Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/356
KARAR NO : 2022/878
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/08/2020
KARAR TARİHİ : 25/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 27/08/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacı ile … AŞ arasında … ve … yapımı işine ait alt yüklenici sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereğince davacının çatı kaplama ve su izolasyonu işinin yapılmasına ilişkin karşı taraf … Ltd. Şti ile çatı ve cephe kaplaması, diğer taraf … Ltd. Şti ile su izolasyonu işinin ihalenin teknik şartnamesine uygun olarak yapılması için anlaştığını, davalılar ile taşeronluk sözleşmelerinin imzalanmasının akabinde … Ltd. Şti Çatının cephe kaplama işini sözleşmeye uygun olarak yaptığını beyan ederek teslim ettiğini ve akabinde de … Ltd. Şti çatının su izolasyonunu yine sözleşmeye uygun olarak yaptığını beyan ederek davacı şirkete teslim ettiğini, fuar ve kongre merkezinin çatısının kaplanmasının ve su izolasyonunun sözleşmeye sözde uygun olarak yapılmasının üzerinden bir müddet geçtikten sonra çatının binanın içine su akıtmaya başladığını, bunun üzerine … ve … ile görüşmeler sağlandığını, … Ltd. Şti ile davacı arasında imzalanan çatı ve cephe kaplaması imalatlar sözleşmesinin 8.maddesine göre … Ltd. Şti tarafından “mevcut çelik çatı ve cephe profilleri üzerine 11 mm OSB3 vidalanması, 10 cm kalınlığında 60×120 ebatlarında Knauf FCB Extra 033 döşenmesi, 12 mm kalınlığında Kayın Marin Kontrplağın her bir plakanın düşeyde ve yatayda aralarında 5 mm boşluk kalacak şekilde döşenmesi” gerekmekte olduğunu, fakat çatının akmasının bir türlü durmamasının … Ltd. Şti tarafından yapılan işin gizli ayıplı olarak teknik şartnameye uygun olmayan bir şekilde yapıldığını düşündürdüğü için taraflarından Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası üzerinden delil tespitine başvurulduğunu, yapılan tespitin akabinde davacının bu aşamaya kadar gün yüzüne çıkan ayıplı işlerin düzeltilmesi için ekte sundukları faturalardan da anlaşılacağı üzere çatının çelik konstrüksiyon işlerini … TL karşılığında … Ltd. Şti’ne izolasyon işlerini … TL karşılığında …’e tadilat ince işlerini … TL karşılığında … Ltd. Şti’ne yaptırarak toplam … TL harcadığını, yapılan işlerin akabinde davacı şirket tarafından drone aracılığı ile çatının düzeltilmiş halinin fotoğraflanmış olup, fotoğrafların dilekçe ekinde CD formatında sunulduğunu, her ne kadar davacı tarafından bugüne kadar ortaya çıkmış olan ayıpların giderilmesi için … TL harcanmış olsa da meydana gelecek ilk olumsuz hava durumunda davalılar tarafından ayıplı olarak ifa edilen işin yeniden problem çıkartıp çıkartmayacağının bilinmediğini, meydana gelecek ilk yağmurda çatının yeniden problem çıkartması halinde davacının ortaya çıkacak yeni gizli ayıpları düzeltmek için tekrar masraf yapmak durumunda kalabileceklerini beyanla fazlaya ilişkin her türlü dava, beyan, şikayet ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla davacı şirketin dava sonunda alacağının sonuçsuz kalmasının önlenmesi amacıyla davalıların tüm mal, hak ve alacakları üzerinde alacağa yetecek miktarda teminatsız olarak ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz kararı verilmesini, davacı tarafından davalıların ayıplı olarak ifa etmiş oldukları işi düzeltebilmek için harcanmış olan … TL’nin (fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla) dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde; davalıların talep olunan zarardan hangi oranda sorumlu olduklarının belirlenmesi gerektiğini, davalıya atfedilebilecek herhangi bir kusur ya da ayıp bulunmadığını, iş bu davaya dayanak yapılan ve delil tespiti konusunda dosyaya sunulan kök ve ek raporun birçok gerçek dışı tespiti içerdiğini, bu nedenle kabul etmediklerini, ek raporda belirtilen ve dosyaya sunulduğu iddia edilen Akdeniz Üniversitesi Müh. Fak. Mal. Bilimi ve Müh. Bölümünün analiz raporunun taraflarına tebliğ edilmemiş dosya içerisinde de bulunmadığını, analiz raporunun taraflarına tebliği sonrasında ayrıntılı olarak beyanda bulunma haklarını saklı tuttuklarını, tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporunda da taraflar arasında imzalanan 18/07/2017 tarihli sözleşmenin mevcut olduğunu, yüklenici davalı şirketin sözleşmeye uygun malzeme kullanarak malzemenin özelliklerine uygun şekilde uygulamada bulunduğunu, ancak ilk montaj esnasında daha davalı şirketin mühendisleri tarafından poliüera malzemesinin altına montajı yapılan malzemenin (Marin Kontrplak) kabarma yapabileceğinden, uygun malzeme olmadığı ve ileride oluşacak şişmelere karşı montajın uygun aralık kullanılarak yapılması gerektiğinin belirtildiğini, ancak davalı şirketin bu önerilerinin dikkate alınmadığını ve alt zemin montajının hatalı yapıldığını, analiz raporunda belirtilen kayın marin kontrplak malzemenin yapıştırıcı kullanımı ve montajının hatalı olduğu hususundaki tespitlere itirazlarının bulunmadığını, ancak bu tespitin eksik olduğunu, “Marin” kelimesinin yalıtım endüstrisinde ve diğer kullanım alanlarında suya karşı dayanıklı manasında olduğunu, yani denizde yüzen gemi, tekne vesair araçların hepsinin bu malzemeyi kullandıklarını, suya dayanıklı olan marin kontrplak malzemenin montajının az aralıklı yapılmış, bu malzeme şişme yapınca aralarda yükselme söz konusu olmuş, poliüera malzeme üste doğru yükselmiş ancak bir noktada artık esneme payının el vermemesi nedeni ile kırılma meydana geldiğini, söz konusu tespitin Kayın Marin Kontrplak malzemenin vasıf ve özellikleri ile uygulamasının uygun olmadığı görüşüne katıldıklarını, raporun diğer yazılı yönleriyle oluşan sorunu tam olarak tespit edememiş olması nedeniyle eksik bulduklarını, rapordaki poliüera malzemesi ile ilgili olarak yapılan tüm tespitlerin hatalı olduğunu, raporun sonuç ve kanaat kısmında belirtilen tespitlerin ise raporun içeriğinde yazılı konularla çeliştiğini beyanla davalı şirket tarafından yapılan imalat nedeniyle gizli ya da açık ayıp ve de davalıya atfedilebilecek herhangi bir kusur bulunmadığından haksız davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacı ile dava dışı … A.Ş. arasında Antalya Konyaaltı Belediye Fuar ve Kongre Merkezi’nin yapım işi için alt yüklenici sözleşmesi akdedildiğini, akabinde mimari proje ve teknik şartnameye uygun şekilde çatı ve cephe kaplaması işinin yapılması için davalı firma ile anlaşma sağlandığını, davacı her ne kadar teknik şartnameye aykırı davranıldığından bahisle işbu davayı ikame etmiş ise de iddiaların gerçeği yansıtmadığını, mimari projenin hatalı olduğunu, davacı firma tarafından Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.iş sayılı tespit dosyası kapsamında mahallinde gerçekleştirilen keşif neticesinde çatıda eğim yetersizliği bulunduğunun açık bir şekilde ifade edildiğini, söz konusu eğim yetersizliği sebebi ile her yağışta çatıda devamlı surette su birikintisi oluştuğunu ve malzemelerin deforme olmasına sebebiyet verdiğini, gizli ayıp iddiasında bulunan davacının basiretli bir tacir gibi davranmadığını ve davalı firmaya ayıp ihbarında bulunmadığını, işin tamamlanmasının ardından yaklaşık 1,5 yıldır iddia ettikleri ayıptan haberdar olduklarını açıkça ikrar ettiklerini, ancak davalı şirket tarafından işin teknik şartname ve mimari projeye uygun olarak tamamlanıp teslim edilmesinden sonra iddia edilenin aksine davacı şirketin hiçbir şekilde davalı firmaya ayıp ihbarında bulunmadığını, projeye uygun şekilde temin edilen kayın marin kontrplak malzemesine ilişkin iddiaların üretici firmaya yöneltilmesi gerektiğini, çatılama işine ilişkin monteleme işleminin teknik şartnameye uygun bir şekilde davacı firma şantiye şefinin emir ve talimatı altında tamamlandığını, diğer davalı … Ltd. Şti firması tarafından kullanılan yalıtım malzemesinin yetersiz olduğunun tespit edildiğini, ancak teknik şartname incelendiğinde görüleceği üzere davalı firma tarafından kullanılan kayın marin kontrplak malzemesinin teknik şartnamede belirlenen malzeme olduğunun açıkça görüleceğini, teknik şartnameye ve mimari projeye uygun davranan davalı firmaya kusur yüklenemeyeceğini beyanla öncelikle kayın marin kontraplak malzeme üreticisi … Ltd. Şti’nin davaya dahil edilmesine, haksız ve dayanaksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Konyaaltı Belediye Başkanlığına müzekkere yazılarak; … ili … Mahallesi … ada … parselde bulunan alan üzerinde gerçekleştirdiği belirtilen Nazım Hikmet Kongre ve Fuar Merkezinin yapım işine ilişkin yapı ruhsatı kayıt ve belgeler ile varsa davacı şirket ile davalı taşeron firma arasında imzalanan Çatı ve Cephe Kaplaması İmalatlar Sözleşmesi kapsamında yapılan işlere ilişkin bilgi, belge, proje, hak ediş raporlarının onaylı örnekleri celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce yargılama sırasında; 24/09/2021 tarihli oturum 1 nolu ara karar gereği inşaat, kimya, makine mühendisi bilirkişiler ile sözleşmeler hukukunda uzman bilirkişi ve mali müşavir refakate alınmak suretiyle davacı tarafça ayıplı olduğu belirtilen işe ilişkin olarak ayıplı olan kısımlar var ise bu kısımların sözleşme kapsamında davalıların yükümlülüğünde yapması gereken kısımlar olup olmadığı, ayıp var ise tarafların tacir olması dikkate alınarak açık ayıp yada davacı tarafından teslimden sonra 8 gün içinde yaptırılacak inceleme ve muayene ile anlaşılabilecek nitelikte ayıp olup olmadığı ile gizli ayıp olup olmadığı, gizli ayıp ise söz konusu ayıbın ne kadarlık bir süreden sonra ortaya çıkabileceği, ayrıca davacının üçüncü kişiye yaptırdığını beyan ettiği dava konusu faturadaki tutara ilişkin olarak TTK ve TBK çerçevesinde ayrıntılı olarak değerlendirme yapılarak buna göre var ise ayıbın ve ayıplı iş miktarının ve üçüncü kişiye yaptırılan iş miktarının her iki davalı yönünden ayrı ayrı yapmakla yükümlü oldukları işin kapsamı hususunun tespiti için keşif yapılmasına karar verilmiş, keşif sonucu bilirkişi heyeti tarafından sunulan 24/01/2022 tarihli raporda özetle; “…”Numunelerin laboratuvar analizleri ışığında elde edilen veriler yorumlanarak aşağıdaki sonuçlara varılmıştır:
A) Davaya konu olan poliüretan-kontrplak su izolasyon malzemesi üzerinde yapılan FT-IR incelemeleri sonucunda, genel olarak sistemin tüm bileşenleri arasında bir tutunma sorununun olduğu anlaşılmıştır. Yani herhangi bir sebepten dolayı ( hatalı işçilik, hatalı malzeme kullanımı, malzeme hazırlanmasında kullanılan ara faz yapıştırıcılarının az veya usulüne uygun olmayan kullanımları) çatıya uygulanan malzemelerde bozulmalar gözlemlendiği,
B) Çatıya uygulanan ve su izolasyonundan birinci dereceden sorumlu olan poliüretan bileşeninin kimyasal olarak uyumsuz, zayıf olması veya hatalı uygulanması kontrplak bileşenin nem veya su çekerek yapısının bozulmasına sebep olduğu,
C) Çatıya uygulanan kontrplak sisteminin değişik kısımlarından alınan şeritler üzerinde yapılan optik ve FT-IR incelemeleri sonucunda katmanlar arasında tutunmadan sorumlu yapıştırıcı ara fazın yer yer homojen olmayan karakter gösterdiği ve bunun da su emiliminin ve açılmaların-bozulmaların seyrini hızlandırdığını,
Teslim edilen örnekler üzerinde yapılan- analiz ve değerlendirmeler sonucunda poliüretan-kontrplak sisteminin tutunma (yapışma) sorunlarının başını çektiği problemlerden dolayı su emerek şişip bozulmasına kanaat getirildiği”
Mali Müşavir Bilirkişi Yönünden İnceleme ve Değerlendirme
Davacının Defter ve Belgelerinin incelenmesi
Davacının 3 kişiye yaptırdığını beyan ettiği faturalar yönünden inceleme yapıldığı,
1-Davacı firmanın 3. Kişilere yaptırdığını iddia ettiği işler 2020 döneminde gerçekleşmiş olup 2020 yılında firmanın e-defter tuttuğunun anlaşıldığı, beratlarının zamanında oluşturulduğu,
2-Davacı davaya konu kongre merkezinin tamiri için … Ltd. Şti. Ve … anlaştığını belirttiği,
Faturalardan ….-TL tutarlı olanın Çatı Tadilatı Çelik Konstrüksiyon İşleri için, ….-TL. tutarlı olanın Çatı Tadilatı İnce İşleri için olduğu … Ltd. Şti.ne yaptırılan işlerin toplam tutarının (….-TL+….-TL.)= …. TL olduğu,
….-TL. tutarlı faturanın davacının yevmiye defterine 17.07.2020 tarih ve … yevmiye no ile ….-TL. tutarlı faturanın davacının yevmiye defterine 18.07.2020 tarih ve … yevmiye no ile kaydının yapıldığı, ödemelerin de devam eden cari hesablarına mahsuben bankadan ödendiği görülmüştür.
….-TL tutarlı faturanın Çatı Tadilatı İzalasyon İşleri için olduğu,
Faturanın davacının yevmiye defterine 27.07.2020 tarih ve … yevmiye no ile kaydının yapıldığı, ödemelerin aşağıda gösterilen 2 ayrı çekle yapıldığı çeklerin 02.10.2020 tarih ve … yevmiye no ile kaydının olduğu görülmüştür.
Tamirat için sonradan yapıldığı belirtilen tutarların ayrıntısı yukarıda izah edildiği üzere
çatı tadilatı çelik konstrüksiyon işleri …
çatı tadilatı ince işleri …
çatı tadilatı izalasyon …
Toplam . … olduğu,
…-TL.tutarındaki miktarın davalı aç … Ltd. Şti. nin yapmakla yükümlü olduğu tutar olacağı,
….-TL.tutarındaki miktarın davalı … Ltd. Şti’nin yapmakla yükümlü olduğu tutar olacağı,
Borçlar Mevzuatından Kaynaklı Nitelikli Hesaplamalar Yönünden
Davacı … AŞ ile dava dışı … AŞ. arasında kurulan 20.03.2017 tarihli sözleşme ile 10.07.2017 tarihinde davacı … AŞ ile davalı … Ltd. Şti. Arasında kurulan sözleşme ve 18.07.2017 tarihinde ise davacı … AŞ ile davalı … Ltd. Şti. Arasında kurulan sözleşme bir arada değerlendirildiğinde, davacı şirket ile her bir davalı şirket arasında ayrı alt yüklenicilik sözleşmeleri kurulduğu ve her birinin eser sözleşmesi niteliğinde olduğu,
10.07.2017 tarihinde davacı … AŞ ile davalı … Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşmenin başlığının “Çatı ve Cephe Kaplaması İmalatlar Sözleşmesi” olduğu; sözleşmenin konusunun Konyaaltı Belediyesi Fuar ve Kongre Merkezi yapım işi inşaatında proje ve teknik şartnamelerine uygun olarak mevcut çelik çatı ve profillerinin üzerine 11 mm osb3 + 10 cm mineral yün + 1,5 mm kalınlığında galvaniz profil + 12 mm kayın marin kontra monte edilerek çatı kaplaması yapım işi olduğu 18.07.2017 tarihinde davacı … AŞ ile davalı … Ltd. Şti. Arasında imzalanan sözleşmenin başlığının “Su İzolasyonu İmalatlar Sözleşmesi” olduğu; sözleşmenin konusunun Konyaaltı Belediyesi Fuar ve Kongre Merkezi yapım işi inşaatında proje ve teknik şartnamelerine uygun olarak kaplama altında poliurca su izolasyonu (otopark ve salon 2 üstü) ile yansıma havuzu içi poliurea kaplama yapım işi ve çelik çatı üzeri poliürea kaplama yapım işi olduğu Tanık beyanlarından ayıbın işin yapımı sırasında ortaya çıktığı; bu ayıbın da gecikmeksizin davalı şirketlere bildirildiği; davacı şirketin ihbar külfetini yerine getirdiği; ihbar külfetini yerine getiren davacı şirketin seçimlik haklarını kullanabileceği Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde iş sahibi, aşırı bir masrafi gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteyebileceği; yüklenicinin onarımdan kaçınması halinde, iş sahibinin onarımı başkasına yaptırabileceği ve bunun masraflarını yükleniciden isteyebileceği; davacının talebinin de bu yönde değerlendirilmesi gerektiği Kanundan doğan seçimlik haklar dışında, her bir davalının yaptığı imalat ile ilgili olmak üzere, sözleşmeyle davacı şirkete ayrıca beş yıl garanti verdiği; davalı şirketlerden her birinin imalatlarla ilgili problem çıkması durumunda çözüm üretmeyi ve bedelsiz olarak onarımı gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği Teknik Yönden Fuar ve Kongre Merkezi’nin çatısında kaplama ve su izolasyonu için kullanılan kontrplak-poliüretan kompozit esaslı yalıtım malzemesinde sistemin tüm bileşenleri arasında bir tutunma sorununun olduğunun analiz sonuçlarından anlaşıldığı; kayın marin kontrplak olduğu söylenen kaplama malzemesinin, bileşenler arasındaki yapıştırıcı fazın her numunede neredeyse farklı oranlarda bulunduğu ve homojen bir yapıda olmadığı için teknik olarak uygun olmadığı; diğer taraftan su izolasyonundan temel sorumlu malzeme olan poliüretanın da teknik olarak yeterli yapıştırma – tutunma kalitesine sahip olmadığının analiz sonuçlarından anlaşıldığı; bu nedenlere bağlı olarak yağmur sularının sızarak kontrplak malzemenin bozulması, açılması ve deformasyonu sonucunda binanın içine su akmasına sebep olduğu
Yapılan işlerin ayıplı olup olmadığı hususunun ancak yağmur yağması sonrasında binanın içine su akması sonucunda ortaya çıktığı, yağmur yağıncaya kadar geçen sürede ayıplı olup olmadığının daha önceden çıplak gözle yapılan inceleme ve muayene ile anlaşılmasının mümkün olmadığı, bu nedenle yapılan işlerin gizli ayıplı olduğu
Tanık beyanlarında çatı uygulaması yapılırken kayın marin kontrplak kaplamada kabarmaların meydana geldiği ve yaklaşık 1000 m2 lik kısımının — malzemesinin sökülerek değiştirildiğinin beyan edildiği, bu durumda — kayın marin kontrplak malzemesinin ayıplı olduğunun imalat aşamasında belli olduğu
Mimari proje incelendiğinde çatının orta noktasının her iki yan saçaklardan 20 cm daha yüksek olduğunun projeye göre çatı da 961 eğim olduğu, çatı imalatlarında bu eğimin sağlanıp sağlanamadığı hususunun (çatının üzerinin ilave imalatların olması nedeni ile) tespit edilemediği, Kalitesiz malzeme ve kalitesiz işçilik sonucu çatının aktığı, İleride yağan yağmurlar nedeni ile benzer sorunlar yaşanabileceği,
Mali Müşavir Yönünden
a. Davacı firmanın 3. kişilere yaptırdığını iddia ettiği işlerin 2020 döneminde gerçekleşmiş olduğu, 2020 yılında firmanın e-defter tuttuğunun anlaşıldığı, beratlarının zamanında oluşturulduğu
b. Davacı firma davaya konu konkre merkezinin tamirini … Ltd. Şti. Ve …’e yaptırdığı, tamir için kesilen faturaların ve ödemelere ait kayıtların davacının ticari defterlerine yapıldığı
… Ltd. Şti. ne
* Kong.Merk.Çatı Tadilatı Çelik Konstrüksiyon İşleri için …-TL,
* Kong.Merk.Çatı Tadilatı İnce İşleri için …-TL. ödeme yapıldığı,
* Yazgülü Yapı Bilişim San. Ve Tic. Ltd. Şti.ne yaptırılan işlerin toplam tutarının
(…-TL …-TL.)= … TL olduğu
Seydihan Toper’e
* Kong.Merk.Çatı Tadilatı İzalasyon İşleri için ….-TL olduğu,
c)Davalı firmanın muhasebesinden alınan bilgi doğrultusunda;
* ….-TL tutarın … Ltd.Şti. nin yapmakla yükümlü olduğu tutar olacağı
*….-TL tutarın … Ltd. Şti. nin yapmakla yükümlü olduğu tutar olacağı,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
16/07/2022 tarihli ek raporda, bilirkişiler kök raporlarını tekrar etmişlerdir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE; Dava, eser sözleşmesine dayalı ayıplı imalat nedeniyle talep edilen alacak istemine ilişkindir.
Davacı tarafça davalıların sözleşme kapsamında edimlerini ayıplı olarak yerine getirdikleri gerekçesi ile zarara uğranıldığı, zararın 3.kişi tarafından giderildiği belirtilerek toplam zarar miktarının davalılardan talep edildiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki ilişki, kurulduğu tarihte yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olup, davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir. Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir (TBK. 470). Yüklenicinin borcu sözleşmeye ve fen ve tekniğine uygun şekilde ve zamanında işi teslim, iş sahibinin borcu ise, iş bedelinin ödenmesidir (TBK. 471 ve TBK. 479).
Davacı ile dava dışı … A.Ş.arasında 20/03/2020 tarihinde Antalya Konyaaltı Belediyesi Fuar Kongre Merkezi Yapım işine ait alt yüklenici sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşmede davacı şirketin alt yüklenici sıfatı ile bulunduğu görülmüştür.
Davacı ile davalı … Ltd. Şti. Arasında ise 10/07/2017 tarihli Çatı ve Cephe Kaplaması İmalatlar Sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşmenin 4. Maddesinde Konyaaltı Belediyesi Fuar ve Kongre Merkezi Yapım işinde projesine uygun yapılacak olan çatı ve cephe kaplaması işlerinin ön görülen iş bedelinin …+KDV olduğu, işin kapsamı ve birim fiyatların sözleşmenin 8. Maddesinde açıkça düzenlendiği görülmüştür.
Sözleşmenin 18. Maddesinde de “Taşeron, taahhüt ettiği işte şantiye şefliğince tespit edilen teknik şartname ve tarifeleri ile 1. Sınıf işçilik anlayışı ile yapılmamış hatalı imalatlarını derhal ve bedelsiz olarak tekrar yapacaktır. Bu takdirde söküm ve tekrar yapım işçilik bedeli ödenmeyecektir.” şeklinde düzenlendiği, ayrıca taşeron tarafından yapılan iş için 5 yıl süre ile garanti verildiği, sözleşmeden anlaşılmıştır.
Davacı ile davalı … Ltd. Şti. Arasında düzenlenen 18/07/2017 tarihli Su İzolasyonu İmalatlar Sözleşmesinde de, ön görülen iş bedelinin … TL+KDV olacağının kararlaştırıldığı, ayrıca işin kapsamı ve birim fiyatlarınında sözleşmenin 8. Maddesinde açıkça kararlaştırıldığı, yine hatalı işler ile ilgili 18. Maddede diğer davalı ile yapılan sözleşme maddesinin tekrarlandığı ve taşeron tarafından yapılan iş için 5 yıl süre ile garanti verildiği anlaşılmıştır.
Ayıp sebebiyle sorumluk ve ayıbın belirlenmesini düzenleyen TBK 474. maddesinde; “İş sahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır.
Taraflardan her biri, giderini karşılayarak, eserin bilirkişi tarafından gözden geçirilmesini ve sonucun bir raporla belirlenmesini isteyebilir.”
İş sahibinin seçimlik haklarını düzenleyen 475. Maddesinde ” Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteme.
İşsahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Eser, işsahibinin taşınmazı üzerinde yapılmış olup, sökülüp kaldırılması aşırı zarar doğuracaksa işsahibi, sözleşmeden dönme hakkını kullanamaz.
” düzenlemesi mevcuttur.
Yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır (TBK md. 471 f. 1). Yüklenicinin özen borcu diğer borçlarına da sirayet eden genel nitelikte bir borçtur. Yüklenicinin özen borcundan doğan – sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır (TBK md. 471 f. 2). Yüklenicinin göstermek zorunda olduğu özenin derecesi, bilinen teknik kurallara göre tespit ve tayin edilir. Bu kurallar, bilimsel olarak teorik yönden doğruluğu kabul edilmiş olan ve uzman meslek mensuplarının çoğunluğu tarafından denenip uygulanmış olan kurallardır.
Yüklenicinin ayıp sebebiyle sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için, öncelikle eserin tamamlanmış ve iş sahibine teslim edilmiş olması gerekir. Bu koşul, TBK md. 474 f. 1’de açıkça belirtilmiştir. Teslim yalnızca tamamlanmış eser bakımından söz konusu olabilir. Henüz tamamlanmamış bir eser bakımından ayıplı işten bahsedilemez. Eser tamamlanmamışsa eksik işten bahsedilebilir.
İnşaatın teslimi sırasında açıkça görülen veya usulüne uygun bir şekilde yapılan gözden geçirme (muayene) ile fark edilebilecek olan ayıplar açık ayıp, usulüne uygun bir şekilde yapılan gözden geçirme (muayene) ile fark edilemeyecek olan ayıplar ise gizli ayıp olarak nitelendirilir.
Açık ayıplar bakımından, iş sahibinin işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve uygun bir süre içinde ayıpları yükleniciye bildirme külfeti bulunmaktadır. Bu külfeti yerine getirmeden iş sahibi yüklenicinin ayıp sebebiyle sorumluluğu hükümlerine başvuramaz.
Gözden geçirme ile belirlenemeyen, zaman içinde yapı kullanılırken ortaya çıkan gizli ayıpların da gecikmeksizin yükleniciye bildirilmesi gerekir. Yüklenici bildirimde bulunmazsa yapıyı kabul etmiş sayılır.
Davalılar tarafından eserin tamamlanarak davacıya teslim edildiği anlaşılmıştır.
Davalı … Ltd. Şti. tarafından mimari projenin hatalı olduğunun; çatı eğiminin yetersiz olduğunun ileri sürüldüğü görülmektedir.
Çatı eğiminin yetersiz olduğunun anlaşılması halinde bu durumun derhal bildirilmesi gerekir aksi takdirde yüklenicinin bu durumdan doğacak olumsuz sonuçlardan sorumluluğu gündeme gelir. Dosya kapsamında davalı şirketin bu hususa ilişkin davacıya veya asıl iş sahibine karşı bildirimde bulunduğuna ilişkin herhangi bir bilgi veya belgeye rastlanmamıştır.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarihli ve … sayılı emsal içtihadında; “Yüklenicinin ayıba karşı tekeffül borcundan söz edebilmek için diğer şartların dışında eserin ayıplı meydana getirilmesi ve bu haliyle iş sahibine teslim edilmesi, eserdeki ayıbın yükleniciden kaynaklanması, iş sahibinin de eserin muayene ederek varsa ayıpları yükleniciye ihbar etmiş olması gerekir. Burada yeri gelmişken belirtilmelidir ki, TTK.’nın 25. Maddesindeki ayıp ihbarı ve o maddede öngörülen süreler ticari satımla ilgilidir. Başka bir anlatımla, TTK.’nın 25. maddesinin eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda uygulama yeri yoktur. Eser sözleşmelerinde ise, meydana getirilen eserde açık ayıp varsa ihbarın 6098 sayılı BK’nın 474. maddesine göre eserin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz eser gözden geçirilerek uygun bir süre içinde ayıp ihbarının yapılması, eser gizli ayıplar taşıyorsa buna ilişkin ihbarın da aynı yasanın 477. maddesine göre ayıpların ortaya çıktığında vakıf olunduğunda ihbar edilmesi gerekir. Ayıp ihbarı yazılı yapılabileceği gibi sözlü de yapılabilir” şeklinde belirtilmiştir.
Yapılan keşif sırasında dinlenen tanık beyanlarından ayıbın işin yapımı sırasında ortaya çıktığı ve davalı şirketlere durumun bildirildiği, buna göre davacı şirketin ihbar külfetini yerine getirdiği anlaşılmakla TBK 475. Maddesindeki seçimlik haklarını kullanabileceğinin kabulü gerekmiştir.
Dava konusu somut olayda, iş sahibi olan davacının bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteyebileceği, yüklenicinin onarımdan kaçınması halinde iş sahibinin onarımı başkasına yaptırıp bunun masrafını yükleniciden isteyebileceği, davacının da onarımı dava dışı şirketlere yaptırıp masrafını davalılardan istediği anlaşılmaktadır.
Dava konusu somut olayda, fuar ve kongre merkezinin çatısında kaplama ve su izolasyonu için kullanılan yalıtım malzemesinde sistemin tüm bileşenleri arasında bir tutunma sorununun olduğunun analiz sonuçlarından anlaşıldığı, kayın marin kontrplak olduğu söylenen kaplama malzemesinin bileşenler arasındaki yapıştırıcı bazın her numunede farklı oranlarda bulunduğu ve homojen bir yapıda bulunmadığı için teknik olarak uygun olmadığı, diğer taraftan su izolasyonundan temel sorunlu malzeme olan poliüretanında teknik olarak yeterli yapıştırma-tutunma kalitesine sahip olup olmadığının analiz sonuçlarından anlaşıldığı, bu nedenlerle yağmur sularının sızarak kontrplak malzemenin bozulması, açılması ve deformasyonu sonucunda binanın içine su akmasına sebep olduğu, yapılan işlerin ancak yağmurun yağması sonrasında binanın içine su akmasıyla ortaya çıktığı, yağmur yağıncaya kadar geçen sürede ayıplı olup olmadığının çıplak gözle yapılan inceleme ve muayene ile anlaşılması mümkün olmadığından gizli ayıp niteliğinde olduğu tanık beyanlarından, kayın marin kontrplak kaplamada kabarmaların imalat aşamasında meydana geldiği belirtilmekle ayıplı olduğunun imalat aşamasında anlaşıldığı, neticeten kalitesiz malzeme ve kalitesiz işçilik sonucu çatının aktığı, dolayısıyla davalıların yapılan ayıplı imalattan sorumlu oldukları, davacının seçimlik hak kapsamında ayıplı gidermek için dava dışı 3.kişiye yaptırdığı onarım bedelini isteyebileceği, buna göre davalı … Ltd. Şti’nin ayıplı imalat bedeli olan … TL, davalı … Ltd. Şti’nin de ayıplı imalat bedeli olan … TL’den sorumlu olduklarının kabulü ile davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, Buna göre; … TL ‘nin … Ltd. Şti’den, … TL’nin … Ltd. Şti’nden dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli toplam … TL harçtan peşin olarak alınan … TL harcın mahsubu ile bakiye … TL harcın davalıların sorumlulukları oranında hesaplanan … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’den, … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’nden tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen … TL vekalet ücretinin; davalıların sorumlulukları oranında hesaplanan … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’den, … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’nden tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; … TL’nin davalıların sorumlulukları oranında hesaplanan … TL’nin davalı … Ltd. Şti’den, … TL ‘sinin davalı … Ltd. Şti’nden tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davacı tarafından yapılan … TL dava ilk masrafının davalıların sorumlulukları oranında hesaplanan … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’den, … TL ‘sinin davalı … Ltd. Şti’nden tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yapılan … TL tebligat, … TL posta, … TL keşif ve bilirkişi giderinden ibaret toplam … TL yargılama giderinin davalıların sorumlulukları oranında hesaplanan … TL’sinin davalı … Ltd. Şti’den, … TL ‘sinin davalı … Ltd. Şti’nden tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
7-Kullanılmayan gider avansının kalan kısmının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin, davalı … vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır