Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/272 E. 2023/75 K. 31.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/272 Esas
KARAR NO : 2023/75
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/03/2022
KARAR TARİHİ : 31/01/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından müvekkili aleyhine Antalya Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile … Euro bedelli, … düzenleme tarihli, … vade tarihli bono ve … Euro bedelli, … düzenleme tarihli, … vade tarihli bono ile Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığnı, söz konusu takibe ilişkin taraflarınca Antalya …İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile borca itiraz ve şikayet yoluna gidildiğini, Antalya … Hukuk Mahkemesi’nin kararıyla takibin iptaline karar verildiğini, söz konusu kararın henüz kesinleşmediğini, kararın kesinleşmesinin akabinde alacaklının tekrar takip başlatacağını, müvekkili ile davalı arasında … tarihli işyeri devir sözleşmesinin imzalandığını, sözleşmenin devir bedeli olarak … TL belirlendiğini, devir bedelinin yanına ise … Euro X … TL ibaresinin yazıldığını, sözleşmenin 1.maddesinin 1. Ve 2.fıkrasında devir bedeli olan toplam … TL (… Euro X … TL) alacağın alacaklısı … (…) borçlusu … olan … tanzim … ödeme tarihli … Euro bedelli ve … tanzim … ödeme tarihli … Euro bedelli senetler karşılığında devrettiğini, başka bir alacağının kalmadığını beyan ettiği şeklinde sözleşmede madde bulunduğunu, tarafların işyeri devri hususunda toplam … TL karşılığında anlaştıklarını, devir bedeli olan … TL’nin teminatı için o dönem Euro’nun Türk Lirası karşılığı olan 9,57 TL kur üzerinden … Euro meblağlı 2 adet bono tanzim edildiğini, asıl borç ilişkisinin teminatı olarak davalı … …’e teslim edildiğini, bu hususun sözleşmede de açık bir biçimde belli olduğunu, söz konusu senedin kambiyo vasfını yitirdiğini, müvekkilinin sözleşme bedeli olan … TL üzerinden borçlu olduğunun tespiti gerektiğini, yine taraflar arasın imzalanan … tarihli sözleşmenin 1. Ve 2.maddesinde “…… Marketini yukarıda gösterilen bedel karşılığında ödenen kira bedeli olan (… EURO) ile birlikte işletme hakkının tamamı ve içinde bulunan demirbaşlar ile birlikte devir ve teslim ettim…” şeklinde özel bir anlaşma maddesi bulunduğunu, davalının …-… tarihleri olarak işyeri malikine peşin olarak ödediği kira bedellerinin de bakiye kalan süre bakımından (… Euro) işyeri devir sözleşmesinde kararlaştırılan kira bedellerine dahil olduğunun belirtildiğini, davalı alacaklının sözleşmede kararlaştırılanın aksine sözleşmeye aykırı olarak …’dan … tarih ve … numaralı iade faturası kestiğini, açıkça gözükeceği üzere davalı alacaklının Aralık 2020/Haziran 2021 dönemi için toplam … TL iade aldığını, müvekkilinin haberi olmaksızın almış olduğu … TL’nin sözleşmeye aykırı olduğunu, borcun asıl kaynağından mahsup edilmesi gerektiğini, işyeri devri için kararlaştırılan … TL’den sözleşmeden aykırı olarak alınan … TL’lik iade kira bedeli düşüldükten sonra kalan bakiye borç miktarının … TL olacağını, müvekkilinin borcunun … TL olduğunun kabulüyle bu miktarın fazlası bakımından müvekkilinin borçlu olmadığının tespitinin gerektiğini, lehdarı davalı olan … Euro bedelli, … düzenleme tarihli, … vade tarihli bono ve … Euro bedelli, … düzenleme tarihli, … vade tarihli bonoların kambiyo vasıflarını yitirdiklerinin ve teminat senedi olduklarının tespitini, bonolarda yazılı olan yabancı paranın sözleşmenin hükümleri uyarınca 9,57 TL üzerinden Türk Lirasına çevrilmesiyle … TL fazla miktar yönünden müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, sözleşmeye aykırı olarak işyeri sahibinden alınmış olan … TL’ni asıl alacak olan … TL’den düşülerek bu miktar … TL yönünden müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, ileride açılacak icra takibi bakımından …’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatı verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davacı taraf arasında … tarihli iş yeri devir sözleşmesi imzalandığını, sözleşmede belirtilen … Marketin malikinin … olduğunu, müvekkili ile dükkanın maliki … arasında kiracı-kiraya veren ilişkisinin yıllarca devam ettiğini, en son olarak banka dekontunda da anlaşılacağı üzere müvekkili tarafından … tarihinde 2020-2021 dönemi için bir yıllık kira ve aidat bedeli olarak … Euro’nun dükkan maliki …’a ödendiğini, ödeme karşılığında dükkan maliki tarafından müvekkiline … düzenleme tarihli 148.176,00 TL bedelli (12 ay X 12.348 TL) mal/hizmet açıklamasında Temmuz2020–Haziran 2021 yılı 1 yıllık kira ve aidat bedeli olarak belirtilen satış ESMM (fatura) düzenlediğini, davacı ile müvekkili arasında işyeri devir sözleşmesindeki anlaşma gereği davalı/borçlu tarafından … düzenleme tarihli, … ödeme tarihli, … Euro bedelli ve … düzenleme tarihli, … ödeme tarihli, … Euro bedelli, olmak üzere toplam … Euro bedelli 2 adet senedin iş yeri devir sözleşmesindeki borca karşılık davacı tarafından müvekkiline verildiğini, iş yerinin devrinin davacı tarafından yapıldığından dükkan sahibi …’un müvekkili adına düzenlemiş olduğu … ESMM’nin vergisel olarak iadesini/düşümünü sağlamak için müvekkili tarafından dükkan sahibi … adına … tarihinde … düzenleme tarihli, … TL bedelli (7 ay X 12.348 TL) mal/hizmet açıklamasında Aralık 2020-Haziran 2021 kira iade faturası olarak belirtilen iade ESMM’si düzenlediğini, müvekkili tarafından dükkan sahibi … adına düzenlenen iade faturasına istinaden müvekkilinin … Bankası hesabına … tarihinde … TL ve … TL olmak üzere toplam … TL’nin dükkan sahibi … tarafından gönderildiğini, gönderilen … TL’nin dükkan sahibi … hesabına müvekkili tarafından geri iade edildiğini, bu tutarın dükkan sahibi …’a ait olduğunun tartışmasız olduğunu, devir sözleşmesine istinaden alınan 2 adet senedin davacı tarafından ödenmemesinden dolayı Antalya Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile davacı aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlattıklarını, haksız ve mesnetsiz kötü niyetli açılan davanın reddini, davacı aleyhine *020’den az olmamak üzere kötü niyet-icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, İİK’nun 72. Maddesi gereği menfi tespit davasıdır.
Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı
Birsen … tarafından borçlu
… aleyhine … EURO bedelli alacak için girişilmiş icra takibi olduğu, takip dayanağının miktarlı … tanzim, … vade tarihli bono ile miktarlı … tanzim, … vade tarihli bono olduğu görülmüştür.
Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … karar sayılı ilamında Antalya … esas sayılı takip dosyasında yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı gösterilmediğinden takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi …, … tarihli raporunda sonuç olarak; ”. Davacı vekilinin … tarihli beyan dilekçesinde müvekkilinin her hangi bir ticari defterinin bulunmadığını ifade ettiğinden davacının sunulan bir defteri mevcut olmadığından bu konuda her hangi bir inceleme yapılamadığı,
Davacı vekilinin “ …bilirkişi incelemesinde özellikle … tarihli İş Yeri Devir Sözleşmesi ve … tarihli ve … numaralı iade faturası bakımından bir görüş bildirmesi …” gerektiğini beyan ettiği, işyeri devir sözleşmesinin incelenmesinden; — Sözleşme tarihinde 9,57 kur karşılığı ….-TL bedel ile ( 2 adet … ödeme tarihli ….-EURO ve … ödeme tarihli ….-EURO senet karşılığında) belirtilen adresteki … Marketi, dükkan sahibine ödenen Euro kira bedeli ile birlikte, işletme hakkının tamamını ve içinde bulunan bilimum demirbaşları ile birlikte davacıya devir ettiği, Toplam bir yıllık kira ve aidat bedeli …-Buro karşılığı ….-TL, aylık kira tutarı …/12 —….-TL olduğu, devir tarihinde peşin ödenen kiranın 5 aylık süresinin geçtiği daha 7 aylık sürenin kaldığı … *7 ay >….-TLtutarın davalıya iadesinin yapıldığı ve dükkan sahibine bu tutarın iade faturası olarak düzenlendiği, iade faturası karşılığının … tarihinde ….-TL ve …-TL olmak üzere toplam ….-TL.nin davalıya dükkan sahibi tarafından ödendiğini,
Bununla birlikte aynı tarih olan … tarihinde ….-TL ve ….-TLolmak üzere toplam ….-TL.nin bu kez davalı tarafından dükkan sahibine geri ödendiği, dükkan sahibine geri kalan 7 aylık kira tutarı yönünden ödemenin tekrar yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davalı ticari defterleri sunulmadığı için defterler üzerinden incelme yapılamadığı ” sonuç ve kanaatine varmıştır.
Uyuşmazlık; taraflar arasında imzalanan … tarihli İşyeri Devir Sözleşmesi nedeniyle davaya konu bonoların teminat amaçlı verilip verilmediği, davacının bonolardan kaynaklı borcunun bulunup bulunmadığı, kira ödemesinin devir bedeline dahil olup olmadığına ilişkindir.
Davacı tarafça, taraflar arasında … tarihli İş Yeri Devir Sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşmenin 1 ve 2. Maddesinde”….senetler karşılığında devrettim” olarak belirtilen düzenlemenin davaya konu bahsi geçen teminat senetleri olduğunu ve sözleşme uyarınca davalıya teminat için verildiğini ileri sürerek davalı tarafa herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitiyle, kira bedellerinin sözleşme bedelinden düşülmesini, senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, kambiyo senedine dayalı menfi tespit davası olup, bonolarda davacı keşideci davalı ise lehtar durumundadır. Bonodaki keşideci imzasının davacıya ait olduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur.
Yerleşik Yargıtay ilamlarında teminat senedi itirazında dayanak bononun hangi ilişkinin teminatı olduğunun yazılı bir belge ile ispatlanmasının zorunlu olduğu takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğunun senet üzerine yazılmak suretiyle ya da takip dayanağı senede atıf yapan İİK’nın 169/a-1 maddesinde yazılı nitelikte bir belge ile ispatlanmasının gerektiği belirtilmektedir. Buna ilişkin davacının davalı ile akdedilen sözleşmeyi ibraz ettiği, taraflar arasında imzalanan … tarihli İş Yeri Devir Sözleşmesi içeriğinde teminat açıklamasına yahut bu hususta bir düzenlemenin bulunmadığı dava konusu bonoların üzerinde “Teminat senedidir” ibaresinin yazılı olmadığı, bonoların teminat amacıyla verildiğine dair başkaca yazılı delil ibraz edilmediği anlaşılmakla dava konusu bonoların taraflar arasında imzalanan sözleşme uyarınca davacı tarafından davalıya teminat olarak verildiğinin ispatlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Davacı taraf ayrıca davalı tarafça ödenen kira bedellerinin devir sözleşmesi bedeline dahil olduğu ancak davalı tarafından iade faturası kesilen bedelin kira bedellerinin mahsubu ile kalan miktarın belirlenmesi gerektiği iddiasında bulunmuş ise de; alınan bilirkişi raporu ile davalı ile dava dışı taşınmaz maliki … arasındaki hesap hareketlerinden 7 aylık kira bedelinin taşınmaz malikine ödendiği anlaşılmıştır.
Son olarak davacı taraf sözleşme gereği devir bedeli karşılığının sözleşme tarihindeki kur karşılığı olarak tespiti talebinde da bulunmuştur. Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … karar sayılı ilamı sonrasında taraflar arasında görülen bir takip dosyası bulunmamaktadır. Dolayısıyla davalının bonolar yönünden alacak talebinde bulunup bulunmayacağı, hangi tarihli kur karşılığında talepte bulunacağı da belirli değildir. Davacının bu talebi yönünden de henüz hukuki yararının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Menfi tespit davalarında, davalı alacaklı yararına tazminata hükmedilebilmesi için, alacaklının borçluya karşı bir icra takibi yapmış olması ve borçlunun bu icra takibinin durdurulması veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı almış ve bu kararın infaz edilmiş olması gerekir. Takip ve kötüniyet koşulları bulunmadığından davalının tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Döviz alacağına ilişkin davada, hüküm altına alınan döviz için alınması gereken nispi karar harcının matrahının hesaplanmasında hükmolunan döviz cinsinin dava tarihindeki efektif satış kuru esas alınır. Ayrıca, mahkemece hükmedilen yabancı para alacağının, vekâlet ücretinin talep edilen yabancı paranın dava tarihindeki döviz kuru karşılığı bulunarak Türk Lirası üzerinden, karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak belirlenmesi gerekir. Mahkememizce vekalet ücretinin hesaplanmasında dava tarihindeki yabancı paranın Türk lirası karşılığı üzerinden talepte bulunulduğundan ve başlangıçta harç bu değer üzerinden ikmal edildiğinden, bu bedel üzerinden hesaplama yapılmıştır.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Koşulları ve yasal unsurları oluşmadığından davalı tarafın kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90-TL harcın peşin alınan 3.492,89-TL peşin harçtan mahsubu ile, bakiye 3.312,99-TL’ nin karar kesinleştiğinde istem halinde davacıya iadesine,
4-Davacının yaptığı masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan ….-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan bakiye kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra masrafı kendisine ait olmak üzere davacının göstereceği bir IBAN/hesap numarasına yatırılmasına ancak hesap numarası bildirilmemiş veya bildirilmez ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine veya davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili Av. … ile e- duruşma talep eden davalı vekili Av. …’un yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/01/2023

Katip …
E imzalı

Hakim …
E imzalı