Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/332 Esas
KARAR NO : 2022/974
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/08/2020
KARAR TARİHİ : 27/12/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; kazada …’un asli kusurlu olduğunu, müvekkilinin aracı … üzerinde seyir halinde iken, ara sokaktan aşırı süratli bir şekilde çıkan … plakalı aracın müvekkilinin aracına çarptığını, Karayolları Trafik Kanununa göre, ilk geçiş hakkının aksine bir işaretleme bulunmadıkça cadde üzerinden gelen aracın olduğunu, Kaza sonrası, trafik ekiplerince tutulan kaza tespit tutanağındaki kusur atfı hatalı olduğunu, Bunun yanında söz konusu trafik kazasında, davalı …’un, 1,06 promil alkollü olduğunu, Bu kapsamda müvekkilin maliki bulunduğu aracın şoförü …’ın iş bu kazada kusuru bulunmadığını, davalının asli ve tam kusurlu olduğunu, Muvekkılinin aracında meydana gelen hasar, değer kaybı ve aracın tamir ve onarımı süresince mahrum kalınan kazanç kaybının tespiti amacıyla Antalya … Sulh hukuk mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, iş bu dosyada yapılan tüm masrafın yargılama giderleri içerisinde lehlerine dikkate alınmasını, Müvekkilinin aracının ticari taksi olduğunu, çalışamadığı her gün büyük ekonomik zarar doğduğunu, Açıklanan sebeplerle; müvekkilin aracında meydana gelen maddi hasar ve değer kaybı taleplerinin her üç davalıdan, mahrum kalınan kazanç kaybı taleplerinin ise davalı … ve … Limited Şirketinden kaza tarihinden işleyecek ticari avans faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi için iş bu davayı açma zarureti doğduğunu, açıkladıkları nedenlerle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile alacak davası olarak şimdilik; Davacı müvekkili … aracında meydana gelen maddi hasar nedeniyle şimdilik … TL MADDİ TAZMİNATIN, her üç davalıdan kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, Davacı müvekkil …’ün aracında meydana gelen değer kaybı nedeniyle şimdilik … TL MADDİ TAZMİNATIN, her üç davalıdan kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, Davacı müvekkil …’ün aracında meydana gelen mahrum kalınan kazanç kaybı nedeniyle şimdilik … TL MADDİ TAZMİNATIN, … ve … Limited Şirketinden kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsile tahsiline, Yargılama giderleri, harç ve vekalet ücretlerinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, maddi hasarlı trafik kazası nedeniyle hasar bedeli, değer kaybı ve kazanç kaybını içerir maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davaya konu araç tescil kayıtları, Antalya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin d.iş dosyası, Antalya Şoförler odası, Büyükşehir Belediyesi ve Emlakçılar oto galericiler meslek odasının müzekkerelerimize verdikleri cevabi yazılar dosyamız arasına alınmıştır.
Makina Mühendisi bilirkişisi …, … tarihli raporunda sonuç olarak ;”dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesi ve piyasa araştırmaları sonucunda;
a) Davacıya ait … plakalı ticari otomobilin kaza tarihi (…) itibariyle meydana gelen hasarınım onarım bedelinin KDV dahit … TL. olduğu,
b) … plakalı ticari otomobilin onarım süresinin 5 gün olduğu, bu süre içerisindeki davacının uğradığı kazanç kaybının; söz konusu ticari otomobilin çalıştığı duraktaki kaza tarihi ttibariyle günlük kazancı hususunda ilgili kuruluştardan bilgi alınması durumunda tespit edilebileceği,
c) … plakalı aracın vakı kaza öncesinde serbest pıyasadakı 2 el pıyasa rayiç değeri, (kazadan önceki haliyle ) ortalamasının …–TL olduğu, aracın hasarı onarıldıktan sonraki hali ile piyasa rayiç değerinin ortalama …-TL olacağı ve reel piyasa koşullarına göre …-TL değer kaybı meydana geleceği” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi heyeti … tarihli ek raporunda sonuç olarak; “Sayın mahkemece, davacıya ait … plakalı ticari taksinin çalıştığı … durağına “söz konusu aracın kaza tarihi itibariyle 1 günlük kazacının” belirtilmesi talebi ile ilgili yazılan müzekkereye cevap gelmediğini,
Dosyaya sunulan … kararlarında belirtilen Taksimetre ücretleri ile … Vergi Dairesi Müdürlüğünün davacı … ait Geçici Vergi Beyannamesine göre heyetimizce … plakalı ticari taksinin kaza tarihi itibariyle 1 günlük kazanç kaybının tespiti mümkün olmadığı ” sonuç ve kanaatine varmıştır.
Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi … tarihli raporunda sonuç olarak;” Davacı taraf sürücüsü …’ın % 80 (yüzde seksen) derecede kusurlu olduğu, Davalı sürücü …’un % 20 (yüzde yirmi) derecede kusurlu olduğu ” sonuç ve kanaatine varmıştır.
Davacı vekili … tarihli dilekçesi ile davasını ıslah etmiştir.
Türk Borçlar Kanunun 49.maddesinde, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür” yine aynı kanunun 50.maddesinde, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır” denilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1 maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı” aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla trafik tespit tutanağı, mahkememizce alınan kusur ve hasar raporları ile tüm deliler hep birlikte incelenip değerlendirildiğinde; Davaya konu kaza, davalı … şirketi adına kayıtlı, davalı sigorta şirketince zorunlu trafik poliçesi ile teminat altına alınan yine davalı … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile davacıya ait, … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın … tarihinde çarpışmalarıyla meydana gelmiş olup, hükme esas alınan ATK bilirkişi raporuna göre … araç sürücüsünün 20, davacıya ait … plakalı araç sürücüsünün ise %80 oranında kusurlu olduğu anlaşılmıştır.
Zarar yönünden;
Hasar Bedeli yönünden yapılan inceleme neticesinde; Hasar yönünden mahkememizce hükme esas alınan … tarihli raporda davacı aracının modeli, yaşı, özellikleri, hasarlı kısımları v.s. gözönünde bulundurularak olay tarihi itibariyle meydana gelen ve ekspertiz raporu ile tespit edilen hasarın uygun olduğu, meydana gelen hasarın gerçek zarar olduğu, …-TL olduğu anlaşılmakla, davalı kusuruna isabet eden hasar bedelinin …-TL maddi tazminatın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Değer Kaybı yönünden yapılan inceleme neticesinde; Yargıtay Kapatılan 17 Hukuk Dairesinin yerleşmiş içtihatlarına göre, davacının aracında oluşan değer kaybının, aracın marka ve modeli, kaza tarihindeki yaşı, kilometresi, hasarının nitelik ve niceliği vs. gibi hususları gözetip, kaza tarihi itibariyle serbest piyasadaki hasarsız 2. el piyasa rayiç değeri ile aracın hasarı onarıldıktan sonraki haline göre serbest piyasadaki 2. el piyasa değeri arasındaki fark şeklinde hesaplanması gerekmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda değer kaybı …-TL hesaplanmış, davalı kusuruna isabet eden değer kaybı …-TL maddi tazminatın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kazanç Kaybı yönünden yapılan inceleme neticesinde; Gelir kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp, tamir süreci boyunca elde edilmeyen gelirdir. ZMSS Genel Şartlarının A.3 maddesinde “Teminat Dışı Kalan Haller” başlığında (m) bendinde; dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat taleplerinin teminat dışı kaldığı açıkça belirtilmiştir. Kazanç kaybı, gerçek zarar dışında aracın hasarlanması nedeniyle uğranılan dolaylı bir zarar olması sebebiyle poliçe teminatına dahil değildir (Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih …E. …K. sayılı kararında; “…aynı mahiyette Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih …E. …K. sayılı kararı).
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda aracın onarım süresinin 5 gün olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Dava dilekçesine ekli gelir makbuzunda …-TL günlük kazanç bilgisi sunulmuştur. Emsal ücret araştırmalarında ise günlük ortalama kazanç bilgisi daha fazla verildiğinden davacı tarafça sunulan kazanca göre değerlendirme yapılmış …x…=…-TL hesaplanmıştır. Davalı kusuruna isabet eden …-TL maddi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan tahsili yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Faiz başlangıcına yönelik
Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir. Ancak, trafik kazaları esas itibariyle haksız eylem sayılan hallerden olmakla birlikte trafik sigortasını yapan sigortacı bakımından temerrüdün bu tarihte oluştuğunun kabulü mümkün değildir. 2918 sayılı KTK’nın 99/I. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel şartları uyarınca, rizikonun bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir.
Buna göre, yukarıda anlatılan ilke ve yasal düzenlemeler gereğince davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren sigorta şirketi yönünden ise öncesinde temerrüt gerçekleşmediğinden dava tarihinden itibaren faiz başlangıcının belirlenmesi gerekmiş, taraflar adına kayıtlı araçların ticari nitelikte oldukları anlaşıldığından avans faizi ile davalılardan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Yargılama giderleri yönünden, delil tespiti amacıyla yapılan yargılama giderlerinin HMK’nun 323. maddesi çerçevesinde dava içinde mahkemece re’sen hüküm altına alınabilecek nitelikte olup, bağımsız bir zarar kalemi olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, delil tespiti amacıyla yapılan giderlerin HMK’nun 323. maddesi çerçevesinde yargılama giderleri olarak değerlendirilerek hüküm altına alınması gerekmiş, açıklanan tüm gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, değer kaybı olarak … TL, hasar bedeli olarak …-TL maddi tazminatın davalı … şirketi yönünden dava tarihinden itibaren diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen, kazanç kaybı yönünden, …-TL’nin davalılar … ve … … Şti. Yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte işbu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken …-TL harçtan peşin alınan …-TL (ıslah harcı ile birlikte) harcın mahsubu ile …-TL nin kararın kesinleşmesinin ardından talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacının yapmış olduğu bilirkişi ücreti posta ve müzekkere ücretinden ibaret …-TL’nin kısmen kabul- kısmen red oranında …-TL ile ilk dava masrafı …-TL, …-TL keşif harcı olmak üzere toplam …-TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalının yapmış olduğu …-TL posta ve müzekkere giderinin kısmen kabul- kısmen red oranında …-TL nin davacıdan alınarak davalı … A.Ş ye verilmesine,
5-Davacı tarafından Antalya …SHM’ nin … D.İş sayılı Tespit dosyasında yapılan …-TL’nin kısmen kabul- kısmen red oranında …-TL nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Davacı sigorta şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı sigorta şirketine VERİLMESİNE,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; …-TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; …-TL’nin davalılardan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
10-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan bakiye kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra masrafı kendisine ait olmak üzere tarafların göstereceği bir IBAN/hesap numarasına yatırılmasına ancak hesap numarası bildirilmemiş veya bildirilmez ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine veya taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili Av. …’ın yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen karar miktar itibariyle KESİN olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/12/2022

Katip …
E imzalı

Hakim …
E imzalı