Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/606
KARAR NO : 2023/268
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2022
KARAR TARİHİ : 03/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; … … şubesinin … çek numaralı, keşidecisi … Şti olan … keşide tarihli …-TL bedelli çek ile … … şubesinin … çek numaralı, keşidecisi … Şti olan … keşide tarihli …-TL bedelli çeklerin müvekkilinin uhdesinde iken kaybolduğunu veya çalındığını, müvekkilinin … uğraştığını, ürettiği ürünleri … Şti’ye satması nedeniyle çekleri iktisap ettiğini, çeklerin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmemesi ve mağduriyete sebep olmaması için Antalya … ATM … E. Sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını ve çeklere ödeme yasağı konulduğunu, müvekkilin elinden rızası dışında çıkan … … şubesinin … çek numaralı, keşidecisi … Şti olan … keşide tarihli …-TL bedelli çek davalı tarafından Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu ve davalının Antalya … ATM dosyasına beyan etmesi üzerine davalıya karşı istirdat davası açmak üzere süre verildiğini bildirerek öncelikle Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasına yatan paranın alacaklı görünene ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve takibin dava sonuçlanıncaya kadar durdurulmasına, davamızın kabulü ile çekin müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının dava konusu edilen çeki kaybettiğini, iddia ederek huzurdaki çek istirdat davasını ikame ettiğini, müvekkili çeki elinde bulunduran en son haklı hamil olup alacağını tahsil edememesi nedeniyle çek keşidecisi … şirketi ile çek lehtarı … şirketi aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosya ile takip başlatıldığını, çek bedelinin çek keşidecisi … şirketi tarafından icra dosyasına ödendiğini, müvekkilin çeki yasal olmayan yollarla ele geçirdiğini iddia etmekteyse bu iddiasını ispatlaması gerektiğini, çek lehtarı borçtan kurtulmak adına davacı ile danışıklı nitelikte hareket ettiğini, davacının sunduğu hiçbir evrakı kabul etmediğini, zayisi talep olunan çekin istirdadı istemine ilişkin davada ispat yükü davacıda olduğunu, kendisinin yetkili hamili olduğunu ve iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerektiğini, davacının çekin iktisabına yönelik herhangi bir delil sunmadığını bildirerek müvekkili aleyhine açılan haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara karar gereği, tarafların dava konusu … yılına ilişkin ticari defter ve belgelerinin ibrazından sonra dosyanın mali müşavir bilirkişi …’e tevdii edilerek “ibraz edilen defter ve belgeler incelenip HMK 222/2 ve devam maddeleri gereği açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı da tespit edilerek, tarafların iddia ve savunmaları da irdelenmek suretiyle dayanak belgeler ile ticari defter ve belgelere göre dava konusu çeke ilişkin tarafların ticari defter ve belgelerinde kayıt bulunup bulunmadığı; var ise ödeme yapılıp yapılmadığı tespit edilerek tarafların defter ve belgelerinde kayıt veya belge bulunup bulunmadığı, neticeten taraflar arasındaki davaya konu çeke ilişkin ticari ilişkinin tespitine yönelik” rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş olup, mali müşavir … tarafından ibraz edilen bilirkişi raporunda özetle; “Dava dosyası ile ekindeki kayıt ve belgeler üzerinde yapılan incelemelerde, davalının Antalya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı icra takip dosyasında başlattığı icra takip dosyası alacağının dayanağı olarak icra takip dosyasına sunulan dava konusu olan … günlü … seri nolu …-TL. bedelli çekin, …Şti. nin … … şubesindeki hesabına ait olup da …Şti. emrine düzenlenen ve daha sonra …Şti. tarafından ciro edilerek davalı …’e teslim edilen bir çek olduğu, dava dışı … Şti. tarafından dava dosyasına ibraz edilen defter kayıtlarına göre, davacının dava dışı … Şti’ne mal satılması şeklinde taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu ve bu ticari ilişki gereğince davacının dava konusu olan … günlü … seri nolu …-TL. bedelli çeki dava dışı … Şti’ne sattığı mallar karşılığında dava dışı … Şti’nden teslim alınan bir çek olduğunun kayıtlı olduğu” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce celp edilen Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı … tarafından davalılar … Şirketi ile … şirketi aleyhine …-TL bedelli senet, …-TL geçmiş gün faizi, …-TL çek tazminatı olmak üzere toplam …-TL üzerinden takibe geçtiğini ve ödeme emrinin davalılara tebliğe çıkarıldığı anlaşılmıştır.
Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma ve … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; müştekisinin … olduğu, şüphelisinin … olduğu, suçun hırsızlık suçu olduğu, … tarihinde kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar verildiği, karara itiraz üzerine Antalya … Sulh Ceza Mahkemesi’nin … D.İş. sayılı kararı ile … tarihinde itirazın kesin olarak reddedildiği anlaşılmıştır.
Dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı taraf; hamili olduğu çekin rızası dışında elinden çıktığını ileri sürerek haklı bir neden olmaksızın çeki elinde bulundurduğu iddia edilen davalıya karşı istirdat davası açmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinin; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlendiği, ilgili maddede belirtildiği üzere istirdat talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Dosya kapsamına alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan … tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere; davaya konu … … Şubesi’nin … çek numaralı, keşidecisi … Şti. olan … keşide tarihli …-TL bedelli çekin incelenmesinde; davalının çekin hamili olduğu, davacının ise; çek üzerinde cirosunun bulunmadığı; ancak çekin lehtarı olan dava dışı … Şti.’nin incelenen ticari defter ve belgelerinde; davaya konu çekin dava dışı şirket ile davacı yan arasındaki ticari ilişki kapsamında ve davacı yanca teslim edilen mallar karşılığında teslim alınan çek olarak kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; davaya konu çekte ciro silsilesinin görünüşte düzgün olduğu, ciro silsilesinde imzası bulunanların imzalarının gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu olmadığı, TTK’nın 792. maddesi gereğince davalının çeki iktisap ettiği anda kötü niyetli olduğu veya ağır kusurunun bulunduğunun ispatı gerektiği, dosya kapsamına alınan Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma ve … Karar sayılı kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair kesinleşen karar içeriği de nazara alındığında; bu hususun davacı tarafından ispat edilemediği, ilgili madde gereğince davalı hamilin ağır kusur ve kötüniyetinin kanıtlanmasının gerektiği, dosya münderecatından davalı hamilin bile bile davacının zararına kötüniyetli olarak çeki ciro ile temlik aldığı hususu ile ağır kusur ve kötüniyetli olduğu hususu kanıtlanamadığından yerinde görülmeyen davanın reddine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan …-TL’nin, peşin alınan …-TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan …-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından belgelendirilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/05/2023
Katip …
¸(e-imzalı)
Hakim …
¸(e-imzalı)