Emsal Mahkeme Kararı Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/42 E. 2018/591 K. 02.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/42 Esas
KARAR NO : 2018/591
DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 07/06/2013
KARAR TARİHİ : 02/10/2018

Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı davası görevsizlikle mahkememize gönderilmiş olup, mahkememizde yukarıda esas numarasını almış olmakla, Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davacının dava konusu bononun keşide edildiği tarihte minibüs sahibi olduğunu, davalı gerçek kişinin ise halk otobüsü sahibi olduğunu, … Koordinasyon Kurulu’nun aldığı … tarihli bağlayıcı kararla yetersiz olan “M” seri plakalı 14+1 oturma kapasiteli minibüslerin yerine 18+9 yolcu kapasiteli otobüslere geçilme kararı alındığını, Koordinasyon Kurulu kararının Antalya … İdare Mahkemesi kararıyla iptal edildiğini, dava devam ederken üyeleri temsilen … Odası ile …’lu … Kooperatifi arasında protokol ve tutanaklar düzenlendiğini, bu protokoller çerçevesinde 38.100,00 TL miktarlı senet keşide edilerek oda başkanına teslim edildiğini, oda başkanı tarafından da …’lu … Başkanı aracılığıyla davalı gerçek kişiye teslim edildiğini, daha sonra bono bedelinin davacı tarafından ödenerek geri alındığını, protokollerde ön görülen amaçların ortadan kalktığını, protokolün karşı tarafa olan kooperatif ve üyelerinin edimlerini yerine getirmediğini, bu nedenle sözleşmeden dönme hakkını kullandıklarını, karşı tarafın aldığını iade etmek zorunda olduğunu ileri sürerek 38.100,00 TL ‘nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini taleple dava etmiştir.
Davalı … vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde, davacı tarafından delil olarak dosyaya sunulan tutanak başlıklı … tarihli … maddeden oluşan belgede davaya konu senet … tarafından …’a teslim edildiğini, dava konusu senedi davacıdan alan … olduğunu, …’inde bu senedi …’a teslim ettiğini, ancak …’un bu senedi müvekkile teslim etmediği ve tahsil ettiği iddia olunan parayı da müvekkile vermediğini, adı geçen şahsın, müvekkil tarafından ibra da edilmediğini, davanın muhatabının da bu kişiler olması gerektiğini, davacının dava konusu ve talepler kısmında belirttiği sözleşmeden hangi sözleşmeyi kastettiğinin anlaşılamadığını, müvekkilin bu şahısla yapmış olduğu bir sözleşme olmadığını, dolayısıyla böyle bir talepte bulunmalarının dayanaksız olduğunu ve bu nedenlerle davanın reddi ile vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tarafların tüm delilleri toplanmış, Antalya … İdare …, … ve Antalya … İdare Mahkemesi’nin Esas sayılı dosyalarının gerekçeli kararları incelenmiş, taraflar arasındaki tüm protokoller getirtilerek incelenmiştir.
Antalya Büyükşehir Belediyesi …’nin …-… ve …-… sayılı kararları ile minibüs işletmecileri ile otobüs işletmecilerinin tek çatı altında toplanması amacıyla 14+1 kapasite ile çalışan minibüslerin 18+1 oturma, 30 kişi ayakta olmak üzere kapasite arttırımının yapılmasına karar verildiği, … Genel Kurulunun aldığı karar ile toplu taşımacılık yapan … Kooperatifi ile … Minübüs araçları ile ilgili minübüs sahiplerine normal seriden plakalı otobüs sınıfı araç sahibi olma imkanı tanındığı, bu karar nedeniyle … minübüslerin plakalarının ve ruhsatlarının iptal edilerek … plaka yerine idarenin ve … Kurulunun belirlediği teknik özellikleri içerir 18 yolcu + 1 şöfor oturma ve ayakta en fazla 9 yolcu kapasiteli normal plakalı otobüslerle değiştirilmesine karar verildiği, bu karar doğrultusunda değiştirilen minübüs araçlarına … harf grubundan plaka tescili yapıldığı, …/…-… sayılı kararın Antalya … İdare Mahkemesinde yapılan yargılama neticesinde iptaline karar verildiği, …’nin bu kararının iptali için … Kooperatifinin üyesi olan … isimli kişi tarafından Antalya … İdare Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyasında iptal istemli açılan davada mahkeme tarafından yapılan yargılama neticesinde dava konusu kararda kamu yararı ve hukuka uyarlılık bulunmadığından iptaline karar verildiği, kararın kesinleştiği, davacının kesinleşme tarihinden sonra davadan feragat ettiği anlaşılmıştır.
… … tarihli …/…-… Karar sayılı kararında ise … plakalı otobüsleri günlük … adetinin çalıştırılarak bir plakanın 2 gün çalışıp 1 gün çalıtırılmamasına, uygulamada 1. gün … ile … plakalı araçların, … gününde … ile … plakalı araçların, 3. günde … ile … plakalı, araçların çalışacağı şekilde düzenleme yapılmasına karar verildiği; Her iki oda başkanı tarafından imzalanan … tarihli ön protokolde tarafların anlaşma koşullarının belirlendiği, tarafların … Belediyesine karşı açtıkları elektronik ücret toplama sistemine ilişkin davalardan ve birbirlerine karşı açtıkları tüm davalardan feragat edilmesi, … Odasının 72 adet minübüsün mülkiyetini … Kooperatifine geçirmesi, tüm mülkiyetler devir edilinceye kadar 72 araçtan devir edilmeyenlerin gelirlerinin … tarafından belirlenecek tarihten itibaren ödenmesi yönünde karar aldıkları; … tarihli ön protokolde; bir önceki protokoldeki belirlenen hususlara ilaveten …’nin belirleyeceği koşullara uygun olarak esas protokolde havuz sistemi ve aktarma sisteminin çalışma koşullarını belirleyerek devreye alacaklarının eklendiği, … tarihli uzlaşma protokolünde; her iki tarafın üyesi bulunduğu yönetimlerin imzaladıkları protokolde “her iki tarafça kabul gördüğü üzere minübüslerin kapasite arttırımı yapmış olması sonucunda özel halk otobüslerinin görmüş olduğu zarara karşılık olmak üzere minübüsçüler odası tarafından bedeli karşılanarak 72 adet otobüsün ön protokol kapsamında özel halk otobüslerine verileceği” hususunun 1.maddede düzenlendiği, … tarihli protokolde; bir önceki protokole atıfta bulunularak özel halk otobüslerine verilecek 72 araç için araç alımının gerçekleşmemesi nedeniyle araç başı …-TL’nin bedel olarak belirlendiği, belirlenen bedelin minibüsçü sayısına bölünmesi ile her üyenin avukatlık ücretinin de eklenmesi yolu ile 38.100,00.-TL ödeme yapılmasının kararlaştırıldığı; … tarihli tutanakta; …, … tarihli ve … tarihli protokol gereklerini ifası için tarafların bir araya geldiği, tutanağın imzalanması ile birlikte 575 adet senedin …’a teslim edildiğine, senetler ödendiğinde İdare Mahkemesindeki dosyalardan feragat edileceğinin kararlaştırıldığı, ayrıca her iki kurulunda tek çatı altında toplanması yönünde yapılacak çalışmalar yönünden karar alındığı, … tarihli protokolde; araçların aktarmalarda nasıl ücret alacaklarının kararlaştırıldığı, … tarihli tutanakda önceki protokollere atıfta bulunularak, ifası amacıyla minübüsçülerin kooperatife … tarihinde 8 adet senet teslim ettikleri, … tarihli senetler haricindeki senetler ödendiğinde davalardan feragat edileceği hususunun kararlaştırıldığı, … tarihli taahhütnamede; protokoller kapsamında … plakaya dönüşüm yapan minübüsler ve dönüşüm yapmayan ancak sisteme katılacak minübüslerin her biri tarafından ödenecek 38.100,00.-TL ler yönünden düzenleme yapıldığı, … tarihli protokolde; 72 araca karşılık protokolün düzenlendiği tarihe kadar 510 ruhsat sahibinin senetlerini kooperatifden geri aldıkları, ayrıca 10 adet araç sahipleri adına ödeme yapılıp senetlerin alındığı, ödeme yapmayanlarında senetlerini tahsil için işlem yapılmasına, Antalya Otobüsçüler Esnaf ve Sanatkarlar Odası aracılığında protokolün düzenlendiği anlaşılmıştır.
Eldeki dava sözleşmenin feshi ve verilenlerin iadesi istemli ödenen bono bedelinin istirdatına ilişkindir.
Taraflar arasında protokollerin ve takip konusu bononun protokoller nedeniyle düzenlendiği konusunda uyuşmazlık bulunmayıp, uyuşmazlık senedin davacı tarafından davalılara teslim edilip daha sonrasında senet bedelinin yine davacı tarafından davalılara ödenip ödenmediği noktasında toplanmaktadır.
Davacı taraf her ne kadar senet bedelinin bizzat davalı …’a verilerek senet aslının ondan alındığını beyan etmiş ise de davacı vekili … tarihli duruşmada dava konusu senedin müvekkili tarafından minibüsçüler odasına teslim edildiğini, minibüsçüler odası tarafından da tutanakla bu bononun davalı kooperatife teslim edildiğini daha sonrasında bono bedelinin davacı tarafından bağlı bulunduğu minibüsçüler odasına teslim edildiği, minibüsçüler odası tarafından da bedelin davalı kooperatife ödenerek karşılığında senet aslının minibüsçüler odası tarafından teslim alınarak davacıya verildiğini imzalı beyanıyla açıklamıştır.
Öncelikle belirtilmelidir ki mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 88 nci maddesi;“Faizden veya icar bedeli gibi muayyen zamanlarda ödenmesi lazım gelen sair borçlardan ihtirazi bir kayıt dermeyan etmeksizin bir taksit için makbuz veren alacaklı ondan evvelki taksitleri de tahsil etmiş sayılır. Alacaklı resülmal için makbuz vermiş ise faizlerinide tahsil etmiş sayılır. Senet borçluya iade edildikte borç sakıt olmuş sayılır…” hükmünü haizdir. Nitekim … tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’nun 104 üncü maddesi de aynı yönde düzenleme içermekte olup, anılan madde ile de borç senedi borçluya geri verilmişse, borcun sona ermiş sayılacağı belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere kanun senedin borçluya geri verilmesine bazı sonuçlar bağlamıştır. BK’nun 88 inci (TBK’nun 104 üncü) maddesi uyarınca borç senedi borçluya geri verilmişse, borç sona ermiş sayılır. Burada senedin geri verilmesi borcun tamamen ifa edildiği konusunda kanunî bir karine oluşturur. Ancak, burada olağan (adi) bir karine sözkonusu olup, bunun aksi alacaklı tarafından herzaman ispat edilebilir. Alacaklı, senedi borç ifa edilmeden geri verdiğini, borçlunun eline iradesi dışında geçmiş olduğunu veya borçlu tarafından düzenlenmiş bulunduğunu ispat ederse, karine çürütülmüş, senedin borçlunun eline borç ifa edilmeden geçmiş olduğu ispatlanmış olur (Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 18. Baskı, Ankara 2015, s:1008). Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 07.04.2004 gün ve 2004/11-209 E. 2004/209 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere 818 sayılı Kanun’un 88 nci maddesi (TBK m. 104) ile getirilen ödemeye ilişkin karinelerin aksi ispat edilebilir. Madde, son cümlesinde senedin aslının iade edilmiş olmasını borcun son bulduğuna ilişkin bir karine olarak kabul etmiştir. Ne var ki alacaklı bunun aksini ispat ederse bu karineye dayanılamaz.
Somut olayda ise davacı tarafın ikrarıyla sabit olduğu üzere senet alacaklısı konumunda olan …’a senedin teslim edilmediği ve yine senet bedelinin bizzat …’ a verilmediği anlaşılmıştır. Akdedilen protokollere göre aracı konumunda bulunan davalı kooperatife senedin teslim edildiği ve senet bedelinin ödendiği iddiaları da ihtilaflıdır. Başka bir anlatımla davacının davalılara dava konusu senedi teslim edip senet bedelini davalılara ödediği hususu sübut bulmamıştır. Zira dava konusu senet davacı tarafından bizzat dava dışı minübüsçüler odasına teslim edilmiş ve senet bedeli de yine dava dışı minübüsçüler odasına teslim edilmiştir. Protokol gereği aracı konumunda bulunan dava dışı minibüsçüler odası yönetiminin dava konusu senedi ve senet bedelini davacıdan alıp almadığı ve bu senedi ve daha sonrasında senet bedelini davalı kooperatife teslim edip etmediği noktasında kopukluk vardır. Açıklanan tüm bu sebeplerle davacı tarafından davalılara sözleşme nedeniyle senet verildiği iddiası sabit görülmemiş olup dolayısıyla feshedilen sözleşme nedeniyle davacının bir zararının doğmadığı ve davalıların sebepsiz zenginleşmediği kanaatiyle sübut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 35,90 TL harçtan peşin alınan 650,65 TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 614,75.-TL harcın karar kesinleştiğinde, talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden 4.541,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Artan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra davacıya İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 02/10/2018

Katip …
*E-İmzalı

Hakim …
*E-İmzalı