Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/638
KARAR NO : 2021/572
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 16/12/2020
KARAR TARİHİ : 22/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize sunmuş olduğu … tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının, davalı kooperatifin üyesi olup, aidat borçlarını da düzenli olarak ödediğini, davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısında aidatlarını ödemeyen ve ulaşılamayan üyelerin ihraç edilmeleri için yetki verildiğini, ancak bu zamana kadar davacıya davalı kooperatif tarafından aidatı ödeme konusunda yada kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğine dair herhangi bir ihtarat yapılmadığını, davacının kendi çabaları ile kooperatife ait toplantı tutanaklarını temin etmesi neticesinde kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini öğrendiğini, ancak davalı kooperatif tarafından Kooperatifler Kanunun 27. maddesi gereğince 1 aylık ve 10 günlük süreleri kapsayan iki ihtar çekilmesi gerekirken davacıya hiçbir ihtar çekilmeyerek kooperatiften ihracına karar verildiğini, kooperatifin almış olduğu ihraç kararının usul ve yasalara aykırı olduğunu, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine ve yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Taraflara usulüne uygun duruşma gün ve saatini bildirir meşruhatlı davetiye tebliğ edilerek usulüne uygun taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı kooperatife tensip … nolu ara karar gereği yazılan müzekkeremize cevap verilmiş, gelen kayıtlar dosyamız arasına alınmıştır.
Tensip … nolu ara karar gereği … Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davalı kooperatife ait sicil dosyası, dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında;
Dava dosyası kooperatife ait ticari defter ve belgeler ile birlikte davacı hakkında verilen ihraç kararına ilişkin davacının üyesi bulunduğu kooperatife aidat ve ek ödeme yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği, Kooperatifler Kanunu 27. Maddesi gereğince alınan ihraç kararının ve bu ihraç kararına dayanak ihtarnamelerin usulüne uygun olup olmadığı, ihtarnamelerde belirtilen borç tutarı ile kooperatife ait defterlerde belirtilen borç tutarının uyumlu olup olmadığı hususlarında rapor düzenlenmek üzere kooperatifler konusunda uzman mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi … tarafından sunulan … tarihli raporda özetle; “…Dava dosyası ile davalı kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde yapılan incelemelerde, İhraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin ve ihraç kararının usulüne uygun olarak davacı tarafa tebliğ edilmediği, Davalı kooperatifin davacı tarafa gönderdiği ve ihraç kararına dayanak gösterilen her iki ihtarnamede borcun ödenmesi için verilen sürenin kooperatif ana sözleşmesi ve kooperatifler kanuna uygun olmadığı, Davalı kooperatifin davacı tarafa gönderdiği ve ihraç kararına dayanak gösterilen her iki ihtarnamede, aynı borç için 2 defa ihtar gönderme şartının yerine getirilmediği, Davalı kooperatifin davacı tarafa gönderdiği ve ihraç kararına dayanak gösterilen her iki ihtarnamede belirtilen borcun dönemleri ve dayanağı olan genel kurul kararlarının belirtilmediği, Davalı kooperatifin davacıya gönderdiği ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerde belirtilen borç tutarının gerçek durumu yansıtmadığı, Bu bilgilere göre, usulsüz olan ihtarlara dayanılarak davacının üyelikten ihracına karar verilip verilemeyeceğinin takdirinin sayın mahkemeye ait olduğu” kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, davalı kooperatiften ihracına karar verilen kooperatif üyesi tarafından açılan üyeliğin tespiti istemine ilişkindir.
Davacı tarafça kooperatif tarafından alınan ihraç kararının Kooperatifler Kanunu 27. Maddesi ve kooperatif ana sözleşmesine aykırı olduğu gerekçesiyle üyeliğin tespiti isteminde bulunulmuştur.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 27. maddesinde: “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymıyan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmiyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” düzenlemesi mevcuttur.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 18.11.2019 tarih 2018/ 869 E 2019/4788 K sayılı emsal içtihadında “..1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesinde çıkarma kararının, ortağa tebliğinden itibaren üç ay içinde iptali için dava açılmaması halinde bu kararın kesinleşeceği hükme bağlanmıştır. Dava açmaya ilişkin bu süre hak düşürücü niteliktedir. Mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Ancak sürenin başlayabilmesi için kararın tebliği zorunludur. Bu tebliğin noter kanalıyla da yapılması şart değildir. Ortağın haricen öğrenmesi, hatta kararın yüzüne karşı verilmesi sonuca etkili bulunmamaktadır. Süre her halükarda tebliğden başlamaktadır. Bu durumda mahkemece, ihraç kararının davacıya tebliğ edilip edilmediğinin tespiti ile tebliğ edilmediği veya tebliğ edildiği tarih göz önünde bulundurularak üç aylık hak düşürücü sürenin geçmemiş olduğu tespit edildiğinde, işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi… ” gerektiği belirtilmiştir.
İhraç kararının iptali istemine ilişkin açılan dava 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. Maddesi gereği 3 aylık yasal süresi içinde açılmıştır.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 12.12.2011 tarih 2011/3143 Esas 2011/2477 Karar sayılı emsal içtihadında ” Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. Dosyada, kooperatif anasözleşmesi, genel kurul tutanakları, ihraca dayanak alınan ihtarnameler ve tebliğine ilişkin belgeler bulunmamaktadır
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27. ve Yapı Kooperatifleri Tip Ana Sözleşmesinin 14. maddelerinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı prosedürü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda, mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilmelidir. Tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.Dosyada ihtarnameler ve tebliğ belgeleri bulunmadığından ihtarnamelerin gerekli koşulları taşıyıp taşımadığı anlaşılamamaktadır…
… Mahkemece ihraca ilişkin tüm belgeler eksiksiz olarak dosyaya celp edilerek, ihtarnamelerin gerçek borç dışında kalan unsurları bakımından yasa ve anasözleşme hükümlerine uygun olup olmadığı öncelikle değerlendirmeli, ihraç prosedürünün bu yönden usulüne uygun olmadığı sonucuna varılır ise davanın kabul yoluna gidilmeli, ihraç prosedürünün bu yönden usulüne uygun olduğu sonucuna varılır ise gerçek borcun ihtar edilip edilmediğinin incelenmesine geçilmesi gerekecektir…” hususlarına yer verilmiştir.
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 04/10/2010 tarih, 2009/3201 Esas, 2010/9657 Karar sayılı emsal içtihadı da “…Dava, aidat yükümlülüğünün yerine getirilmediğinden bahisle, davacı hakkında alınan yönetim kurulu ihraç kararının iptaline ilişkindir.
Dairemizin yerleşmiş içtihatları uyarınca,ihtar konusu yapılan miktarın gerçek borçla tamamen örtüşmesi zorunlu olmayıp, yazılı borç miktarı bakımından küçük farklılıklar bulunması, ihtarı bu nedenle geçersiz kılmaz. ( Y.11.H.D. 21.02.2005 T, E.2004/4845,K.2005/1458 sayılı ilamı)…” şeklindedir.
Yukarıda belirtilen kanun maddesi ve emsal içtihatlar doğrultusunda yapılan değerlendirmede: Davacının kooperatife aidat yükümlülüğünü yerine getirmediği gerekçesi ile yönetim kurulu tarafından ihracına karar verilerek kararın tebliğ edildiği, kooperatife ait ticari defter ve belgeler üzerinde yapılan incelemede kooperatif tarafından gönderilen 2. İhtarnamenin bulunduğu, bu ihtarnamede 1. İhtarnameye atıf yapılmadığı, ihraç kararının davacıya tebliğ edildiğine ilişkinde kooperatifin ticari defter ve belgelerinde de bir belgeye yer verilmediği görülmüştür.
Kooperatif ana sözlemesinde 1163 Sayılı Kanun 27. Maddesi gereğince ortağa parasal yükümlülüklerini yerine getirmesi için verilecek sürenin 10 gün olduğu belirtilmiş, ancak buna rağmen ana sözleşmeye aykırı olarak davacıya borcunu ödemesi için 7 günlük süre verildiği görülmüştür. Davalı kooperatifin davacı tarafa gönderdiği ve ihraç kararına dayanak gösterilen ihtarnamelerin borç ödemesi için verilen süreye ilişkin olarak kooperatif ana sözleşmesi ve Kooperatifler Kanununa uygun olmadığı görülmüştür.
İhraç kararına dayanak olan ihtarlarda ödenmeyen aylar aidat miktarları, dönemleri belirtilerek dayanağı olan genel kurul kararı ve toplam miktarın belirtilmesi gerekmektedir. Ancak davalı tarafça gönderilen ihtarnamelerde dayanak genel kurul kararlarının belirtilmediği, ihtarnamede belirtilen borç miktarının gerçek borç miktarını yansıtmadığı, mevcut hali ile davacının ihracına ilişkin alınan kararın yerinde olmadığı ve dava tarihi itibariyle kooperatif üyeliğinin devam ettiği anlaşılmakla davacı …’nin davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABLÜNE;
Buna göre; Davacı …’nin davalı … üyesi olduğunun TESPİTİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30 TL harçtan peşin olarak alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Dava tarafça yapılan 21,00 TL müzekkere, 49,00 TL tebligat ve 500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 570,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereğince 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/09/2021

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır