Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/45 E. 2021/582 K. 24.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/45
KARAR NO : 2021/582
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 26/01/2021
KARAR TARİHİ : 24/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatifin davacıya göndermiş olduğu Antalya …Noterliği’nin … yevmiye ve … tarihli ihtarnamede, … tarih ve … sayılı kararı ile Kooperatifler Kanunu uyarınca parasal yükümlülüklerini yerine getirilmediği gerekçesiyle kooperatif ortaklığından çıkarıldığının ihtar edildiğini, ancak kooperatif aidatlarının ödenmesine ilişkin davacıya gönderilmiş birinci ihtarname ya da başkaca bir bildirim bulunmadığını, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27.maddesi uyarınca kooperatif ortağına (üyesine) önce parasal yükümlülüklerini (aidat ödemesi) yerine getirmesi için birinci bildirimde bulunulmasını ve birinci bildirimde münasip bir sürede parasal yükümlülüklerin yerine getirilmesinin istenmesi gerektiğini, ancak davalı kooperatifçe davacıya birinci bildirimin yapılmadığını, bu nedenle Kooperatif tarafından düzenlenen 2.ihtarname başlıklı ihtarname ile davacının ihraç edildiğine dair … tarihli … sayılı kararın hukuka aykırı olduğundan iptalinin gerektiğini, ihtarnamede talep edilen para miktarının ve faizlerinin denetlenebilir olmasının şart olduğunu, bu ihtarnamede aidat borcu, gecikme faizi, arsa katılım payı ve gecikme faizi ile ihtarname masrafı adı altında toplam borç olan 55.251,00 TL’nin ödenmesinin istenildiğini, davalının göndermiş olduğu Kooperatif 2.ihtarnamesi başlıklı ihtarnamede talep edilen aidatların hangi aylara ait olduğunun ve talep edilen faizlerin nelerden ibaret olduğunun ayrı ayrı ve açık olarak belirtilmesi gerektiğini, ayrıca 44.325,00 TL olan gecikme faizinin talep edildiğini, ancak hangi aylara ilişkin olduğunu belirtmediğini, istenilen 44.325,00 TL gecikme faizi ve 1.000,00 TL ihtarname masrafı adı altında istenilen meblağın fahiş olduğunu beyanla 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27.madde uyarınca davalının davacıya birinci bildirimde bulunmadan 2.ihtarnameyi göndermiş olması sebebiyle kanuna ve hukuka aykırı olan … tarih ve … sayılı kooperatif ortaklığından ihraç kararının iptaline, davalı kooperatifçe davacıya gönderilen 2.ihtarnamede talep edilen aidatların hangi aylara ait olduğunun ve talep edilen faizlerin nelerden ibaret olduğunun ayrı ayrı ve açık olarak belirtilmemesi, denetlenebilir olmaması sebebiyle ve istenilen faiz miktarları ile ihtar masrafı fahiş olduğundan kooperatif 2.ihtarnamesinin hukuka aykırı olduğundan kanuna hukuka aykırı olan … tarih ve … sayılı kooperatif ortaklığından ihraç kararının iptaline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili … tarihli cevap dilekçeside özetle; davacı üyesi olduğu davalı kooperatife yıllardır aidat, arsa katılım payı ve benzeri borçlarını ifa etmediğini ve davalı kooperatifinde Antalya … noterliği … Tarihli … ve daha sonra … yevmiye no lu ihtarnamesi ile ve nihayetinde Antalya … Noterliğinin … yevmiye nolu ikinci ihtarnamesi ile de yine tebligat yapılarak davacıyı ortaklık ve üyelikten çıkardığını, Kooperatif üyeliğinden çıkarılma kararına ilişkin esasların 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 16’ıncı ve 27’inci maddelerinde yer aldığını, bu kararın kooperatif ana sözleşmesinde yer alan çıkarmayı gerektiren sebepler ve ortağın parasal yükümlülüklerini yerine getirmemesine dayanılarak yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca verildiğini, ana sözleşme ile çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kuruluna da yetki verilebileceğini, her ikisinin de verdiği kararın çıkarılan üyeye noter aracılığıyla tebliğ edilmesinin şekil şartına tabi olduğunu, davalının tüm yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini, 10 günlük ve 1 aylık ödeme sürelerinin ihtarnamelerde belirtildiğini, davacı tarafın istenen faizin fahiş olduğunu belirttiğini ancak ödemeye ilişkin herhangi bir kanıt sunamadığını, çünkü bugüne kadar hiçbir ödeme yapmadığını ve ödemeye ilişkin ispat yükünün davacıda olduğunu beyanla açılan iş bu haksız davanın reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflara duruşma gün ve saatini bildirir usulüne uygun meşruhatlı davetiyeler tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
… Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak kooperatife ait sicil dosyası ile belgeler dosyamız arasına alınmıştır.
Davalı kooperatife müzekkere yazılarak kooperatife ait sicil dosyası ile kayıt ve belgeler dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce yargılama sırasında; … tarihli oturum 2 nolu ara karar gereği dava dosyası kooperatif işlemlerinden anlayan mali müşavir bilirkişiye tevdii edilerek davacı tarafça açılan ihraç kararının iptali istemine ilişkin olarak Kooperatifler Kanunu 27. Maddesi gereğince kooperatif tarafından düzenlenen ihtarnamelerin kanuna ve ana sözleşmeye göre usulüne uygun olup olmadığı, ihtarnamelerin usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, ihtarnamelerde belirtilen borç miktarı ile kooperatife ait ticari defter ve belgelerde kayıtlı borç miktarının uyumlu olup olmadığı, ihtarnamelerde belirtilen borç miktarının gerçek borç miktarı olup olmadığı hususlarında mahkeme ve yargıtay denetimine elverişli rapor tanziminin istenmesine karar verilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan … tarihli raporda özetle; “…Davacı tarafın ihraç kararının … tarihli yönetim kurulu toplantısında onaylanması ve davacının ihraç kararının iptali için huzurdaki davayı … tarihinde açması karşısında, davanın 3 aylık dava açma süresi içinde açıldığı, İhraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin ve ihraç kararının usulüne uygun olarak davacı tarafa tebliğ edildiği,
Davalı kooperatif tarafından keşide edilen ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin, ihtarnamelerde belirtilen borç tutarı ve ihtarnamelerde belirtilen borcun dönemleri, gecikme faizi oranı, dayanağı olan genel kurul kararlarının belirtilememesi yönünden usulsüz olduğu, usulsüz olan ihtarlara dayanılarak davacının üyelikten ihracına karar verilemeyeceği,” tespit ve rapor edilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE; Dava, 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunun 27. Maddesi gereği iki haklı ihtar nedeni ile kooperatiften ihracına karar verilen davacı tarafından açılan ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
Davanın süresinde açılıp açılmadığına ilişkin yapılan değerlendirmede;
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesi ortaklıktan çıkarılma esaslarını düzenlemiştir. Bu maddeye göre ortaklıktan çıkarılmayı gerektiren bir sebep olması halinde yönetim kurulunun teklifiyle genel kurulca çıkarılma kararı verilir. Ancak bu yetki ana sözleşme ile yönetim kuruluna devredilebilir.
Ortaklıktan çıkarmaya yönetim kurulu kararı vermiş ise de ortak bu karara karşı ya yönetim kurulunun çıkarma kararının kaldırılması için genel kurula başvurabilir ya da doğrudan mahkemeye itiraz davası açabilir. Ancak yönetim kurulunca verilen çıkarma kararına karşı hem genel kurula itiraz hakkı ve hem de mahkemeye itiraz davası açma hakkı birlikte kullanılamaz. Çıkarılma kararının tebellüğ tarihinden itibaren ortağın üç ay içinde genel kurula itiraz etmesi ya da dava açması gerekir.
Davacı davalı kooperatif yönetim kurulu kararı ile üyelikten ihraç edilmiş olduğundan ihraç kararının tebliği tarihinden itibaren üç aylık süre içerisinde ihraç kararının iptali için dava açma ve genel kurula itiraz hakkı bulunmaktadır.
İhraç kararının … tarihli yönetim kurulu toplantısında onaylanması ve davacının ihraç kararının iptali için huzurdaki davayı … tarihinde açması karşısında, davanın 3 aylık dava açma süresi içinde açıldığının kabulü gerekmiştir.
Davanın esasına ilişkin olarak yapılan değerlendirmede;
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 27. maddesinde: “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymıyan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmiyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” düzenlemesi mevcuttur.
Her ne kadar davacı kooperatif üyesi tarafından birinci ihtarnamenin gönderilmediği belirtilmiş ise de; kooperatife ait kayıt ve belgelerin incelenmesinde Antalya … Noterliğinin … tarih, … yevmiye nolu 1. İhtarnamesinin gönderildiği, ihtarnamenin … tarihinde davacıya tebliğ edildiği, 1 ihtarnamede verilen 10 günlük sürede borcun ödenmemesi nedeniyle bu kez Antalya … Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu 2. İhtarnamesinin gönderildiği, bu ihtarnamenin de davacı üyeye … tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 24/04/2013 tarih, 2013/1669 Esas, 2013/2627 Karar sayılı emsal içtihadında; “…ihraç kararına esas olan ihtarlarda daha önce başlatılan icra takip dosyasına atıf yapılmakla yetinildiği, istenilen faizin dayanağı, başlangıç tarihi, süresi, asıl alacak ve oranının belirtilmediği, ihracın usulüne uygun olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne ihraç kararının iptaline, asli müdahilin davasının reddine karar verilmiş; asli müdahilin tazminat taleplerine ilişkin davası tefrik edilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA…” şeklinde belirtilmiştir.
Dava konusu somut olayda, yukarıda belirtilen açıklamalar ve emsal içtihat doğrultusunda yapılan değerlendirmede: İhraç kararına dayanak olan ihtarnamelerde belirtilen borcun dönemlerin gecikme faiz oranı, dayanağı olan genel kurul kararlarının belirtilmediği, bu yönü ile gönderilen ihtarnamelerin usulsüz olduğu anlaşılmakla davacının davasının kabulü ile kooperatiften ihracına ilişkin … tarih … sayılı üyelikten ihraç kararının iptaline karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Buna göre davacının davalı kooperatiften ihracına ilişkin … tarih … sayılı üyelikten ihraç kararının İPTALİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli harç peşin alındığından bakiye HARÇ ALINMASINA YER OLMADIĞINA,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan 35,50 TL. Tebligat, 22,00 TL posta ve 500,00 TL bilirkişi giderinden ibaret toplam 557,50 TL yargılama gideri ile 127,10 TL ilk dava masraf toplamı 684,60 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/09/2021

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır