Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/683 Esas
KARAR NO : 2023/289
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : 09/05/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı yangın raporu İtfaiye Dairesi Başkanlığı Müdahale Şube Müdürlüğü Rapor Teslim Tutanağı ve ifade tutanağı ile sabit olduğu üzere müvekkili şirket faaliyet adresinde … tarihinde yangın çıktığını, yangın dolayısıyla müvekkilinin 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait Yevmiye, Kebir, Envanter Defterleri, 2020 yılı Envanter Defteri, 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılı Fatura dosyaları, beyanname ve SGK dosyaları, … Tarihleri Arası fatura dosyaları Fatura koçanları, Sevk irsaliyesi koçanları, gider pusulası koçanları, tüm demirbaşlar, kamera sistemleri, santral sistemleri Bilgisayar izah olunan sebepler ile ilgili evrak ve demirbaşların zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Antalya Kurumlar Vergi Dairesi Başkanlığına, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na, SGK İl Müdürlüğü’ne, yazılan müzekkere cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
Mali Müşavir bilirkişi … tarihli raporunda sonuç olarak; “1-Davacının zayiyi öğrendikten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesinden kendisine bir vesika verilmesini isteyebileceği, zayi olduğu iddia edilen belgelerinde VUK ve TTK kapsamında zayi belgesi talep edebileceği, belgelerden olduğu, yangın çıkma tarihinin … tarihinde, iş bu davanın ise … tarihinde ikame edildiği,
2-Antalya Kurumlar Vergi Dairesi Başkanlığına … tarihli yazı itibari ile … TL vadesi geçmiş borcunun bulunduğu, … Sosyal Güvenlik Merkezine de … tarihi itibariyle hesaplanmış yasal ödeme süresi geçmiş, icraya intikal etmiş toplam … TL borcunun bulunduğu,
3-Davacı şirket temsilcisi … hakkında Vergi Usul Kanununa Muhalefet suçundan Antalya Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ile Antalya Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu ve Antalya … Asliye Ceza Mahkemesi nezdinde … Esas sayılı dosyasında kamu davası ve halen derdest olduğu,
4-Antalya Büyük Şehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığının … kayıt tarihli Yangın Raporuna göre; ‘Yangının oluşturduğu tahribat nedeni ile yangının çıkış sebebi tespit edilemediği, kesin tespitin bilirkişilerce yapılması gerekeceği,’ rapor edildiği, dosya kapsamında yangın nedenini açıklayan bilirkişi raporunun bulunmadığı” sonuç ve kanaatine varmıştır.
6102 s. TTK.nın 82/1. maddesine göre, “Her tacir; a)Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilânçolarını, ara bilânçolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, b)Alınan ticari mektupları, c)Gönderilen ticari mektupların suretlerini, d)64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.”
6102 s. TTK.nın 82/7. maddesine göre de, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”
Tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ticari işlemesinin bulunduğu yerdeki yetkili mahkemeden zayi belgesi verilmesini talep edebileceğini düzenlemiştir Maddede öngörülen 15 günlük süre hak düşürücü süredir ve mahkemelerce resen gözönünde tutulur (Yargıtay 11. H.D.nin 27.06.2002 Tarih 2002/3160 E. 2002/6688 K. sayılı ilamı bu yöndedir )
Yargıtay 11. HD’nin 2014/13570 Esas, 2014/19439 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere; Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, zıya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır. (YHGK. 5.10.1984 tarih, 82/11-852e., 84/788k.).
Tüm dosya kapsamının, davacının dilekçesinin incelenmesi neticesinde; davacı şirkete ait adreste … tarihinde yangın meydana geldiği, meydana gelen yangında yevmiye-, kebir, envanter defterleri- fatura dosyaları, beyanname SGK dosyaları- sevk irsaliyeleri koçanları, gider pusulası koçanlarının yandığı anlaşılmaktadır.
Davacı her ne kadar zayii olayını daha sonradan öğrendiğini beyan etmiş ise de , yangın … tarihinde gerçekleşmiş, dava ise … tarihinde açılmıştır. Yangın raporunda kiracı ya da kullanan kişi olarak …’nun isminin belirtildiği, davacı şirket adına vekalet düzenleyen olduğu böylece yangın olayının davacının bilgisinde olduğu, yangının meydana geldiği tarihten itibaren defterin tasdik ve onay işlemlerinin yapılması gerektiği, fatura koçanlarının bilgisayar sistemlerinin de bu bir yıldan fazla zaman aralığında kullanılması gerektiği kanaati ile öğrenme tarihinin sonradan olduğuna dair davacı savunmasına itibar edilmemiştir. Davacının hakdüşürücü süre içerisinde talepte bulunmadığı anlaşılmakla hak düşürücü süre yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın hakdüşürücü süre nedeniyle REDDİNE,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gereken 179,90.-TL den peşin alınan 80,70.-TL nin mahsubu ile 99.20.-TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacının yaptığı giderlerin kenti üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştikten sonra arta kalan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili Av. … yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/05/2023
Katip …
E imzalı
Hakim …
E imzalı