Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/122 E. 2022/504 K. 16.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/122
KARAR NO : 2022/504
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 13/11/2020
KARAR TARİHİ: 16/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı …’in dava dışı …İlaç .. Ltd Şti’nin ortağı ve diğer ortak …ile birlikte müştereken çift imza ile şirketin yetkilisi olduğunu, davalının keşideci dava dışı şirkete tek imza ile farklı bankalardan farklı tarihlerde çek keşide ettiğini, çeklerin ciro yolu ile müvekkiline geçtiğini, gününde bankalara ibraz edildiğini, çekte tek imza olması nedeniyle karşılıksızdır işlemi yapılmadığını, dava dışı şirketin borçlu olmadığının tespiti için Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi …Esas sayılı dosyasında dava açıldığını, borçlu olmadığına karar verildiğini, davalı hakkında Antalya 8. İcra Müdürlüğü …Esas sayılı dosyasından ilamsız takip başlatıldığını, davalının takibe itiraz ederek takibin durduğunu belirterek davalının hak ve alacaklarına ihtiyati haciz konulmasına, itirazın iptaline, takibin devamına, borçlunun icra inkar tazminatına hükmedilmesine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davanın görevli mahkemede açılmadığını, taraflar arasındaki uyuşmazlıkta görevli mahkemenin ticaret mahkemesi olduğunu, davaya konu işin ticari işletmeyle ilgili olduğunu, uyuşmazlık konusu çeklerin keşidecisi dava dışı …Ltd. Şti olduğunu, taraflar arasındaki ilişkinin TTK da düzenlenen bir konu olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde; Antalya 8. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı icra dosyasına tarafımızca yapılan itirazın iptalinini talep ettiği, iptal gerekçesi olarak da dava dışı …Ltd. Şti tarafından keşide edildiği iddia edilen …seri numaralı ve 37.200,00 TL bedelli ve …seri numaralı 27.000,00 TL bedelli çeklerin, çift imza ile temsil olunduğu halde tek imza ile tedavüle sokulan çeklerden, davacı müvekkilin TTK 678 maddesi gereğince sorumlu olduğunun gösterildiğini, davanın esasına girmezden evvel iptale konu Antalya 8. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasında davacı tarafça 2.071,00 TL +345,34 TL toplamda 2.416,34 TL alacak kalemi “…’in sebep olduğu vekalet ücreti” olarak belirtilmiştir. Davacı tarafça itirazın iptali davası açılırken hem bu alacak kalemi yönünden de harç yatırılmış hem de itirazın iptali talep ve sonuç bölümünde itirazın tamamının iptali talep edildiğini, TTK’nın 678 maddesi kapsamında açılan iş bu davada; T.C. Mahkemeleri tarafından kesinleşmiş ilamlar neticesinde hükmedilen yargılama giderleri ve vekalet ücretleri yargılama kapsamında tutulamayacağından 2.416,34 TL meblağlı talep yönünden zaten davanın reddi gerekmektedir. Çünkü davacı tarafça ödenen vekalet ücretleri TTK 678 madde kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirterek davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava: Dava, yetkisiz temsille ciro edilen çeke dayalı ciro yoluyla hamil tarafından çek bedelinin tahsili için girişilen icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
Antalya Genel İcra Müdürlüğünün …esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde: davacı alacaklı tarafça borçlu davalı aleyhinde 37.200,00.-TL asıl alacak 1, 3.720,00.-TL karşılıksız çek tazminatı, 27.000,00.-TL asıl alacak 2, 2.700,00.-TL karşılıksız çek tazminatı 2, 2.071,00.-TL asıl alacak 3, 12.527,10.-TL işlemiş faiz, 1.252,71.-TL karşılıksız çek tazminatı işlemiş faizi, 8.673,75.-TL işlemiş faiz, 867,38.-TL karşılıksız çek tazminatı işlemiş faizi, 345,34.-TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 96.357,28.-TL alacak üzerinden ilamsız icra takibine girişildiği, ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesi üzerine süresinde borçlu vekili tarafından icra dairesine süresinde verilen itiraz dilekçesi ile borca itiraz edilerek takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK.’nın;
678. maddesi, “Temsile salahiyetli olmadığı halde bir kişinin temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kimse, o poliçeden dolayı bizzat sorumludur; bu poliçeyi ödediği takdirde temsil olunduğu kabul edilen kişinin haiz olabileceği haklara sahip olur. Yetkisini aşan temsilci için dahi hüküm böyledir” hükmünü,
732. Maddesi, “(1) Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar.
(2) Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem, muhataba, yerleşim yerli bir poliçeyi ödeyecek olan kimseye ve düzenleyen, poliçeyi başka bir kişi veya ticari işletme hesabına düzenlemiş olduğu takdirde o kişiye veya ticari işletmeye karşı da ileri sürülebilir.
(3) Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istem ileri sürülemez.
(4) Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir” hükmünü,
749/1. Maddesi, “Poliçeyi kabul edene karşı ileri sürülecek poliçeden doğan istemler, vadenin geldiği tarihten itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” hükmünü
750. maddesi, “Zamanaşımı; dava açılması, takip talebinde bulunulması, davanın ihbar edilmesi veya alacağın iflas masasına bildirilmesiyle kesilir.” hükmünü
751. Maddesi, “Zamanaşımını kesen işlem, kimin hakkında meydana gelmişse ancak ona karşı hüküm ifade eder.” hükmünü
801. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki ödeyecek muhatap, cirolar arasında düzenli bir teselsülün var olup olmadığını incelemekle yükümlü ise de cirantaların imzalarının geçerliliğini araştırmak zorunda değildir.” hükmünü düzenlemiştir.
6102 sayılı TTK’nin 678.maddesine göre, temsil yetkisi bulunmayan bir kimsenin muhatabın temsilcisiymiş gibi, onun adına senedi imzalaması halinde, sorumluluğu, kabul etmiş muhatabınki gibi olacaktır (Prof. Dr. Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, 1997, s.884).
TTK’nin 678.maddesinde yer alan özel hüküm uyarınca, temsile yetkili olmadığı halde bir şahsın temsilcisi sıfatıyla poliçeye imzasını (bu imza keşide, kabul, ciro, aval, araya girme imzası olabilir) koyan kimse, o poliçeden dolayı bizzat sorumlu ve poliçeyi ödediği takdirde de temsil olunanın haiz olduğu haklara sahip olur. Bu kural, BK. 47. maddesinde öngörüldüğü şekilde, yetkisiz temsilcinin tazminatla yükümlü olması değil, poliçeden bizzat sorumlu tutulması, yani yetkisiz temsilcinin keşide, kabul, ciro, aval, araya girme gibi kambiyo işleminin bizzat alacaklısı ve borçlusu sayılması, temsil edilenin ise anılan işlemler dolayısıyla herhangi bir hakkı ve borcunun bulunmamasıdır. Birlikte imzanın şart edildiği durumlarda tüzel kişinin unvanı altında tek başına imza atan yetkili 6102 sayılı TTK. 678. maddesi uyarınca sorumlu olur (Poroy/Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 2007, s. 132-133).
Somut olayda; dava konusu çeklerde keşideci sıfatıyla bulunan şirketin kaşesi altındaki atılı bulunan imzanın davalıya ait olduğu, çeklerdeki şirket kaşesi altındaki imzası bulunan davalının tek başına şirketi temsil ve ilzama yetkili olmadığı, davaya konu çekler nedeni ile, çeklerin son ibraz tarihinden itibaren üç yıl geçtikten ve bu üç yılı takip eden tarihten itibaren bir yıl içinde ilamsız takibe girişildiği, davalı tarafın süresinde zamanaşımı itirazında bulunduğu, dava dışı keşideci şirket aleyhine bir takip başlatılmış ise de, davalı …’e huzurdaki dava ve davaya konu takipten önce herhangi bir dava ikame edilmediği gibi takibe de girişilmediği ve dava dışı keşideci şirket tarafından mahkememizin …E. Sayılı dosya ile ikame edilen menfi tespit davasının davacı tarafça davalıya ihbar da edilmediği dolayısıyla da zamanaşımını kesen bir hususun da gerçekleşmediği dosya kapsamı ile sabittir. Bu durumda 6102 sayılı TTK’nin 818/1-maddesi göndermesi ile çekler hakkında da uygulanması gereken 6102 sayılı TTK.’nin 678.maddesi gereğince davalının kişisel sorumluluğunun bulunduğu, sadece davalı tarafından imzalanan bu çekin şirketi sorumluluk altına sokmayacağı ancak, davacıya ciro yolu ile gelen ve unsurları tam olan çeklerdeki imzaların iki yerine tek imzalı olması nedeniyle davalının söz konusu çeklerden dolayı bizzat keşideci gibi sorumlu olacağı açıktır.
Diğer taraftan takibe ve davaya konu çekler, zamanaşımına uğramış olan çekler olup, bu çekler nedeni ile dava dışı keşideci şirket ile davacı şirket arasında temel ilişki bulunmadığı gibi 6102 sayılı TTK.’nin 678.maddesi gereğince davalının kişisel sorumluluğu bulunan davalı ile davacı hamil arasında da temel ilişki bulunmamaktadır. Keşideci ve dolayısıyla da kişisel sorumluluğu bulunan davalı ile davacı hamil arasındaki ilişkinin 6102 sayılı TTK’nın 732. maddesi çerçevesinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre değerlendirilmesi ve uyuşmazlığın buna göre çözümlenmesi gerektiği, sebepsiz zenginleşme hükümleri ve dava dışı …Tarım Ltd. Şti. lehtar, davacının ciranta konumunda olduğu gözetildiğinde ispat külfetinin keşidecide olup, keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür. TTK.’nin 678 maddesi gereği keşideci konumunda olan davalı tarafın dava konusu çekin hatır çeki olarak dava dışı …Ltd. Şti.’ ye verildiğini iddia etmiş ise de, bu iddiasını yazılı belge ile ispatlamak zorunda olan davalı taraf, dava konusu çeklerin hatır çeki olarak verildiğini ispatlayamadığından çek bedelleri ve faizden sorumlu olacağı kanaatine varılmıştır.
Tüm bu yasal düzenlemeler ile anlatım ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Dava yetkisiz temsille ciro edilen zamanaşımına uğramış çekler nedeni ile başlatılan takibe vaki itirazın iptali olması ve konusu çekler kambiyo senedi vasfını yitirmiş olması sebebi ile davacı taraf, ancak çek bedeli ve faiz talebinde bulunabileceğinden, davalının imzası bulunan takip ve davaya konu keşidecisi …Ltd. Şti; lehtarı …Tarım Ltd. Şti. olan …bank …Antalya Şubesine ait
*…keşide tarihli; 37.200.-TL bedelli, …no’lu çek ve (faiz hesaplama formülü: anapara x faiz oranı x gün sayısı/100/365 şeklinde olup, 37.200,00 x 9 x1353/100/365=12,410,53 TL) 12,410,53 TL Yasal faizi ile
*… tarihli, 27.000,00 TL bedelli …seri numaralı çek ve (27.000,00 x 9 x1291/100/365=8.594,88.-TL) 8.594,88.-TL yasal faizi
Olmak üzere toplam 85.205,41.-TL alacaktan dolayı, tek başına imzalamaya yetkisi olmayan davalının TTK 678 maddesi gereğince bizzat sorumlu olduğu (Benzer mahiyette Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 22/12/2014 Tarih 2014/12567 E. 2014/20202 K. Sayılı ilamı ) kanaatine varılarak; davanın kısmen kabulü ile asıl alacak belirlenebilir, takibe yapılan itiraz da haksız olduğundan icra inkar tazminatına hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
Davalının Antalya Genel İcra Müdürlüğünün …(Kapatılan 8. İcra Dairesinin …esas dosyası) esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın KISMEN İPTALİ ile;
Takibin 64.200‬.-TL asıl alacak ve 21.005,41‬.-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 85.205,41.-TL alacak üzerinden DEVAMINA,
64.200‬,00.-TL Asıl alacağın %20’sine tekabül eden 12.840,00.-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken ‭5.820,38.-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 1.163,76.-TL harcın mahsubu ile bakiye ‭4.656,62‬.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40.-TL başvuru harcı, 1.163,76.-TL peşin harç olmak üzere toplam ‭1.218,16‬.-‬TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat vs toplamından ibaret toplam ‭114,5‬0.-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı gözetilerek hesaplanan ‭101,24-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
*Davalı tarafından yapılan 23,50.-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı gözetilerek hesaplanan 2,71.-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 11.876,70 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ve davanın reddolunan kısmı üzerinden hesaplanan 5.100,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği ‭1.167,23.-TL’sinin davalıdan, 152,76.-TL’ sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/06/2022

Katip…
¸(e-imzalı)

Hakim…
¸(e-imzalı)