Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/541 E. 2023/334 K. 30.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/541 Esas
KARAR NO : 2023/334
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/10/2021
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket … Parsel Sayılı taşınmazda kabak yetiştiriciliği yapmaktadır.Bu arazi yaklaşık 150.000 m2 (150) dönüm olup bunun 80.000m2 beyaz kabak 70.000 m2 siyah kabak yetiştirdiklerini, Bu arazi/taşınmaz üzerinde yetiştirmiş olduğu kabakların …(tarım sigortalan havuzu) sigortasını … Sigorta TA.Ş’den … Ve … Poliçe Numaralı Poliçelerle Sigortalattıklarını, Ticaret Mahkemeleri Kanunu çerçevesinde … tarihi itibariyle başvurulan arabuluculuk faaliyeti sonucunda yukanda isimleri belirtilen davacı ve davalı arasında anlaşmaya varılamadığını, … sigortası kapsamında bulunan bu arazideki iki çeşit kabak … Tarihindeki Dolu Felaketi Nedeniyle Zarar Gördüğünü, zarar gören ürünler tam kesim ve satım çağında olduğunu, Bu sebeble ciddi bir oranda zarar meydana geldiğini, İşbu zararın tespiti için davalı sigorta şirketi tarafından eksper raporu aldırılmış ve ayrıca … …Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş Esas … Karar numaralı dosyası ile de tarafımızca tespit yaptırıldığını, … …Asliye Hukuk Mahkemesince … D.İş … Karar sayılı dosyasında hasar tespitine yönelik yaptırılan bilirkişi incelemesinde tarım sigortalan havuzu kapsamında 148 dekar alanda mevcut zarann %17,61 olarak hesaplandığı görülmüştür. İş bu sigorta kapsamında toplam … TL zarar hesaplanmıştır. Poliçe kapsamında % 10 muafiyet düşüldüğünde davalı sigorta şirketinin müvekkil şirkete ödemesi gereken tazminat tutan … TL’dir. Ne var ki poliçeler kapsamında davalı … tarafından müvekkil şirkete yalnızca 16.000 TL tazminat ödemesi yapılmıştır. Yani ödeme düşüldükten sonra geriye kalan … TL’lik tazminat bedeli müvekkilimize ödenmeyerek müvekkilimiz mağdur edildiğini, … tarihinde yaşanan hasar sonrası müvekkil şirketin uğramış olduğu zararın çok büyük kısmının karşılanmaması üzerine ilgili sigorta şirketlerine yapmış olduğumuz … tarihli başvurular sonucunda da müvekkil şirkete herhangi bir ödeme yapılmadığını, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, anılan poliçelerde yazılı limitler de göz önüne alınarak, her iki polîçe gereğince toplam … TL’nin müvekkilimize ödettirilmesi için işbu davanın açılması zorunluluğu doğduğunu, … TL maddi tazminatın, davalı tarafa bildirim tarihi olan … tarihinden itibaren işletyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı müvekkile ödettirilmesine, 2.184,90 TL tutanndaki … Asliye Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyası masraflannın … tarihinden itibaren işleyecek yasal Faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı müvekkile ödettirilmesine,
Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava talep etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının talepleri poliçe teminatı dışında olduğunu, poliçe teminatı kapsamındaki dolu hasarı tazminatları ödenmiştir. Haksız davanın reddi gerektiğini, Davacı, … ve … numaralı poliçelerle sigortalı ürünlerde … tarihinde dolu hasarı olduğu gerekçesiyle hasar ihbarında bulunduğunu, Hasar ihbarı üzerine … ve … tarihinde ziraat mühendisi eksperlerce hasar tespit incelemesi yapıldığını, Yapılan incelemede, ürünlerin hasat edilmeye başlandığı belirlenmiş ve kalan üründe hasar tespiti yapıldığını, Genel Şartlar’da açıkça düzenlendiği üzere, hasat edilmiş ürünler poliçe teminatı kapsamı dışında olduğunu, hasar tazminatı hesaplamasında dikkate alınacak olan kalemler, eksperler tarafından tespit edilen gerçek verim(eksik beyan durumları hariç olmak üzere), poliçe üzerinde yazılı ürün fiyatı, ağaç sayısı veya dekar, müşterek sigorta ve muafiyet oranında olduğunu, Dekar x Gerçek Verim(zeyilnamedeki) x Birim Fiyat(poliçedeki) = Sigorta Bedeli% hasar oranı – % muafiyet = % a Sigorta Bedeli x % a = b b x % (100-müşterek oran) = Tazminat Miktarı tazminat hesaplaması yapıldığını, buna göre … numaralı poliçe için belirlenen hasar oranı %10 muafiyet oranının altında kaldığından hasar dosyası kapatıldığını, … numaralı poliçe için hesaplanan 16.000-TL hasar tazminatı … tarihinde davacıya ödendiğini, Müvekkil kurumun başka hiçbir tazminat ödeme yükümlülüğü olmadığını, Davacı taraf hasat ettiği teminat dışı ürünleri için hasar tazminatı talep ettiğini, Müvekkil kurumun sorumluluğu poliçe, Genel Şartlar, Tarife Talimatlar ve sair sigorta hukuku mevzuatıyla sınırlı olduğunu, haksız davanın reddi gerektiğini, müvekkil şirket, Tarım Sigortaları Havuzu’nun işleticisi olduğunu, kar amacı gütmeyen bir kuruluş olduğunu … olarak adlandırılan tarım sigortaları sistemi, diğer sigorta sistemlerinden farklı olduğunu, Tarım Sigortaları Havuzu diğer sigorta şirketlerinden farklı olarak kar amacı gütmediğini, havuzda yer alan sigorta şirketleri riskin %100’ünü havuza devrettikleri için sistemde kar-zarar ortaklıkları söz konusu olmadığını, başka bir ifade ile sigorta şirketlerinin hasarın ödenmemesinden doğrudan bir menfaat sağlamaları söz konusu olmadığını, Havuzun yönetim kurulu dışında herhangi bir yürütme organı bulunmadığını, sistem, sigortacıların kurduğu bir işletici şirket eliyle yürütülmekte olduğunu, bu işletici şirket de kar amacı gütmemekte, sadece havuzdan masraflarını karşılayacak sabit bir ücret aldığını, hasarın ödenip ödenmemesi şirkete bir kazanç sağlamadığını, davacının haksız ve teminat dışı talebinin eddi ile dava masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, … Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortaları Poliçesi’nden kaynaklı hasar tazminatı istemine ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan sigorta poliçesi ve ekleri, hasar dosyası, Antalya meteoroloji il müdürlüğü kayıtları dosya arasına celbedilmiştir.
… … Asliye Hukuk Mahekemesi’nin … D.İş sayılı dosyası getirtilmiş, bilirkişi heyetinden alınan … tarihli tespit raporu incelenmiştir.
Mahkememizce Ziraat Mühendisi bilirkişi, sigortacı bilirkişi ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişilerden oluşan heyetten rapor ve ek rapor ayrıca talimat mahkemesi aracılığıyla aldırılarak dosya arasına kazandırılmıştır.
Bilirkişi heyeti … tarihli raporunda sonuç olarak; ” dosya kapsamındaki belge bilgilere göre; Davacı tarafın uğradığı hasarın poliçe teminat süresi kapsamında olduğu, Heyetimiz, zarar tarihine en yakın tarih ve tespit olan ve Yüksek Yargı Kararlarında da kabul gören İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ürün verim, fiyat ve zarar oranı olan %15 oranı verilerini esas almıştır. Buna göre; zararın meydana geldiği tarih itibariyle kabak (sakız) ürünü verim 4.500,00 kg/da ve fiyatı ise 1,5 TL/kg esas alınmıştır. Buna göre toplam zarar; Hasar olmasaydı alınabilecek ürün miktarı: 148 dekar x 4.500,00 kg/da= … kg ürün … kg x 1,5 TL = … TL toplam gelir elde edilecekti. Dolu yağışı sebebiyle kabak (sakız) ürününde %15 zarar oranına göre, … x %15 = 149.850,00 TL olarak toplam zarar olduğu kanaatine varılmıştır.
Poliçeler kapsamında davalı … tarafından davacı şirkete 16.000 TL tazminat ödemesi yapılmıştır. Bu bedeli toplam zarardan düşülmesi sonucu davacı tarafın davalı … Şirketinden talep edebileceği kalan zarar miktarı; 149.850,00 – 16.000,00 = … TL’dir. ” sonuç ve kanaatine varmıştır.
Bilirkişi heyeti … tarihli ek raporunda sonuç olarak;Davacı tarafın uğradığı hasarın poliçe teminat süresi kapsamında olduğu, Heyetimiz, zarar tarihine en yakın tarih ve tespit olan ve Yüksek Yargı Kararlarında da kabul gören İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ürün verim, fiyat ve zarar oranı olan %15 oranı verilerini esas almıştır. Buna göre; zararın meydana geldiği tarih itibariyle kabak (sakız) ürünü verim 4.500,00 kg/da ve fiyatı ise 1,5 TL/kg esas alınmıştır. Buna göre toplam zarar;
Hasar olmasaydı alınabilecek ürün miktarı: 148 dekar x 4.500,00 kg/da= … kg ürün … kg x 1,5 TL = … TL toplam gelir elde edilecekti.
Dolu yağışı sebebiyle kabak (sakız) ürününde %15 zarar oranına göre, … x %15 = 149.850,00 TL olarak toplam zarar olduğu kanaatine varılmıştır.
Poliçeler kapsamında davalı … tarafından davacı şirkete 16.000 TL tazminat ödemesi yapılmıştır. Bu bedeli toplam zarardan düşülmesi sonucu davacı tarafın davalı … Şirketinden talep edebileceği kalan zarar miktarı; …₺ – 16.000,00₺ = 118.685,0₺₺ TL olacağı,
“1-Tazminat hesabı yönünden poliçe genel ve özel şartları ile birlikte poliçe kapsamında ürün kg fiyatı muafiyet bedeli gibi hususlar dikkate alınarak davacı tarafın itirazları da değerlendirilmek suretiyle denetime açık ek rapor tanziminin istenilmesine…”
Poliçe Her iki poliçe … …
Ürün Sakız Kabak Beyaz Sakız Kabak Siyah Sakız Kabak
Poliçedeki ekili alan 150 80 70
Alan (Ekili alan) tespit 148 hektar 79 69
Verim 4500 kg 4500 kg 4500 kg
Ürün Satış fiyatı 1,50 ₺ 1,50 ₺ 1,50 ₺
Hasar olmasaydı
Alınacak ürün … ₺ … ₺ 465.750,00 ₺
Sigorta bedeli … ₺ … ₺ … ₺
Hasar sebebi Dolu Dolu Dolu Dolu
Tespit edilen hasar oranı 15% 15% 15%
Tazminata esas tutar … ₺ 79.987,50 ₺ 69.862,50 ₺
Muafiyet oran 10% 10% 10%
Muafiyet tutarı 14.985,00 ₺ 7.998,75 ₺ 6.986,25 ₺
Muşterek sigorta 0 0 0
ödenecek tazminat tutarı … ₺ 71.988,75 ₺ 62.876,25 ₺
ödenen 16.000,00 ₺ 8.533,33 ₺ 7.466,67 ₺
Kalan … ₺ 63.455,42 ₺ 55.409,58 ₺
Sonuç ve kanaatine varmışlardır.
Tüm dosya kapsamının incelenmesi neticesinde; Uyuşmazlık; taraflar arasında düzenlenen devlet destekli Bitkisel ürün sigorta poliçesi kasamında dolu yağışı nedeniyle davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı varsa zarar miktarının tespitine ilişkindir.
Teminatların tanımı poliçenin tamamlayıcısı olan Genel Şartlar’da ayrıntılı şekilde açıklanmıştır:
Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlar
A.2.2.Teminatların Tanımı
(1) Bu sigorta ile verilen teminatların tanımı aşağıda belirtilmiştir.
a) Dolu Teminatı; dolu tanelerinin doğrudan çarpma etkisiyle sigortalı üründe neden olduğu zararları,
c) Fırtına Teminatı; yağmur, kar ve dolu ile beraber olsun veya olmasın; münhasıran fırtına (10 metre yükseklikte ve hızı 62 km/saatten fazla esen rüzgârlar) etkisiyle veya fırtına sırasında, rüzgârın devirdiği, sürüklediği veya attığı şeylerin çarpma etkisiyle meydana gelen zararları,(*)
g) Sel ve Su Baskını Teminatı; çok yoğun yağış veya kar erimesi sonucunda ani su akıntılarının etkisiyle vadi, göl, nehir, çay, dere yatakları ve kanalların, büyük su kütlesi ile yüklenerek taşması ve aşırı yağışlar nedeniyle eğimli arazilerde meydana gelen şiddetli yüzey akışları sonucunda sigortalı parselde hasat edilmemiş ürünlerde oluşan zararları ifade eder.
A.4. Teminat Dışında Kalan Haller
“l) Yağışların etkisiyle sel ve su baskınına yol açabilecek göl, nehir, çay, dere ve kanallar taşmadığı halde taban suyu seviyesinin yükselmesi sonucunda, sigortalı parseldeki ürünlerde meydana gelen zararlar,
m) Yağışların etkisiyle sel ve su baskınına yol açabilecek göl, nehir, çay, dere ve kanallar taşmadığı halde- arazide meydana gelen su birikmelerinden kaynaklanan sigortalı parseldeki ürünlerde meydana gelen zararlar,
n) Su baskınlarını önlemek amacıyla yapılan engeller ile göl, nehir, çay, dere ve kanallar arasında kalan arazilerdeki ürünlerde meydana gelen zararlar,
o) Su baskınlarını önlemek amacıyla yapılan nehir yatakları, seddeler ve su kanalları gibi tahrip olmuş olan alt yapı tesislerinin ıslah edilmemesi nedeniyle, sel ve su baskının ürünlerde neden olduğu zararlar. Hükmünü taşımaktadır.
Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanununun 12’nci maddesine istinaden, Bakanlar Kurulu kararı ile kapsama alınan risklerin, açık alanda yetiştirilen sigortalanmış bitkisel ürünlerde doğrudan neden olacağı zararlar sigorta bedeline kadar, teminat altına almak üzere 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlar’ı ihdas edilmiştir. Taraflar arasındaki … numaralı poliçeye göre; … – … tarihleri arasında davacı … Limited Şirketi adına … sayılı 80,000 dekar alanı bulunan kabak ürününün sigorta bedeli …-TL olan poliçe ile sigortalanmıştır. Sigorta poliçesi ile Bitkisel Ürün Sigortası Poliçelerinde Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Dolun kalite Kaybı, Sel ve su Baskınından kaynaklanan hasarlar teminat altına alınmıştır. Doludan meydana gelen zarar teminat kapsamındadır. Davalı tarafa da başvuru yapıldığı anlaşılmıştır. Kaymakamlık makamına yapılan ihbar üzerine hasar nedeninin dolu olarak gösterildiği, kabak ürün hasarının %15 olarak kayıt altına alındığı anlaşılmıştır. … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası ile mahkememizce alınan Bilirkişi raporu ve ek raporlarından da anlaşılacağı üzere; davacıya ait arazide meydana gelen hasarın sebebi dolu olayıdır. Bilirkişilerin tespiti mahkememizce de hukuka uygun nitelikte bulunmuştur.
Bununla birlikte, Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları B.5 tazminat hesabı bölümünde ve dosya içerisinde yer alan 2019 tarihli poliçede tazminat hesabının yapılış şekli düzenlenmiştir.
Bundan başka devlet destekli bitkisel ürün sigortası genel şartları B7 maddesinin 1. fıkrası gereğince, hasar dosyasının tamamlanmasından sonra kesinleşmiş olan tazminat miktarı en geç 30 gün içinde sigortalıya ödeneceği; aynı maddenin 3. fıkrası gereğince ise, tazminatın, her halükarda, hasat tarihinden önce ödenemeyeceği belirtilmiştir.
Somut olayda, Dava konusu uyuşmazlık irdelendiğinde sigorta sözleşmesiyle teminat alınan ve mahkememizce teminat kapsamında olduğu sabit görülen dolu hasarlanmasının hasat tarihinden önce … tarihinde meydana geldiği ve tanzim edilen poliçeler yönünden hasat tarihinin zeyilnameler ile … olarak gösterildiği anlaşılmıştır.
Netice itibariyle davacının söz konusu arazisinde dolu olayının meydana geldiği, Antalya İl Meteoroloji Müdürlüğü müzekkere cevapları, dosya kapsamındaki raporlar ve mahallinde çekilen ürün fotoğrafları neticesinde sabit olup, davacının poliçe kapsamındaki zararı … TL’nin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine yönelik aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, … TL’nin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
2-Tespit dosyası giderleri yönünden tazminat taleplerinin reddi ile buna ilişkin taleplerin yargılama giderleri olarak değerlendirilmesine,
3-Alınması gereken 8.119,66.-TL harçtan peşin 2.073,24.-TL’nin mahsubu ile bakiye 6.046,42-TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA
4-Davacının yapmış olduğu bilirkişi ücreti, posta ve müzekkere ücretinden ibaret(… 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı tespit dosyası ile birlikte ) 5.339,20-TL’nin kısmen kabul- kısmen red oranında 5.227,60.-TL ile ilk dava masrafı 2.141,04.-TL olmak üzere toplam 7.368,64.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 18.829,75.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.536,76.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; 1.292,42.-TL’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; 27,58.-TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan bakiye kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra masrafı kendisine ait olmak üzere tarafların göstereceği bir IBAN/hesap numarasına yatırılmasına ancak hesap numarası bildirilmemiş veya bildirilmez ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine veya taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili Av. …’ün yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/05/2023

Katip …
E imzalı

Hakim …
E imzalı