Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/268 E. 2022/179 K. 03.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/268 Esas
KARAR NO : 2022/179
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2020
KARAR TARİHİ: 03/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Mahkememizin …Esas sayılı dosyası görevsizlik kararı verilerek Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmiş, Antalya BAM 5. Hukuk Dairesinin …Esas …Karar sayılı ilamı ile mahkememize gönderilmiş ve mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı … ile davalı …arasında gerçekleşen ticari ilişkiler neticesinde davalı …’nin davacının alacağına karşılık …Bankasına ait 30 Kasım 2016 vade tarihli 10.800,00 TL tutarında çek keşide ederek davacıya verdiğini, akabinde davacının çeki yetkilisi bulunduğu … Mobilya Plastik İnş. Tur. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına cirolayarak başka bir şirkete verdiğini, bu şirketinde davaya konu çeki …Pazarlama Dayanıklı Tüketim Malları San. Ve Tic. A.Ş isimli şirkete verdiğini, ancak çekin karşılıksız çıktığını …Pazarlama Dayanıklı Tüketim Malları San. Ve Tic. A.Ş isimli şirketin davacı ve davalı aleyhine Antalya 4. İcra Müdürlüğü’nün …E. icra takibi başlattığını, icra takibine konu dosya borcunun tamamının davacı tarafından ödendiğini, bu sebeple davacı tarafından davalı aleyhine Antalya 7. İcra Müdürlüğü’nün …E. Sayılı takip dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının icra takibine itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dayanağı olan … Bankasına ait 30 Kasım 2016 vade tarihli 10.800,00 TL tutarında çek zamanaşımına uğradığını, davanın zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, davalının davacıya borcu bulunmadığını, davacı ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki de bulunmadığını, davalının davacı tarafa ait taşınmazı kiralayarak toptan ayakkabı işletmeciliği yaptığını, taraflar arasında bu sebeple kira ilişkisi oluştuğunu, taraflar arasındaki hukuki ilişki kiralayan ve kiracı ilişkisi olduğunu, icra takibine konu çekte taraflar arasındaki kiralayan kiracı ilişkisine istinaden verilmiş bir çek olduğunu, davalının davacı tarafa ait taşınmazda kiracı olarak bulunduğu dönemde davalının işyerine, üst katta bulunan ve davacıya ait olan taşınmazdan uzun süre boyunca su sızıntısı meydana geldiğini, su sızıntısından dolayı davalının hem işyeri hem de işyerinde bulunan malzemeleri ciddi anlamda zarar gördüğünü, su sızıntısından kaynaklanan arızanın, davacı tarafından giderilmeyince, davalı 08.09.2014 tarihinde noter vasıtasıyla tespit yaptırdığını, Antalya 1. Noterliği 08/09/2014 tarih ve …yevmiye numaralı tutanakla “…Yukarıda adresi yazılı bulunan ayakkabıcı dükkânında yaptığım tespit sonucunda çok miktarda su sızıntısının olduğu, birçok ayakkabı kutularının alt kısımlarının ıslak olduğu, hatta asma katta kalan zemin kata dahi su sızıntısının olduğu, birçok ayakkabı ve kutularının ıslanmış olduğu…” yönünde tespit yapıldığını, davalının su sızıntısından kaynaklanan arızalar nedeniyle 18.000,00 TL tutarında zararı olduğunu, bu zararlardan kira bedeli mahsup edildiğini, davaya konu çekin verilme sebebinin bu olduğunu, davalının 18.000,00TL alacağı nedeniyle Antalya 15. İcra Müdürlüğü’nün …takip sayılı dosyasından icra takibi yapıldığını ve icra takibine itiraz edilmesi üzerine Antalya 10. Asliye Hukuk Mahkemesi … E. … K. sayılı dosyadan itirazın iptali talepli dava görüldüğünü, icra takibine konu çek ise kira karşılığı verildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada tüm deliller toplanmış, Antalya 7. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı takip dosyası celp edilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava keşidecinin sebepsiz zenginleşmesine dayalı başaltılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
6102 Sayılı Kanun 732. Maddesinde “Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar…. Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.” düzenlemesi mevcuttur.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 13/06/2018 tarih 2017/19-1630E. 2018/1186K. sayılı kararında; “…Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü (eTTK m.642) veya zamanaşımına uğradığı (eTTK m.661) hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır. Zararın varlığının kabulü için, hamile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olması yeterlidir (Bozgeyik, H.: Kambiyo Senetlerinde Sebepsiz Zenginleşme, Cilt:VII, Atatürk Üniv. Huk. Fak. Dergisi Haziran-2003, s.589 vd.). eTTK m.644’e istinaden açılan davalarda ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini veya senet bedelini cirantalardan birine veya hamile ödediğini savunan keşideciye aittir. Diğer bir deyişle keşideci, ancak bu ispat yükümlülüğünü yerine getirdiği takdirde sorumluluktan kurtulabilir. Zira, hamilden temel ilişkiyi ve bu temel ilişkiden ötürü keşidecinin bir borcunun bulunmadığını ispat etmesi beklenemez. Bu nedenle keşidecinin, sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığını ispat etmesi gerekir…” denilmiştir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 07/05/2014 tarih, 2014/5077 E., 2014/8857 K. sayılı emsal kararında “Dava, süresinde bankaya ibraz edilmemiş olan çeke dayanılarak girişilen ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı, dava konusu çek ciro yoluyla hamil olmuştur. Davalı ise çekin keşidecisidir. Çek, süresinde bankaya ibraz edilmediğinden 6762 sayılı TTK’nun 720. Maddesi uyarınca hamil, ciranta ve keşideciye karşı kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını yitirmiştir. Başka bir anlatımla, süresinde ibraz edilmeyen çek nedeniyle kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilmiştir. Bu durumda, çeke dayalı müracaat hakkı düşmüş olan hamilin alacağına kavuşabilmesi için önünde iki seçenek bulunmaktadır. Hamil, ya aralarındaki temel ilişkiye dayanarak çeki kendisine ciro eden lehdara başvurup süresinde ibraz edilmeyen çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanıp, alacağını her türlü delil ile kanıtlayabilir, ya da 6762 sayılı TTK.nun 730/14.maddesi yollaması ile çeklerde de uygulanması gereken aynı Kanun’un 644.maddesinde düzenlenmiş olan sebepsiz iktisap hukuksal nedenine dayanarak keşideciye başvurabilir. Bu ikinci halde ispat külfeti keşidecide olup, keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür…” denilmiştir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 23/02/2016 tarih 2015/11558E. 2016/2960K. sayılı kararında; “…Davacı, zamanaşımına uğramış çeklerle ilgili olarak alacak davası açmıştır. Daha öncesinde ise bu çeklerle ilgili 09.02.2009 tarihli kambiyo yoluyla icra takibini yapmıştır. İcra takibinin başlatıldığı tarihte temerrüt gerçekleşmiş olup, bu tarihten sonra davacı faiz talebinde bulunabilir…” denilmiştir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 21/06/2017 tarih 2016/7998E. 2017/5344K. sayılı kararında; “…davaya konu çekler zamanaşımına uğramış olduğu için çek tazminatı istenemeyeceği ve takipten önce de davalı temerrüde düşürülmediğinden işlemiş faiz talep edilemeyeceği…” denilmiştir.
Eldeki dosyada; davalının keşidecisi davacının lehtarı olduğu 30 Kasım 2016 vade tarihli 10.800,00 TL tutarında çekin karşılıksız çıktığı, …Pazarlama Dayanıklı Tüketim Malları San. Ve Tic. A.Ş isimli şirketin davacı ve davalı aleyhine Antalya 4. İcra Müdürlüğü’nün …E. icra takibi başlattığı, icra takibine konu dosya borcun tamamının 18.02.2019 davacı tarafından ödendiği, bu sebeple davacı tarafından davalı aleyhine Antalya 7. İcra Müdürlüğü’nün …E. Sayılı takip dosyası ile 26.02.2019 tarihinde icra takibi başlatıldığı, davalının icra takibine itiraz ettiği görülmüştür.
Dava konusu çekin vade tarihinden itibaren 3+1 yıllık keşideciye başvurma süresi 2020 yılının kasım ayında dolduğu davacının ise davalıya karşı zamanaşımı süresi içerisinde 26.02.2019 tarihinde icra takibi başlattığı anlaşıldığından davalının zamanaşımı itirazına itibar edilmemiştir.
Tüm dosya kapsamı yukarıdaki açıklamalar ve kararlar ışığında değerlendirildiğinde; çek bedelini cirantaya ödeyen çek lehtarı konumundaki davalının, keşideciye sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müracaat hakkının bulunduğu, keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini ispat külfetinin kendisi üzerinde olduğu, ancak buna ilişkin delillerini ibraz edemediği anlaşılmakla davalının takip ve dava konusu çek nedeniyle davacıya karşı sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Bu sebeple takibin çek miktarı üzerinden devamına yönelik olarak davacının davasının kısmen kabulüne ve alacağın likit oluşu dikkate alınarak icra inkar tazminatına karar vermek gerekmiş , aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Buna göre davalının Antalya 7. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyasındaki itirazının KISMEN İPTALİ İLE, takibin 10.800,00 TL asıl alacak üzerinden DEVAMINA, asıl alacağa takip tarihinden itibaren ticari faiz UYGULANMASINA,
2-Hükmolunan alacağın %20’si tutarındaki 2.160,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
3-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 737,74 TL harçtan peşin alınan 207,93 TLnin mahsubu ile eksik alınan 529,81 TL nin davalıdan alınarak, hazineye irad kaydına,
5-Davacının yatırmış olduğu ilk dava masrafı olan 262,33 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; 491,94 TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; 828,06 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Davacının yapmış olduğu posta ve müzekkere ücretinde ibaret toplam 114,00 TL nin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 71,50 TL nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
9-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
10-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
11-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili …ile davalı vekili …’ün yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/03/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır