Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/7 Esas
KARAR NO : 2023/406
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2017
KARAR TARİHİ : 22/06/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalı şirketin … tarihinde imzaladıkları sözleşme ile …- …’de davalı tarafından inşa edilecek otelin oda mobilyalarının davacı şirket tarafından üretim ve montajının yapılması konusunda anlaştıklarını, bu sözleşmeye – göre işin toplam bedelinin …TL olduğu, bu bedelin … adet oda mobilyası düşünülerek hesaplandığını ve adetlerde artma ve azalma durumunda birim fiyatın dikkate alınacağı, işin teslim süresinin sözleşme bedelinin ödendiği tarihten itibaren … gün olduğu, inşaatın montaja hazır olmaması durumunda ek süre tanınacağı, taşeron davacının iş başlangıcında toplam bedel tutarında bankadan alınmış bir teminat mektubunu iş sahibine vereceği ve süre uzatımı hallerinde teminat mektubunun da yenisi ile değiştirileceğinin belirlendiğini, yine davacı şirket ile davalı şirket arasında … tarihlerinde imzalanan sözleşme ile …’de davalı tarafından inşa edilecek otelin genel mekan mobilyalarının davacı şirket tarafından üretim ve montajının yapılması konusunda anlaşıldığını, bu sözleşmeye göre işin bedelinin …TL*KDV olduğu, bunun …TL’sinin … tarihinde bakiyenin ise iş tesliminde ödeneceği, ayrıca adetlerde artma ve azalma durumunda birim fiyatın dikkate alınacağı, işin teslim süresinin … tarihi olduğu, inşaatın montaja hazır olmaması durumunda ek süre tanınacağı, taşeron davacının iş başında … vadeli …TL tutarında teminat çeki vereceğinin belirlendiği, Davacının üzerine düşen tüm yükümlülükleri eksiksiz ve kusursuz olarak zamanında yerine getirdiğini, gerekli uyarı ve ihbarları her zaman yaptığını, davalı şirketin davacı şirkete … tarihinde …TL ödeme yaptığını, ödemeden hemen sonra montajın yapılacağı otel inşaatına gidildiğini ve sözleşmeye konu mobilyaların üretilmesi için gerekli ölçülerin alındığını, ölçülerin alındığı tarihte söz konusu otelin mobilya montajına hazır olmadığı gibi üretimin tamamlanmasından sonra gidildiğinde de otelin mobilya montajına hazır olmadığını, davacı şirketin gerekli uyarı ve ihbarlarda da bulunduğunu, montaja başlanmasını engelleyen olanaksızlıklar ortadan kalktıkça ya da odalar montaja hazır hale geldikçe diğer odaların hazır hale gelmesi beklenmeksizin gecikme veya mağduriyet yaşanmaması adına hazır odaların mobilyalarının montajını yaptığını, öte yandan öncelikle tamamlanması gereken ve davalı tarafça tamamlanmayan işlerin montaja başlanmasını olanaksız kılması, iş sahibi davalı şirketin yükleniciler ile arasındaki eşgüdümü ve koordinasyonu sağlayamaması ve bu sebeple inşaatın montaja hazır olmaması neticesinde iş sahibinin işin teslimi için gerekli süreyi uzattığını ve başlangıçta alınan teminat mektubunun … tarihinden … tarihli teminat çeki ile değiştirildiğini, ayrıca oda mobilya işlerinin sözleşme gereğinde …TL (KDV’den muaf)t …TL(…KDV) …TL değerinde iş yapıldığını, bunun …L’lik kısmı için hiçbir ihtilaf bulunmadığmı, zira … tarihli …TL bedelli faturanın (…TL’lik kısmı ) oda mobilyalarına ilişkin olup bu faturanın davalı tarafından imzalanarak teslim alındığını ve BA BS kayıtlarının tutulduğunu, …TL2lik kısım ise … tarihli …TL bedelli faturada(son iki kalemde) yer almakta olup bu faturanın davalıya ihtarname ile tebliğ, edildiğini fakat davalının bu faturayı iade ettiğini, davacının davalıdan oda mobilyaları işleri sözleşmesi gereğinde …TL- …TL—>…TL alacaklı olduğunu, … tarihli sözleşme gereğinde davacının üzerinde düşen yükümlülükleri eksiksiz ve kusursuz olarak zamanında yerine getirdiğini, davalı şirketin davacıya …TL ödeme yaptığını, fakat davalı otelin odalarda olduğu gibi genel mekanı da montaja hazır hale getirmediğini, öncelikle tamamlanması gereken ve davalı tarafça tamamlanmayan işlerin montaja başlanmasını olanaksız kılması, iş sahibi davalı şirketin yükleniciler ile arasındaki eşgüdümü ve koordinasyonu sağlayamaması ve bu sebeple inşaatın montaja hazır olmaması neticesinde iş sahibinin işin teslimi için gerekli süreyi uzattığını ve başlangıçta alınan … tarihli teminat çekinin … tarihli teminat çeki ile değiştirildiğini, ayrıca genel mekan işleri sözleşmesi gereğince …TL(KDV’den muaf)…TL(KDV dahil)-…TL değerinde iş yapıldığını bunun …TL’lik kısmı için hiçbir ihtilaf bulunmadığını, zira … tarihli …TL bedelli faturanın bu kısmı(…TL’lik kısmı son üç kalem) genel mekan mobilyalarına ilişkin olup bu faturanın davalı tarafından imzalanarak teslim alındığını ve BaBs kayıtları tutulduğunu, …TL’lik kısım ise … tarihli …TL bedelli faturada yer almakta olup bu faturanı davalıya ihtarname ile tebliğ edildiğini fakat davalının bu faturayı iade ettiğini, genel mekan mobilya işleri sözleşmesi gereğince davacı şirketin davalı şirketten …T1- …TL=…TL alacaklı olduğunu, davalının kötü niyetli olarak borçtan kurtulma gayreti içerisinde olduğunu, davalı tarafından Ünye …Asliye Hukuk mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile mobilyaların geç teslim edildiği bu nedenle cezai şart alacağının bulunduğu ve mobilyaların ayıplı teslim edildiği bu nedenle zararın bulunduğu gerekçesiyle delil tespiti davası açtığını, davalı şirketin mobilyaların geç teslim edildiği ve ayıplı teslim edildiği iddiasının tamamen gerçek dışı karalama yolu ile borçtan kurtulma maksadı taşıyan bir iddia olduğunu, İddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik …TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmişlerdir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Tarafların … tarihinde oda mobilyalarını ekli teknik şartname ve projeye uygun üretimi ve montajının yapımı hususunda karşılıklı sözleşme imzaladıklarını, oda mobilyalarının üretiminden montajına kadar tüm bedelin …TL olarak belirlendiğini ve bu bedelin davalı şirket tarafından tek kalemde nakit olarak davacı şirkete … tarihinde daha henüz hiçbir işe başlanılmadan ne yazık ki işin sözleşmeye uygun yapılacağı inancı ve güvenci ile ödendiğini, tacir olan taraflar arasında imza edilen sözleşmede işin başlangıcından işin ne şekilde ve ne zaman teslim edileceği hususuna kadar tüm şartların belirlendiğini, yapılan işin bedelinin net bir şekilde ortaya konulduğunu, … tarihli sözleşmenin … Maddesin de /|işe başlangıç tarihi kayıtsız şartsız açıkça yazıldığını, toplam bedelin taşeron firma hesabına aktarıldığı gün taşeronun işe başlaması gerektiğinin belirtildiğini, buna göre davacının işe başlama tarihinin toplam bedel olan …TL’nin kendilerine ödendiği gün olan … tarihi olduğunu, … tarihli sözleşmede teslim süresinin … maddede belirlendiğini, buna göre sözleşme bedelinin ödendiği tarihten itibaren teslim süresinin … gün olarak belirlendiğini, davacı tarafın hem süresi içerisinde işi teslim etmediğini, hem de bundan sonra nasılsa taraflarını sorumlu tuttuğunu, defalarca otelin açılışının gecikmemesi için mobilyaların bir an evvel tamamlanması gerektiği kendilerine iletilmiş fakat davacı tarafça bu hususa ne yazık ki riayet edilmediğini, kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte davalının otelinin teslime hazır olmadığını ve bu hususta davalının temerrüde düştüğünü davacı tarafın ispatla mükellef olduğunu, teslimi öngörülen sürenin üzerinden … gün sonra işin nihayet teslim edilebildiğini, fakat teslimden sonra montaj yapıldığında asıl vehametin ortaya çıktığını, yapılan işin üretiminden teslimine tesliminden montajına kadar hatalı/ayığlı olduğunun görüldüğünü, otel açılışına hazırlanan ve zaten yeterince zaman kaybeden davalı şirketin ilgili teknik sorumlusunun derhal durumu davacıya bildirdiğinde ayıbın telafisi bir yana davacının dava dilekçesinde mevzu bahis ettiği gibi sözde faha fazla hakedişleri olduğu iddiası ile karşı karşıya kalındığını, bunun üzerine ayıbın tespiti için mahkemeye başvurulduğunu ve tespit yaptırıldığını, ilk işin bitmemesi üzerinde tarafların … tarihinde bir araya geldiklerini ve davacı tarafça ilk teslimatın ve montajın yapılacağı vaadi yenilenince bu defa genel mekan mobilya sözleşmesini görüştüklerini, bu işin teslim süresinin … olarak kararlaştırıldığını, … tarihinde yine davacıya …TL ödeme yapıldığını, bu ikinci sözleşme gereği doğan zarar ve ziyanında tespit dosyasında tespitli olduğunu, tüm bu hususlardan sonra davacı tarafça noter ihtarnamesi ile fatura gönderildiğini, faturanın cevabi ihtarname ile iade edildiğini, karşı dava olarak davacı ile akdedilen … farklı sözleşmeyle davalı tarafça üstlenilen edimlerin eksik/gereği gibi ve -zamanında ifa edilmemesinden doğan zararlarının tanzimi işin karşı dava açma gereği doğduğunu, savunarak, davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı karşı davalıya yükletilmesine, taraflar arasında imza edilen sözleşme gereği davalının sözleşmeyle üstlendiği edimini ayıplı ifa etmesinden dolayı doğan zarar için şimdilik fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydı ile …TL işi geç teslim etmesinden dolayı sözleşme gereği kararlaştırılan gecikme cezası için …TL olmak üzere toplamda …TL’nin karşı taraftan alınarak taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava ve karşı dava, Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak istemine ilişkindir.
Dosyada deliller toplanmış, Ünye … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası celp edilmiş, bilirkişi raporları aldırılmıştır.
Dosya bir mali müşavir, bir inşaat mühendisi ve bir iç mimar bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş ve bilirkişilerin mahkemeye sunmuş oldukları … tarihli raporda,
– Davacının ibraz edilen … ve … yıllarına ait ticari defterleri usulüne uygun tutulmuş olup sahibi lehine delil oluşturma vasfına sahip olduğu,
– Davacının ticari defter kayıtlarına göre davacının davalıdan … itibari ile …TL alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu,
– Davalının ibraz edilen … ve …-… yıllarına ait e-defterlerinin süresi içerisinde vergi dairesine gönderildiği, …-… e defterleri ile envanter defterleri ibraz edilmediğinden defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı tespitinin yapılamadığı
. Davalının ticari defter kayıtlarına göre … itibari ile davacıya …TL borcunun kayıtlı olduğu, davacının düzenlediği …TL’lik faturanın davalı kayıtlarında olmadığı,
. Sözleşme eklerinde olması gereken mobilya adet ve birim fiyat listelerine dava dosyası içeriğinde rastlanamadığı için işin miktarındaki artışın malzeme ve adet bazında yorumlanamadığı;
– Tespit raporuna dava dosyasında rastlanamadığı için dava konusu mobilyaların -varsa- ayıplarının, ayıp oranında indirim miktarının değerlendirilemediği;
– Faturalandırılan imalatların dava konusu otel imalatına ait olduğu -dava dosyası ekindeki DVD’nin ulaşılabilen kısımlarından edinilen bilgiler doğrultusunda- anlaşılmaktaysa da DVD içeriğindeki tüm projelere ulaşılamadığı için sağlıklı bir yorumlama yapılamadığı;
– İnşaatın geç bitmiş olduğu için davacının işin geciktiği iddiasının değerlendirilebilmesi için otel inşaatı ile ilgili projeler, hak ediş raporları ve kesin kabul tutanaklarının dosya içerisine getirilmesi gerekmekte olup bu bilgi ve belgelerin temin edilmesi gerektiği, ayrıca yapılan işe ait projelerin ve tespit dosyasının ibrazı halinde inceleme kararındaki hususların değerlendirilebileceğini bildirir rapor sunulmuştur.
Dosya ek rapor aldırılmak üzere tekrar aynı bilirkişilere tevdi edilmiş ve bilirkişilerin mahkemeye sunmuş oldukları … tarihli ek raporda,
İmalatların fiziki olarak yerinde görülerek değerlendirildiği tespit raporu baz alınarak, ilgili rapor içeriği kontrol edilerek değerlendirme yapılmıştır.
Hukuki durumun takdiri yüce mahkemenize ait olacak şekilde; Tarafların, sözleşme maddelerinde geçen hususlarda işin yapılma sürecinde yazılı belge ve tutanak düzenlemedikleri, bu anlamda karşılıklı olarak yükümlülüklerini yerine getirmedikleri;
Oda ve genel mekan mobilyalarındaki çiziklerden rapor içeriğinde açıklandığı üzere (yapılan imalatların korunması sorumluluğu bakımından) davalı ve davacının eşit oranda sorumlu olduğu, ayıp oranları belirlenirken bu hususun da değerlendirildiği;
Tespit raporunda mobilyaların ne oranda kusurlu olduklarının belirtilmemiş olduğu, tespit raporu sonrası dava konusu otelin iki kez yangın geçirmiş olmasından (otelin açılış tarihi araştırılırken karşılaşılan internet haberlerine dayanarak) dolayı sağlıklı yeni bir keşif yapılamayabileceği, tüm bunlara karşın, dava dosyasındaki CD’de bulunan fotoğraflar da değerlendirilerek ayıp oranlarının belirlendiği;
Kapı ve dolap kapaklarındaki kapanmama ve ayarsızlık gibi kusurların giderilmesinin kapı ayarları yapılarak mümkün olduğu; kapı/kapak başına … dakika bakım süresi üzerinden günlük … saat çalışmaya göre günlük … adet kapı/kapak hesabı ile bulunan sonucun, kapı ve dolap birim fiyatları üzerinden belirli bir oranda hesaplandığı; değerleme yapılırken tüm kapı ve dolap kapaklarının kusurlu olmaması durumunun da değerlendirildiği;
Genel mekan mobilyaları için de, tespit raporunun ilgili kısımları incelenerek, ilgili kusurlar için ayıp oranı takdir edildiği ve sözleşme birim fiyatları üzerinden ayıp İmalatların fiziki olarak yerinde görülerek değerlendirildiği tespit raporu baz alınarak, ilgili rapor içeriği kontrol edilerek değerlendirme yapılmıştır.
Genel mekan mobilyaları için de, tespit raporunun ilgili kısımları incelenerek, ilgili kusurlar için ayıp oranı takdir edildiği ve sözleşme birim fiyatları üzerinden ayıp oranında indirim miktarı hesaplandığı;
Oda mobilyalarının tespit tarihi itibari ile mevcut durumlarının değerinin KDV Muaf kısmının … TL olduğu, KDV’ye tabi kısmının KDV dahil … TL olduğu, TOPLAM: … TL olduğu;
Genel mekan mobilyalarının tespit tarihi itibari ile mevcut durumlarının değerinin KDV muaf kısmının … TL olduğu, KDV”’ye tabi kısmının KDV dahil … TL olduğu, TOPLAM: … TL olduğu;
Dava dosyasındaki montaj fotoğraflarının değerlendirilmesi ile ve dava dosyasında montaj gecikmesi ile ilgili bir tutanağa rastlanamaması nedeniyle mobilya montajları yapılırken otelin inşaatının tamamlanmamış olduğu, bu nedenle otelir açılmasında olmuş olabilecek bir gecikmenin ana sebebinin mobilya montajındaki gecikmenin olmadığı;
Toplam iş bedelinin (…TL…TL) …TL olduğu …TL ödemenin düşülmesi ile kalan bakiyenin …TL- …TL=…TL olacağını bildirir rapor sunulmuştur.
Dosya talimat yazılarak Ünye Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmiş ve 1 iç mimar bilirkişi, 1 inşaat mühendisi bilirkişi, 1 borçlar mevzuatında uzman nitelikli hesap bilirkişi ve bir mobilyacılık konusunda uzman bilirkişiye tevdi ile bilirkişilerin sunmuş oldukları … tarihli raporda,
a. Oda Mobilyaları Sözleşmesi:
Tarafları arasında …-… Oda Mobilya İşleri adında oda mobilya işlerinin yapılması konusunda … tarihinde imzaladıkları sözleşme ile ilgili olarak, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi” nin … esas sayılı dosyasında talep edilen hususlar doğrultusunda yerinde ve dosya içerisindeki mevcut bilgi ve belgeler üzetinde gerekli incelemeler yapılmıştır.
Bu çerçevede; Yüklenici tarafından işyerinde gerçekleştirilen işlerin bedelinin; … TE olduğu, Sözleşme konusu işin bedelinin; … TL olduğu, Buna göre sözleşme konusu işin tamamlanmış olduğu, Yükleniciye bugüne kadar … TL ödemenin yapıldığı, buna göre yüklenicinin ödenmeyen alacak tutarının olmadığı, Sözleşme komusu iş kapsamında yükleniciden kaynaklı ayıplı imalatların olduğu, açık ayıplı imalatların bedelinin … TL ve gizli ayıplı imalatların bedelinin … TL. Olduğu,
Ayıplı iş bedeli ile yükleniciye ödenmesi gereken iş bedeli esas alınarak yapılan hesaplamanın sonucunda, sözleşme konusu iş kapsamında işverenrin yüklenicinden … TL alacağının olduğu,
Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler dikkate alınarak yapıları değerlendirmenin sonucunda, işim süresi içerisinde tamamlandığı, bu bakımdan … bitiş tarikinde teslime hazar hale getirildiği, teslim gününde işle ilgili ayıplı imalatların olduğu, ancak söz konusu ayıpların işin teslimini engelleyici nitelikte olmadığı tespit edilmiştir.
B. Genel Mekan Mobilyaları Sözleşmesi:
Tarafları arasında …-… Mobilya İşleri adında mobilya işlerinin yapılması konusunda … tarihinde imzaladıkları sözleşme ile ilgili olarak, Amlalya …Asliye Ticaret Mahkemesi” nin … esas sayılı dosyasında talep edilet hususlar doğrultusurda yerinde ve dosya içerisindeki mevcut bilgi ve belgeler üzerinde gerekli incelemeler yapılmıştır.
Bu çerçevede;
Yüklenici tarafından işyerinde gerçekleştirilen işlerin bedetinin; … TL olduğu, Sözleşme konusu işin bedelinin; … TL olduğu,
Buna göre sözleşme konusu işin …” ünün tamamlanmış olduğu, Yükleniciye bugüne kadar … TL ödemenin yapıldığı, buna göre yüklenicinin … TL ödenmeyen alacak tutarının olduğu, Sözleşme konusu iş kapsamında yükleniciden kaynaklı ayıplı imalatların olduğu, açık olduğu,
Ayıplı iş bedeli ile yükleniciye ödenmesi geteken iş bedeli esas alınarak yapıları hesaplamanın sonucunda, sözleşme konusu iş kapsamında güklenicinin, işveren firmadan … TL alacağının olduğu, Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler dikkate alınarak yapılan değerlendirmenin teslime hazır hale getirildiği, teslim gününde işle ilgili ayıplı imalatların olduğu, ancak söz konusu ayıpların işin teslimini engelleyici nitelikte olmadığı tespit edilmiştir şeklinde rapor sunulmuştur.
Dosyada ek rapor aldırılmış ve bilirkişilerin talimat mahkemesine sunmuş oldukları … tarihli ek raporda,
… Tarihinde Mahkeme Heyeti ile birlikte dava konusu laşınmazda yapılan keşif esnasında yapılan incelemeler ve dosya içeriği detaylı bir şekilde incelenerek yukarıda ayrıntı ile izah edildiği üzere tarafımızca yapılan tespitlerde söz konusu ürünlerin eksik ve hataları ayrıntılı bir şekilde açıklanarak açık ve gizli ayıp nitelikleri belirtilerek sorumlu taraflar tespit edilmiştir.
Söz konusu ürünlerin yenileme, değişim, tamirat maliyetleri bu ürünlerin bulunduğu ortam ile mahalin önemi ve kalite standartlarına uygun malzeme ve aksesuar kullanımı düşünülerek günümüz şartlarına gereği güncel ve birim fiyatları üzerinden hesaplanmıştır.
Takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; tarafımızca tespit ediler ayıp ve hataların giderilmesi için hesaplanan toplam maliyet, …-TL Yine takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; tarafımızca tespit edilen ve tüketicinin sorumluluğunda olan ayıp ve hataların giderilmesi için hesaplanan toplam maliyet …-TL
Yine takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; tarafımızca tespit edilen ve üreticinin sorumluluğunda olan ayıp ve hataların giderilmesi için hesaplanan toplam maliyet …- TL
Nakliye, ulaşım, hamaliye, yeme içme, zayiat, makina, alet ve edevat, SSK, İSG, konaklama giderleri hesaplamaya dahil edilmiştir. KDV, stopaj, kamu kurumlarından alınması gereken belgeler ve harçlar, eskime payı, ticari faiz, demonte, moloz ve temizlik giderleri hesaplamaya dahil edilmemiştir.
Kök rapora yapılan itirazlar ayrıntılı olarak değerlendirilerek gerek dosya içeriği gerekse keşif sırasında yapılan incelemeler ve dosyada bulunan fotoğraf vb. deliller incelenerek ayrıntılı olarak açıklanarak yeniden ek rapor olarak düzenlenmiştir.
Ek raporun düzenlenmesi esnasında Covid-19 pandemisi ve ayrı şehirlerde bulunan bilirkişilerin bir araya gelme zorluğundan, bu rapor İç Mimar Bilirkişisi … ile Mobilya Bilirkişisi … tarafından kendi uzmanlık alanları göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır şeklinde rapor sunulmuştur.
Dosyada aldırılan … tarihli ek raporda,
Oda Mabilyaları sözleşmesi kapsamında Yüklenici tarafından fazla imalar yapılmadığına hükmedilmesi durumunda davalı işverenin davacı yükleniciden … TL alacaklı olduğu, Yüklenici tarafından fazla iş yapıldığına hükmedildiği durumda ise, davacı yüklenicinin davalı işverenden … TL alacağının olduğu, Genel Mekân Mobilyaları sözleşmesi kapsamında Yüklenici tarafından fazla imalar yapılmadığına hükmedilmesi durumunda davacı yüklenicinin davalı işverenden … TL alacaklı olduğu, Yüklenici tarafından fazla iş yapıldığına hükmedildiği durumda ise, davacı yüklenicinin davalı işverenden … TL alacağının olduğu tespit edilmiştir şeklinde rapor sunulmuştur.
Uyuşmazlık; … tarihli oda mobilyalarının, … tarihli genel mekan mobilyalarının üretim ve montajı konulu eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli alacağının bulunup bulunmadığı, ayıplı işlerin bulunup bulunmadığı, karşı davacının ayıp ve geç teslim nedeniyle zararının oluşup oluşmadığının tespitine ilişkin olup davacı yüklenici, davalı iş sahibidir.
Tüm dosya kapsamının incelenmesi neticesinde; taraflar arasında … tarihli oda mobilyalarının üretim ve montajı konusunda, … tarihli genel mekan mobilyalarının üretim ve montajı konusunda sözleşme imzalandığı, yapılacak işlerin toplam bedelinin … tarihli sözleşme ile …-TL, … tarihli sözleşme için …-TL +KDV olarak belirlendiği, işin teslim süresinin … tarihli sözleşme için, sözleşme bedelinin ödendiği tarihten itibaren … gün, … tarihli sözleşme için nisan … ve … olarak belirlendiği, taraflar arasında işin süresinde tamamlanmadığı ve ek süre ile yeni teslimine dair ek tutanak tutulmadığı ve … tarihinde sözleşme konusu işlerin yapılacağı otelde yangın çıktığı anlaşılmaktadır.
6098 sayılı TBK’nın 470. Ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eseri meydana getirmeyi iş sahibinin de bunun karşılığı bir bedel ödemeyi üstlendiği karşılıklı edimleri içeren sözleşme niteliğindedir.
TBK ve yerleşik Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere yüklenicinin üstlendiği edimleri sözleşmeye uygun, iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle, fen ve sanat kurallarına uygun olarak ifa etmek, iş sahibi tarafınca işin yapımına ilişkin yüklenilen hususlarda sözleşmeye ve işin fen ve sanat kurallarına uygun yapılmasına engel olacak hususların bulunması halinde iş sahibini uyarma yükümlülüğü mevcuttur.
Ana dava yönünden; davacı yüklenici yapılan işlerin karşılığında ödenmeyen bedelin tahsilini talep etmiş, alınan bilirkişi raporlarına itirazlar ile fazladan yapılan işlerin bulunduğunu beyan etmiştir. Ancak … tarihli bilirkişi raporunda sözleşme konusu işte imalat hacminde bir artışa gidildiğini gösteren somut verilerin olmadığı, … tarihli raporda ise fatura bedeline göre iş artışının değerlendirildiği anlaşılmakla bu hususta … tarihli bilirkişi raporu mahkememizce esas alınmıştır. Zira davacı tarafından kesilen fatura dışında dosyada fazladan yapılan işlere ilişkin bir tespit bulunmamış, bu hususta tek başına fatura ispata yeterli görülmemiştir. Davacı yüklenici tarafından düzenlenen … tarihli, …-TL bedelli fatura üzerinde teslim alan imzasının bulunduğu davalı kaşesinin mevcut olduğu ancak davalı tarafça davacının kestiği … tarihli faturanın iade edildiği anlaşılmaktadır. Yine alınan bilirkişi raporları ile mobilyaların teslim ve montajının yapıldığı da anlaşılmaktadır. Bu nedenle … tarihli bilirkişi raporundaki hesaplamalar dikkate alınarak karar vermek gerekmiştir. Davalı tarafın açık ve gizli ayıplar yönünden süresinde ayıp ihbarında bulunmadığı anlaşılmakla bu bedeller yönünden tenzil yapılmayarak …-TL üzerinden hüküm kurulmuştur.
Eser sözleşmesinde yüklenicinin ayıp nedeniyle sorumluluğu vardır. İş sahibi eseri gözden geçirip ayıpları bildirmek zorundadır. Ayıp nedeniyle iş sahibinin seçimlik hakları TBK 475. maddenin 1. fıkrasında düzenlenmiş ancak ikinci fıkrasında iş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkının saklı olduğu belirtilmiştir.
Karşı dava yönünden; Davalı taraf karşı dava dilekçesi ile ayıplı işler nedeniyle uğradığı zarar ve gecikme tazminatı talep etmiş, ıslah ve değer arttırım dilekçeleri sunmuştur. Aslında karşı dava dilekçesinin hiç bir yerinde HMK’nun 107. Maddesinden bahsedilmemiş, belirsiz alacak ifadeleri kullanılmamıştır. Bu nedenle açılan davanın kısmi dava olduğu değerlendirilmiştir. Yine ıslah dilekçesi ile davalı taraf karşı dava dilekçesinde talep etmedikleri eksik işler bedelini ıslah yoluyla istediklerini açıkça beyan etmişlerdir. Ancak dava dilekçesinde ileri sürülmeyen talep sonucunun ıslah yoluyla ileri sürülmesi de mümkün değildir.(HGK 29/06/2011 2011/1-364 e, 2022/453 k; 15.06.2016 tarih 2014/4-1193e 2016/800k). Bu nedenlerle talep arttırım ve ıslah dilekçeleri dikkate alınmamıştır.
Eser sözleşmelerinde uygulanması gereken 6098 sayılı TBK’nın 474. maddesi gereğince “iş sahibi, eserin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır.” Aynı yasanın 477. maddesine göre ise, “Eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra, yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur; ancak, onun tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder. İş sahibi, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, eseri kabul etmiş sayılır. Eserdeki ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi, gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır; bildirmezse eseri kabul etmiş sayılır.” Ayıp nedeniyle doğan zarara ilişkin talep yönünden ise alınan bilirkişi raporları ile montaj öncesinde taraflar arasında işin teslimi için yerin uygun hale getirilmesi hususunda uyarı ve ihtarın bulunmadığı, montaj aşamasında otelin inşaat aşamasında olduğu mobilya teslim ve montajının otelin açılış ve işleyişini etkilemediği, iş sahibinin gözden geçirme ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Geç teslim nedeniyle doğan zarar talebi yönünden ise yukarıda açıklandığı üzere taraflara arasında işin süresinde tamamlanmadığı ve ek süre ile yeni teslimine dair ek tutanakların tutulmadığı görülmekle, mobilya teslim ve montajının otelin açılış ve işleyişini etkilemediğinin de tespiti hususları dikkate alınarak karşı davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
ANA DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE; …-TL’nin temerrüt tarihi … tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine;
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken … TL harçtan peşin alınan … TL nin mahsubu ile eksik alınan … TL nin davalı karşı davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacının yapmış olduğu posta ve müzekkere ücreti ile bilirkişi ücretinden ibaret toplam … TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan … TL nin davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya verilmesine, bakiye giderin davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına
4-Davalının yapmış olduğu davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan … TL yargılama giderinin davacı karşı davalıdan tahsili ile davalı- karşı davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan … TL vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya verilmesine,
6-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan … TL vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan tahsili ile davalı- karşı davacıya verilmesine,
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken … TL harçtan peşin ve ıslah ile alınan … TL nin mahsubu ile fazladan alınan … TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı karşı davacıya iadesine,
3-Davalı karşı davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan … TL vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı karşı davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, E-duruşma talep eden davacı karşı davalı vekili Av. … ile davalı karşı davacı vekili Av. …’in yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır