Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/591 E. 2018/733 K. 04.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/591
KARAR NO : 2018/733
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/10/2017
KARAR TARİHİ : 04/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında …/…/… tarihinde “franchising” sözleşmesi imzalandığını, diğer davalılar, sözleşmenin müşterek müteselsil kefili durumunda olup, aynı zamanda şirket ortağı olduklarını, sözleşme hukuki niteliği açısından iki tarafın da birden çok edim yükümü üstlendiği isimsiz, karma bir sözleşme olduğunu, bu sözleşme uyarınca davacı tarafı davalı tarafa …adını kullanma hakkını beş yıl süre ile izin verdiğini, davalı taraf da bu imtiyaz karşılığında franchisorun belirlediği kurallara uymayı ve franchisorun temin ettiği ürünleri onun denetimi altında satmayı kabul ettiklerini, müvekkilinin davalının …Avm’de bulunan işletmesi ile ilgli internet ortamından gelen bir çok şikayet üzerine ilgili işletmeye denetim için bir ekip sözleşmeyi ihlal eden bir takım eksiklikler görüldüğünü ve tutanak altına alındığını, davalıların aynı alış veriş merkezinde meru döner isimli başka bir işletmesi de bulunduğunu, müvekkilinin iyi niyetli davrandığını, davalının …Noterliğinin …tarih …yevmiye sayılı cevabında söz konusu işletmeyi tarafınıza ya da belirleyeceğiniz bir tarafa her zaman devir yapmaya hazır olduğunuz yazılı olarak beyan ederiz diyerek bitirdiğini, bunun üzerine müvekkilinin … Noterliğinin …/…/… tarih … yevmiye sayılı ihtarı lie tespit tutanaklarını ve mahal fotoğrafları eklemek suretiyle sözleşmeye aykırı hususlar tek tek belirlendiğini ve davalının sözleşmeyi fesih etmesi durumunda da, markamız ile olan ilişkinizi son erdirmek istemeniz halinde sözleşmedeki tazminatın ödenmesi karşılığında pek hala mümkündür, demek suretiyle davalının birkez daha bilgilendirildiğini ve sözleşmeye aykırı hususlar nedeniyle yine sözleşmede belli edilen cezai bedellerin taraflarına ödenmesinin istenildiğini, davalı sözleşmenin haklı feshinin tespiti ve tazminat istemi ile …tarihinde kapanan … Asliye Ticaret Mahkemesinin ..esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, devredilen … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas sayılı …/… karar sayılı ilamı …/…/… tarihinde kesinleştiğini, sözleşmeden kaynaklı fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 USD ceza-i şart ve tazminat bedelinin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalı şirket arasında, … tarihli yazılı bir franchise sözleşmesi yapıldığını, davalı müvekkilin bu sözleşmeyi haksız olarak feshettiğini ve sözleşmenin çeşitli hükümlerine aykırı davrandığı için alacaklı bulunduğunu davacı ile davalı müvekkil arasında franchise sözleşmesi imzalanması hususunda girişimler olduğunu, taraflar arasında şifahi olarak çeşitli görüşmeler yapıldığını, daha sonra görüşmelere uygun olarak hazırlandığı ileri söylenilerek bir sözleşme metni imzalanmak üzere davalı müvekkillerin önüne konulduğunu, davalı şirketi temsile yetkili şirket müdürünün sözleşmeyi okuması üzerine taraflar arasında hiç görüşülmeyen veya anlaşıldığı şekilde yazılmayan, özellikle cezai şartların miktarın yükseltilmesi, davalı tarafa pek çok yükümlülük ve cezai şart getirilirken davacı yana hiç yükümlülük veya cezai şart getirilmemesi gibi sözleşme maddelerinin varlığını görmesi üzerine sözleşmeyi imzalamayı reddettiğini, davaya dayanak olarak sunulan franchise sözleşmesinde franchise alan, yani asıl borçlu … olduğunu, yani asıl borçlu, kurucularından ayrı bir kişiliğe sahip olan bir tüzel kişi olduğunu, davalı şirketin … tarihinde ticaret siciline tescil edildiğini, …tarih ve …sayılı Ticaret sicili gazetesinin …-… sayfasında yayımlanan şirket esas sözleşmesinin “Şirketin İdaresi” başlıklı 8. maddesinde şirketin işleri muamelelerinin, ortaklar kurulu tarafından seçilecek bir veya birkaç müdür tarafından yürütüleceği, Yirmi yıl için dışarıdan müdür olarak …’ın şirket müdürü olarak seçildiğini, “Temsil” başlıklı 9. maddesinde de Şirketi müdürlerin temsil edeceği, şirketi münferiden temsil ve ilzam edecekleri açıkça belirtildiğini, şirketi temsil ve ilzama yetkisi bulunmayan kişilerce atılan imzaların şirketi bağlamayacağı, böyle işlemlerden dolayı şirketin hak ve borç sahibi olamayacağının ortada olduğunu, imzanın eksik olması halinde artık bu yazılı sözleşmenin, yazılı olduğu şekli ile kabul edildiği asla söylenemeyeceğini, bu nedenle davalı şirket, daha önce kendisine çekilen ihtarlarda hem yapılan tespitlerin hem de buna dayanılarak talep edilen cezai şartları kabul etmediğini ve ödemeyeceğini bildirdiğini, kefillerin sorumlu olduğu miktar sözleşmede gösterilmediği İçin Kefillerin Sorumluluğu yoluna gidilemeyeceğini, istenilen Cezai Şart tutarının fahiş olup indirilmesi gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olduğu kabul edilecek olursa, istenilen cezaların indirilmesi ve sözleşmenin günün koşullarına göre uyarlanmasının bir başka gerekçesi de taraflar arasındaki ilişkinin başladığı tarihten bu yana döviz kurlarında yaşanan gelişme olduğunu, iddia edildiği gibi taraflar arasındaki sözleşmenin … yılı … ayında başladığı kabul edilecekse, bu tarihte TC Merkez Bankasının döviz satış kuru 1.58 TL olduğunu, şu an itibariyle dolar kuru yaklaşık 3.80 TL seviyesinde olduğunu, dolar kurundaki artış, yaklaşık 2,5 kat arttığını, taraflar arasında varlığı iddia edilen, hâlbuki imza yokluğu sebebiyle geçerli olmayan sözleşmenin bir an olsun geçerli olduğu kabul edilse dahi, sözleşmede yer alan cezai şart ve tazminat hükümleri sözleşmenin genelinde çok ağır yaptırımlara bağlandığını, sözleşmenin bir bütün itibariyle değerlendirilip, tarafların hak ve yükümlülükleri karşılaştırıldığında, söz konusu tazminat ve cezai şartlar sebebiyle tarafların edimleri arasında açık bir oransızlık bulunduğunu, güven ilkesi gereği davacının sözleşme hükümlerinin tazminat ve cezai şarta ilişkin hükümlerini uygulamakta sessiz kalması ve zımnen müvekkilleri ibra etmesi ve uzun süredir dava ve talep etmediği tazminat ve cezai şartları, işbu dava ile talep etmesi “hukuki görünüşe güvenin korunması” ilkesine aykırı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin …/…/… ve …/…/… tarihli celsesinde davacı tanıkları … ve …’ın alınan beyanlarında; “davacı şirket ile …şirketine bayi anlaşması yapıldığını, davalı şirket davacı şirketin ilk bayisi olduğunu, sonradan arada ödemeler nedeniyle sıkıntılar olduğunu, davalı şirketin davacı şirketten habersiz olarak tabelasını indirdiğini, sözleşmenin feshedildiğini, davalı şirketin francahase sözleşmesine il başlarda jygun davrandığını, son dönemlerde sıkıntılar yaşandığını, faturaların ödenmediğini, davacı şirketin davalı şirkete her türlü yardımı yaptığını, usta gönderdiğini, ödemelerin son üç ayda aksadığını, davacı şirket yetkilileri tarafından davalı şirketin çalışanlmarının uyarıldığını,” beyan etmiştir.
Dava, taraflar arasında düzenlenen sözleşmede öngörülen ceza-i şart istemine ilişkindir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… – …/… E.K. Sayılı dosyası mahkememiz dosyası arasına alınarak incelenmesi sonucunda; davamız davalısı tarafından davamız davacısına açılan ve yine davamız konusu sözleşmeye dayanarak sözleşmenin haklı nedenle fesih olunduğunun tespiti ve tazminata ilişkin davasının, davacının yani davamız davalısının sözleşmeyi haksız yere feshettiği gerekçesiyle reddedildiği ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan Franchısıg Sözleşmesinin 3. Maddesinde “…sözleşme imza tarihinden itibaren 5 yıl süre için geçerli olacaktır. Franchisee sözleşmeyi imzaladığı tarihten itibaren 5 yıl …ismini kullanabilecektir. Akdin feshi sözleşmesinin bitim tarihinden 6 ay önceden yazılı ihbar ile olacaktır. Franchisee sözleşmenin bitim tarihinden 6 ay önceden bildirim yapmaksızın sözleşmeyi fesih yoluna gidecek olursa 50.000 USD cezai şart ödemeyi peşinen kabul eder…” şeklinde kararlaştırılmıştır.
Davalı şirketin dava konusu sözleşmeye dayanarak … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… – …/… E.K. Sayılı dosyasında sözleşmenin feshi davası açtığı anlaşıldığından davalı tarafın sözleşmenin geçersiz olduğu ve taraflarını bağlamayacağına yönelik itirazlarına itibar edilmemiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında yapılan sözleşmenin 5 yıl süreliğine yapıldığı ,… Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… – …/… E.K. Sayılı dosyası kapsamı dikkate alındığında davalıların sözleşmeyi …/…/… tarihinde haksız ve tek taraflı olarak feshettikleri anlaşıldığından dava konusu sözleşmenin 3. maddesi uyarınca ve taleple bağlı kalınarak 10.000,00 USD ceza-i şart bedelinin davalılardan tahsili ile davacı şirkete verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda anlaşılacağı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
Davacının fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 USD ceza-i şartın dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı kanun 4a maddesine göre Devlet Bankalarının 1 yıl vadeli USD hesabına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gerekli 2.527,47 TL harçtan peşin alınan 631,87 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.895,60 TL harcın davalılardan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan; başvurma harcı, tebligat ücreti ve posta masraflarından oluşan 167,90 TL yargılama giderinin ve peşin alınan 631,87 TL harç’ın davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça dosyaya yatırılan gider avansından dosyada kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa İADESİNE,
5-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davacı lehine takdir edilen 4.420,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/12/2018

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza