Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/85 Esas
KARAR NO : 2021/865
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/02/2021
KARAR TARİHİ : 04/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil ile davalı arasında borç-alacak ilişkisi olmadığını, buna rağmen davalı tarafça müvekkiline haksız ve kötü niyetli olarak icra takibi başlatıldığını, müvekkil şirketin … komisyoncu şirket olduğunu, müvekkil şirket yetkilisi ile şirketin bulunduğu adreste daha önceden faaliyet gösteren … ve … arasında husumet olduğunu, bu husumete ilişkin birçok icra takibi, savcılık şikayeti ve davanın olduğunu, müvekkile ait birçok çekin bu kişilere daha önceden teslim edildiğini, ancak bu çeklerin davacı müvekkil şirkete iade edilmediğini, haksız olarak müvekkile karşı baskı aracı olarak bu çeklerin kullanıldığını, icra takiplerinin başlatıldığını, davalı tarafın müvekkil şirketin yetkilisi ile husumeti olan … ve … ile iş birliği yaptıklarını, haksız olarak müvekkile icra takibi yaptıklarını, davasının kabulü ile teminatsız olarak icra takibinin tedbiren durdurulmasını, müvekkil hakkında yapılan icra takibinde çeke dayalı olarak müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, icra takibinin iptalini, kötü niyeli olarak başlatılan icra takibinden dolayı %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı cevap dilekçesi sunmamış, … tarihli ön inceleme duruşmasındaki beyanında, “Ben çiftçiyim. Davacıya vermiş olduğum mallar karşılığında çekleri alacağım karşılığında aldım. Çek bedelleri ödenmedi. Davacıdan aldığım başkaca çekler de vardır. Örneğin şu an elimde bulunan …-TL ve …-TL bedelli 2 adet çeki de mal karşılığında alacağıma karşılık olarak davacıdan aldım. Bu çekler de ödenmemiştir. Ben çiftçi olduğum için ticari defter tutmuyorum. Sattığım mallar karşılığında davacıdan almış olduğum faturalar bendedir. Mahkeme gerek görmesi halinde dosyaya sunmaya hazırım. Delillerim toplansın. Davanın reddine karar verilsin.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dosya içerisine, Antalya … Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, … Müdürlüğünün cevabi yazısı dosyası arasına konulmuş, davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor aldırılmıştır.
Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır.
Uyuşmazlık, davacının takibe dayanak çek nedeniyle davalıya borçlu olup olmadığına ilişkindir.
Antalya … Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklı …’ın borçlu … Şti. aleyhine … tarihli, …-TL bedelli çeke istinaden …-TL asıl alacak, …-TL çek tazminatı olmak üzere toplam …-TL alacağının tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığı, ödeme emrinin borçlu vekiline … tarihinde tebliğ edildiği, takibin itiraz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mali Müşavir bilirkişi … davacı defterlerinde yaptığı inceleme sonunda … tarihli sunmuş olduğu raporda özetle; dava konusu olan ve icra takibi alacağının dayanağı olan çekin, davacı şirketin … bankası … şubesindeki hesabına ait olup da davalı … emrine düzenlenmiş … tarihli …-TL bedelli çek olduğu, bu çekin davacı şirketin ticari defterlerinde davalı tarafa verildiği ile ilgili bir kaydın olmadığı, davacı şirketin ticari defterlerine göre, davacı şirketin davalı taraftan mal alınması şeklinde taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu ve bu ticari ilişki gereğince davacı şirketin davalı adına yaptığı fazla ödeme kayıtlarından dolayı davacı şirketin bakiye …-TL tutarında davalı taraftan alacağının kayıtlı olduğu, davacının davalı tarafa borcunun olmadığının kayıtlı olduğu, davalı tarafından, dava konusu edilen …-TL tutarındaki çek karşılığında davacı şirkete mal veya hizmet teslim ettiği ile ilgili olarak dava dosyasına tevsik edici bir belge ibraz edilmediği, bu durumda davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olan davalı taraftan alınan mal bedellerinin ödendiği ile ilgili kayıtların davacı şirket tarafından somut belgeler ile ispatlaması gerektiği, davacının ticari defterlerindeki ödeme kayıtlarını ispatlaması durumunda da davalının dava konusu edilen …-TL tutarındaki çek karşılığında davacı tarafa mal teslim ettiğini somut belgelerle ispatlaması gerektiği kanaat ve sonucuna varılmıştır.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamında “…Mahkemece iddia, cevap ve toplanan deliller doğrultusunda çekleri davacı adına keşide eden … ‘in çeklerin verildiği tarih itibariyle şirket yetkilisi olduğu konusunda tartışma bulunmadığı, dolayısıyla kambiyo senetlerinin her yönü ile geçerli olduğu, davaya konu çeklerin hatır çeki olarak veya teminat amacıyla verildiği yönündeki iddiaların davacı tarafça yazılı delillerle kanıtlanması gerektiği ancak davacının buna dair yazılı delil sunamadığı, bu çeklerin tek başına davalı defterlerinde yer almamasının geçerliliğini etkilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle kambiyo senetlerinin ticari defterlere kayıt edilmemiş olmasının sonuca etkili olmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün onanmasına” şeklinde karar vermiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamında “…Davacı, davalıya avans olarak verdiği çekler karşılığında mal teslim edilmediğini iddia etmiş, davalı ise davacıya sattığı malların bedellerine mahsuben çeklerin verildiğini ve bu nedenle ispat külfetinin davacıda olduğunu savunmuştur.
Kural olarak çek, bir ödeme vasıtası olup, aksi kararlaştırılmadıkça mevcut bir borcun tediyesi amacı ile verildiği yönünde bir karine mevcuttur. Bu karinenin aksini iddia eden davacı, çeklerin avans olarak verildiğini ve karşılığında mal teslim edilmediğini yazılı delille ispatlamakla yükümlüdür. Başka bir anlatımla somut olayda ispat yükü davacı taraftadır. Mahkemece ispat yükünün tayininde yanılgıya düşülerek eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” şeklinde karar vermiştir.
Menfi tespite konu olan kambiyo senedi niteliğindeki çektir. Kural olarak çek bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verilmektedir. Çekin ödeme dışında başka bir amaçla (örneğin avans olarak) verildiğini iddiasının davacı tarafça (HMK’nın 200. maddesi gözetilerek) ispatlanması gerekmektedir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı, davaya konu çekin de bulunduğu bir çok çekin dava dışı … ve …’a teslim edildiğini, bu kişilerle yapılan protokole rağmen çeklerin iade edilmediğini, davalı ile aralarında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmadığını belirterek davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ise cevap dilekçesi sunmamış, duruşma sırasındaki beyanında, davacıya sattığı mallar karşılığında çeki aldığını belirtmiştir.
Davaya konu çek incelendiğinde, davacının keşideci, davalının lehtar konumunda olduğu, çekin davalı tarafından bankaya ibraz edildiği ve karşılığının olmadığı anlaşılmıştır.
Davacının, malın teslim edilmediğine ilişkin bir iddiasının bulunmadığı, aksine davalı ile aralarında herhangi bir ticari ilişkinin olmadığını belirttiği, kural olarak kambiyo senedi olan çek ödeme vasıtası olup, aksi kararlaştırılmadıkça mevcut bir borcun tediyesi amacı ile verildiği yönünde karine olduğu, bu karinenin aksini iddia eden davacının iddiasını yazılı delille ispatlamakla yükümlü olduğu, davacının ticari defterlerinde çekle ilgili bir kaydın olmaması çekin hukuki ve ticari niteliği karşısında iddianın ispatı için yeterli bir husus olarak kabul edilemeyeceği, somut olayda davacının iddialarını ispat edemediği ve davacı tarafından açıkça yemin deliline de dayanılmadığı anlaşılmakla davanın reddine, icra takibinin durdurulması veya icra veznesindeki paranın alacaklı davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı infaz edilmediğinden davalı lehine tazminat taktirine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Şartları oluşmadığından davalı lehine tazminat taktirine YER OLMADIĞINA,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen …-TL harcın davacı tarafından peşin yatırılan …-TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan …-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan …TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği ‭davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
7-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/11/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)