Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/62 Esas
KARAR NO : 2022/740
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/05/2013
KARAR TARİHİ : 10/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin … … yapım işini üstlendiğini, bu işin demir, hazır beton, kalıp ve duvar işinin 6.20 kotuna kadar taşeron … tarafından yapıldığını, … tarihinde yapılan sözleşme ile taşeron …’nın temelden 6.20 kotuna kadar yaptığı işin 6.20 kotundan sonraki kısmının yapımının müvekkili tarafından üstlenildiğini, sözleşme uyarınca spor salonunun dış cephe sıvası, ıslak hacim kaba sıvası, tuğla duvar, 6.20 kotu üstü iç cephe alçı sıva, alüminyum doğrama ve çelik çatının teşeron olarak yapımı işinin üstlenildiğini, ayrıca yapım işleri dışında davalı şirketin talebi ile malzeme temini de sağlandığını, bu çerçevede müvekkilinin yapılan işler ile ilgili …-TL, malzeme temini ile ilgili …-TL alacağı olduğunu, davalı tarafından davacı hesabına toplam …-TL ödeme yükümlülüğü altında iken bu edimin yerine getirilmediğini, dönem dönem davacı hesabına ödemeler yapılmasına rağmen bedelin tam olarak ödenmediğini belirterek yargılama yapılarak bilirkişi incelemesinden sonra arttırılmak üzere …-TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili … havale tarihli ıslah dilekçesinde; bilirkişi raporunda yapılan işler ve malzeme bedelinin …-TL belirlendiğini, davalı tarafından daha önce … TL ödendiğini, aradaki farkın … TL olduğunu beyanla dava değeri olan …-TL’yi …-TL artırarak, …-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, ıslah harcını yatırmış, ıslah dilekçesi davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup davalı tarafça davaya cevap verilmemiştir.
Dava; taraflar arasındaki eser sözleşmesi nedeniyle bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin alacak davası niteliğindedir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında … tarihli celsede davacı vekilinin belgeye dayalı olmayan mazeret dilekçesinin reddine karar verilerek dosyanın HMK’nın 150/1. maddesi uyarınca yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verildiği, dosyanın işlemden kaldırıldığı … tarihinden itibaren 3 aylık yenileme süresi içerisinde yenilenmediği anlaşıldığından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiş, Antalya Bölge Adliyesi Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … tarihli … Esas … sayılı kararıyla Mahkememizin … tarihli duruşmasında işlemden kaldırılan … Esas ve … Karar sayılı dosyasının yenilenmesi için davacı vekilince … tarihli dilekçeyle müracaatta bulunduğundan süresi içerisinde yenileme müracaatında bulunması nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabülüne, Mahkememiz kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için Mahkememize gönderilmesine karar verilmiş ve Mahkememizce dosya … Esas numarasına kaydedilerek yargılamaya yeni esas üzerinden devam edilmiştir.
Mahkememizce … işine ilişkin ihale dosyası ve spor salonu inşaatı ile ilgili statik ve mimari projeler celp edilmiş, davacı vekili tarafından bir kısım faturalar sunulmuş, mahalinde keşif yapılarak bilirkişi heyetinden rapor aldırılmış, davacının ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor aldırılmıştır.
İnşaat Mühendisi Bilirkişi …, Mimar Bilirkişi … ve Hukukçu Bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli heyet raporunda; … tarih ve … nolu faturada belirtilen çatı yapılması malzemeli işçilik bedelinin … TL’si malzeme bedeli olmak üzere toplam … TL, toplam alüminyum doğrama bedelinin … TL, tuğla duvar örülmesi iş bedelinin … TL, ıslak zemin kaba sıva yapılması iş bedelinin … TL, dış cephe kaba ve ince sıva yapılması iş bedelinin … TL, kdv … TL olmak üzere toplam … TL, … tarih ve … nolu faturada belirtilen iş bedeli toplamının … TL’si kdv olmak üzere toplam … TL, …, …, …,…, … numaralı faturalar ile bedeli talep edilen malzemelerden ise … TL’lik kısmının yapılan işte kullanıldığını, neticeten … tarih ve … nolu fatura ve … tarih ve … nolu faturaların KDV dahil toplamının …-TL olmasına rağmen, malzemeli işçilik faturalarının …-TL’lik kısmının yapıldığını, faturalar ile bedeli talep edilen malzemelerden ise … TL’lik kısmının yapılan işte kullanıldığını, yapılan işler ve kullanım yeri belirlenen malzemeler bedelinin KDV dahil toplamının …-TL, faturalarda belirtilen, ancak kullanım yerleri belirlenemeyenen malzemeler bedelinin …-TL, yapıldığı belirlenemeyen işler toplamının ise …-TL olduğu bildirilmiştir.
Davacının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için Isparta Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış, talimatla alınan Mali Müşavir Bilirkişi …’in düzenlediği … tarihli rapora göre; davacının yerinde yapılan incelemesinde dava konusu …-… yıllarına ait ticari defterlerine ulaşılamadığı, defter tasdiklerinin mevzuata uygun olup olmadığının belirlenemediği, ancak şirket mali müşavir imzalı yevmiye defterlerinin ve dava ili ilgili belgelerin incelendiğini, dosyada davalı dilekçesine rastlanılmadığı, taraflar arasında akdi ilişkinin bulunduğu, irsaliye faturaların ve davalı ödentilerinin mali müşavir imzalı yevmiye defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı alt yüklenicinin davalı işi üstlenenden … İli … İlçesi … yapımı işinden dolayı …-TL, malzeme satışından dolayı … TL olmak üzere toplam … TL alacaklı olduğunu, davalının eft, havale ve çek şeklinde toplam …-TL ödentisi bulunduğu, davalı ödentileri sonrası davacının davalıdan …-TL alacak bakiyesi kaldığı yönünde görüşünü bildirdiği anlaşılmıştır.
Davalının ticari defterlerinin ibrazı ve mali müşavir bilirkişiden rapor aldırılması için Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, davalı tarafça çıkartılan meşruhatlı davetiyeye rağmen ticari defterler ibraz edilmediğinden rapor aldırılamamıştır.
Mahkememizin … tarih … Esas … Karar sayılı kararıyla; “Davacı tarafça dayanılan … tarihli tutanakta tarafların, davalı ile dava dışı … olduğu, davacı şirketin sözleşmenin tarafı olmadığı, bir başka deyişle davacının taraf sıfatı bulunmadığı, bu nedenlerle davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerektiği, bir an için davacının malzeme bedeline yönelik taraf sıfatının bulunduğu kabul edilse bile, mahkemece yapılan keşif sonucunda bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen … tarihli raporda, … tarih ve … nolu faturada belirtilen çatı yapılmasında kullanılan malzeme bedelinin … TL, toplam alüminyum doğrama bedelinin … TL, KDV’si … TL, …, …, …,…, … numaralı faturalar ile yapılan işte kullanıldığı tespit edilen malzeme bedelinin ise … TL olmak üzere toplam malzeme bedelinin … TL olduğu, davacı tarafça davalının … TL ödeme yaptığının belirtildiği, davalının tespit edilen malzeme bedelinden daha fazla ödeme yaptığı, bu yönüyle de davanın reddi gerektiğinin anlaşıldığı” gerekçesiyle davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş, işbu karara karşı davacı tarafça istinaf yoluna başvurulmuştur.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … tarih … Esas … Karar sayılı kararıyla; “1)İlk derece mahkemesince aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilen davanın, karar gerekçesinde esas yönünden de davanın reddinin gerektiğinden bahsedilmiş olması çelişki oluşturmaktadır. Bu nedenle öncelikle husumet yönünden bir değerlendirme yapılması, husumet yokluğunun mevcut olduğu kabul edilirse buna uygun kararın verilmesi, şayet açılan davada taraflara husumet düştüğünün kabulü halinde ise, davanın esastan incelenerek sonuçlandırılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde çelişkili karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
2)Yerel mahkemenin kabulüne göre yapılan incelemeye göre ise; davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmaması sebebiyle husumet yokluğundan dolayı davanın reddine karar vermiş olması dosya kapsamına ve delil durumuna uygun düşmemektedir. Her ne kadar dava dilekçesi ekinde sureti sunulan “tutanak” başlıklı … tarihli sözleşmede kalan işlerin sorumlusu ve muhatabının … olduğu ve ödemelerin kendisine yapılacağı kararlaştırılmış ise de, yine dava dilekçesi ekinde suretleri sunulan dava konusu işe ilişkin faturalar …’in temsilcisi olduğu davacı şirket tarafından tanzim edilmiş olup, yaptırılan bilirkişi incelemesinde belirtildiği üzere, bir kısım ödemeler de davacı şirkete yapılmıştır. Davacı vekilinin … tarihli yazılı beyanında davalı şirket tarafından kendilerine banka aracılığıyla yapılan ödeme miktarı iban numarası yazılmak suretiyle belirtilmiş ve mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen raporda söz konusu faturalar ve davalı ödemelerinin (banka eft-çek yolu ile muhtelif tarihlerde toplam … TL ödeme yapıldığı belirtilmiştir) davacı şirketin incelenen ticari defterlerinde kayıtlı olduğu bildirilmiştir. Tüm bu hususlar dikkate alındığında, davanın tarafı olan şirketler arasında eser sözleşmesi ilişkisi kurulduğu ve davacı şirketin sözleşmenin tarafı olmakla aktif husumet ehliyetinin mevcut olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. O halde, davanın esas yönünden incelenerek sonuçlandırılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
3)…Somut olayda, delil olarak ticari defterlere dayanan davacı şirketin ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olmasına rağmen, mahkemece verilen ara kararı doğrultusunda davalı şirket iki haftalık kesin süre içerisinde ticari defterlerini dosyaya sunmadığından davalı şirketin ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılamamıştır. Ancak, davacı tarafa ticari defterlerinin ibrazı için süre verilmemiş olup, … tarihli mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen rapordan anlaşıldığı üzere, bu bilirkişinin talebine istinaden davacı şirketin mali müşaviri tarafından ilgili yıllara ait yevmiye defterlerinin dökümleri sunulmuş ve bu şekilde bilirkişi tarafından inceleme yapılmıştır. Yine, davalı şirkete ticari defterlerin ibrazı için talimat mahkemesince meşruhatlı davetiye tebliğ edilerek kesin süre verilmiş ise de, verilen sürenin sonuçları usulünce açıklanıp hatırlatılmadığından, usulüne uygun olarak verilmiş bir kesin süreden bahsetme imkanı bulunmamaktadır. Çünkü, kesin süre ihtaratı, defter ve belgeler ibraz edilmediği takdirde karşı tarafın defter ve belgelerine itibar edilebileceği ve iddialarını ispat etmiş sayılabileceği ihtarını içermelidir.
Diğer taraftan, mali müşavir bilirkişi raporunda belirtilen ödemelere ilişkin belgeler dosya içerisine getirtilmemiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, davalı tarafından davacıya yapıldığı belirtilen ödemelere ilişkin belgelerin dosya içerisine getirtilmesi, taraflara ticari defterlerinin ibrazı için sonuçları da hatırlatılarak usulünce kesin süre verilerek, ibraz edilecek ticari defterler ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması ve esasa ilişkin bu delillerininde toplanıp değerlendirilmesi suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme neticesinde yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.” gerekçesiyle Mahkememiz kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkememize gönderilmesine karar verilmiş olmakla dava dosyası Mahkememize gönderilmiş ve yukarıda belirtilen esasına kaydedilerek yargılamaya devam olunmuştur.
BAM kaldırma kararı doğrultusunda davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelenmesi yaptırılması için yeniden Isparta Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılmış, bilirkişi … tarihli raporunda özetle; davacının vekili vasıtası ile … tarihinde sunmuş olduğu 3 (üç) adet klasörün incelenmesinde herhangi bir ticari defterin sunulmadığı, dolayısıyla defterlerin tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı, yasal mevzuata uygun olup olmadığının belirlenemediği, klasör içeriklerinde sadece ticari belgelerin yer aldığı, ticari belgeler içerisinde dosyaya sunulan fatura fotokopilerinin asıllarının yer almadığı, dosya içeriğinde yer alan SMMM … imzalı yevmiye defteri örneğinin incelenmesinde oluşturulan hesap dökümünde davacının … TL alacaklı olduğu, dosyada fotokopileri yer alan faturaların yevmiye defterinde yer aldığı belirtilmiştir.
Yine BAM kaldırma kararı doğrultusunda davalının ticari defterlerinin ibrazı ve mali müşavir bilirkişiden rapor aldırılması için Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yeniden talimat yazılmış, davalı tarafça beş yıllık saklama süresi dolduğundan defterlere ulaşılamadığı bildirilmiş, ticari defterler ibraz edilmediğinden rapor aldırılamamıştır.
Ticari defterler kesin delillerden olup HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir. Bir taraf kendi defterlerine delil olarak dayanmış ise, karşı tarafın ticari defterlerine dayanılmamış olsa da karşı taraf defterlerinin incelenmesi zorunludur. Çünkü tarafın ticari defterleri, yasada belirtildiği üzere karşı tarafın ticari defterleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Karşı taraf defterleri incelenmediği takdirde dayanan tarafın kendi defterindeki kayıtların lehe delil olması mümkün değildir. Davacının da bu durumu bilerek ticari defterlere delil olarak dayandığı ve karşı tarafın ticari defterlerinin de incelenmesini istediği kabul edilmelidir. Aksinin kabulü halinde davacının ticari defterleri tek başına delil niteliği taşımadığından dayanılan böyle bir delilin incelenmesine gerek de olmayacaktır. Karşı taraf ticari defterlerini sunar ise, birlikte incelenip değerlendirildiğinde delil olup olmadığı sonucuna göre değerlendirilebilecektir. Karşı taraf ticari defterlerini sunmadığı takdirde ise, bu davranışı ile kendi ticari defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan, engel olduğu sonucun varlığını kabul etmiş sayılmalıdır. Tacir olup ticari defter tutmak zorunda olan taraf, ticari defterleri bulunmadığını ileri süremeyeceğinden verilen kesin süreye rağmen ibraz etmediği takdirde, belgenin elinde olmadığına dair yemin etmesine gerek olmaksızın HMK 220/3. madde gereğince sunmaktan kaçındığı belgelerdeki (ticari defterlerindeki) kayıtların, karşı taraf defterindeki kayıtlara uygunluğunu mahkeme kabul edebilir. (Bkz. Yargıtay …H.D. … Esas … Karar )
28/07/2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 7251 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 23 maddesi ile “6100 Sayılı Kanunun 222 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi” ibaresi “diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi halinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz.” şeklindeki düzenleme ile HMK’nın 222. maddesinde değişiklik ve ekleme yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davanın taraflar arasındaki eser sözleşmesi nedeniyle bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olduğu, taraflarca usulüne uygun olarak tutulmuş ticari defterlerinin dosyaya sunulmadığı, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … tarih … Esas … Karar sayılı kaldırma kararı doğrultusunda davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelenmesi yaptırılması için Isparta Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla istinabe yoluyla alınan … tarihli uzman bilirkişi raporunda davacının vekili vasıtası ile … tarihinde sunmuş olduğu 3 (üç) adet klasörün incelenmesinde herhangi bir ticari defterin sunulmadığı, dolayısıyla defterlerin tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı, yasal mevzuata uygun olup olmadığının belirlenemediği, klasör içeriklerinde sadece ticari belgelerin yer aldığı, ticari belgeler içerisinde dosyaya sunulan fatura fotokopilerinin asıllarının yer almadığı, dosya içeriğinde yer alan SMMM … imzalı yevmiye defteri örneğinin incelenmesinde oluşturulan hesap dökümünde davacının … TL alacaklı olduğunun, dosyada fotokopileri yer alan faturaların yevmiye defterinde yer aldığı hususlarının tespit edildiğinin belirtildiği, bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere SMMM … imzalı yevmiye defterinin yasal mevzuata uygun olarak tutulup tutulmadığının dosya kapsamıyla sabit olmadığı, bu haliyle davacı lehine kesin delil olarak kabul edilmesinin de mümkün olmadığı, Mahkememizce yapılan keşif sonucunda bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen … tarihli raporda da … tarih ve … nolu faturada belirtilen çatı yapılmasında kullanılan malzeme bedelinin … TL, toplam alüminyum doğrama bedelinin … TL, kdv’si … TL, …, …, …,…, … numaralı faturalar ile yapılan işte kullanıldığı tespit edilen malzeme bedelinin ise … TL olmak üzere toplam malzeme bedelinin … TL olduğu, bizzat davacı tarafça davalının … TL ödeme yaptığının belirtildiği, bu durum karşısında davalının tespit edilen bedelden daha fazla ödeme yaptığı anlaşıldığından sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu ve Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken …-TL harcın peşin alınan …-TL harçtan mahsubu ile bakiye …-TL HARCIN KARAR KESİNLEŞTİĞİNDE VE TALEP HALİNDE DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA, davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince …-TL VEKALET ÜCRETİNİN DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
5-Taraflarca Mahkememiz veznesine depo edilen ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/11/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza