Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/296
KARAR NO : 2019/148
DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 11/05/2018
KARAR TARİHİ : 11/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 11/05/2018 tarihli dava dilekçesinde; davacının daha önce kooperetiften istifa etmesine karşın kooperatifin … kararıyla üyelikten ihraç edildiğini, kooperatifler yasası ve kooperatife ait ana sözleşme gereği davalı kooperatifin davacının alacaklarını belirlemediğini ve ödemediğini, kooperatif yönetimi ile davacı ve bir çok diğer kooperatif üyesi arasında bir kaç yıldır süren çekişmenin mevcut olduğunu, kooperatif yönetiminin eski yönetim yanında yer alan davacıya karşı kooperatifler kanunu ve ana sözleşmeye aykırı kararlar aldığını, davacının… tarihinde istifa ederek haklarının verilmesini talep ettiğini, ancak yönetimin istifayı kabul etmediğini haklarını ödemediğini , buna ilişkin bir karar da almadığını, davacının davalı kooperatife Antalya … Noterliği kanalıyla … tarihinde … sayılı ihtarıyla alacaklarının ödenmesini ihtar ettiğini, davalı kooperatifin iradesini bildiren davacının istifasını kabul etmeme hakkı olmadığını ileri sürerek, kooperatifle bir bağı kalmayan davacının üyeliği boyunca elde edilen kooperatif kazanımlarından payına düşen bedel karşılığı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları sakla kalmak kaydıyla ve alacaklarına ihtar tarihinden itibaren faiz uygulanmak üzere 40.000,00 TL. Alacağın tazmin ve tahsiline, alacaklarının güvenceye almak için kooperatifin … Bank … Şubesindeki hesabı üzerine alacak kadarının kimseye ödenmemesi yönünde tedbir uygulanmasına, tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davalı … üyesi olduğunu, … Kooperatifi tarafından 30/04/2016 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısı neticesinde eski yönetimin yerine yönetim kuruluna … seçildiğini, eski yönetim üyeleri tarafından 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu usul ve esaslarına uyulmaksızın 18/06/2015 tarihinde …/… sayılı karar ile kooperatife ait olan arsanın satışından elde edilen gelirin ortaklara vergiler düşüldükten sonra kalan paraların ödenmesi yönünde karar alındığını, alınan bu kararların hukuka aykırı olduğu gibi iş bu usulsüz karar ile toplam 20 kişiye, kişi başı 75.000 TL olmak üzere kooperatif geliri dağıtıldığını, bu karara ilişkin olarak süpheliler eski yönetim kurulu üyeleri hakkında Antalya C.Başsavcılığının …/… Soruşturma sayılı dosya kapsamında şikayette bulunulduğunu, ancak Antalya …Asliye Ceza Mahkemesinin …/… Esas sayılı dosyası kapsamında açılan davanın bu suçlamayı da kapsar nitelikte olduğundan bahisle takipsizlik kararı verildiğini, Antalya …Asliye Ceza Mahkemesi dosyasının derdest bulunduğunu, dosyanın Savcılık aşamasında alınan bilirkişi raporu doğrultusunda da kooperatif eski üyeleri tarafından kooperatife ait arsanın değerinden çok düşük fiyata satıldığının tespit edildiğini, Antalya …Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… D.İş sayılı dosyasında da yapılan keşifte Savcılık dosyasında yapılan kıymet takdiri ile hemen hemen aynı değer tespit edildiğini, bu durumda ihtilaflı olan bir taşınmaz bedeli üzerinden dağıtım yapılması hem hukuka hem ahlaka aykırı bulunduğunu, ayrıca eski yönetim kurulununibra edilmediğini, hatta öncelikli olarak genel kuruldan adeta kaçtıklarını, daha sonra da genel kurul yapmadıklarını, bununla ilgili olarak Antalya …Asliye Ceza Mahkemesinde… Esas sayılı davanın derdest olduğunu, dağıtılan işbu bedellerin haksız ve hukuka aykırı olduğundan davalının da içinde bulunduğu kooperatif üyelerine yeni yönetim tarafından Antalya …Noterliğinin … tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiğini, satışın iptali amacıyla satın alan üçüncü şahıs… A.Ş. Aleyhine Antalya …Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası marifetiyle tapu iptal ve tescil davası açıldığını ve halen İstinaf incelemesinde olduğunu, tüm bu hukuki süreçler devam ederken davacı yan tarafından davalı kooperatife gönderilen istifa dilekçesi nedeni ile talep edilen bedellerin hukuki süreçlerin devam etmesi ve ödenen bedellerin iadesine ilişkin de icra takipleri ve buna bağlı itirazın iptali davalarının olması nedeniyle reddedildiğini ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini yargılamaya giderleri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında;
Davalı kooperatife ait kayıt ve belgeler getirtildikten sonra dosya kooperatifler konusunda uzman mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi …, … havale tarihli raporda özetle; “…Davacının… tarihli talebi ile kooperatif üyeliğinden istifasının gerçekleşmediği, bu durumda da davacının… tarihinde kooperatif üyeliğinin sona erdiği iddiasının yerinde olmadığı, davacı, davalı kooperatifin yönetim kurulu kararı ile davalı … üyeliğinden 19/03/2018 tarihi itibariyle ihraç edildiği ve üyeliğinin sona erdiği, davacının dava konusu ettiği alacağı davalı kooperatifin 2018 yılı bilançosuna göre belirleneceği, bilanço tarihi 31/12/2018 olmakla birlikte kooperatifin bilançolarının ancak genel kurullarca onanmasından sonra değer kazanacağı ve hüküm ifade edeceği, davacının üyelikten ihraç edildiği 2018 yılı bilançosu henüz onaylanmadığı dikkate alındığında, bir aylık sürenin bitim tarihi olan davalı kooperatifin 2018 yılı bilançosunun görüşüleceği 2019 yılında yapılacak genel kurul toplantısının yapıldığı tarihten itibaren 1 ay sonra davacının alacak talep hakkının doğacağı, bu nedenle davacının dava konusu ettiği alacağı dava açma tarihi olan 13/04/2018 tarihi itibariyle muaccel hale gelmediği, bu durumda da davacının dava konusu ettiği alacağının tahsili için 13/04/2018 tarihi itibariyle dava açmasının yerinde olmadığı” şeklinde tespit ve rapor edilmiştir.
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE: Dava, kooperatiften istifa eden davacının kooperatife ödediği tutarın iadesi istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın: davacının istifasının geçerli olup olmadığı, ihraç kararının geçerli olan istifadan sonra olup olmadığı ve talep edilebilecek alacak miktarına ilişkin olduğu görülmüştür.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 10.Maddesinde “Her ortağın kooperatiften çıkma hakkı vardır. Çıkma keyfiyetinin Kooperatifin mevcudiyetini tehliyekeye düşürmesi halinde ayrılmak isteyen ortağın muhik bir tazminat ödenmesine dahi hüküm ana sözleşmeye dahi konulabilir.”
Aynı Kanun 12.Maddesinde de ; “Çıkış ancak bir hesap senesi sonu için ve en az altı ay önceden haber verilerek yapılır. Ana sözleşmede daha kısa bir süre belirtilip hesap senesi içinde çıkışa müsade edilebilir.”
13.maddesinde de ; “Yönetim Kurulu Ana sözleşmeye uygun olarak yapılacak isteğe rağmen bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortak çıkma dileğini noter aracılığıyla kooperatife bildirir, bildirim tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.” düzenlemeleri mevcuttur.
Dava konusu somut olayda davacı tarafça davalı kooperatife… tarihli dilekçe ile aynı tarih itibari ile istifa edidiği belirtilerek kooperatifteki alacaklının tahsilinin talep edildiğ, davalı kooperatifçe … tarihli … nolu yönetim kurulu kararı ile istifa talebinin kabul edilmediği, bu aşamadan sonra istifası yönetim kurulu kararı ile kabul edilmeyen davacı tarafından noterden yönetim kurulu aracılığıyla yapılmış istifaya ilişkin bir bildirim bulunmamaktadır. Dava dilekçesine ekli Antalya …Noterliği’nin … tarih … yevmiye nolu ihtarnamesinde istifaya ilişkin bir bildirim olmadığı, kooperatiften alacakların talep edildiği görülmüştür.
Davalı … yönetim kurulunun … tarihli kararında eski yönetim kurulu tarafından genel kurul kararı olmadan kendilerine usulsüz olarak ödenen 75.000,00 TL’lik kooperatife ait arsanın satış bedelinin iadesi hususunda dava açıldığı ve davanın halen sonuçlanmaması sebebi ile diğer ortakların hak ve menfaatlerini korumak amacıyla istifanın kabul edilmediği belirtilmiş, bu aşamadan sonra noter aracılığıyla davalı kooperatife yapılmış bir istifa bildiriminin de bulunmadığı görülmüştür.
Bu hali ile davacı tarafından yapılan istifanın Kooperatifler Kanunu 10-13.maddeleri gereği geçerli olmadığı görülmüştür.
Davacının davalı kooperatiften ihraç edilip edilmediği hususunun değerlendirilmesinde; davalı … yönetim kurulunun … tarihli … sayılı kararı ile davacının 19/03/2018 tarihinde kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği anlaşılmıştır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 17.Maddesi ile davalı … ana sözleşmesinin 23.maddesinde çıkan ortakla hesaplaşmanın ayrıldığı yılın bilançosuna göre ve kooperatif ana sözleşmesindeki hükümlere dayanılarak yapılacağı düzenlenmiştir.
Yargıtay 23.Hukuk Dairesi’nin 27/02/2015 gün 2014/8940 Esas 2015/1235 Karar sayılı emsal içtihatında; “…Kooperatif üyeliğinden ayrılan ortak, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1. maddesi ve anasözleşmenin 15 nci maddesi gereğince, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, ayrıldığı yıl sonu bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haiz olup, ayrıldığı yıl sonu bilançosunun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir. Aynı Kanun’un 17/2. maddesi uyarınca kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği gerekçesiyle ödemelerin 3 yıla kadar geciktirilmesine ilişkin bir kararın, anılan aynı genel kurulda alınması ve mahkemece, ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte olduğunun bilirkişi raporu ile yargılama sırasında saptanması halinde, erteleme kararındaki süre geçmeden önce başlatılan icra takibi, alacağın muaccel olmasından önce (erken) başlatılmış olacaktır.
Bu durumda mahkemece, Kooperatifler Kanunu’nun 17/2. maddesi uyarınca alacağın muaccel olmasına ilişkin özel dava şartı noksanlığı bulunması nedeniyle, HMK’nın 114/2 ve 115/2. maddeleri uyarınca dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verilmesi ve vekalet ücretinin de Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 7/2. maddesine göre belirlenmesi gerekirken, davanın esastan reddine karar verilmesi ve davalı lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır…” şeklinde belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen kanun maddeleri ve emsal içtihat doğrultusunda yapılan değerlendirmede; Davacının üyelikten ayrıldığı 2018 yılı itibari ile henüz genel kurul toplantısının yapılmadığı, çıktığı yılın bilançosu genel kurulca henüz onaylanmamıştır, yasa ve kooperatif ana sözleşmesi gereği ayrılan ortağın haklarının ayrıldıkları yılın bilançosunun genel kurulca görüşülüp onaylandığı tarihten itibaren bir ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir, bilanço tarihinin … olduğu, bilançonun ancak genel kurulca onaylanmasından sonra hüküm ifade edeceği, 2018 yılının bilançosunun görüşüleceği, 2019 yılında yapılacak genel kurul toplantısının yapıldığı tarihten itibaren 1 ay sonra ancak davacının talep hakkının doğacağı, bu hali ile henüz talep hakkı doğmadan 13/04/2018 tarihi itibari ile açılan dava yönünden davacının alacağının muaccel hale gelmediği görülmekle davanın reddine karar vermek gerekmiş, davalı yararınada avukatlık asgari ücret tarifesi 7/2.maddesi gereğince vekalet ücretine hükmetmek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Ayrıntısı gerekçeli kararda anlaşılacağı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40 TL. harcın peşin alınan 683,10 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 638,70 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 7/2.maddesi gereğince hesap edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİENE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Taraflarca kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/03/2019

Katip …
¸E- İmzalı

Hakim …
¸E- İmzalı