Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/99 E. 2022/817 K. 04.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/99
KARAR NO : 2022/817
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 04/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 19/02/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacı şirket, 03.03.2020 tarihinde sıfır satın aldığı … plakalı … model aracını 04.03.2020 tarihinde davalı sigorta şirketine … poliçe nolu genişletilmiş kasko poliçesi ile kasko sigortası yaptırdığını, anılan araç ile 03.08.2020 tarihinde tek taraflı kaza yaşandığını, sürücü …’ın kaza nedeni ile fenalaşması sonrasında kaza yerine gelen trafik ekipleri tarafından kaza tespit tutanağı tutulduğunu, meydana gelen kaza sonrasında, araç sürücüsünün baygınlık geçirdiğini, vatandaşlarca ayıltıldıktan sonra iç kanama vs şüpheleri nedeni ile hastaneye giderek tedavi olduğunu ve alkol testi yaptırdığını, kazadan sonraki gün davalı sigorta şirketine kaza ihbar edilerek gerekli bilgi ve belgelerin paylaşıldığını, davalı sigorta şirketi ise yaklaşık 4 aylık bir tahkikatın sonrasında sigorta şirketince hasarın tazmin edilmeyeceği bilgisini verdiğini, hasarın tazmin nedenini bildirmeyen davalı sigorta şirketi, aracın elektrikli bir otomobil olması ve elektrik bataryalarının değişimi gerektiğinden çok yüksek bir onarım masrafı gerektiğinden tazminden kaçındığını, davacı şirketin kaza tarihinden beri aracı kullanamadığını, araçtaki hasarların tahmini bedelinin tespiti için, aracın kaza sonrası çekildiği yetkili servis olan …’nden proforma faturayı almış ve onarım bedelinin yetkili serviste yapılması halinde tahminen KDV dahil … TL maliyet çıkacağı bilgisini aldığını, dava aşamasında yapılacak olan bilirkişi incelemesi ile kesin onarım maliyet tutarı ile değer kaybı ortaya çıkacak olup, eksik harç ikmal edileceğini, davalı sigorta şirketi, hasar bedelini tanzim etmediği gibi ayrıca araç üzerine … TL hasar kaydı girişi yaptığını, bu zararı karşılamayan davalı sigorta şirketi, bu kadar yüksek bedelli hasarı tazmin etmediği halde bu hasar kaydını plakaya sistemden girmesinin kötü niyetli olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla 03.08.2020 tarihinde meydana gelen kaza nedeni ile … plakalı araçta meydana gelen hasar bedeli olarak … TL’nin ve araçta meydana gelen değer kaybı olan … TL’nin hasarın ihbar edildiği 04.08.2020 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile ödenmesini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili beyan dilekçesinde özetle; 03.08.2020 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığını belirttiği … plakalı aracın 04.03.2020 başlangıç 02.03.2021 bitiş tarihleri arasında geçerli olmak üzere … numaralı Kasko Poliçesi ile davacı adına davalı şirkete sigorta ettirildiğini, söz konusu kaza sebebiyle … plaka nolu aracın hasara uğradığını, hasar tazmini için sigorta şirketine başvuru yapıldığını, davalı şirket tarafından sigortalı tarafından yapılan ihbar sonrası davalı sigorta şirketi nezdinde … numaralı hasar dosyası açıldığını, sigortalı araç sürücüsü beyanıyla hasarın uyumsuz olduğunu, sigortalıdan temin edilen olay yeri fotoğraflarında kaza günü ve saatinin olmadığı belirsiz bir tarih ve saatte olduğu, meydana gelen hasarın başka bir kaza ile ilişkili olabileceği, sigortalının samimiyetsiz davranışları ile de şüphelerin artması sebebiyle meydana gelen kaza ile hasarın uyumsuzluğu sebebiyle yazılı olarak talebin reddedildiğini, davaya konu edilen hasarla ilgili davalı sigorta şirketinin davacıya karşı hiç bir sorumluluğu bulunmadığını, trafik poliçesinin aksine Kasko Poliçesi Genel Şartlarında zaruri bir neden bulunmaksızın kaza mahalini terk etmesi bir rücu sebebi değil, açıkça teminat dışı bir hal olduğunu, zarara uğradığından bahisle tazminat talebinde bulunan davacının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun İspat yükü başlıklı 190. Maddesinde: “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.” hükmünün bulunduğunu, dosya kapsamında uğranılan zarar başvuran sigortalının iddia ve beyanlarından ibaret olup, iddialarını doğrulayan hiçbir delil veya emare bulunmadığını, davacı sigortalı zarara uğradığını gösterir gerekli belgeleri sunamamış, sigorta poliçesi teminatı kapsamında karşılanabilecek bir hasar bedeli doğduğuna dair ispat yükünü yerine getiremediğini, davalı sigorta şirketi davacının başvurusunu usul ve yasaya uygun olarak değerlendirmiş ve olayda suiistimal olması sebebiyle haklı nedenle ödemeden imtina ettiğini ve hasarı reddettiğini, dolayısıyla davalı şirket temerrüde düşmediğini beyanla, kaza ile hasarın uyumsuz olması sebebiyle davanın reddine, kazanın meydana geldiği yerde davacının iddia ettiği şekilde hasarın oluşup oluşmadığının tespit edilebilmesi için keşif yapılmak suretiyle dosyanın sigorta bilirkişisine tevdine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
Taraflara usulüne uygun meşruhatlı davetiyeler tebliğ edilmiş, taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı sigorta şirketine müzekkere yazılarak … plakalı aracın hasar dosyası celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Tramer’e müzekkere yazılarak davacıya ait … plakalı aracın hasar dosyası ve araca ilişkin sigorta poliçesi suretleri celp ve tetkik edilmiştir.
Mahkememizce yargılama sırasında dava dosyası Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış; davacının davalıdan talep edebileceği tazminat miktarı, değer kaybı konusunda rapor alınması için 2 makine mühendisi ve 1 uzman sigorta eksperi bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişiler …, …ve … tarafından mahkememize sunulan 29/11/2021 tarihli raporda özetle; “…1) Dava konusu … Plakalı aracın, 03.08.2020 tarihli trafik kazasında aracın aldığı darbe sonucu; ağır hasara uğradığı, yedek parça teminine gidilmesi halinde, yedek parça ve işçilik bedeli dâhil;
> İkinci el piyasa rayiç değerinin … TL,
> Hasarlı sovtaj bedelinin … TL,
> Onarım bedelinin … TL olan aracın onarımının ekonomik olmaması nedeniyle TAM HASAR /PERT-TOTAL işlemine tabi tutulacak boyutta hasarlı olduğu,
Aracın kaza anındaki hasarsız ikinci el piyasa rayiç değerinin … TL, sovtaj bedelinin … TL olmasıyla, meydana gelen; Maddi hasar bedelinin; … TL olarak hesaplandığı,
… Plakalı araç hasarı için sigortalısına davacı sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığı,
Kasko Sigortası Genel Şartları A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar 5.10.Zorunlu haller (tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma vb) hariç olmak üzere bu maddenin 5.4 ve 5.5 no’lu bendlerdeki ihlaller nedeniyle, “sürücünün kimliğinin tespit edilmesini engellemek için kaza yerinden ayrılması” maddesi dikkate alınarak sürücünün olay yerinden ayrılması ve davalı Şirket tarafından yapılan araştırma sonucunda olumsuz tespitler nedeni ile hasarın red edildiği,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişiler …, … ve … tarafından mahkememize sunulan 21/02/2022 tarihli ek raporda özetle; “…1) Dava konusu … Plakalı aracın, 03.08.2020 tarihli trafik kazasında aracın aldığı darbe sonucu; ağır hasara uğradığı, yedek parça teminine gidilmesi halinde, yedek parça ve işçilik bedeli dâhil;
> İkinci el piyasa rayiç değerinin … TL,
> Hasarlı sovtaj bedelinin … TL,
> Onarım bedelinin … TL olan aracın onarımının ekonomik olmaması nedeniyle TAM HASAR /PERT-TOTAL işlemine tabi tutulacak boyutta hasarlı olduğu,
Aracın kaza anındaki hasarsız ikinci el piyasa rayiç değerinin … TL, sovtaj bedelinin … TL olmasıyla, meydana gelen; Maddi hasar bedelinin; … TL olarak hesaplandığı,
… Plakalı araç hasarı için sigortalısına davacı sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığı,
4) Kasko Sigortası Genel Şartları A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar 5.10.Zorunlu haller (tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma vb) hariç olmak üzere bu maddenin 5.4 ve 5.5 no’lu bendlerdeki ihlaller nedeniyle, edilmesini engellemek için kaza yerinden ayrılması” maddesi dikkate alınarak sürücünün olay yerinden ayrılması ve davalı Şirket tarafından yapılan araştırma sonucunda olumsuz tespitler nedeni ile hasarın red edildiği,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı tanıkları …, … 30/09/2022 tarihli duruşmada beyanları alınmıştır.
Davacı vekili 11/03/2022 tarihli dilekçesi ile; … TL ödenmeyen hasar bedelini … TL olarak ıslah etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE;
Dava, kasko sigortası poliçesinden kaynaklanan hasar ve değer kaybı tazminatı istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; meydana gelen zararın kasko poliçesi teminatı dışında sayılan zararlardan olup olmadığı, davacının beyanıyla hasarın uyumlu olup olmadığı, bildirim yükümlüğünün zamanında yapılıp yapılmadığı , sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk edip etmediği , etmiş ise zaruri bir durum nedeniyle mi ettiği , ispat yükünün hangi taraf düştüğü ve dolayısıyla davacının tazminat istemlerinin yerindeliği ile talep edilebilecek tazminat miktarı konusunda toplanmaktadır.
Mal sigortası türünden olan kasko sigorta sözleşmeleri gerek kuruluşlarında, gerek devamı sırasında ve gerekse rizikonun gerçekleşmesi aşamasındaki ihbar yükümlülükleri bakımından iyiniyet esasına dayalı sözleşme türlerindendir. Kasko Sigortası Genel Şartlarının A/1 maddesine göre, gerek hareket gerekse durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketle bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötüniyet ve muziplikle yaptıkları hareketler, aracın yanması, çalınması veya çalınmaya teşebbüs sonucu oluşan maddi zararların bu tür sigortanın teminat kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan 6102 sayılı TTK’nın 1409/1. maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı maddenin 2. fıkrası hükmüne göre kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir.Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesi şöyledir:
“Aşağıdaki hallerde araçta meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır:
5.1.Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (Savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.2.Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer atıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmaları ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün zararlar
5.3.Kamu otoritesi tarafından çekilme hali hariç araçta yapılacak tasarruflar nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.4.Poliçede gösterilen aracın, ilgili mevzuat hükümlerine göre gerekli sürücü belgesine sahip olmayan kimseler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
5.5.Aracın, uyuşturucu madde veya Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
5.6.Araca, sigortalı veya fiillerinden sorumlu bulunduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından kasten verilen zararlar ile sigortalının fiillerinden sorumlu olduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından sigortalı aracın kaçırılması veya çalınması nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.7.Aracın bir hasar veya arıza nedeniyle zorunlu olarak taşınması veya çekilmesi nedeniyle meydana gelen teminat kapsamındaki zararlar hariç olmak üzere, aracın kendi gücü ile girip çıkacağı ruhsatlı sefer yapan gemiler ve trenler dışında, kara, deniz, nehir ve havada taşınması sırasında uğrayacağı zararlar,
5.8.Aracın ruhsatında belirtilen taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşıması sırasında meydana gelen ve münhasıran aracın istiap haddinin aşılmasından kaynaklanan zararlar,
5.9. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıylayetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
5.10.Zorunlu haller (tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliğinedeniyle uzaklaşma vb) hariç olmak üzere bu maddenin 5.4 ve 5.5 nolu bendlerdeki ihlallernedeniyle, sürücünün kimliğinin tespit edilmesini engellemek için kaza yerinden ayrılması”
İlkeler yukarıda anlatılan şekilde olmakla birlikte sigortalı, Kasko Poliçesi Genel Şartları’nın 1.5. Maddesi ve TTK 1446/2 maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyiniyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde imiş gibi ihbar ederse ispat yer değiştirip oluşan rizikonun teminat içinde kaldığını ispat yükü sigortalıya geçer.(H.G.K. 1997/11-772-1043, H.G.K. 1998011-872-905, H.G.K. 2010/17-655-688, H.G.K. 2013/17-2303-1497 sayılı ilamları)
Somut olaya emsal Yargıtay … Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı ilamında;”.. dava konusu olaydan sonra düzenlenen kaza tespit tutanağında, sigortalı araç sürücüsünün aracın emanet olduğunu beyan ederek araç sahibini kaza mahalline çağırarak kaza tutanağının araç sahibinin oğlu İlker Kurdoğlu ile dava dışı kazaya karışan araç maliki Süleymen Karakülah arasında düzenlenmiştir. Sigortalı araç sürücüsünün kaza sonrası olaydan yerinden ayrılması tek başına hasarın teminat dışı kalmasına neden olmayacağından bununla birlikte Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5.maddesinde belirtilen teminat dışı hallerin mevcut olduğunun somut delillerle sigortacı tarafından ispat edilmesi gerekir. O halde mahkemece, davalı sigorta şirketinin hasarın teminat dışında olduğunu somut delillerle ispat edemediği gözetilerek hasarın teminat kapsamında olduğunun kabulü ile sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. ” denilerek sigortalı araç sürücüsünün kaza sonrası olaydan yerinden ayrılması tek başına hasarın teminat dışı kalmasına neden olmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı yukarıdaki açıklamalar ve ilkeler ışığında değerlendirildiğinde; rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmeksine rağmen davalı sigorta şirketinin süresinde cevap dilekçesi sunmadığı ve bu hususa ilişkin delil bildirmediği , sigortalı araç sürücüsünün alkol ve hastane raporunu alarak sigorta şirketine ihbar yükümlüğünü makul sürede (somut olayda 12 saat içerisinde ) yaptığı ve “iyiniyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde imiş gibi ihbar” durumunun da söz konusu olmadığı anlaşılmıştır. İspat yükü kendisine düşmeyen davacının HMK 191. Maddesinde düzenlenen karşı ispat kapsamındaki delillerinden tanıkları dinlenmiş olup dinlenen tanık beyanlarından kazaya karışan araç sürücüsünün kazanın etkisiyle şoka girdiği ve kısa süreli kaza yerini terk ettiği , herhangi bir alkollülük halinin bulunmadığı ve sürücü değiştirme gibi bir durumun da olmadığı, kazanın sigortacıya ihbar edildiği şekilde olduğu kanaatine varılmıştır. Sigortalı araç sürücüsünün kaza sonrası olay yerinden kısa süreli yerinden ayrılması tek başına hasarın teminat dışı kalmasına neden olmayacağı bununla birlikte Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5. maddesinde belirtilen teminat dışı hallerin mevcut olduğunun somut delillerle sigortacı tarafından ispat edilmesi gerekmesine rağmen davalı sigorta şirketinin bu durumu ispat edemediği, aksine davacının karşı delillerle Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5.maddesinde belirtilen teminat dışı hallerin mevcut olmadığını ispat ettiği kanaatine varıldığından mahkememizce esasa alınan bilirkişi heyet raporu doğrultusunda hesap ettirilen ve ıslah ile artırılan miktar (… TL)üzerinden hasar tazminatı talebinin kabulüne , araç pert olduğundan değer kaybı tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve neticeten davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE ,
Davacının hasar tazminatı talebinin kabulü ile … TL tazminatın temerrüt tarihinden (18.09.2020) itibaren işleyecek avans-reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Davacının değer kaybı tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli … TL nispi harçtan peşin alınan … TL harç ile ıslah ile alınan … TL. harcın mahsubu ile bakiye … TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davacı lehine takdir edilen …-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereğince davalı lehine takdir edilen … TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafça yapılan … TL davetiye, … TL müzekkere, … TL bilirkişi giderinden ibaret toplam … TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranı gözetilerek … TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, bakiyesinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Davacı tarafça yatırılan … TL ilk dava masrafı, … TL ıslah harç toplamı olan … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
8-Taraflarca kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır