Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/87 Esas
KARAR NO : 2021/613
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/02/2020
KARAR TARİHİ: 07/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde, müvekkilinin … tarihinde Antalya Kepez Varsak bölgesinde bulunan fabrikasına lazım olan çatı paneli siparişini … isimli firmadan temin etmek istediğini, toplamda 52.000,00 TL tutarı olan çatı paneli işi için 10.000,00 TL avans verdiğini, kalanını ise malların tesliminden sonra çek ile yapılacağı konusunda anlaştıklarını, anlaşmadan sonra gelen ilk partideki malların sorunlu ve bozuk olmasından dolayı aralarında sorun çıktığını ve taahhüt edilen zamanda söz konusu malların teslimi yapılmadığını, bunun üzerine müvekkilinin 3. Ortak olarak bildiği …’ın gelerek müvekkiline “abi ben senin malzemeni getireceğim, … ve …’ün neden olduğu zararı gidereceğim” diyerek müvekkilinin güvenini kazandığını, … ile yeni görüşme sağlanarak ikinci sipariş ve yeni malların siparişi konusunda anlaşma sağlandığını, toplam söz konusu bedelin 100.000,00 TL olduğu hususunda anlaştıklarını, müvekkili tarafından 32.000,00 TL nakit verildiğini ve … tarihli … numaralı 16.000,00 TL bedelli çek ile …tarihli … numaralı 16.000,00 TL bedelli çek verildiğini kalan bedel için malzemelerin tesliminde ödeneceği hususunda anlaştıklarını, yapılan anlaşmadan sonra malların tesliminin sağlanmadığını, müvekkilinin mağduriyet yaşadığını ve malların teminini yada ödemiş olduğu bedelin ve çeklerin iadesini istediğini, bu talebine olumlu yanıt alamadığını çeklerin akıbeti araştırıldığında ise çeklerin faktoring şirketine teslim edildiğini öğrendiklerini, malların tesliminin yerine getirilmediği gibi ödenmiş olan bedelin de iadesi gerçekleşmeyince müvekkilinin çekleri faktoring şirketine ödemek zorunda kaldığını, arabuluculuk görüşmesinde de olumlu sonuç alamadıklarını, … tarihli …numaralı 16.000,00 TL bedelli, … tarihli … numaralı 16.000,00 TL bedeli çeklerin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan istirdatını ve yargılama giderleri ve ücreti vekâletin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Faktoring A.Ş. vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin bir faktoring şirketi olduğunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman şirketleri Kanunu’na tabi olduğunu, müvekkili şirket ile diğer davalı … arasında … tarihli faktoring sözleşmesinin imzalandığını, … tarihli …sıra nolu 50.000,00 TL bedelli fatura konusu alacağın 32.000,00 TL’sinin … tarafından müvekkili şirkete devir ve temlik edildiğini ve …’e faktoring finansman hizmeti sunulduğunu, müvekkili şirketin davacı ve diğer davalı … firması arasındaki ticari ilişkiden doğmuş alacağı faktoring işlemine konu edilmek üzere devir ve temlik aldığını, faktoring müşterisi olan … tarafından usulüne uygun şekilde devir ve ciro edilen … Bankası A.Ş. …Şubesine ait … keşide tarihli … seri numaralı 16.000,00 TL bedelli çek ile … keşide tarihli … seri numaralı 16.000,00 TL bedelli çekin iyi niyetli yetkili hamili olduğunun açık olduğunu, müvekkili şirketin davacı ile diğer davalı … arasındaki ticari ilişkinin tarafı olmadığını, davacının taleplerini müvekkili şirkete değil, sadece diğer davalı …’e yöneltmesi gerektiğini, bu çek sebebiyle de husumet yöneltilerek açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddini, ayrıca davacı şirketin %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada tüm deliller toplanmış, dosya davacı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yaptırılmak üzere İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yoluyla gönderilmiş ve mahkemeye sunulan … tarihli raporda,
Somut olaydaki iddia, savunma vakıa, sunulan belgeler ve yapılan tespitler Yüce Mahkemenizin tarafımıza tevdi ettiği görev kapsamında değerlendirildiğinde görüşlerimiz aşağıdaki gibidir.
1-Davacı … İklimlendirme İletişim Gıda Turizm San.Tic.Ltd.Şti. firmasının yasal defter kayıtları yerinde inceleme yetkisi verilmediğinden defter kayıtları inceleneme yapılmadığından davacının asıl borç veya alacağı olduğu bilinmemektedir. Davacı …İklimlendirme İletişim Ltd.şti. Davalı satıcı …’den aldığı malların eksik hatalı sorunlu olduğunu iddia etmektedir. Bunun için vermiş olduğu çekleri iade istemektedir. Takdir Yüce Mahkemenizindir.
2-Davalı …Grup … firmasının yasal defter kayıtları yerinde inceleme yetkisi verilmediğinden defter kayıtları inceleneme yapılmadığından davalı …’ün asıl borç veya alacağı bilinmemektedir. Ancak satmış olduğu mallarda sorun olmadığını … tarih ve …nolu irsaliyeli fatura ile teslim ettiğini savunmaktadır.
3-Davalı … Faktöring Aş. yasal defter ve kayıtlarına bakıldığından ve incelendiğinden vede yetkili kişilerle görüşülerek ve gerekli evraklar mail olarak tarafımıza geldiğinden ve yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda 6361 sayılı kanununca faktöring işlemi yapıldığı görülmüştür. … tarih … nolu 16.000.TL. çek ve … tarih ve …no.lu 16.000.TL çek yani iki adet çekin toplam 32.000.TL.dir. Faktöring firması tarafından kanunlar çerçevesinde yasal olarak bu çekleri nakde çevirip gerekli komisyon ,hizmet ücretini ve vergileri 9.474.78 TL. kesip (alınıp) kalan 22.525.22.TL. lik … tarih ve … referans no.lu …bank tarafından diğer davalı …Grup …’e ödeme yapılmıştır. Tahsile alınan/verilen … ve … tarihli çeklerin vadesinde yani tahsil zamanında faktöring firması tarafından tahsil edildiğinden hiçbir alacak borç kalmadığı/olmadığı görülmüştür. Kanımızca yapılan faktöring işin yasa uygun olduğu görülmektedir şeklinde rapor sunmuştur.
Dosya davalı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yaptırılmak üzere mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş ve bilirkişinin mahkemeye sunmuş olduğu … tarihli raporunda,
Hukuksal durumun ve delillerin değerlendirilmesi ile davacının talep ettiği menfi tespite hak kazanıp kazanmadığı hususundaki nihai takdir Mahkemenize ait olmak üzere, tarafımca dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davacı tarafın sunduğu ticari defterlere dayalı olarak yapılan inceleme neticesinde,
1-Davacı tarafından davalıya verilen çekler (16.000,00 + 16.000,00) karşılığında ticari defter kayıtlarına göre İRSALİYELİ FATURA’daki malın karşılığı olarak çeklerin verildiği, önden avans olarak verilmediği tespit edildiği,
2-Davalı şirket yetkilisi … tarafından … tarihinde önden 3 adet çek (13.000,00 +13.000,00 + 14.000,00 ) teslim alındığı, yine önden 10.000,00 TL eft ile nakit para aldığı toplam önden alınan paranın 50.000,00 TL olduğu, ancak ilgili çeklerin davacı defter kayıtlarına intikal ettirilmediği ve … tarihinde 50.000,00 TL’lik İRSALİYELİ FATURA’yı tanzim ettiği,
3-Davacının verdiği 3 adet çeklerin defterlerinde kayıtlı olmamasına rağmen 50.000,00 TL’lik irsaliyeli faturanın bedelini önden ödeme yapmış olarak adledilebileceği, dolayısıyla dava konusu çeklerin (16.000,00 +16.000,00) bedelsiz kalacağı, karşılığında mal teslim almamış olacağı ve çek bedellerini davalıdan talep edebileceği,
4- Davacının 2018-2019 yılı ticari defterlerinin TTK’nın 64/3. Maddesine uygun olarak yasal tasdiklerinin yapılı olduğu, HMK 222/2. Maddesine göre sahibi lehine delil vasfı taşıdığı, görüşünü bildirir rapor sunmuştur.
Dosya tarafların itirazlarını karşılar mahiyette ek rapor aldırılmak üzere tekrar bilirkişiye tevdi edilmiş ve bilirkişinin mahkemeye sunmuş olduğu … tarihli raporda,
Hukuksal durumun ve delillerin değerlendirilmesi ile davacının talep ettiği menfi tespite hak kazanıp kazanmadığı hususundaki nihai takdir Mahkemenize ait olmak üzere, tarafımca dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davacı tarafın sunduğu ticari defterlere dayalı olarak yapılan ek inceleme neticesinde,
1-Davalı (2) vekilinin itirazları doğrultusunda ana raporda yapılan inceleme ve tespitlerde bir değişiklik olmadığı, itirazların inceleme ve tespitlerden ziyade belge geçerliği veya delil olarak kullanılıp / kullanılamayacağı yönünde olduğu,
2-Davacının … tarihinde 50.000,00 TL’lik İRSALİYELİ FATURA’yı tanzim ettiği,
Dosya kapsamına sunduğu ve ticari defterlerine kayıt etmediği belgelerin delil olarak kabul edilmesi halinde, şirket yetkilisi … tarafından … tarihinde önden 3 adet çek (13.000,00 +13.000,00 + 14.000,00 ) teslim alındığı, yine önden 10.000,00 TL eft ile nakit para aldığı toplam önden alınan paranın 50.000,00 TL olduğu, dolayısıyla fatura bedelinin bu şekilde kapatılmış olabileceği ve dava konusu (16.000,00 +16.000,00) çeklerin bedelsiz kalabileceği veya sunulan belgelerin defterlerine kayıt edilmediği, delil olarak kabul edilmediği ve sair hususların kabul edilmesi ile dava konusu çeklerin (16.000,00 +16.000,00) mal karşılığı verildiği, karşılığında mal teslim almış olacağı, ve çek bedellerini davalıdan talep edemeyeceğini bildirir rapor sunmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Eldeki dava avans olarak verilen çekin bedelsiz kaldığı iddiasına dayalı menfi tespit ve çek bedelinin istirdadı davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının davalı … ile aralarındaki ticari satıma ilişkin verdiği avans çeklere karşılık mal teslimi yapılıp yapılmadığı, verilen çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı ve davalı faktoring şirketinin üstüne düşen kanuni yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği hususlarında toplanmaktadır.
Davalı faktoring şirketi yönünden değerlendirme:
Dava konusu uyuşmazlığa 13/12/2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri kanununun uygulanması gerekmektedir. Anılan kanunun 9/2 maddesine göre, “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz.” Kanunun 9/3 maddesinde ise “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıdaki kanun maddesi doğrultusunda hükme esas alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davalı faktoring şirketinin çeki fatura ile tevsik ve gerekli istihbari çalışmayı yapma yükümlülüğünü yerine getirdiği anlaşıldığından bu davalıya yöenltilen davanın reddi gerekmiştir.
Davalı … yönünden değerlendirme:
Yapılan ticari defter araştırmasında dava konusu avans verilen çeklere karşılık davalı tarafından fatura kesildiği fakat malların teslim edilmediğinin belirtildiği, davalı tarafın avans yapılan ödemeye karşın malları teslim ettiğini ispat etmesi gerektiği fakat bu durumu yazılı delillerle ispat edemediği anlaşılmakla bu davalıya yöneltilen davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davalı … şirketine açılan davanın reddine,
2-Davalı …’e açılan davanın kabulü ile, toplam çek bedeli olan 32.000,00 TL nin … tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.185,92 TL harçtan peşin alınan 546,48 TL nin mahsubu ile, eksik alınan 1.639,44 TL nin davalı …’den alınarak, hazineye irad kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu ilk dava gideri, posta ve bilirkişi ücretinden ibaret toplam 2.324,90 TL yargılama giderinin davalı …’den alınarak, davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.800,00 TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.800,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı …Faktoring Şirketine verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
07/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır