Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/568 E. 2021/779 K. 26.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/568
KARAR NO : 2021/779
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 17/11/2020
KARAR TARİHİ : 26/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 17/11/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının davalı … Başkanlığının … numaralı üyesi olduğunu, son yıllarda yaşadığı ekonomik sıkıntılar kapsamında bazı aidatlarını ödemede gecikmeye düştüğünü, davalı kooperatifin ise bunu fırsat bilerek Antalya … Noterliğinin … tarih ve … Yevmiye Numaralı ihtarnamesiyle ödenmeyen aidat borçlarının tahsilini talep ettiğini, gönderilen ihtarnamedeki hesaplamaların davacıya fazla geldiğini ve hesaplamada hata olabileceği düşüncesiyle kooperatiften sözlü bilgi istediğini, ancak kendisine yardımcı olunmadığını, davacı bu süreçte borcu ödeme düşüncesindeyken ve ilk ihtardan sonra bir miktar ödeme de yapmışken başkaca ikinci bir ihtara dahi gerek duyulmadan haksız bir şekilde üyelikten ihraç edildiğini, Antalya … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle yönetim kurulunun ihraç kararı aldığı hususunun davacının ikamet ettiği … bırakıldığını ve kendisinin bundan 19.08.2020 tarihinde haberdar olduğunu, ayrıca bu süreçte davacıya genel kurul çağrı mektubu iletildiğini, bunun üzerine davacının yetkilendirmesiyle oğlu …, ihraç işleminin yapılmasının uygun olmadığını ve bu hususun 23.08.2020 tarihli genel kurulda değerlendirilmesi gerektiğini belirtir itiraz dilekçesini … Kargo eliyle davalı kooperatife gönderdiğini, 23.08.2020 tarihli Genel Kurula davacı adına yetkilendirdiği oğlu …’nun katıldığını, Genel Kurulda davacının üyelikten ihracına ilişkin itirazları reddedilerek kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, üyelik ihracına yönelik 04.08.2020 tarihli yönetim kurulu kararı ve 23.08.2020 tarihli genel kurul kararının ve üyelik ihracının iptaline, yargılama giderlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili … tarihli cevap dilekçesinde özetle; davalı kooperatif yönetimi, davacı tarafa ödenmeyen aidatlar sebebiyle 24/2/2020 tarihinde Antalya … Noterliğinden … yevmiye numarası ile 1. ihtarnamesini çektiğini, çekilen ihtarnamede 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yılı aidatları ve fer’ileri ile birlikte ihtarname bedelinin davacıdan talep edildiğini, 1. ihtarnamenin 05/3/2020 tarihinde davacı tarafa tebliğ edildiğini, 1. ihtarnamede yazılı olan 2.136,42 TL olmasına rağmen davacının sadece 200 TL ödeme yaptığını, bunun üzerine yatırılan para en eski borcun fer’isinden ve ana para borcundan düşürülerek 2. ihtarnamenin 18/6/2020 tarihinde Antalya … Noterliği … yevmiye numarası ile düzenlendiğini ve 2. ihtarname bedeli eklendiğini, 2. ihtarnamenin 25/6//2020 tarihinde davacı tarafa tebliğ edildiğini, davacının bu ihtar üzerine herhangi bir ödeme yapmadığını, kooperatif yönetim kurulunun 4/8/2020 tarih ve 100 numaralı kararı ile davacının ihracı yönünde karar alındığını, alınan ihraç kararı sonrası yönetim aynı gün olan 04/08/2020 tarihinde Antalya … Noterliği … tarih ve … yevmiye numarası ile ihraç ihbarı düzenlendiğini, düzenlenen ihbarname elektronik ortamda yapılan kontrol sonucu davacı tarafa 13/8/2020 tarihinde tebliğ edildiğinin öğrenildiğini, davacının davalı kooperatife karara yönelik itirazını … kargo ile gönderdiğini, davalı kooperatif tarafından tebliğlerin üyelerin kooperatife beyan ettiği adrese yapıldığını, kooperatifin karşılıklı edimlerin olduğu bir sistem olmakla birlikte davacı, 2015 yılından beri aidatları ödemeyip edimlerini yerine getirmediğini, … sayılı Kooperatifler Kanunu ve kooperatif ana sözleşmesi uyarınca yönetim kurulunun üyeleri ihraç etme yetkisi bulunduğunu, … sayılı Kooperatifler Kanunu 16. maddesi ve kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesi uyarınca tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamayacağını beyanla, hak düşürücü süreden sonra açılan davanın reddine, yönetim kurulu kararının iptali talebinin reddine, genel kurul kararının iptali talebinin reddine, ihraç kararının iptali talebinin reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
Taraflara duruşma gün ve saatini bildirir usulüne uygun tebligat yapılarak, taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı kooperatife müzekkere yazılarak, kooperatifin sicil dosyası, ortakları, ana sözleşmesi ve yetkililerin isim ve adresleri, imza sirküleri, üyeliğe giriş yönetim kurulu kararları, 04/08/2020 tarihli yönetim kurulu kararı, 23/08/2020 tarihli genel kurula çağrı, toplantı tutanağı, genel kurul gündeminin değiştirilmesine ilişkin alınan karar ve buna dair karar tutanakları, hazirun cetveli, genel kurulda alınan kararlara ilişkin bilgi ve belgeler celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Antalya …Noterliği’ne müzekkere yazılarak, … tarih ve … yevmiye numaralı ve … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnameler ile tebliğ şerhli örnekleri celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce dosya kooperatife ait ticari defter belgeler ile gerekirse banka kayıtları ve davacı hakkında verilen ihraç kararına ilişkin olarak davacının üyesi bulunduğu kooperatife ilişkin aidat yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği, KK. 27. Maddesi gereğince alınan ihraç kararının ve bu ihraç kararına dayanak ihtarnamelerin usulüne uygun olup olmadığı, ihtarnamelerde belirtilen borç tutarı ile kooperatife ait defterlerde belirtilen borç tutarının uyumlu olup olmadığı hususlarında rapor tanzimi için Kooperatif işlemlerinde uzman mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan …1 tarihli raporda özetle; “…Dava dosyası ile davalı kooperatif ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde,
*Davacı tarafın ihraç kararının 23.08.2020 tarihli genel kurul toplantısında onaylanması ve davacının ihraç kararının iptali için huzurdaki davayı 17.11.2020 tarihinde açması karşısında, davanın 3 aylık dava açma süresi içinde açıldığı,
*Davalı kooperatifin ticari defterleri ve belgelerine göre, davacının … tarihli … nolu yönetim kurulu kararı ile davalı kooperatif üyeliğine kabul edildiği ve davalı kooperatifin 04.08.2020 tarihli 100 sayılı yönetim kurulu kararı ile davacı tarafa gönderilen iki ayrı ihtara rağmen aidat ödemelerini yapmadığı gerekçesi ile üyelikten ihraç edilmesine karar verildiği,
*İhraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin ve ihraç kararının usulüne uygun olarak davacı tarafa tebliğ edildiği,
*Davalı kooperatif tarafından keşide edilen ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerin yukarıda açıklanan nedenlerle yasa ve ana sözleşmeye uygun olduğu, dolayısıyla yasal dayanağı olan ihtarlara dayanılarak davacının üyelikten ihraç kararı verilebileceği,” kanaat ve sonucuna varılmıştır.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 27. Maddesine dayalı kooperatife karşı mali yükümlülüklerini yerine getirmediği iddia edilen davacının iki haklı ihtardan sonra yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle verilen ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümünde davanın üç aylık hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, ihtarnamelerin usulüne uygun tebliğ edilip edilmediği, usulüne uygun tebliğ edilmiş ise gerçek borç miktarı ile ihtarnamelerde belirtilen borç miktarının aynı olup olmadığı hususlarının tespitine ilişkin olduğu anlaşıldı.
Davacı tarafın ihraç kararının 23/08/2020 tarihli Genel Kurul toplantısında onaylanması ve davacının ihraç kararının iptali için huzurdaki davayı 17/11/2020 tarihinde açması karşısında davanın 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davanın esasına ilişkin olarak yapılan değerlendirmede;
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 27. maddesinde: “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymıyan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmiyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” düzenlemesi mevcuttur.
Davacıya gönderilen 1. İhtarnamede borcun ödenmesi hususunda 10 günlük süre verildiği, 2. İhtarnamede ise 30 günlük süre verildiği görülmüştür.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih, …/… Esas, …/… Karar sayılı ilamında; “…Kooperatifler Kanunun 27. Maddesi uyarınca ihraç kararının dayandığı 2. İhtarnamede verilecek sürenin asgari 1 ay olmasının gerekmesine, somut olayda ise 19/01/2006 tarihinde davacı ortağa tebliğ edilen 2. İhtarnamede bu sürenin 30 gün olarak belirtilmesinin ihtarnameyi geçersiz kılmasına…” şeklinde belirtilmiştir.
Dava konusu somut olayda, yukarıda belirtilen kanun maddesi ve emsal içtihat doğrultusunda yapılan değerlendirmede: Her ne kadar kooperatife ait defterlerdeki gerçek borç miktarı ile ihtarnamelerde belirtilen borç miktarının uyumlu olduğu anlaşılmış ise de; kanunda belirtilen 1 aylık sürenin emredici nitelikte olduğu, 2. İhtarnamede 30 günlük süre verildiği, bu hali ile 2.htarnamede verilen sürenin yasanın emredici hükmüne aykırı olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, buna göre; davalı … 08/08/2020 tarihli davacının üyelikten ihracına yönelik yönetim kurulu kararı ve 23/08/2020 tarihli genel kurul kararının İPTALİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 59,30 TL harçtan peşin olarak alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan 500,00 TL bilirkişi gideri, 41,00 TL tebligat, 22,50 TL müzekkere gideri, 116,60 TL ilk dava masraf toplamı olan 680,10 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Taraflarca kullanılmayan gider avansının artan kısmının karar kesinletiğinde istek aranmaksızın davacıya İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.26/11/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır