Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/379 E. 2023/614 K. 08.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/379
KARAR NO : 2023/614
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 02/06/2023
KARAR TARİHİ : 08/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; vekil eden kooperatifin … tarihli Genel Kurulunda yönetim kurulu yeniden seçildiğini, …, … ve … yönetim kurulu olarak belirlendiğini, yönetim kurulunun değişmesi ile daha önce yönetim kurulu üyesi olan …, …, … tarafından bir kısım defter ve belgeler yeni yönetime teslim edildiğini, defterler arasında Kooperatif Kanunu ve Ana sözleşmesi kapsamında tutulması zorunlu pay defterinin hiç bulunmadığının tespit edildiğini, devir teslim esnasında teslim edilmeyen pay defterinin 1 haftalık süre içerisinde kooperatif merkezine teslim edilmesi için eski yöneticilere … tarihinde ihtarname gönderildiğini, ancak bu ihtarnameye rağmen eski yöneticiler verilen süre içerisinde vekil eden kooperatife ne pay defterini teslim ettiğini, ne de ihtarnameye cevap verdiğini, pay defterinin eksik olduğu ve bu haliyle kooperatife ait işlemlerin zorluğu nedeniyle … bildirildiğini, … kooperatif sicil dosyası kayıtlarında yapılan incelemelerde kooperatifin pay defterinin yönetim kurulu faaliyet ve denetim kurulu raporlarında varmış gibi gösterildiğinin tespit edildiğini, bu nedenle sorumlu eski yöneticiler hakkında Antalya CBS’ye suç duyurusunda bulunulduğunu, Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinin … E. Sayılı dosyasında görülen dava sonunda eski yöneticilere ceza verildiğini, vekil eden kooperatifin zayi olan defterleri yerine yeni bir pay defteri ihdas ettirmesi ve söz konusu defterin açılış onayını notere yaptırması gerektiğini, ancak mahkeme tarafından verilmiş bir zayi belgesi olmamasından dolayı noterlikçe yeni pay defterinin açılış onayı yapılmadığını, onay olmadığı için de kooperatif yapılan işlemlerde zorluk çektiğini bildirerek kooperatifin işlemlerine devam edebilmesi için pay defteri için zayi belgesinin verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacının iddialarının ve bunların dayanaklarının özetle; “davacı kooperatifin pay defterinin zayi nedeni ile iptaline karar verilmesi” talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın; “davacı kooperatifin pay defterinin zayi olması nedeniyle zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığı” noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
TTK’nın 82/7. maddesine göre, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa, tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmünü içermektedir.
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; TTK’nın 82/7. maddesinde tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğraması halinde tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde zayi belgesi verilmesine ilişkin dava açılabileceği öngörülmüştür. Hak düşürücü süre mahkemece re’sen gözönünde tutulması gereken dava şartlarından olup, davacı kooperatife ait pay defterinin … yılından bu yana bulunamadığı, üzerinden geçen zaman nedeni ile pay defterinin zayi olduğunu beyan ederek eldeki davanın açıldığı, dolayısı ile zayi olduğu iddia edilen defterin kaybedildiğinin beyan edildiği tarihten uzunca zaman sonra açılan iş bu zayi belgesi verilmesi talepli davanın 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı anlaşıldığından; davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın hak düşürücü süre nedeniyle REDDİNE,
2-Alınması gerekli …-TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile eksik yatırıldığı anlaşılan …-TL harcın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/11/2023

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)