Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/18 E. 2022/61 K. 20.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/18
KARAR NO : 2022/61
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/02/2015
KARAR TARİHİ : 20/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
… tarihinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılan iş bu dava mahkemenin … Esas sırasına kaydedilmiş, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve … E. … K. sayılı kararı ile Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı kapsamında “Antalya Ticaret Mahkemesinin yargı çevresinin Antalya İli mülki idare çevresi olarak belirlendiği, bu karar kapsamında mahkememizin ticaret mahkemesi sıfatı kalmadığından ” bahisle dosyanın yetkili ve görevli Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne devrine ve gönderilmesine” şeklinde karar verilmiş, dosya Antalya Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosu’na gönderilmiş ve tevzi sonucu Mahkememizin 2022/18 E. sırasına kaydı yapılmıştır.
İşin esasına girilmeden önce gönderme kararının usulüne uygun olup olmadığının ve sonrasında ise mahkememizin iş bu davada yetkili ve görevli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 gün ve 608 s. kararı ile, “Antalya Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) olarak belirlenmesine ve iş bu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına” karar verilmiştir. …Asliye Hukuk Mahkemesince bu karar 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen görülmekte olan davalara da uygulanarak, “gönderme” kararı verilmek suretiyle mahkememize gönderilmiştir. Ancak ilgili HSK kararının 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen derdest olan davalara uygulanmasının mümkün olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Benzer bir uyuşmazlık Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/1511 esas, 2021/1353 Karar sayılı ilamı ile incelenmiş olup “kanunun bir bütün olarak yorumlanması”, “tabii hakim” ve “usul ekonomisi” ilkeleri kapsamında bu husustaki Anayasal düzenleme ve Anayasa Mahkemesi kararları, AİHS ve AİHM kararları birlikte değerlendirilip, Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararının 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına ilişkin olduğu, 01/09/2021 tarihinden sonra açılacak davalar için yetkili ve görevli mahkemeyi belirlediği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen derdest olan davaların, açıldıkları mahkemelerce sonuçlandırılması gerektiğine dair karar verilmiştir.
Benzer şekilde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 2021/1939 esas, 2021/1732 Karar sayılı ilamında da; “Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir (perpetuatio fori). Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.

Nitekim karar 07.07.2021 günü alınmış, ancak yürürlük tarihi 01.09.2021 olarak belirlenmiştir. Kurul’un yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararı, sadece bu kararın yürürlük tarihinden sonra açılacak davaları ilgilendirir. Aksi fikrin kabulü halinde Kurul’un tabii hakim ilkesini çiğneyerek derdest davaları dilediği mahkemede inceletme yetkisinin bulunduğu yolunda, Anayasa’ya aykırı bir sonuca varılmış olacaktır.
Ortada geçiş hükmü niteliğinde bir yasal düzenleme olmaksızın, sırf Kurul’un yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararı ile tabii hakim güvencesini garanti eden Anayasa hükmü çiğnenerek derdest dosyaların görevsizlik, yetkisizlik ya da bunlara ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddi benzeri bir kararla başka mahkemeye gönderilmesi düşünülemez.” şeklinde karar verilmiştir.
Yine Mahkememizin … Esas … Karar sayılı dosyası ile Kemer … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyasında görev uyuşmazlığı yaşanmış, bunun üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … Esas- … Karar sayılı ilamı ile ” Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir. Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
Yukarıda açıklanan Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu kararında, yargı çevresinin belirlenmesine ilişkin kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, görülmekte olan davaların devri ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, söz konusu genel kurul kararının görülmekte olan davaların da devredilmesi gerektiği şeklinde yorumlanarak kapsamının genişletilemeyeceği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan eldeki davada görevli ve yetkili mahkemenin (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) Kemer …Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşıldığından Kemer … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas … Karar sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle davaya Kemer …Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) bakılması gerekirken, Antalya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmediğinden Kemer …Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas … karar ve … tarihli görevsizlik kararının kaldırılmasına” dair hüküm tesis olunmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/1511 esas, 2021/1353 Karar sayılı ilamı ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 2021/1939 esas, 2021/1732 Karar sayılı ilamında ve Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … Esas- … Karar sayılı ilamında belirtilen ve yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler, doktrin görüşleri, ulusal ve uluslararası mahkeme kararları, yargılamaya ilişkin temel ilkeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde HSK’nın 07/07/2021 gün ve 608 sayılı kararında 01/09/2021 tarihinden önce açılan davaları da kapsar şekilde bir düzenleme yapılmadığı, kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren açılan davaları kapsadığı, bu nedenle … Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 01/09/2021 tarihinden önce açılan davaların görülmesine devam edilmesi gerektiği, bu nedenle ÖNCELİKLE ilgili yargı kararları doğrultusunda yargılamaya kaldığı yerden devam edilmesi gerektiği;
Öte yandan 6100 s. HMK’nin 20/1. maddesine göre, “(1) Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi hâlinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise tebliğ tarihinden, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Aksi takdirde dava açılmamış sayılır ve görevsizlik veya yetkisizlik kararı veren mahkemece bu konuda resen karar verilir.” düzenlemesinin bulunduğu, aynı yerde yeni kurulan bir mahkeme bulunmadığından … Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) tarafından verilen karar teknik anlamda görevsizlik kararı olduğu halde, “gönderme” olarak nitelendirilmiş olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda dosyada usulüne uygun bir görevsizlik kararı da verilmemiş olduğu görülmekle ; aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Dosyanın ilk kararı veren … Asliye Hukuk Mahkemesine (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) İADESİNE, mahkememiz esasının bu şekilde KAPATILMASINA,
2- Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/1511 esas, 2021/1353 Karar sayılı ilamı ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 2021/1939 esas, 2021/1732 Karar sayılı ilamında ve Antalya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … Esas- … Karar sayılı ilamları doğrultusunda yargılamaya … Asliye Hukuk Mahkemesinde (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla )devam olunmasına,
3- … Asliye Hukuk Mahkemesince davaya devam edilmeyecek ise usulüne uygun şekilde görevsizlik kararı verilerek ilgili kararın taraflara tebliği sonrası kesinleşmesini müteakip gerekli işlemlerin yapılmasına,
4- Harç alınmasına yer olmadığına,
5-Yargılama giderlerinin davaya bakmakla görevli ve yetkili Mahkemesince takdir edilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu KESİN olarak karar verildi. 20/01/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)