Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/594 E. 2021/625 K. 13.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/594
KARAR NO : 2021/625
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 13/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
A.TALEP:
1.Davacı vekili , dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirkete, davalı şirket tarafından gelen talepte; 15-18 Ağustos, 2019 tarihleri arasında yapmayı planladıkları … festivali kapsamında, müvekkilden … Plajında yer tahsis etmesini istediklerini; bu doğrultuda taraflar arasında her bir maddesinde mutabık kalınarak 31.07.2019 tarihinde söz konusu festivale ilişkin her iki tarafın da yükümlülüklerinin ve yükümlülük ihlali durumunda sorumluluklarının açıkça belirlendiği protokolun imza altına alındığını, bahse konu protokolün 7. Maddesi tarafların, belirlenen yükümlülüklerini ihlal etmeleri durumunda sorumlu oldukları cezai şartı belirlediklerini, protokolün 4.6. maddesinde yer alan davalının yükümlülüğü olan 30 metrekarelik soğuk hava deposu malzemeleri davalı tarafından temin edilecek ve bu soğuk hava deposunun kurulumu müvekkile ait olacağının yazdığını, protokolün 4.1. maddesinde yer alan düzenleme gereği müvekkilin, festival alanına ilişkin ön hazırlığı yapmak için alana gittiğinde, davalı tarafından taahhüt edilen 30 metrekarelik soğuk hava deposunun 18 metrekare olduğunu ve soğuk hava deposundaki eksiklikleri tespit ettiğini buna ilişkin tutanağın ekte sunulduğunu, protokolün 4.2. maddesinde yer alan düzenlemede, davalının … tarihine kadar, festival kapsamında katılacak kişi sayısını kesin olarak yazılı şekilde, hizmet sunucusu … A.Ş.’ye bildirmek zorunda olduğunun belirlendiğini fakat davalının belirlenen düzenlenmenin gereğini yerine getiremeyerek, müvekkil şirketin (protokol 5.5.) katılımcılara festival süresince öğle öğünde vermeyi taahhüt ettiği sandviçi hazırlama kişi sayısını öngöremediği için daha fazla sandviç hazırlatarak zarara uğradığını, protokolün 8 inci maddesinin de ihlal edildiğini, ekte sunulan ve davalı şirket yetkilisinin de imzası bulunan … ve … tarihli tutanaklardan da anlaşılacağı üzere, davalıların taahhüt ettiği malların müvekkile eksik olarak verildiği açıkça ortada olduğunu, 16.08.2019 ve 19, 08. 2019 tarihleri arasında kısmen bir malzeme verilmiş olup buna ilişkin tutanak ve hesapların ortada olduğunu, bunun da müvekkilin iyi niyetinin göstergesi olduğunu, festival sanunda davalının protokol ihlalleri sonucunda teminat olarak davalı tarafından verilen 200.000.00-TL bedelli teminat çekinin işleme konulacağı yönündeki iletişim sonunda davalı Antalya … Naterliği’nin … yevmiye numaralı ihlarnamesiyle soz konusu teminat çekinin ödenmeyeceği yönündeki beyanlarını, asılsız iddialarla süslemiş olup; borçtan kurtulmaya yönelik soyut beyanları dışında bir belge ya da bilgi müvekkile bildirilmediğini, her ne kadar ihtarname içeriğinde iyi niyet ve güvenden dem vurmaya çalışılmışsa da; basiretli bir tacir gibi davranıp; kabul anlamına gelmemek kaydıyla kendilerince bir eksiklik aksaklık durumunda bunu yazılı hale getirip somut olarak gerekçelendirmelerinin gerekli olacağını, bahse konu teminat senedinin müvekkilinin şirketin iyi ve yapıcı tavrı sebebiyle, anlaşma ve uzlaşmaya bağlı tavrı nedeniyle işleme konulmayarak geçerliliğini yitirdiğini, bunun üzerine davalı şirket daha önce eksik teslim ettiği ürünleri müvekkil şirkete vereceğini söyleyerek, en basit, kalitesiz, ucuz, sağlıksız ve müvekkil şirketin onaylamadığı ürünleri teslim etmek istediğini fakat davalının bu kötü niyetli tavrının müvekkil şirketçe kahul edilmediğini, müvekkil şirketin, davalının kötü niyetli ihtarnamesine karşılık; Antalya … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle cevabi ihtarname gönderdiğini beyan ederek; Antalya … İcra müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasındaki itirazın iptalini talep etmiştir.
B. TARAF TEŞKİLİ:
2.Bilindiği üzere … tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Hukuki Dinlenilme Hakkı” başlıklı 27. maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak, yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını da içerir.(H. Pekcanıtez, O. Atalay, M. Özekes, Medeni Usul Hukuku, 11. Bası, 2011, s. 273)(bkz; İNCEOĞLU,Sibel., İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı, İstanbul 2008, 3. Baskı, s. 260-261)
3.Bu açıklamalar ışığında, mahkememizce dosyada taraf teşkili sağlanmıştır.
C.CEVAP:
4.Davalı her hangi bir cevap dilekçesi vermemiş ve böylelikle 6100 sayılı HMK m. 128 gereği, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmıştır.
D. YARGILAMA SÜRECİ/HUKUKİ NİTELEME/MAHKEME KABULÜ:
5.Dava, itirazın iptali talebinden ibarettir.
6.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2013/19-2415 esas, 2015/2335 karar sayılı emsal ilamında da belirtildiği üzere; İtirazın iptali davası, müddeabihi takip konusu yapılmış ve borçlunun itiraz etmiş olduğu alacak olan, normal bir alacak (eda) davasıdır. Takip alacaklısı tarafından (süresi içinde) ödeme emrine itiraz etmiş olan borçluya karşı açılır; yani davacı alacaklı, davalı ise takip borçlusudur. Davacı alacaklı bu davada, borçlunun itiraz etmiş olduğu alacağın mevcut olduğunu bildirerek, borçlunun itirazının iptaline karar verilmesini (ve istiyorsa, borçlunun icra inkar tazminatına mahkûm edilmesini) talep eder (KURU, Baki: İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, Kasım 2004, s. 220-221). Bu davada, ispat yükü kural olarak davayı açan alacaklıda olup, alacaklı alacağını ispatla yükümlüdür. Genel hükümler dairesinde her türlü delille ispat edilecek alacak ta yine takip talepnamesine konu olan ve borçlu yanca itiraza uğrayan alacaktır. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu., 2006/19-260 esas, 2006/251 karar)
7.Bu genel açıklamalardan sonra dosyaya dönüldüğünde; Antalya … İcra müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyası, iş bu dosya arasına alınmıştır.
8.Mahkememizce tarafların ticari defterlerinin incelenmesi yönünde ara karar kurulmuştur ve bilirkişi raporu alınmıştır.
9.Tarafların ticari defterlerinin incelenmesi sonucu hazırlanan … tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraf ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, Davacının 2019 yılı ticari defter kayıtlarına göre; davacının davalıdan 120.01.03.02.019 hesap kodundan 16.08.2019 tarihi itibariyle 11.211,50 TL Alacaklı olduğu gözüktüğü, davacının davalıdan 326.01.01.03.001 hesap kodundan 30.07.2019 tarihi itibariyle 31.08.2019 vadeli … seri nolu (Davalı tarafça sözleşme kapsamına göre teminat olarak verilen 200.000,00 TL tutarlı çek kaydından dolayı 200.000,00 TL Alacaklı olduğu gözüktüğü, ancak 09.09.2019 tarihindeki yapılan borç kaydı ile Çekin Avukatta İşleme Alınması açıklamalı kayıt ile hesabın kapatıldığı, mahkeme davalı tarafın taraflar arasında akdedilen protokolü şartların ihlal ettiği ve bu nedenle davalının davacı tarafa protokolün 7 maddesinde yer alan 200.000,00 TL tutarında Cezai Şartı ödemekle yükümlü olduğu kanaatinde ise; bu halde davalının davacıdan Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasından dolayı asıl alacağının 200.000,00 TL olduğu belirtilmiştir.
10.Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir. Rapora karşı davacı vekilinin itiraz dilekçesi verdiği görülmüştür. (Her ne kadar 10/03/2021 tarihli duruşma tutanağına davalı vekilinin itiraz dilekçesi verdiği yazılmış ise de itiraz dilekçesinin davacı vekili tarafından verildiği ancak itiraz başlığında davalı sıfatı kullanıldığından duruşma tutanağına da bu hususun sehven yazıldığı mahkememiz kaublündedir)
11.Dava, iddia edilen cezai şart alacağı için başlatılan takibe yapılan itiraz iptali talebinden ibarettir.
12.Yargıtay HGK’nun 2017/(19)11-835 E, 2020/809 K sayılı emsal ilamında da belirtildiği üzere; Cezai şart borçlunun, asıl borcunu ilerde, hiç veya gereği gibi ifa etmediği takdirde alacaklıya karşı ifa etmeyi önceden taahhüt ettiği edime denir. Bu nedenle cezai şart, asıl borca bağlı olarak ve ancak bu borcun ihlâli ile doğabilecek olan ferî bir edimdir. Borçlu cezai şart ödemeyi taahhüt etmişse, artık alacaklı herhangi bir zarara uğradığını iddia etmek veya zararının şümulünü ispat etmek zorunda kalmadan, tazminat elde etme imkânını bulacaktır. Zira cezai şart borcun ihlâli hâlinde verilmesi gereken, önceden kararlaştırılmış kesin miktarlı (maktu) bir tazminattır. Cezai şartın kararlaştırılabilmesi için asıl borcun mahiyeti önemli değildir; bir verme borcu kadar, yapma veya yapmama borçlarında da cezai şart kararlaştırılabilir (Tekinay, S.S./Akman, S./Burcuoğlu, H./Altop, A.; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 1993, s. 341-343). Ayrıca cezai şartın esas itibariyle iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan biri, borçluyu ifaya zorlamak ve böylece asıl borcun ifasını teminat altına almak; diğeri de, borcun ifa edilmemesinden doğacak zararı önceden ve götürü şekilde tespit etmektir. Bu iki temel amacı dışında, cezai şartın diğer bir amacı da, ifayı engelleyen cezai şartta (dönme cezasında) borçlunun cezai şartı ödemek suretiyle sözleşmeden kolayca dönmesini sağlamaktır (Kocaağa, K.: Türk Özel Hukukunda Cezai Şart (BK. m. 158-161), Ankara 2003, s. 40-42).
13.Yargıtay HGK’nun 2016/9-573 E, 2019/1086 K sayılı emsal ilamında belirtildiği üzere; Ceza koşulu sözleşmeyle, tarafların serbest iradelerine ve sözleşme serbestisine bağlı olarak tespit edilir. Taraflar bu çerçevede ceza miktarını serbestçe kararlaştırabilir (818 s. BK m. 161/I). Ahde vefa ilkesinin sonucu olarak taraflar serbest iradeleriyle meydana getirdikleri sözleşmelere aynen uymakla yükümlüdürler. Ancak gerek sözleşmenin yapıldığı sırada gerekse sonradan ortaya çıkan bir takım şartların sözleşmeler üzerindeki etkisi, söz konusu ilkeye bir takım sınırlamalar getirilmesini zorunlu kılmıştır. Özellikle modern hukuk sistemlerinde hâkime sözleşmeye müdahale etme yetkisi tanınarak taraflar arasında başlangıçta mevcut bulunan menfaat dengesinin korunması amaçlanmıştır. Kanunen hâkime tanınmış olan bu yetki, onun normal görevleri dışında olup, istisnai niteliktedir. Böyle istisnai durumlarda hâkim, sözleşmeye müdahale ederek onu ya değiştirir ya da tamamen ortadan kaldırabilir.
14.Bu genel belirlemeler ışığında dosyaya dönüldüğünde; Taraflar arasında akdedilen … tarihli “… ” başlıklı protokol dosya arasındadır.
15.Protokolün “ceza şart” başlıklı 7. maddesi;
“Taraflar işbu protokol maddelerine riayet etmekle yükümlüdür. Organizasyon şirketi protokol yükümlülüklerinden herhangi birini dahi ihlal ettiği takdirde hizmet sunucusu iş bu protokolü tek taraflı feshetme hakkına sahip olup organizasyon şirketi tarafından hizmet sunucuya 200.000,00.- TL cezai şart bedelini ödeyecek olup, organizasyon şirketi özel hukuktan doğan tazminat vb. Tüm hak ve alacaklarından gayri kabili rücu olmak üzere feragat etmiş sayılacaktır.” şeklindedir.
16.Protokolün “teminat” başlıklı 8. maddesi;
“Organizasyon şirketi yetkilisi hem kendi adına hem şirket yetkilisi olarak şirket ad ve namına, yukarıda belirtilen 4.8 ve 7 numaralı cezai şart bedelinin teminatı olarak 200.000,00.- TL tutarı hizmet sunucuya kayıtsız ve şartsız ödeyeceğine yönelik noterlikçe düzenlenecek taahhütname ile ödeme taahhüdünde bulunacak ve bu taahhüde esas olmak üzere … Bankası … Seri No’lu 200.000,00.- TL bedelli çeki hizmet sunucuya teslim edecektir.” şeklindedir.
17.Protokolün 4.1 maddesi gereği; Organizasyon şirketinin, festival kapsamındaki etkinlikleri, organizesini, yapımını ve sorumluluklarını üstlendiği; 15-16-17-18 Ağustos 2019 tarihinde yapılması planlanan Wlıve Sports&Musıc festivaline ilişkin ön hazırlığı Hizmet sunucusu tamamladıktan sonra; alana ve faaliyete ilişkin kurulumu 13 Ağustos 2019 tarihinde yapacak, festival sonrası 20 Ağustos 2019 tarihinde de ekipman ve teçhizatları kaldıracaktır. 4.2 maddesi gereği; Organizasyon şirketi, 02.08.2019 tarihine kadar, festival kapsamında katılacak kişi sayısını kesin olarak ve yazılı şekilde, hizmet sunucusu … A.Ş.’ye bildirmek zorundadır. 4.6 maddesi gereği; Organizasyon şirketi, kurulan 30 metrekarelik soğuk hava deposu malzemelerini ve 2 adet beachvolley sahası ekipmanlarını, festival bitimi olan 19.09.2019 tarihinde hizmet sunucusu … A.Ş.’ye hibe etmeyi taahhüt eder. 5.5 maddesi gereği; Hizmet sunucusu festival boyunca(4 gün) toplam 4 x 1.200 = 4.800 (dörtbinsekizyüz) sandviçi, öğle öğününde, organizasyon şirketinin belirlediği sporculara, bedelsiz vermeyi kabul ve taahhüt eder.
18…. A.Ş SOSYAL TESİSLER MÜDÜRÜ …, … A.Ş. SATINALMA STOK SORUMLUSU HAŞAN BOZKURT ve ORGANİZASYON ŞİRKET YETKİLİSİ tarafından düzenlenen … tarihli TUTANAK başlıklı belgede ; 0rganizasyon şirketi, festival kapsamında sponsorlardan sağladığı hizmet sunucu tarafından kabul edilecek toplam 200.000,00 TL tutarında,ekli listede maliyet fiyatları bulunan yiyecek-içecek (alkolsüz) ürün ve malzemeyi hizmet sunucusuna alan kullanım bedeli olarak en geç 12.08.2019 tarihinde hibe etmeyi taahhüt eder. Ekli listede bulunan ürünler … A.Ş. deposuna eksik olarak teslim edilmiştir. Tutanak ekinde yer alan listede Toplam KDV dahil 199.504,56 TL tutarında gelmesi gereken ürünlerden KDV Dahil 98.912,47 TL tutarında ürün geldiği, KDV dahil 100.592,32 TL tutarında ürün gelmediği tespit edildiği görülmektedir.
19…. A.Ş SOSYAL TESİSLER MÜDÜRÜ …, … A.Ş. SATINALMA STOK SORUMLUSU HAŞAN BOZKURT ve KURT PRODÜÜKSİYON ŞİRKETİ YETKİLİSİ … tarafından düzenlenen 19.08.2019 tarihli TUTANAK başlıklı belgede Organizasyon şirketi KURT PRODÜKSİYON REK.ORG.TİC.LTD.ŞTİ., festival kapsamında sponsorlardan sağladığı hizmet sunucu tarafından kabul edilecek toplam 200.000,00 TL tutarında,ekli listede maliyet fiyatları bulunan yiyecek-içecek (alkolsüz) ürün ve malzemeyi hizmet sunucusuna alan kullanım bedeli olarak en geç 12.08.2019 tarihinde hibe etmeyi taahhüt eder. Ekli listede bulunan ürünler … A.Ş. deposuna eksik olarak teslim edilmiştir. Tutanak ekinde yer alan listede Toplam KDV dahil 199.504,56 TL tutarında gelmesi gereken ürünlerden KDV Dahil 101.116,06 TL tutarında ürün geldiği, KDV dahil 98.388,50 TL tutarında ürün gelmediği tespit edildiği görülmektedir.

20.Tarafların karşılıklı ihtarnameleri dosyaya sunulmuş ve özetle, taraflar birbirlerine yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmedikleri iddiasında bulunmuşlardır.
21.Yukarıda belirtilen tutanaklardan, … tarihli tutanakta, davalı temsilcisi gibi imzası olan adının … olduğu anlaşılmaktadır. … tarihli tutanakta ise organizasyon şirket yetkilisi yaza yerde sadece imzanın olduğu görülmektedir. … isimli kişinin davalı ile bağlantısının çözümü gerekmektedir. SGK’dan gelen yazı cevabında davalı bünyesinde … isimli birinin ismine rastlanmamıştır. Söz konusu tutanakların veya bunlarla bağlantılı bir kaydın ticari defterlerde olduğuna ilişkin bir tespit de bilirkişi raporunda yapılmamıştır. Ticaret sicilinden gelen yazı cevabında da davalı şirketin ortağının veya temsilcisinin … olduğuna ilişkin bir bilgi gelmemiştir.
22.Bilirkişi raporunda, tespitler yapılıp, cezai şarta hak kazanılıp kazanılmadığı hususu doğal olarak mahkemeye bırakılmıştır.
23.Cezai şarta hak kazanmak için davacı tarafça, organizasyon şirketinin (davalının) protokol yükümlülüklerinden herhangi birini dahi ihlal ettiğinin ispatı gerekir. Dosyada bu yönde iddialar vardır ancak ispata yarar bir delil kabule göre dosyaya sunulmamıştır. İhtarnamelerden de anlaşılacağı üzere, davalı taraf iddiaları kabul etmemekte aksine davacının yükümlülüklerini yerine getirmediğini özetle iddia etmektedir. Davacı, davalı ile arasındaki hukuki ilişkiden kaynaklanan iddia ettiği alacağını senetle ispat kuralı gereği yerine getirememiştir. Yemin teklifine dayanmadıklarını da beyan etmiştir.
24.Tüm dosya kapsamı, yukarıdaki açıklamalar karşısında, organizasyon şirketinin (davalının) protokol yükümlülüklerinden herhangi birini dahi ihlal ettiğinin davacı tarafça ispat edilememesi, bu yönde ticari defterlerde de bir belirlemenin olmaması, bu nedenle cezai şarta hak kazanıldığının ispat edilememesi karşısında, davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan 44,40 TL başvurma harcının mahsubu ile hazineye gelir kaydına, harcın davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Hükmün niteliği ve tarihi dikkate alınarak, alınması gerekli 59,30 TL maktu ret karar harcının, davacı tarafça başlangıçta yatırılan 2.483,92 TL karar harcı ve aşamalarda yatırılan 16,00 TL tamamlama harcı toplamı olan 2.499,92 TL harçtan mahsubu ile hazineye gelir kaydına, harcın davacı üzerinde bırakılmasına, arta kalan harç miktarının karar kesinleştiğinde istek halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde UYAP üzerinden kontrolü de sağlanarak davacı tarafa iadesine, karardan sonra tebligat ve benzeri masraflar için gider avansının kullanılması davacı tarafından istenirse tebligat ve benzeri için yapılacak masraflar düşüldükten sonra arta kalan miktarının UYAP üzerinden kontrolü sağlanarak karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/13 ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26/2. Maddeleri, 6100 sayılı HMK 297/1-ç, 326.maddeleri uyarınca, arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları halinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre ileride haksız çıkan taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödeneceği öngörüldüğünden; 1.320,00 TL nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-Dosya arasında mevcut, Antalya … İcra müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasının karar kesinleştiğinde mahalline iadesine,
Dair, davacı vekili Sn. Av. …’ün yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır