerlendirmede … tarihli sözleşme ile belirlenen devre konu hususların TTK.’nun 11/3. Maddesinde belirtilen ticari işletme devrine ilişkin hususları kapsadığı görülmüştür.
Her ne kadar işletme devri projesi ticaret siciline tescil edilmemiş ve kanuni geçerlilik koşulu yerine getirilmemiş ise de; işyeri davalıya teslim edildiğinden ve davalı tarafından işletildiğinden ve devir bedelinin bir kısmıda ödendiğinden işletme devrinin geçerli olduğunun kabulü gerekmiştir.
İşletmenin ticari faaliyetinin ise davalı ile dava dışı otel arasındaki kira sözleşmesinin … tarihinde karşılıklı kira sözleşmesinin feshi ve feshin kabulü ile sonlandırıldığı, davalı tarafından ilgili vergi dairesine … tarihinde işi bırakma bildirim formu ile … tarihinde işin bırakıldığının bildirildiği, … tarihli yoklama fişi ile de bu hususun tespit edildiği görülmüştür.
Davacı tarafça, davalı tarafa toplamda … Euro ve … USD ödeme yapıldığı, yapılan ödemelerin … Euro’sunun işyeri kirası olarak, kalan kısmının ise işletme devri ve ürün bedeli olarak ödendiği tespit edilmiştir.
Dava konusu somut olayda, davalı ile dava dışı otel arasında düzenlenen kira sözleşmesinin 16. maddesinde; “Kiracı dükkanı kesinlikle bir üçüncü şahıstan kiracılık hakkını devredemez, yanına ortak alamaz, aksi halde kiralanan iş bu kira sözleşmesi tek taraflı olarak derhal fesih hakkına sahiptir.” düzenlemesi yer almaktadır. Davacı taraf üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen otel yönetiminin kendilerini otelden çıkarttığını, devir için kendileri tarafından davalı tarafa yapılan ödemeler olduğunu ve haksız olarak ödenen bedellerin iadesini talep etmiştir. Bu anlamda, TBK’nun 125/3. Maddesindeki “sözleşmeden dönme halinde taraflar, karşılıklı olarak ifa yükümlüğünden kurtulurlar ve daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilirler…” düzenlemesi gereği sözleşmenin davacı tarafça haklı sebeple feshedildiğinin kabulü ile sözleşme bedeli olarak ödenen toplam … Euro ve … Amerikan Dolarını isteyebileceği, işletme değeri olarak ödenen … Euro bakımından ise işletmeyi kendi işlettiği 2 sezonluk sürede elde edebileceği … Euro’nun işletme bedeli olarak mahsup edilebileceğinin kabulü ile neticeten … Euro ve … Amerikan Doları alacağın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro cinsinden ve Amerikan Doları cinsinden açılan 1 yıl vadeli mevduat hesaplarına uyguladığı en yüksek orandaki faize ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, … Euro ve … Amerikan Doları alacağın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4a maddesi uyarınca devlet bankalarının Euro cinsinden ve Amerikan Doları cinsinden açılan 1 yıl vadeli mevduat hesaplarına uyguladığı en yüksek orandaki faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara VERİLMESİNE,
2-Davacı tarafın fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 18.513,67 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 9.904,95 TL harçtan mahsubu ile bakiye 8.608,72 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
4-Davacılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereğince kabul miktarı üzerinden hesaplanan 42.653,64 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara VERİLMESİNE,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereğince reddedilen miktarı üzerinden hesaplanan 48.360,92 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
6-Davacılar tarafından yapılan davetiye, posta ve bilirkişi giderinden ibaret toplam 8.255,50 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı gözetilerek hesaplanan 3.857,71 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacılara VERİLMESİNE, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Davacı tarafından dava açılırken yapılan 9.936,75 TL ilk dava masrafının davalıdan tahsili ile davacılara VERİLMESİNE,
8-Davalı tarafından yapılan davetiye ve posta giderinden ibaret toplam 233,20 TL yargılama giderinden davanın reddedilen miktarı dikkate alınarak hesaplanan 124,70 TL’sinin davacılardan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
9-Artan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacılar vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/10/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır