Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/867
KARAR NO : 2023/400
DAVA : İstirdat (Çek İstirdadı)
DAVA TARİHİ : 23/12/2022
KARAR TARİHİ : 06/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Çek İstirdadı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin …’da … işi yaptığı süreçte … isimli şahsa Konya … Noterliği’nin … yevmiye sayılı araç satım işlemini gerçekleştirdiğini, … Şubesi’ne ait … tarih … seri numaralı … TL’lik çek, … Bankası Şubesi’ne ait … tarih … seri numaralı … TL’lik çek ve … Şubesi’ne ait … tarih … seri numaralı … TL’lik çeklerin … tarafından cirolanarak müvekkiline teslim edildiğini, işbu çeklerin müvekkilinin uhdesinde iken kaybolduğunu, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını belirterek tevdi yeri tayin edilen banka şubesine depo edilecek bedelin icra takip alacaklısına ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve … Şubesi’ne ait … tarih … seri numaralı …-TL bedelli çekin davalıdan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; işbu davanın kendilerine yöneltilmesinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davacının ispatla mükellef olmasına karşın iddialarını ispatlamaya yönelik hiçbir delile dayanmadığı gibi ağır kusuru da ispatlayamadığını, davacının söz konusu çekte cirosunun bulunmadığını, çekin lehtarının … olup …’ten sonraki ciranta … olup müvekkilinin son ciro sahibi yani yetkili hamil olduğunu, davacının söz konusu çekte cirosunun bulunmadığını, müvekkilinin iyi niyetli üçüncü kişi olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizce; tarafların gösterdikleri deliller usulünce toplanmış, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasının bir sureti celbedilmiş, … Şubesi’ne müzekkere yazılarak … tarihli … seri numaralı …-TL bedelli çeke ilişkin bilgi ve belgeler dosyaya getirtilmiştir.
Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasının incelenmesinden; davacı … tarafından … Şubesi’ne ait … tarihli … seri numaralı ve … Şubesi’ne ait … tarihli … seri numaralı …-TL bedelli, … Şubesi’ne ait … tarihli … seri numaralı …-TL bedelli çeklerin zayi olduğundan bahisle ödeme yasağı talep edilmek suretiyle çek iptali davası açıldığı, dava konusu çeklerden …-TL bedelli ve …-TL bedelli iki adet çekin keşidecisi olan dava dışı … Şti. tarafından … tarihli dilekçeyle dava konusu çeklerden … TL bedelli çekin Antalya … İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine konulduğunun bildirmesi karşısında davacıya istirdat davası açması için süre verilmesi üzerine davacının eldeki davayı ikame ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi yerinde görülmeyerek tedbir talebinin reddine karar verilmiş, davacı vekilince tensiben verilen ihtiyati tedbir talebinin reddi kararına karşı istinaf yoluna başvurulmuş, Mahkemesi … Hukuk Dairesine gönderildiği, Antalya BAM … Hukuk Dairesinin … tarihli kararı ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklindeki yasal düzenlemeye yer verilmiştir. İlgili maddede belirtildiği üzere istirdat talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 17/04/2019 tarih 2019/1464E. 2019/3080K. sayılı kararı, aynı mahiyette Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 15/05/2018 tarih 2016/11622E. 2018/3603K. sayılı kararı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 23/10/2013 tarih 2013/1488E. 2013/18576K. sayılı kararı)
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının … Şubesi’ne ait … tarih … seri numaralı … TL bedelli çekin kaybolduğunu belirterek davalıdan istirdatına karar verilmesini talep ettiği, dava konusu … Şubesi’ne ait … keşide tarihli … seri numaralı keşidecisi … Şti. lehtarı … olan … TL bedelli çekin incelenmesinden davalının çekin hamili olduğu ve çeki elinde bulunduran üçüncü kişi konumunda olduğu, davacının ise çek üzerinde cirosunun bulunmadığı, davaya konu çekte ciro silsilesinin görünüşte düzgün olduğu, ciro silsilesinde imzası bulunanların imzalarının gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu olmadığı, TTK’nın 792. maddesi gereğince davalının çeki iktisap ettiği anda kötüniyetli olduğu veya ağır kusurunun bulunduğunun ispatı gerektiği, ispat yükü üzerinde olan davacı tarafça bu hususu ispata yönelik herhangi bir delilin dosyaya sunulmadığı, dosya münderecatından davalı hamilin bilerek davacının zararına kötüniyetli olarak çeki ciro ile temlik aldığı hususu ile ağır kusur ve kötüniyetli olduğu hususunun kanıtlanamadığı anlaşıldığından sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu ve Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken …-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan …-TL harçtan mahsubu ile bakiye …-TL HARCIN KARAR KESİNLEŞTİĞİNDE VE TALEP HALİNDE DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA, davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince …-TL NİSPİ VEKALET ÜCRETİNİN DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
5-Taraflarca Mahkememiz veznesine depo edilen ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize sunulmak üzere herhangi bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurulmak suretiyle Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/07/2023
Katip …
¸(e-imzalı)
Hakim …
¸(e-imzalı)