Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/820
KARAR NO : 2019/214
DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 09/12/2015
KARAR TARİHİ : 02/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile …’a vekaleten … … arasında imzalanan …Noterliğinin …/…/… tarih ve … yevmiye numaralı Kooperatif Hisse Devir Sözleşmesi gereği …’a ait …Kooperatifindeki hak ve hisselerin tamamının, davacı …’e devrettiğini, davacının bahse konu hisseleri devraldığı günden bugüne kooperatife defalarca üyelik kaydının işlenmesini talep etmişse de herhangi bir olumlu sonuç alamadığını, bunun üzerine davacının … Noterliğinni … tarihi, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile …ne ihtarda bulunduğunu ve … Noterliğinin …/…/… tarih ve … yevmiye numaralı kooperatif hisse devir sözleşmesi gereği …’a ait …Kooperatif çalışanı …’e …/…/… tarihinde tebliğ edildiğini, ancak o tarihten bugüne bahse konu hisseler davacı adına tescil edilmediğini davacının satın aldığı hisselerin neden kooperatif kayıtlarına işlenmediği ile ilgili olarak davacıya bilgi verilmediğini, bu sebeple davacı tarafından … Noterliğinin …/…/… tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile durumun son kez ihtar edildiğini, davalı kooperatif yöneticileri tarafından verilen … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap verildiği, davacı tarafından defalarca yazılı ve sözlü taleplerde bulunarak hisselerin adına tescili talep edildiğini, kooperatif yöneticileri tarafından davacının sürekli olarak oyalandığını, bunun üzerine davacı tarafından noter yolu ile bahse konunun talep davalı kooperatife iletildiğini, tüm sözlü ve yazılı başvurulara rağmen davalı … tarafından davacıya ait hisselerin başka şahıslara devredildiğini, kooperatif yöneticileri tarafından ise kötüniyetli olarak bu işlemlere zemin hazırlanarak davalı …’a yardım edildiğini, davalı …’un eşi olan …isimli şahsın davalı kooperatifin yöneticilerinden olduğunu, davacının satın almış olduğu hissenin kooperatife kaydedilmesini engelleyen şahısların başında geldiğini, davalı … ile davalı kooperatifin yöneticileri menfaat birliği içerisinde olup davacıya, üyelere ve diğer şahıslara gerçeğe aykırı bilgiler vererek kendilerine ve başkalarına ayrıca menfaat sağladıklarını, kooperatifin toplu işyeri yapmak amacıyla kuruldğuunu, davacnının satın almış olduğu hisselerin bugünkü değerinin bilirkişi marifeti ile tespit edilmesini ve bahse konu değerin davalılar tarafından müşreken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Kooperatif vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Davacının … Noterliğinin …/…/… tarih ve … yevmiye numaralı ihtarmasi ile … Noterliğinin …/…/… tarih ve ..yevmiye numaralı kooperatif hisse devir sözleşmesini gerekçe göstererek kooperatife üyelik kaydının yapılmasını ihtar ettiğini, davacıya … Noterliğinin …/…/… tarih ve …yevmiye numaralı cevabı ihtarnamelerinde bugüne kadar herhangi yazılı yada sözlü tescil talebi bulunmadığını ve …’un kooperatiflerinde bulunan hissesini …/…/… tarihinde Kooperatif yönetim kurulunun … numaralı kararı ile bir başkasına devrederek kooperatif üyeliğinden ayrılması nedeniyle ihtarnamede belirtilen taleplerinin ifasının imkansız hale geldiğini bildirdiklerini, davacı tarafın davacsının usul ve yasaya aykırı olduğunu zamanaşımına uğradığını, dava dilekçesinde belirtilen aksine mevcut kooperatif yönetimi …tarihli genel kurul toplantısında seçilerek göreve geldiğini, …tarihli ihtarnameye kadar iddia edilen hisse devrinden haberdar olmadığını, önceki yönetim tarafnıdan da bu hususta bilgi verilmediği, davacı tarafın iddialarında samimi olmadığını, davacı …’in davaya konu …/…/… tarihli hisse devir sözleşmesinden daha sonra … Noterliğinin …tarih …yevmiye numarası ile eski üyeleri … … ile yapmış olduğu kooperatif hisse devir sözleşmesine dayanak üyelik kaydının yapımasını istediğini bunun için gerekli koşulları sağlamadığını, Kooperatifler Kanununun 14. Maddesine göre hisse devir almak suretiyle ortak olmak için devretmek isteyen kişinin kooperatife yapacakları yazılı müracaat ile olacağını, yönetim kurulu ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde o kişiyi ortaklığa kabul ettiğini, iki taraf arasında yapılan devir sözleşmesi kooperatife bildirilmediğini ve kooperatif yönetim kurulunca kabul edilmediği sürece hukuki bir değer taşımayacağını, böyle bir sözleşmenin sadece devir etmek ve devralmak isteyen arasında kalmış bir işlem olduğunu ve kooperatifi bağlamadığını, devir işlemi yönetim kurulu kararı ile hüküm ifade ettiğini, usulve yasaya aykırı davanın reddine karar verilmesini etmiştir.
Davalı … vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacınn kötü niyetli olduğunu, dava konusu satım konusunda sözleşme yapıldığı sırada davacını ndavalının hakkını 450 m2’lik üyelik olduğunu zannederek almak istediğini ancak üyeliğinin 350 m2’lik olduğunu öğrenir öğrenmez alımdan vazgeçtiğini, davalıya hiçbir ödeme yapmadığını, satımdan hemen vazgeçildiği için taraflardaki sözleşme örneklerinin yırtıldığını, satımdan hemen vazgeçildiği için taraflardaki sözleşme örneklerinin yırtıldığını, para alışverişi olmadığı için hiçbir sorunun olmadığını düşünüldüğünü, herhangi bir yazı yazılmadığını, davacının o tarihlerde 350 m2’lik üyelik olan Melih Ünal’ın hissesini aldığını, ayrıca … yılında alınan hissenin devrinin yapılmaksını yıllar sonra talep edilmesini de haklılıklarını ortaya koyduğunu, hiç kimsenin aldığı kooperatif hissesinin devrini 3 yıl sonra istemeyeceğini, … yılında kooperatif inşaata başlamamış arsa konumundayken arada geçen yıllarda inşaat başladığı yıllarca davalının tüm aidatları ödediği, kooperatife bugüne kadar tüm ödemelerin davalı tarafından yapılmasının da … yılındaki üyelikten çok daha farklı bir maddi boyutcu ortaya çıkardığını, … yılındaki yatırılan maliyet ile … yılındaki maliyetin farklı olduğunu, davacının davalıya hiçbir ödeme yapmadığını, noterdeki sözleşme yapılır yapılmaz caydığını, sözleşmelerin yırtıldığını, davacının yalan söylediğini, hakkı olmayan bir şeyi talep ettiğini bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE: Dava, kooperatif hisse delil sözleşmesi gereği davalı …’a ait hisselerin dava tarihi itibariyle güncel değerinin tespiti ile tespit edilen değerin davacıya ödenmesi istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında; dosyanın kooperatif alacakları konusunda uzman bir bilirkişi ile malimüşavir bilirkişiye tevdi ile davacının talep edebileceği alacak miktarının olup olmadığı konusunda rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi … … ve … … tarafından tanzim edilen …tarihli raporda özetle; “…Davacı, davalı kooperatif üyesi olan …’a ati davalı kooperatif üyeliğini noter devir sözleşmesi …/…/… tarihinde devir ve satın aldığı, davacı devir aldığı bu üyeliğin kendi adına tescili için davalı kooperatife noter aracılığı ile uyarıda bulunduğu, ancak davalı kooperatifin bu uyarıya rağmen davacının üyelik kaydının yapılmadığı, davalı kooperatif ticari deftre ve belgelerine göre, davacının üyeliğini devir aldığı … tarafından davacıya noter devir sözleşmesi ile …/…/… tarihinde devir ettiği üyeliğini …tarihinde …Şti’ne tekrar devir ettiği ve ilgili …’un …/…/… tarihinde davalı kooperatif üyeliğinden çıkarıldığı, ilgili kooperatif üyesi olan … davalı kooperatif üyeliğinin …/…/… tarihinde noter sözleşmesi ile devir etmesine rağmen, aynı üyeliği ikinci defa başka birine tekrar devir etmesinin yerinde olmadığı, davacının üyeliği aldığı tarih olan …tarihi itibariyle devir aldığı üyelik için yapılan ödeme tutarının toplam 2.650,00 TL olduğu, bu ödeme tutarının denkleştirici adalet ilkesine göre dava tarihi itibariyle ulaştığı alım gücünün 4.692,27 TL olduğu, davacının devir aldığı üyeliği ile ilgili ödemelerin yukarıda görüldğü gibi devir tarihi olan …/…/… tarihinden sonra …Şti ve … … tarafından yapıldığı…” şeklinde rapor ve tespit edilmiştir.
Mahkemizce dava dosyası önckei bilirkişilere tevdi edilerek tarafların itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasını ve dava konusu kooperatif hisse deviri nedeniyle davacının talep edebileceği bedelin devir tarihi ve dava tarihi itibariyle hesaplanması istenilmiş, bilirkişi heyeti …/…/… tarihli ek raporunda özetle; “…mahkemenin talebi ve davacı vekilinin itirazlarına cevap olabilmek için davacının üyeliği karşılığı olan taşınmaz üzerinde keşif yapılması ve bir gayrimenkul değreleme uzmanı bilirkişi aracılığıyla taşınmazın hisse devir ve dava tarihi itibariyle piyasa rayiç değerinin tespit ettirildikten sonra ve aynı zamanda davacıya üyeliği karşılığınnda davalı kooperatif tarafından bir taşınmaz tahsis edilip edilemeyeceğinin de tespit edilditen sonra davacının üyeliği karşılığında talep edebileceği zarar miktarının hesaplanması yapılabileceğ…” şeklinde rapor ve tespit edilmiştir.
Mahkememizce mahallinde bir inşaat mühendisi ve bir gayrimenkul uzmanı bilirkişi aracılığıyla keşif yapılmasına karar verilmiş, …tarihinde mahallinde keşif yapılmış bilirkişiler …havale tarihli raporunda özetle; “…Kooperatifi tarafından dava konusu hisseye konu toplam 52 adet parsellerde …ve … yılları içinde çeşitli tarihlerde yapı ruhsat izinleri alındığını, …, …, ve …yılı içinde inşaatların tamamlandığını, toplam yapı ruhsat izni alınan parsellerin alanı toplamı 50298 m2 olarak hesaplanmış olup, toplam 24741 m2 inşaat alanı için yapı ruhsat izni alınmış ve inşaatları tamamlanmıştır. Dava konusu taşınmazların konumu, çevresel özellikleri, ulaşım olanakları, niteliği, kullanım amacı gibi özellikler ve çevrede yapılan piyasa araştırmaları doğrultusunda dava konusu hissenin bulunduğu parsellerin dava tarihindeki değeri 410 TL/m2 olarak tespit edildiğini, toplam yapı ruhsat izni alınan parsellerin alanı toplamı 50298 m2 olarak hesaplanmış olup, 52 adet parsel için toplam 24741 m2 alana sahip, 120 adet işyeri için inşaat izni alındığını, Kooperatifte parseller ve ruhsat izni alınarak tamamlanan işyerlerinin büyüklükleri hisse (300 m2)ile doğru orantılı olarak değerlendirildiğinde 147,55m2 büyüklüğe ait işyerine karşılık gelmekte olup, bu büyüklükte bir işyerinin değerinin belirlenmesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında kullanılacak … yılı yapı yaklaşık birim maliyetleri hakkında tebliğdeki m2 yaklaşık maliyet değeri alınmış olup, ilglii idare tarafından yapı sınıfı 2 B olarak değerlendirilmiş, yapı denetim hizmet sözleşmeleri bu sınıf m2 bedeli üzerinden yapıldığını, devralınan ve devredilen dava konusu hisse konusu parsellerde yapı işyeri bina maliyetinin 147.55 m2(300 m2 hisseye karşılık gelen işyeri alanı)370=54.59, TL + KDV =64.420 TL(KDV Dahil) olarak hesaplandığını, 300 m2’lik hisseye karşılık gelen bitmiş ve kullanır durumda taşınmazın arsa+bina maliyetinin 124,800+64,250=189.220,00 TL olduğu…” Şeklinde rapor ve tespit edilmiştir.
Mahkememizce Tapu Sicil Müdürlüğüne müzekkere yazılmış, gelen yazı cvapları doğrultusunda dosyanın inşaat ve Gayrimenkul değerleme uzmanı bilirkişiye tevdi ile …tarihi itibariyle davacının devraldığı kooperatif hissesinin değerinin belirlenmesi, akabinde de dosyanın hukukçu ve mali müşavir bilirkişiye tevdi ile taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda ek raporlarını hazırlması istenilmiş, inşaat ve gayrimenkul değerleme uzmanı bilirkişi heyetinden oluşan bilirkişi heyeti …/…/… havale tarihli raporunda özetle; “…bahse konu hissenin dava tarihi itibari ile 189.220,00 TL olarak belirlenen hisse deği Yi-Üfe endeksleri katsayıları ile …/…/… tarihi itibari ile hesaplandığında ulaşılan bedelin 114.687,51 TL olduğu…” hukukçu ve malimüşavir bilirkişiden oluşan heyet …havale tarihli raporunda özetle “…davacıya davalı kooperatif tarafnıdan bir taşınmaz teslim edilememesi durmuunda Yargıtay içtihatları gereği, davacının üyeliği için yapılan ödeme miktarları nazara alınarak dava tarihi olan …tarihi itibariyle davacının zarar miktarının 14.301,11 TL olduğu…” şeklinde rapor ve tespit edilmiştir.
Mahkememizce taraf vekillerini itirazları doğrultusunda dosyanın tekrar bilirkişi heyetine tevdi ile 2. Ek raporun alınması istenilmiş, bilirkişiler …havale tarihli raporunda özetle; “…davacıya, davalı kooperatif tarafından bir taşınmaz teslim edilememesi durumunda Yargıtay içtihatları gereği, davacının üyeliği için yapılan ödeme miktarları nazara alınarak, devir tarihi olan …tarihi itibariyle davacının zarar miktarının 113.787,80 TL olduğu, dava tarihi olan …/…/… tarihi itibariyle davacının zarar miktarının 14.579,89 TL olduğu…” şeklinde rapor ve tespit edilmiştir.
Davacı vekili harçlandırdığı …tarihli dilekçesi ile dava değerini 13.579,89 TL arttırarak toplam 14.579,89 TL olarak yükseltmiştir.
Yargıtay 23.Hukuk Dairesi’nin 26/10/2015 tarih 2014/6261 E. 2015/6878 K. Sayılı ilamında “…Dava, tapu iptali, tescil, mümkün olmazsa daire bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Bir yapı kooperatifinin ana amacı ortakların akçalı yükümlülüklerini yerine getirmeleri karşılığında anasözleşmeye uygun, konut ya da işyeri teslim etmektir. Çeşitli nedenlerle konut ya da işyeri tahsisi imkânsızlığı ortaya çıktığında ortağın uygun bir tazminat isteme hakkı bulunmaktadır. Normal ödemesini yapıp konut sahibi olan üyelerle eşit miktarda ödemesi bulunduğu tespit edilen, diğer anlatımla eksik ödemesi bulunmadığı belirlenen, ancak kendisine konut tahsis ve teslimi yapılamayan ortağın ödemesi eksik olmayan diğer üyelere verilen emsal bir konutun dava tarihi itibariyle rayiç değerini talep edebileceğinin, hiç ödemesi yok ise konut karşılığı tazminat isteminin reddi gerektiğinin kabulü gerekir. Eksik ödemesi olan bir üyenin konut karşılığı tazminat alacağının hesaplanma şekli Dairemizin yerleşik uygulamalarında aşağıdaki gibi formüle edilmiştir:
a-Önce ortaklara tahsis edilen konutun dava değeri itibariyle rayiç değeri hesaplanmalıdır.
b-Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( toptan eşya fiyat endeksi ” TEFE” artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunmalıdır.
c-Bundan sonra yukarıda (a) maddesinde bulunan değerden (b) maddesinde bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d-Bunu takiben eksik ödeme yapan davacı ortağın ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı güncelleştirilmelidir.
e-Bu hesaplamalardan sonra normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) maddesinde bulunan ödemelerinin güncel değerinin karşılığı yine yukarıda (c) maddesinde bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre davacının (d) maddesinde eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yararlanması gerektiği orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak (d) maddesinde bulunan miktar (c ) maddesinde bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan rakamın (b) maddesinde bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktarın (d ) maddesinde bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar davacı ortağın davalı kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar tutarıdır…” şeklinde belirtilmiştir.
Dava konusu somut olayda, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Mahkememizce alınan yukarıda tarihleri belirtilen hüküm kurmaya, Mahkeme ve kanun denetimine elverişli bilirkişi raporları da dikkate alındığında davacıya, davalı kooperatif tarafından bir taşınmaz teslim edilememesi durumunda Yargıtay içtihatları gereği, davacının üyeliği için yapılan ödeme miktarları nazara alınarak dava tarihi olan …/…/… tarihi itibariyle davacının zarar miktarının 14.579,89 TL olduğu anlaşılmakla davacının davasının ıslah ile birlikte kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda anlaşılacağı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE, 14.579,89 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gerekli 995,95 TL harçtan peşin alınan 27,70 TL ve ıslah ile alınan 232,00 TL harcın toplu 259,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 736,25 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan; başvurma harcı, bilirkişi ücreti, keşif ücreti, bilirkişi gideri ile tebligat ve müzekkere masraflarından oluşan 2.632,70 TL yargılama giderinin ve peşin ve ıslah ile birlikta alınan toplam 259,70 TL harç’ın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça dosyaya yatırılan gider avansından dosyada kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa İADESİNE,
5-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davacı lehine takdir edilen 2.725,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
Dair, davacı vekili ve davalı Kooperatif vekili ve davalı … vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/04/2019

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza