Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/608 E. 2022/337 K. 28.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/608 Esas
KARAR NO : 2022/337
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 05/12/2019
KARAR TARİHİ: 28/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin mahkemeye sunmuş olduğu dava dilekçesinde, Müvekkili Kurumun “Ulaşım Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Kiralanması İşi” ve “Ulaşım Hizmetlerinde Çalıştırılmak Üzere Şoför Temini İşi” Hizmet Alımı İşinin ihale edilmesi neticesinde ihaleyi alan davalı şirketler, ihale dokümanı gereğince müvekkil Kuruma hizmet verdiğini, davalı şirketler, ihale konusu işi ihale dokümanı gereğince dava dışı işçi gibi işe aldığı işçiler eliyle tamamladığını, ancak davalı şirketler tarafından işe alınan ve çalıştırılan dava dışı işçi …tarafından müvekkil İdareye karşı açılan Antalya 5. İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile açılan davanın yargılaması neticesinde; mahkemenin 26.06.2019 tarih ve …Karar sayılı kararı verildiğini, bu karar ile; dava dışı işçi lehine kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, UBGT ücreti ile yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmiş olup anılan karar gerekli harçlar müvekkil İdarece yatırılmak suretiyle sırasıyla istinaf edildiğini, söz konusu mahkeme ilamı, dava dışı işçi … vekili tarafından Burdur İcra Dairesinin … E. sayılı dosyası ile müvekkil İdare aleyhine takibe konulmuş, takipte kesinleşen miktar, icra faiz ve masrafları ile bu dava kapsamında mahkum kalınan yargılama giderleri dahil olmak üzere toplamda 43.909,63.-TL tutarındaki işçilik alacakları dava dışı işçiye ödendiğini, anılan Mahkeme ilamı neticesinde, ödenmek durumunda kalınan 1.564,09.-TL tutarındaki Bakiye Karar Harcı Mahkemeye ödendiğini, İlaveten, ilk derece mahkemesi kararının istinaf edilmesi neticesinde ödenmek durumunda kalınan 650,29.-TL istinaf harcı müvekkil İdarece ödendiğini, Antalya 5. İş Mahkemesinin 26.06.2019 tarih ve …Esas, … Karar sayılı kararı ile dava dışı işçi olan …’e ödenen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, UBGT ücret ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile 43.909,63.-TL’nin ödeme tarihi olan 21.08.2019 tarihinden itibaren; 1.564,09.-TL’nin ödeme tarihi olan 24.09.2019 tarihinden itibaren, 650,29.-TL’nin ödeme tarihi olan 01.10.2019 tarihinden itibaren, toplamda 46.124,01.-TL’nin ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketten rücuen tazmini ile yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davalı şirket üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …İlaçlama Şirketi vekilinin mahkemeye sunmuş olduğu cevap dilekçesinde: Mahkememizce tensip kararı ile verilen ihtiyati haciz kararı usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu talebin, davalı vekil eden şirkete ne kadar miktar için yönlendirildiği açık olmadığını, talebin yargılamayı gerektirir bir talep olduğunu, davacı tarafın sonuç ve istem kısmi açık ve anlaşılır olmaktan uzak olduğunu, alacağın “davalı şirketten tahsili” talebi hangi davalı için ne kadar miktarı içerdiği açıklanmadığını, benzer mahiyetteki davacı kurum davalarında, sorumlulukları oranında tahsil talebi olup bilirkişi incelemesi sonucu hangi davalı alt işverenin sorumlu olduğu miktar tespit edilmekte ve buna göre de sorumluluk ortaya çıkacağını, davacının bir alacak hakkı olduğu varsayılsa dahi alacak muaccel ve kesin olmadığı gibi likitte olmadığını, ayrıca hangi davalının hangi miktar açısından sorumlu olduğuna dair kesin bir miktarda belirlenemeyeceği için mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının davacı tarafça uygulanması durumunda ihtiyati haczin, vekil eden şirketin sorumlu olduğu miktardan fazlası olacağı sabit olduğunu, davacı tarafın tacir sıfatına haiz olmaması sebebiyle davanın görevsiz mahkemede açıldığı kanaatinde olduklarını, Davacı tarafın dava dilekçesindeki iddiasına göre; davacı İdare tarafından ihale kapsamında alt işverenlere yaptırılan işe ilişkin, açtığı dava sonucundaki ilamın icrasına yönelik icra takibine istinaden davacı idare üst işveren sıfatıyla, müteselsil sorumlu olarak ödeme yaptığını, Davacı taraf ödemiş olduğu bedeli müvekkilinde arasında bulunduğu üç davalıdan talep ettiğini, Davacı idarenin dayanak olarak gösterdiği sözleşmelerin uygulanma durumu göz önünde bulundurulduğunda, ortada muvazaalı bir işlem bulunduğunu, gerçekte; İdarenin, işçilerin çalışma koşulları ve mali haklarının ödenmesi gibi konularda tamamen kontrol sahibi olduğunu, asıl işveren olan idare değişen alt işverenlerle çalıştığını, yani işçiler asıl işveren bünyesinde olup değişen alt işveren firmalarda çalışmakta olduğunu, Sözleşme ve Teknik Şartname, tarafların gerçek iradelerini ortaya koymadığını, davacı idare ile davalı şirket arasında imzalanan sözleşme ve teknik şartnamede işçilerin giyeceği kıyafetten kullanacakları aparatlara kadar düzenlenen bir şartname veya sözleşmede idarenin veya şirketin sorumluluk miktarının belirlenmemesi kabul edilebilir olmadığını, bu sebeple asıl işveren sıfatıyla tüm alacaklardan sorumlu olan ve muvazaalı yoldan işçi istihdamı sağlayan idarenin tarafımıza rücu etmesinin kabul edilemez olduğunu, muvazaalı ihale sözleşmesinin geçerli olduğunu kabul etmemekle birlikte, işçi alacağının tümü bakımından tarafımıza rücu edilebilmesi için, sözleşmede alt işverenin; kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, yıllık izin alacağı gibi kalemlerden sorumlu olduğuna ya da asıl işverenin bunlara ilişkin alt işverene rücu hakkının olduğuna ilişkin açık bir düzenleme bulunması gerektiğini, davaya konu ihale sözleşmesi ve teknik şartnamede böyle bir düzenleme bulunmadığını, benzer konulu uyuşmazlıklara ilişkin yerleşik Yargıtay uygulamasına bakıldığında davacı idarenin tazminatlardan 1/2 oranında sorumlu olduğu ve kalan 1/2 lik kısımdan alt işverenin işçiyi kendi çalıştırdığı dönemler üzerinden sorumlu olduğu şeklinde kararlar verildiği görüldüğünü, dolayısıyla, yukarıdaki beyanlarında açıkladığı üzere rücu talebini kabul etmemekle birlikte, idarenin tarafımıza rücu edebileceğini varsaysak dahi bu rücu ancak müvekkilimizin alt işveren olduğu döneme ilişkin alacağının yarısinden sorumluluk söz konusu olabileceğini, açıklanan nedenlerle Davanın haksız ve dayanaksız olması sebebiyle reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada tüm deliller toplanmış, Antalya 5. İş Mahkemesinin …Esas Sayılı dosyası celp edilmiş, dosya iş mevzuatında uzman bilirkişilere tevdi edilmiş ve bilirkişilerin mahkemeye sunmuş olduğu raporlar hüküm kurmaya elverişli olmadığından,
Dosya önceki raporlardaki çelişkilerin giderilmesi için iş mevzuatında uzman başka bir bilirkişiye tevdi edilmiş ve mahkememize sunulan raporda,
Davacı kurum tarafından Burdur icra Dairesinin …sayılı icra dosyasında,
21.08.2019 tarihinde yapılan 43 909,63 TL”’lik ödemenin;
*15.504,49 TL’sinin davalı … İlaçlaıha Tur. ve Tic.Ltd.Şti.’ye,
*73.50,47 TL’sinin davalı …Turizm Taşımacılık Otomotiv Giıda Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ye,
*16.589,06 TL’sinin davalılar …Turizm Taşımacıhk Otomotiv Gıda Teksti! İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve …Gıda Besicilik Taş.Teın.Güv.İnş.San. Ve Tic3td.Şti.’ye (sayın mahkemece takdiri halinde müştereken ve müteselsilen) Rücü edilebileceği,
Davacı kurum tarafından Antalya 5.İş Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasına 24.09.2019 tarihinde yapılan 1.564,09 TL’lik bakiye karar harcı ödemesinin;
*552.28 TL’sinin davalı … İlaçlama Tur. ve Tic.Ltd.Şti.’ye,
*261,83 TL’sinin davalı …Turizm Taşımacılık Otomotiv Gıda Tekstil İnşaat Sanayi veTicaret Limited Şirketi’ye, *590,91 TL’sinin davalılar … ve …Gıda Besicilik Taş.Tem.Güv.İnş.San. ve TicLtd.Şti.’ye (sayın mahkemece takdiri halinde müştereken vt müteselsilen) Rücu edilebileceği,
Davacı kurum tarafından Antalya 5 İş Mahkemesi’nin …sayılı dosyasına 01.10.2019 tarihinde yapılan 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 528,99 TL istinaf karar harcı olmak üzere toplam 650,29 TL’lik harç ödemesinin;
*229,62 TL’sinin davalı … İlaçlama Tur. ve Tic. Ltd.Şti.’ye,
*108,86 TL’sinin davalı …’ye,
*245,68 TL’sinin davalılar …ve …Gıda Besicilik Taş.Tem.Güv. İnş. San. Ve Tic.Ltd.Şti.’ye (sayın mahkemece – takdiri halinde müştereken ve müteselsilen) Rücu edilebileceği,
Yukarıda hesaplanan miktarlar sayın mahkemece hizmet alım sözleşmeleri, genel şartnameler, teknik şartnameler, idari şamıamelerdeki düzenlemeler uyarınca davacı kurumun davaya konu ödemelerinin tamamını davalılardan rücuen talep edebileceğinin değeriendirilmesi olasılığına ilişkin olarak yapılmış olup söz konusu düzenlemelerin bu şekilde değetlendirilmemesi halinde davalılara rücu edilebilecek miktarların yukarıdaki hesaplanan miktarların 1/2’si tutarında olacağını bildirir rapor sunulmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava rücuen alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ilamlı icra takibindeki borcu ödeyen davacının diğer borçlulara rücu etmesinin yerinde olup olmadığına ve rücu miktar ve oranlarına ilişkindir.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 21/04/2016 tarih, 2016/7178 Esas, 2016/11227 Karar sayılı emsal içtihadında; “…4857 Sayılı Yasanın 112. Maddesinde 6552 Sayılı Yasanın 8. Maddesi ile yapılan değişiklik uyarınca işçinin kıdem tazminatlarından son çalıştığı asıl işverenin sorumlu olduğu belirtilmiş ise de; yasanın bu hükmü işçiyi güvence altına almak amacıyla konulmuş bir hüküm olup, emredici nitelikte değildir. Bu hükmün aksi yönünde taraflar her zaman sözleşme düzenleyebilirler…”
Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 19/12/2017 tarih, 2015/34351 Esas, 2017/12705 Karar sayılı emsal içtihadında da; “…Dava dışı işçinin davalılar işçisi olarak çalıştığı süre 1 yıldan az olsa bile işçiyi çalıştırdığı süre ile orantılı olarak kıdem tazminatının ve yıllık izin ücretinin bu alt işverenlerden tahsiline karar verilmesi gerektiği…İşçilik alacakları davası neticesinde davacının ödediği yargılama giderleri, faiz ve vekalet ücreti açısından da davacının davalılara rücu edebileceği, işçilik alacağı miktarına göre bir oranlama yapılarak davalıların bu ilkeler çerçevesinde sorumluluğunun belirlenmesi gerektiği” belirtilmiştir.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 18/04/2017 tarih 2015/36652E. 2017/4657K. Sayılı kararında; “…Davacının kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacağına konu ödediği işçilik haklarından doğan bedelden, davalı şirketlerin dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı sorumlu olacağı, bu nedenle dava dışı işçinin davalı …Ltd. Şti. İşçisi olarak çalıştığı süre bir yıldan az olsa bile işçiyi çalıştırdığı süre ile orantılı olarak kıdem tazminatının ve yıllık izin ücretinin bu alt işverenden tahsiline karar verilmesi gerektiği, fazla mesai ve UBGT alacakları yönünden de davalıların dava dışı işçiyi davacı yanında kendi işçileri olarak çalıştırdıkları dönemde bu alacaklar doğmuş ise sorumlu olacakları, ihbar tazminatı yönünden ise dava dışı …Temizlik Hizm. Gıda Yemek Tic. Ltd. Şti.’nin son işveren olarak haklı bir neden olmadan ve ihbar önellerine uymadan dava dışı işçinin iş akdine son verdiği için bu alacak talebinin tamamından sorumlu olması gerektiği gözetilerek ve işçilik alacakları davası neticesinde davacının ödediği yargılama giderleri, faiz ve vekalet ücreti açısından da davacının davalıya rücu edebileceği işçilik alacağı miktarına göre bir oranlama yapılarak davalının bu ilkeler çerçevesinde sorumluluğunun belirlenmesi gerekirken…” denilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında yapılan sözleşme, idari şartname ve teknik şartnamede, alt işverenin işçiye karşı karşı sorumlu olacağının hüküm altına alındığı , bu sebeple davacı ve davalılar arasındaki iç ilişkide üst işveren konumundaki davacının alt işveren konumundaki davalılara işçi alacakları yönünden rücu edebileceği sabit görüldüğünden , davalıların sorumluluk tutarları denetime ve hüküm kurmaya elverişli hukuka ve oluşa uygun bilirkişi raporuyla belirlenerek davannın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-DAVANIN KABULÜNE
A-Buna göre davacı tarafın 21.08.2019 tarihinde yapmış olduğu 43.909,63 TL’lik ödemenin
15.504,49 TL’sinin davalı …İlaçlama Şirketinden 21.08.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
7.350,47 TL’sinin davalı …Şirketinden 21.08.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
16.589,06 TL’sinin davalılar …Şirketi ve …Gıda Şirketinden 21.08.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
B-Davacı tarafın 24.09.2019 tarihinde yapmış olduğu 1.564,09 TL’lik ödemenin,
552,28 TL’sinin davalı …İlaçlama Şirketinden 24.09.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
261,88 TL’sinin davalı …Şirketinden 24.09.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
590,91 TL’sinin davalılar …Şirketi ve …Gıda Şirketinden 24.09.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
C-Davacı tarafın 01.10.2019 tarihinde yapmış olduğu 650,29 TL’lik ödemenin,
229,62 TL’sinin davalı …İlaçlama Şirketinden 01.10.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
108,86 TL’sinin davalı …Şirketinden 01.10.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
245,68 TL’sinin davalılar …Şirketi ve … Gıda Şirketinden 01.10.2019 itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.999,46 TL harçtan peşin alınan 787,69 TL nin mahsubu ile eksik alınan 2.211,77 TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacının yapmış olduğu ilk yargılama masrafı, posta ve müzekkere ücreti ile bilirkişi ücretinden ibaret toplam 3.345,60 TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, (davalı …İlaçlama Şirketinin yargılama giderinin en fazla 1.170,00 Tl sinden, davalı …Şirketininin yargılama giderinin en fazla 1.772,00 TL sinden, davalı … Şirketinin ise yargılama giderinin en fazla 1237,00 TL sinden sorumlu olmasına)
4-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 6.508,25 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine , ( davalı … İlaçlama Şirketinin vekalet ücretinin en fazla 2.277,00 Tl sinden, davalı … Şirketininin vekalet ücretinin en fazla 3.449,00 TL sinden, davalı …Şirketinin ise vekalet ücretinin en fazla 2.407,00 TL sinden sorumlu olmasına)
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Daİr, davacı vekili … ile davalı … İlaçlama vekili …’un yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/04/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır